Od dźwięku do ciszy – kierunki w muzyce współczesnej
Od dźwięku do ciszy – kierunki w muzyce współczesnej
Zakres | IV etap edukacyjny |
Przedmiot | Wiedza o kulturze |
Wymagania szczegółowe zgodne z podstawą programową nauczania ogólnego: | (I.2) wskazuje różne funkcje dzieła sztuki (np. estetyczną, komunikacyjną, społeczną, użytkową̨, kultową, poznawczą, ludyczną); (I.3) analizuje temat dzieła oraz treści i formę̨ w kontekście jego różnych funkcji, wykorzystując podstawowe wiadomości o stylach i epokach z różnych dziedzin sztuki; |
Temat lekcji: | Od dźwięku do ciszy – kierunki w muzyce współczesnej |
Czas na realizację: | 1 godzina lekcyjna |
Cele szczegółowe: | wiadomości – uczeń:
|
umiejętności – uczeń:
| |
postawy:
| |
Metody pracy: | podająca (wykład informacyjny), problemowa, praktyczna (ćwiczeniowa – karty pracy), eksponująca (pokaz materiału wizualnego, zaprezentowanie materiału dźwiękowego) |
Forma pracy: | indywidualna, zbiorowa |
Środki dydaktyczne, | interaktywny zestaw ilustracyjno- dźwiękowy przedstawiający przełomowe kierunki i tendencje w muzyce XX wieku: poważnej i rozrywkowej zestaw kilku plików audio zawierający utwory (wybór) do szczegółowego omówienia tematu, formy i treści. |
w tym zasoby multimedialne: | |
Przebieg lekcji | |
faza wprowadzająca: (4 min.) |
|
faza realizacyjna: (37 min.) |
|
faza podsumowująca: (4 min.) |
|
Karta z terminologią właściwą dla opisu działa muzycznego
Melodyka to sposób tworzenia i rozwijania melodii, wyznaczający następstwo dźwięków o różnej wysokości i różnym czasie trwania. Wyróżniamy utwory instrumentalne lub wokalne. Możemy określić sposób melodyki: deklamacyjna, która jest podobna do recytacji, kantylenowa, czyli śpiewana oraz ornamentalna, która posiada wiele ozdób.
Rytmika to element regularnie powtarzający się w czasie. Rytm występuje w postaci zmiennej, gdy podział jest różny dla poszczególnych partii oraz okresowej, w którym powtarzają się co jakiś czas te same elementy (rytmika mototczna, miarowa, taneczna, marszowa)
Dynamika to element regulujący natężenie (głośność) dźwięku. Wyróżniamy tu: piano – cicho, forte – głośno, pianissimo – najciszej, mezzo forte – średnio głośno, fortissimo – bardzo głośno. Stopniowe zmiany głośności określamy słowami crescendo, gdy głośniej i decrescendo, gdy ciszej.
Agogika (tempo) – określa prędkość (szybkość, tempo), jaką posiada dany utwór. Do określania tej cechy stosujemy pojęcia: largo – bardzo wolno, adagio – powoli, andante – wolno, moderato – umiarkowanie, allegretto – szybciej niż moderato, allegro – szybko, presto – bardzo szybko, prestissimo – jak najszybciej
Artykulacja – określa sposób wydobycia dźwięku. Grając na różnych instrumentach można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje artykulacji: legato – łącząc dźwięki ze sobą, staccato – odrywając dźwięki od siebie lub portato – sposób pośredni między legato a staccato
Kolorystyka (barwa dźwięku) to element dzieła muzycznego związany z barwą dźwięku. Ta sama melodia wykonana na fortepianie i zagrana przez orkiestrę za każdym razem będzie miała inne brzmienie. Kolorystyka jest nierozerwalnie związana ze środkami wykonawczymi. O zmianie barwy może decydować np. zmiana rejestru na danym instrumencie, różne rodzaje artykulacji, różne zestawienia instrumentów itd.
Karta pracy nr 1 do lekcji:
Od dźwięku do ciszy – kierunki w muzyce współczesnej
Rodzaj muzyki | Kierunek/tendencja/nurt | Artysta: nazwisko/zespół |
Muzyka klasyczna | Arnold Schönberg | |
Olivier Messiaen | ||
muzyka elektroniczna | ||
minimalizm | ||
Muzyka rozrywkowa | Michael Jackson | |
Louis Armstrong | ||
blues | ||
reggae | ||
rock | ||
Ramones | ||
Eminem |
Karta pracy nr 2 do lekcji:
Od dźwięku do ciszy – kierunki w muzyce współczesnej
Opis utworu muzycznego