O felietonach Jerzego Pilcha

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

- wie, kim jest Jerzy Pilch,

- zna twórczość publicystyczną pisarza,

- zna genezę i wyznaczniki gatunkowe felietonu.

b) Umiejętności

Uczeń:

- analizuje fragmenty tekstów,

- charakteryzuje w skrócie twórczość publicystyczną J. Pilcha.

2. Metoda i forma pracy

praca z tekstem, praca w grupach, wkład

3. Środki dydaktyczne

Fragmenty felietonów Jerzego Pilcha zaczerpnięte z tygodnika „Polityka”.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel przedstawia genezę i wyznaczniki gatunkowe felietonu (z Wikipedii):

feuilleton – fr. zeszycik, odcinek powieści; specyficzny rodzaj publicystyki, krótki utwór dziennikarski (prasowy, radiowy, telewizyjny), napisany w sposób lekki i błyskotliwy, utrzymany w osobistym tonie, często wyrażający w sposób skrajny i złośliwy subiektywny punkt widzenia autora.

Gatunek ten pojawił się w XVIII wieku na łamach francuskiego „Journal des Débats”. W prasie felieton umieszcza się zazwyczaj w stałej kolumnie, zwanej kolumną felietonową. Za mistrzów współczesnego felietonu polskiego uchodzą Maciej Rybiński, Antoni Słonimski, Stefan Kisielewski i Daniel Passent, zaś wśród autorów dawniejszych wyróżnia się Bolesław Prus. Znakomitym współczesnym felietonistą zagranicznym jest Umberto Eco.

Jerzy Pilch rozpoczął swoją karierę felietonisty w „Tygodniku Powszechnym”. Od 1999 roku pisarz współpracuje z redakcją „Polityki”.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z grup otrzymuje felieton Jerzego Pilcha. Nauczyciel prosi, aby po przeczytaniu felietonu uczniowie zastanowili się, jakich zagadnień on dotyczy, co jest jego najbardziej wyrazistym elementem, w jaki sposób Pilch konstruuje swój tekst.

1) Jazda do Warszawy –- przegląd „duchowych i cielesnych” kontaktów pisarza ze stolicą

2) O kunszcie nogi – fascynacja Pilcha piłką nożną

3) Czytanie w niedzielę – felieton ten zawiera wątki autobiograficzne, Pilch przenosi się w czasie do swojego rodzinnego domu

4) Gdzie jest niebo? – felieton o twórczości Czesława Miłosza

Powyższe teksty poruszają całkowicie odmienną tematykę. Publicystyka Pilcha obraca się głównie właśnie wokół tych czterech wątków tematycznych, różnie rozwijanych i różnie interpretowanych.

c) Faza podsumowująca

Cechy wspólne dla omawianych felietonów to:

- ostra polemika z zasłyszanymi i przeczytanymi wypowiedziami innych osób;

- dystans obserwatora, publicysta nie ulega emocjom;

- obserwacja świata z perspektywy „prostego synka z Wisły”

- dominacja luźnych skojarzeń;

- subiektywizm.

5. Bibliografia

Fragmenty felietonów Jerzego Pilcha zaczerpnięte z tygodnika „Polityka”.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak