RUTdpKIYQCntz1

Nowoczesna przestrzeń – kierunki rozwoju architektury współczesnej.

Ważne daty

lata 20. do 60. XX wieku – styl międzynarodowy;

lata 20., 50. i 60. XX wieku – architektura organiczna;

lata 20. i 30. XX wieku – konstruktywizm, głównie w Rosji;

ok. 1940‑1960 – brutalizm;

lata 60. XX wieku – początki strukturalizmu;

lata 60. i 70. XX wieku – metabolizm w Japonii;

przełom XX i XXI wieku – początki ruchu New Classical;

lata 70. XX wieku – początki architektury high‑tech;

1997 – pierwszy ekologiczny wieżowiec, Commerzbank Tower, Frankfurt nad Menem, Niemcy;

koniec lat 90. XX wieku – początek stylu blob.

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela.

RvSXe2Tztz46K1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.

I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:

1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;

III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:

1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);

5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;

6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.

Nauczysz się

wymieniać najważniejsze nurty modernizmu, oraz postmodernizmu;

odróżniać modernizm od postmodernizmu;

definiować pojęcia: architektura, blob, dekonstruktywizm, konstruktywizm.

Modernizm

Nowoczesna przestrzeń kształtowała się od modernizm (przełom XIX i XX wieku) przybierając formy wyznaczane różnorodnymi kierunkami i stylami.

Modernizm rozwijał się od około 1911 do 1975 roku. W architekturze najważniejszym założeniem modernizmu była funkcjonalność, dostosowanie budowli do potrzeb użytkownika oraz odejście od stylów historycznych. Odrzucał ornament, tworząc proste, geometryczne bryły o jasnych powierzchniach, płaskich dachach i dużych, pasmowych oknach. Architekci odwoływali się do bieżących osiągnięć nauki i techniki, korzystając z nich przy tworzeniu konstrukcji i doborze nowoczesnych materiałów, takich jak beton i szkło. Wśród najważniejszych nurtów modernizmu można wymienić:

Najważniejsze nurty modernizmu

Styl międzynarodowy

RltzuIQrkEdDW1
Ilustracja interaktywna przedstawia styl międzynarodowy - kompleks budynków Bauhausu. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, układ wertykalno-horyzontalny, odrzucenie symetrii osiowej na rzecz proporcji elementów, ściany okien przedzielone siatką stalowych profilów, lekkość, stosowanie nowoczesnych konstrukcji i materiałów.
Styl międzynarodowy, Walter Gropius, „Kompleks budynków Bauhausu”, 1925-1926, Dessau, Niemcy, www.historiasztuki.com.pl
Rjkb4o48QXujP1
Styl międzynarodowy, Ludwig Mies van der Rohe, Apartamentowce 860-880 Lake Shore Drive, 1949-1951, Chicago, USA, upload.wikimedia.org

Architektura organiczna

R1Z61wblB9Jt51
Ilustracja interaktywna przedstawia dom nad wodospadem zaprojektowany przez Franka Lloyda Wrighta w latach 30-tych XX wieku. Jego niezwykła lokalizacja i wciąż nowoczesny styl architektoniczny spowodowały, że budynek ten stał się najbardziej rozpoznawalnym prywatnym domem na świecie. Wielkie głazy leżące w strumieniu w miejscu budowy pozostawiono nietknięte. Jeden z nich delikatnie wystaje z podłogi w salonie. Całość budynku jest bardzo przeszklona w celu zapewnienia ciągłego kontaktu z naturą. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Odejście od schematów stylistycznych na rzecz kształtowania budowli w odniesieniu do przyrody i w ścisłym powiązaniu estetyczny z otoczeniem naturalnym, plastyczne kształtowanie formy, naśladującej niekiedy żywe organizmy, minimalne wykorzystanie materiału.
Architektura organiczna, Frank Lloyd Wright „Dom nad wodospadem” (Willa Kaufmana), 1936, Bear Run, USA, upload.wikimedia.org

Konstruktywizm

R1cSktlkHrzDW1
Ilustracja interaktywna przedstawia konstruktywizm - halę widowiskowo-sportową Arena, zaprojektowana przez Jerzego Turzenieckiego. Dach kopuły pokryty jest blachą aluminiową barwioną na złocisty kolor. Arena jest dostosowana do organizowania imprez sportowych, koncertów, przedstawień i seansów filmowych. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Uwypuklanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów (stali, szkła, żelbetu, drewna), geometryzacja kształtów, stosowanie kontrastów między ciężkimi i lekkimi elementami, wprowadzanie elementów umożliwiających rozbudowę budynku (stropy, ramy, maszty), praktyczność, funkcjonalność jako czynnik decydujący o charakterze budynku, rezygnacja z ornamentyki i drogich materiałów.
Konstruktywizm, Jerzy Turzeniecki, „Hala widowiskowo-sportowa Arena”, 1972-1974, Poznań, Polska, upload.wikimedia.org

Brutalizm

R1XBaJjr690aP1
Ilustracja interaktywna przedstawia kaplicę Notre Dame du Haut. Plan obiektu jest nieregularny, bardzo dynamiczny w wyrazie, powiązany z silną symboliką. Kaplica Matki Bożej na Górze – żelbetowa kaplica pielgrzymkowa znajdująca się w górach, około kilometra od górniczego miasta Ronchamp we Francji. Jedna z najwybitniejszych na świecie realizacji modernizmu w architekturze sakralnej. Jej wygląd przypomina ogromną rzeźbę plenerową. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Prekursorem kierunku był Le Corbusier. Uwydatnienie materiału, z którego wykonano budowlę, masywne bloki surowego betonu kształtujące bryłę, monumentalizm, powierzchniowa faktura ukazująca metody konstrukcyjne, nieotynkowane mury.
Brutalizm, „Le Corbusier, Kaplica Notre Dame du Haut”, 1953-1955, Francja, upload.wikimedia.org
R1B5MKtBcfUW61
Brutalizm, Denys Lasdun, Królewski Teatr Narodowy (Royal National Theatre), 1976, Londyn, Wielka Brytania, upload.wikimedia.org

Strukturalizm

RAB0TVBRpRUYz11
Ilustracja interaktywna przedstawia budynek Moshe Safdi - Habitat'67 o bardzo nieregularnych kształtach. Szary długi blok, balkony powysuwane do przodu nieregularnie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Pojmowanie elementów budowli jako komórek tworzących luźną strukturę mogącą się rozrastać w dowolnym kierunku (struktura zabudowy jako organiczna tkanka komórkowa), łączenie ich ze sobą przejściami, korytarzami, mające na celu dokładniejsze przystosowanie do potrzeb człowieka, prostota brył.
Strukturalizm, „Moshe Safdie Habitat 67” 1967, Montreal, Kanada (widok ogólny), wikimedia.org
R1Cl4CDcB0nld1
Strukturalizm, „Moshe Safdie Habitat 67” 1967, Montreal, Kanada (widok ogólny), wikimedia.org

Metabolizm

R10PgSSHITa0H1
Ilustracja interaktywna przedstawia blok mieszkalny Kisho Kurokawa, Nakagin Capsule Tower. Budynek mieszkalno-biurowy zaprojektowany przez architekta Kisho Kurokawę, znajdujący się w Shimbashi w Tokio. Stanowi wzorcowy przykład architektury metabolistycznej. Składa się z betonowego szkieletu i stu czterdziestu modułów („kapsuł”), tworzących trzynaście pięter. Każdy moduł ma jednakowe wymiary – 2,3 m x 3,8 m x 2,1 m. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Nurt w japońskiej architekturze i urbanistyce. Rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom. Struktury nawiązujące do natury (np. budynki przypominające drzewo), łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, które z czasem mogły podlegać wymianie czy przesuwaniu, dając możliwość niemal dowolnego przekształcania budynku.
Metabolizm, „Kisho Kurokawa, Nakagin Capsule Tower”, 1970-1972, Tokio, Japonia, upload.wikimedia.org

Postmodermizm

PostmodernizmPostmodernizmPostmodernizm w architekturze przyniósł negację funkcjonalizmu, charakterystycznego dla modernizmuModernizmmodernizmu. Rozwijał się od drugiej połowy lat 60. XX wieku. Cechuje się różnorodnością oraz dominacją osobistych upodobań architektów.

New Classical

Niejednorodny ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, oddzielanie sfery publicznej od prywatnej, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, efektywność wykorzystania zasobów.

RVpro9l4UZU9R1
New Classical, Schermerhorn Symphony Center, 1983-2005, Nashville, USA, upload.wikimedia.org

Architektura Hight‑Tech

Budynek jako obiekt niezależny od przestrzeni, eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, tendencja do stosowania metalu, szkła i plastiku, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, integrowanie wyposażenia technicznego z architekturą i strukturą budowli, inteligentne budynki.

R16VryZJXK9LF1
Architektura high-tech, Renzo Piano i Richard Rogers, Narodowe Centrum Sztuki i Kultury im. Georgesa Pompidou, 1971-1977, Paryż, Francja, /upload.wikimedia.org

DekonstruktywizmDekonstruktywizmDekonstruktywizm

Swobodna manipulacja, eksperymentowanie formami i elementami zaczerpniętymi z różnych tradycji, idea fragmentacji – podziału całości na odrębne części, dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji, wrażenie kontrolowanego chaosu.

Budownictwo ekologiczne

Tworzenie budowli w oparciu o ideę dbałości o środowisko naturalne oraz ze świadomością pozytywnego oddziaływania bliskiej obecności natury na człowieka, m.in. oszczędne gospodarowanie surowcami, wykorzystywanie materiałów przyjaznych naturze, zmniejszanie poboru energii, zazielenianie budynków i przylegających do nich terenów. Przykładem jest pierwszy ekologiczny wieżowiec zbudowany w 1997 roku we Frankfurcie nad Menem z dużymi ogrodami założonymi na dziewięciu piętrach, otwartymi na jedną z trzech stron budynku (sky‑garden).

BlobBlobBlob

Plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające blob – ang. kropla, kleks, powoli rozlewający się po powierzchni.

RlOT1Cx0j0qdk1
Architektura blob, projekt kalifornijskiej pracowni Jerde Partnership, Centrum Handlowe Złote Tarasy, 2002-2007, Warszawa, Polska, upload.wikimedia.org

Zadania

RpCogSmuogaxS
Ćwiczenie 1
Dział architektury zajmujący się zasadami planowania przestrzennego miast i osiedli to… Możliwe odpowiedzi: 1. postmodernizm, 2. modernizm, 3. urbanistyka
classicmobile
Ćwiczenie 2
RjOEP7XH7kIWq1
Wskaż, które zdania są prawdziwe. Prawda/ Fałsz 1. W modernizmie forma budynku była podporządkowana jego funkcjonalności. Prawda/ Fałsz 2. Modernizm odrzucał ornament na rzecz tworzenia prostych, geometrycznych brył. Prawda/ Fałsz 3. Modernizm negował funkcjonalność budowli na rzecz jego formy.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1P6XsW7mOVYx1
Połącz w pary poszczególne kierunki/style modernizmu z odpowiadającą im charakterystyką. Konstruktywizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Metabolizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Strukturalizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Styl międzynarodowy Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Brutalizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Architektura organiczna Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Zobacz także

Inna wersja zadania

R14rhkFqUDoPhm8a911020c93629bb_00000000000171
Ćwiczenie 4
Połącz w pary poszczególne kierunki/style modernizmu z odpowiadającą im charakterystyką. Konstruktywizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Metabolizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Strukturalizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Styl międzynarodowy Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Brutalizm Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym. Architektura organiczna Możliwe odpowiedzi: 1. podkreślanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów, geometryzacja kształtów; 2. funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, ściany dużych okien przedzielonych siatką stalowych profilów, lekkość; typowy przykład: przeszklony biurowiec; 3. struktura zabudowy traktowana jako organiczna tkanka komórkowa mogąca rozrastać się w dowolnym kierunku; 4. rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom, tworzenie struktur nawiązujących do natury, łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, podatnymi na późniejsze przekształcenia; 5. uwydatnienie materiału, z którego wykonano budynek, masywne bloki surowego betonu, stosowanie betonu jako materiału do kształtowania różnorodnych form, monumentalizm; 6. kształtowanie budowli w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym.
Źródło: online skills, cc0.
1
classicmobile
Ćwiczenie 5
R1Yah1iQN4Fc01
Dopasuj modernistyczne kierunki/style w architekturze do właściwych ilustracji. Ilustracja 1 Możliwe odpowiedzi: 1. styl międzynarodowy, 2. brutalizm, 3. strukturalizm, 4. konstruktywizm. Ilustracja 2 Możliwe odpowiedzi: 1. styl międzynarodowy, 2. brutalizm, 3. strukturalizm, 4. konstruktywizm. Ilustracja 3 Możliwe odpowiedzi: 1. styl międzynarodowy, 2. brutalizm, 3. strukturalizm, 4. konstruktywizm. Ilustracja 4 Możliwe odpowiedzi: 1. styl międzynarodowy, 2. brutalizm, 3. strukturalizm, 4. konstruktywizm. W zadaniu zostały wykorzystane zdjęcia (od lewej strony): szary blok z nieregularnymi balkonami, Królewski Teatr Narodowy w Londynie - budynek o nieregularnych kształtach, halę widowiskowo-sportową Arena, apartamentowce 860-880 w Chicago w USA - są to wysokie oszklone budowle.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Inna wersja zadania

Wybierz dwa style w architekturze i dokonaj ich analizie/porównania.

R1cEdHH9CJm5k1
Ćwiczenie 6
Połącz w pary poszczególne kierunki/style modernizmu z odpowiadającą im charakterystyką. New Classical Możliwe odpowiedzi: 1. ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, 2. plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające kroplę powoli rozlewającą się po powierzchni, 3. eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, 4. idea fragmentacji (podziału całości na odrębne części), dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji architektura high-tech Możliwe odpowiedzi: 1. ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, 2. plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające kroplę powoli rozlewającą się po powierzchni, 3. eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, 4. idea fragmentacji (podziału całości na odrębne części), dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji dekonstruktywizm Możliwe odpowiedzi: 1. ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, 2. plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające kroplę powoli rozlewającą się po powierzchni, 3. eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, 4. idea fragmentacji (podziału całości na odrębne części), dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji blob Możliwe odpowiedzi: 1. ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, 2. plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające kroplę powoli rozlewającą się po powierzchni, 3. eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, 4. idea fragmentacji (podziału całości na odrębne części), dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji.
1
classicmobile
Ćwiczenie 7
RY5jsVURBy90M1
Dopasuj postmodernistyczne kierunki/style w architekturze do właściwych ilustracji. Ilustracja 1 Możliwe odpowiedzi: 1. high‑tech, 2. dekonstruktywizm, 3. New Classical, 4. blob. Ilustracja 2 Możliwe odpowiedzi: 1. high‑tech, 2. dekonstruktywizm, 3. New Classical, 4. blob. Ilustracja 3 Możliwe odpowiedzi: 1. high‑tech, 2. dekonstruktywizm, 3. New Classical, 4. blob. Ilustracja 4 Możliwe odpowiedzi: 1. high‑tech, 2. dekonstruktywizm, 3. New Classical, 4. blob. W zadaniu zostały wykorzystane zdjęcia (od lewej strony): Schermerhorn Symphony Center w Nashville w USA - budynek widoczny jest od frontu, przed wejściem znajdują się wysokie kolumny. Drugie zdjęcie przedstawia Narodowe Centrum Sztuki i Kultury w Paryżu - budynek otoczony jest stalowymi rusztowaniami. Trzecie zdjęcie przedstawia halę koncertową Walt Disney w Los Angeles - budynek o nieregularnym kształcie widoczny od frontu. Czwarte zdjęcie przedstawia Centrum Handlowe Złote Tarasy w Warszawie - budynki centrum handlowego są całe oszklone.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Inna wersja zadania

Postmodernizm to: Możliwe odpowiedzi: 1. pojmowanie elementów budowli jako komórek tworzących luźną strukturę mogącą się rozrastać w dowolnym kierunku (struktura zabudowy jako organiczna tkanka komórkowa), łączenie ich ze sobą przejściami, korytarzami, mające na celu dokładniejsze przystosowanie do potrzeb człowieka, prostota brył. 2. ogólne określenie nowych tendencji we współczesnej kulturze, filozofii nauki, życiu społecznym i politycznym, oraz sposobów ich opisu. 3. dział architektury zajmujący się zasadami planowania przestrzennego miast i osiedli.

classicmobile
Ćwiczenie 8
R1RrwqZ9jCOrr1
Poniżej znajdują się ilustracje budowli zaprojektowanych przez jednych z najwybitniejszych przedstawicieli modernizmu w architekturze. Dopasuj budynki do architektów. Ilustracja 1 Możliwe odpowiedzi: 1. Walter Gropius, 2. Le Corbusier, 3. Frank Lloyd Wright, 4. Ludwig Mies van der Rohe. Ilustracja 2 Możliwe odpowiedzi: 1. Walter Gropius, 2. Le Corbusier, 3. Frank Lloyd Wright, 4. Ludwig Mies van der Rohe. Ilustracja 3 Możliwe odpowiedzi: 1. Walter Gropius, 2. Le Corbusier, 3. Frank Lloyd Wright, 4. Ludwig Mies van der Rohe. Ilustracja 4 Możliwe odpowiedzi: 1. Walter Gropius, 2. Le Corbusier, 3. Frank Lloyd Wright, 4. Ludwig Mies van der Rohe. W zadaniu zostały wykorzystane ilustracje przedstawiające: styl międzynarodowy - kompleks budynków Bauhausu, apartamentowce 860-880 w Chicago w USA - wysokie oszklone budowle, dom nad wodospadem - architektura organiczna, kaplicę Notre Dame du Haut.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Inna wersja zadania

Wymień cechy charakterystyczne dla architekturu Hight‑Tech.

R10JZs1RZkOCq1
Ćwiczenie 9
Zdecyduj, czy dana budowla należy do architektury modernizmu czy postmodernizmu i dopasuj podpisy do ilustracji.
Inna wersja zadania

Wskaż naważniejsze nurty modernizmu.

m8a911020c93629bb_0000000000017
m8a911020c93629bb_0000000000018
m8a911020c93629bb_0000000000019
m8a911020c93629bb_0000000000020
m8a911020c93629bb_0000000000021

Słownik pojęć

Architektura
Architektura

sztuka projektowania, wznoszenia i artystycznego kształtowania budowli.
We współczesnym rozumieniu architektura jest dyscypliną organizującą i kształtującą przestrzeń w realnych formach niezbędnych do zaspokojenia materialnych i duchowych potrzeb człowieka.

Architektura High‑Tech
Architektura High‑Tech

budynek jako obiekt niezależny od przestrzeni, eksponowanie konstrukcji i ciągów komunikacyjnych, twarde, lśniące, metaliczne powierzchnie, jaskrawa kolorystyka, tendencja do stosowania metalu, szkła i plastiku, projektowanie przy użyciu zaawansowanych technologii, integrowanie wyposażenia technicznego z architekturą i strukturą budowli, inteligentne budynki.

Architektura organiczna
Architektura organiczna

odejście od schematów stylistycznych na rzecz kształtowania budowli w odniesieniu do przyrody i w ścisłym powiązaniu z otoczeniem naturalnym, plastyczne kształtowanie formy, naśladującej niekiedy żywe organizmy, minimalne wykorzystanie materiału.

Blob
Blob

plastyczność, abstrakcja, skojarzenia z naturalnymi, płynnymi kształtami, fantazyjne formy przypominające blob – ang. kropla, kleks, powoli rozlewający się po powierzchni.

Brutalizm
Brutalizm

prekursorem kierunku był Le Corbusier. Uwydatnienie materiału, z którego wykonano budowlę, masywne bloki surowego betonu kształtujące bryłę, monumentalizm, powierzchniowa faktura ukazująca metody konstrukcyjne, nieotynkowane mury.

Budynek inteligentny
Budynek inteligentny

nowoczesny budynek dostosowany do potrzeb użytkownika, mający zdolność adaptacji do nowych technologii i zmian w strukturze organizacyjnej. Zainstalowane w nim systemy teleinformatyczne i systemy sterowania przesyłają informacje wewnątrz budynku, łączą go z zewnętrznymi sieciami teleinformatycznymi, utrzymują właściwe warunki klimatyczne oraz gwarantują bezpieczeństwo ludzi i wyposażenia.

Dekonstruktywizm
Dekonstruktywizm

swobodna manipulacja, eksperymentowanie formami i elementami zaczerpniętymi z różnych tradycji, idea fragmentacji – podziału całości na odrębne części, dominacja krzywoliniowych kształtów, geometryczne zachwianie konstrukcji, wrażenie kontrolowanego chaosu.

Konstruktywizm
Konstruktywizm

uwypuklanie cech konstrukcyjnych budowli, stosowanie form architektonicznych w oparciu o analizę własności materiałów (stali, szkła, żelbetu, drewna), geometryzacja kształtów, stosowanie kontrastów między ciężkimi i lekkimi elementami, wprowadzanie elementów umożliwiających rozbudowę budynku (stropy, ramy, maszty), praktyczność, funkcjonalność jako czynnik decydujący o charakterze budynku, rezygnacja z ornamentyki i drogich materiałów.

Budownictwo ekologiczne
Budownictwo ekologiczne

tworzenie budowli w oparciu o ideę dbałości o środowisko naturalne oraz ze świadomością pozytywnego oddziaływania bliskiej obecności natury na człowieka, m.in. oszczędne gospodarowanie surowcami, wykorzystywanie materiałów przyjaznych naturze, zmniejszanie poboru energii, zazielenianie budynków i przylegających do nich terenów. Przykładem jest pierwszy ekologiczny wieżowiec zbudowany w 1997 roku we Frankfurcie nad Menem z dużymi ogrodami założonymi na dziewięciu piętrach, otwartymi na jedną z trzech stron budynku (sky‑garden).

Metabolizm
Metabolizm

nurt w japońskiej architekturze i urbanistyce. Rozumienie miasta jako organizmu, który podlega nieustannym przemianom. Struktury nawiązujące do natury (np. budynki przypominające drzewo), łączenie elementów trwałych w postaci stabilnego szkieletu z mniej trwałymi, które z czasem mogły podlegać wymianie czy przesuwaniu, dając możliwość niemal dowolnego przekształcania budynku.

Modernizm
Modernizm

sztuka nowoczesna, (z ang. modern art) której celem jest eksperymentowanie z nowymi technikami i materiałami, powiązanie sztuki z techniką, odejście od historyzmu i dążenie do funkcjonalności. Obejmuje wiele kierunków w sztuce od końca XIX wieku.

New Classical
New Classical

niejednorodny ruch nawiązujący do architektury klasycznej i tradycyjnej, zainteresowanie historycznymi formami, klasyczna stylistyka, oddzielanie sfery publicznej od prywatnej, kładzenie nacisku na jakość i trwałość budynków, efektywność wykorzystania zasobów.

Postmodernizm
Postmodernizm

ogólne określenie nowych tendencji we współczesnej kulturze, filozofii nauki, życiu społecznym i politycznym, oraz sposobów ich opisu. W odniesieniu do architektury termin ten został zastosowany ok. 1976 roku i stosuje się nazwania takich zjawisk jak różne postaci historyzmu, neokonstruktywizm czy styl high‑tech. Charakteryzuje się negacją funkcjonalizmu w architekturze.

Strukturalizm
Strukturalizm

pojmowanie elementów budowli jako komórek tworzących luźną strukturę mogącą się rozrastać w dowolnym kierunku (struktura zabudowy jako organiczna tkanka komórkowa), łączenie ich ze sobą przejściami, korytarzami, mające na celu dokładniejsze przystosowanie do potrzeb człowieka, prostota brył.

Styl międzynarodowy
Styl międzynarodowy

funkcjonalność, rezygnacja z dekoracji, proste formy geometryczne, układ wertykalno‑horyzontalny, odrzucenie symetrii osiowej na rzecz proporcji elementów, ściany okien przedzielone siatką stalowych profilów, lekkość, stosowanie nowoczesnych konstrukcji i materiałów.

Urbanistyka
Urbanistyka

dział architektury zajmujący się zasadami planowania przestrzennego miast i osiedli.

Źródło: encyklopedia.pwn.pl

m8a911020c93629bb_0000000000361

Galeria dzieł sztuki