Obraz malowany słowem. Julian Tuwim, Scherzo.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

1. zna najważniejsze cechy twórczości Juliana Tuwima ,

2. zna obrazy Edgara Degasa.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi :

1. dokonać analizy i interpretacji wiersza Juliana Tuwima, Scherzo,

2. korzystać ze słownika wyrazów obcych.

2. Metoda i forma pracy

Metoda podawcza, praca indywidualna ucznia, metoda oglądowa, praca z tekstem literackim.

3. Środki dydaktyczne

Tekst liryczny (J. Tuwim, Scherzo), reprodukcje obrazów Degasa, słownik wyrazów obcych.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Zaprezentowanie uczniom obrazów E.dgara Degasa. Zadanie pytania: „Jakie są te obrazy?”, „Jakie wrażenie sprawiają namalowane baletnice?” (lekkość, zwiewność).

b) Faza realizacyjna

1. Krótka charakterystyka twórczości Juliana Tuwima (żył w latach 1894 – 1953, autor licznych utworów dla dzieci np. Ptasie radio, Lokomotywa. Cechy twórczości: humor, pochwała życia, dionizyjskość, codzienność, język kolokwialny).

2. Odczytanie wiersza Juliana Tuwima.

3. Uczniowie szukają w słowniku wyrazów obcych znaczenia słowa „scherzo” (dosł. żart, muz. Utwór instrumentalny, w szybkim tempie, żywy rytm).

4. Zadanie uczniom pytania: „Kto jest bohaterem lub bohaterką wiersza?” „Co na to wskazuje?”.

5. Uczniowie mają za zadanie wypisać na tablicy kolory pojawiające się w wierszu lub wyrazy kojarzące się z jakimiś kolorem (śnieg, srebro, lilia, pianka, blada – dominuje biel, srebro).

6. W następnej kolumnie uczniowie wypisują z wiersza rzeczowniki (pianka, dzwonki, strunki, włos, nuty, łzy – rzeczowniki kojarzące się z lekkością, kruchością, ulotnością).

7. Ponowne odczytanie wiersza ze szczególnym zwróceniem uwagi na rytm i czasowniki (ubijanie, nawijanie, sypanie, śmianie – czasowniki bardzo dynamiczne, tworzą wrażenie ruchu, ale zarazem lekkości i wirowania).

8. Zadanie uczniom pytana: „Czy cały wiersz jest taki dynamiczny?” (dynamiczne są przede wszystkim dwie pierwsze zwrotki, potem zapada cisza, wirowanie zamiera).

c) Faza podsumowująca

Rozmowa podsumowująca na temat: “Czy są jakieś elementy wspólne obrazów Degasa i wiersza Tuwima?” (kolorystyka, dynamizm, ruch, lekkość, ulotność).

5. Bibliografia

Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, PWN, Warszawa 2001.

Markowski A., Pawelec R., Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych, Cykada, Warszawa 2001.

Tuwim J., Scherzo, w:] T. Garsztka, Z. Grabowska, G. Olszewska, *Z XX i XXI wieku,*pik do I klasy gimnazjum, Znak, Kraków 1999, s. 49.

Zawada A., Dwudziestolecie literackie, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997.

6. Załączniki

a)Zadanie domowe

Wypisz środki stylistyczne z wiersza Juliana Tuwima, Scherzo.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak