Nowe tendencje w poezji XX wieku

1. Cele lekcji

Wiadomości

Uczeń :

• poznaje nowe zjawiska jakie miały miejsce w poezji XX wieku ,

• zna twórców i przedstawicieli nowych nurtów .

Umiejętności

Uczeń :

• potrafi myśleć kreatywnie ,

• umie zadbać o poprawną wymowę ,

• umie wykorzystać zdobyte wcześniej wiadomości ,

• potrafi scharakteryzować poszczególne tendencje w literaturze i sztuce i rozumie ich istotę.

2. Metoda i forma pracy

• metoda podająca , metoda poszukująca , metoda oglądowa , praca w grupach , łańcuch skojarzeń .

3. Środki dydaktyczne

1. duża kartka papieru

2. wybrane reprodukcje dzieł Picassa

3. wycinki z gazet i ulotek reklamowych

4. Słownik terminów literackich

5. Słownik wyrazów obcych

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.

2. Zapisanie tematu na tablicy.

3. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.

b) Faza realizacyjna

Uczniowie podzieleni na grupy wykonują zadania mające na celu przybliżenie tematu lekcji.

ZADANIE 1

Ma na celu ukazanie głównych założeń surrealizmu.

Na dużej kartce papieru uczniowie stworzą łańcuch skojarzeń . Na środku zostanie zapisane jedno słowo , do którego uczniowie dopiszą pierwsze skojarzenie , następnie do tych skojarzeń następne itd.

Następnie prosimy uczniów o skrócenie łańcucha do 2‑3 elementów , skracamy łańcuch do 2 elementów . Powstają w ten sposób połączenia elementów od siebie bardzo odległych np. czekolada – śmietnik .

Istotą ćwiczenia jest łączenie elementów od siebie odległych , tworzenie nieprzewidywalnych zestawień z jakimi spotka się uczeń w poezji surrealistycznej tj.

• bunt przeciwko wszelkim regułom i normom komunikacji międzyludzkiej ,

• dowolność , irracjonalność utworu jest miarą jego wartości ,

• swobodne skojarzenia - nieprzewidywalne i zagadkowe , łączenie elementów odległych od siebie semantycznie ,

• fascynacja snem , podświadomością , halucynacjami , wizjami a nawet chorobliwymi stanami umysłu .

ZADANIE 2

Ma na celu ukazanie jednego z założeń futuryzmu .

Przypomnienie czym jest onomatopeja . Za pomocą onomatopei uczniowie oddają gwar wielkiego miasta .

Ćwiczenie to ma na celu przybliżenie uczniom założeń futuryzmu tj.

• pochwała wytworów nowoczesnej cywilizacji technicznej ,

• fascynacja rytmem wielkiego miasta ,

• „słowa na wolności” zdolne oddać ruch i bezład rzeczywistości ,

• ogromna rola onomatopei .

ZADANIE 3

Ćwiczenie ma na celu przybliżenie formy utworów tworzonych przez dadaistów.

Z różnych wycinków z gazet czy ulotek reklamowych uczniowie składają tekst , który ma być tworzony spontanicznie , swobodną grą skojarzeń i improwizowany. Następnie przedstawiciel grupy odczytuje tekst głośno.

Cechy i założenia dadaizmu:

• odrzucenie europejskiej tradycji kulturalnej ; odrzucenie reguł składni i semantyki ,

• sztuka jako działalność spontaniczna , improwizowana i swobodna ,

• utwory tworzone w konwencji dadaizmu były prymitywne i infantylne ,

• zatarcie granic miedzy wytworami sztuki , a światem przedmiotów użytkowych .

c) Faza podsumowująca

Powtórzenie wiadomości zdobytych podczas lekcji poprzez wspólne utworzenie notatki , którą uczniowie zapisują w zeszytach . Ponadto podanie informacji dotyczących kubizmu .W oparciu o obejrzane reprodukcje obrazów Picassa ( dowolne ) uczniowie stworzą notatkę o głównych założeniach kubizmu :

• zgeometryzowanie , deformacja rzeczywistości ,

• odrzucenie reguł perspektywy ,

• swobodne zestawienia elementów danego przedmiotu ,

• symultanizm – przedstawienie elementu jakby z kilku perspektyw jednocześnie .

5. Bibliografia

6. Załączniki

a ) Zadanie domowe

Opracuj cechy i założenie neoklasycyzmu . Jakie dostrzegasz podobieństwa , a jakie różnice między tym kierunkiem , a nurtami poznanymi podczas lekcji ?

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Uczniów można podzielić na 6 grup przydzielając 2 grupom te same zadania co da możliwość porównania pracy uczniów i ujęcie tematu na różne sposoby.