Odejmowanie liczb sposobem pisemnym – rozwiązywanie zadań
Odejmowanie liczb sposobem pisemnym – rozwiązywanie zadań
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń zna algorytm odejmowania pisemnego.
Uczeń wie, jak sprawdzić poprawność odejmowania.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi odejmować pisemnie bez i z przekroczeniem kolejnych progów dziesiątkowych.
Uczeń potrafi sprawdzać poprawność odejmowania pisemnego.
Uczeń umie obliczać odjemną lub odjemnik, mając dane pozostałe elementy działania.
Uczeń potrafi odtwarzać brakujące cyfry w odejmowaniu pisemnym.
Uczeń rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem odejmowania i porównywania różnicowego.
b) Postawy
Uczeń współpracuje w grupie.
2. Metoda i forma pracy
Metody
metoda czynnościowa
Formy
praca z całą klasą
praca w grupach dwuosobowych
praca indywidualna
3. Środki dydaktyczne
plansza z ukrytymi cyframi w działaniu odejmowania pisemnego
rysunek skrzynki z jabłkami z opisaną masą
karty z zadaniami
papierowe banknoty
karteczki z „plusami”
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
N – nauczyciel, U – uczniowie
N – Pokazuje plansze z działaniem odejmowania pisemnego z brakującymi niektórymi cyframi. Prosi o wstawienie w okienka brakujących cyfr. (zadanie 1.10 d str. 4 [w:] Stanisław Duridiwka Zbiór zadań dla Asa).
U – Analizują działanie i wstawiają brakujące cyfry.
N – Podaje temat lekcji: „Rozwiązywanie zadań – odejmowanie liczb sposobem pisemnym”.
b) Faza realizacyjna
N – Daje na każdą ławkę sześć karteczek: trzy z równaniami i trzy z treścią zadań (załącznik 1). Poleca dopasować równania do treści i rozwiązać je.
U – Dobierają równanie do treści zadania, zapisują i rozwiązują je.
N – Pokazuje rysunek skrzynki z jabłkami z opisaną masą. Pyta, jaka jest masa samej skrzynki, jeżeli masa jabłek jest równa 10 kg.
U – Przypominają lub dowiadują się, co to jest tara, netto i brutto. Obliczają masę skrzynki,
N – Rozdaje kartki z zadaniami dotyczącymi zakupów i wydawania pieniędzy po jednej na ławkę (załącznik 2).
U – Analizują treści zadań, wykonują odliczenia ze sprawdzeniem, konsultują wyniki.
c) Faza podsumowująca
N – Podaje uczniom w pierwszej ławce w rzędzie papierowe banknoty o łącznej wartości 1000 zł. Pyta, ile pieniędzy dojdzie do uczniów w ostatniej ławce w rzędzie, jeżeli każda para uczniów przekaże następnej o 20 zł mniej niż sama dostała. O ile mniej pieniędzy będzie miała ostatnia ławka od pierwszej?
U – Obliczają i sprawdzają praktycznie wynik.
N – Ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadaje pracę domową. Prosi, aby każdy, kto umie rozwiązywać zadania tekstowe z zastosowaniem odejmowania i będzie umiał samodzielnie rozwiązać zadania domowe, przypiął karteczkę ze swoim imieniem na tablicy korkowej.
5. Bibliografia
Durydiwka S., Zbiór zadań dla Asa. Materiały pomocnicze dla uczniów uzdolnionych matematycznie. Klasa 4, Oficyna Wydawniczo‑Poligraficzna ADAM, Warszawa 2004.
Lewicka H., Rosłon E., Matematyka wokół nas. Podręcznik dla klasy czwartej, WSiP, Warszawa 2000.
6. Załączniki
a) Karty pracy dla wszystkich uczniów
Załącznik 1
a) – 145 = 519, b) 2 010 – = 754, c) 957 – 599 = .
Posługując się podanymi równaniami rozwiąż zadania.
1. Mateusz zaoszczędził 957 zł w ciągu całego roku. Na zakup monitora wydał 599 zł. Ile złotych zostało Mateuszowi na wakacje?
2. Mirek kupił grę komputerową za 145 zł i zostało mu jeszcze 519 zł z jego oszczędności. Jaką kwotę oszczędności miał Karol?
3. Edyta miała 2 010 zł oszczędności. Po zapłaceniu rachunku za kupno gitary zostało jej jeszcze 754 zł. Ile pieniędzy wydała Edyta na zakup gitary?
Załącznik 2
1. Mama zarabia 1650 zł. Ile pieniędzy zostanie jej do końca miesiąca, jeżeli kupi sobie płaszcz za 399 zł?
2. Całkowity koszt klasowej wycieczki do Krakowa był równy 2 150 zł. Ile pieniędzy przeznaczono na bilety wstępu i posiłek, jeżeli koszt przejazdu wyniósł 1 198 zł?
3. Tata zarabiał przeciętnie w ostatnim półroczu 1 685 zł miesięcznie. W maju dostał pensję o 258 zł niższą od przeciętnej. Ile pieniędzy zarobił tata w maju?
4. Kamil kupił odtwarzacz do MP‑3 za 315 zł. Ile reszty z 400 zł otrzyma jego kolega Sebastian, który kupił sobie odtwarzacz o 79 zł tańszy?
5. W pewnej szkole obliczono, że na kolonie nad morzem pojechało o 158 dzieci więcej niż na kolonie w góry. Ile dzieci spędziło wakacje nad morzem, a ile w górach, jeżeli łącznie na koloniach nad morzem i w górach było 1164 dzieci?
b) Karta pracy ucznia pracującego w szybszym tempie
Zadanie 30 e, f, g, h str. 106.
b) Zadanie domowe
Zadania 24, 25, 26, 27, 28 str. 105.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz lekcji matematyki „Odejmowanie liczb sposobem pisemnym – rozwiązywanie zadań” z działu „Rozszerzenie zakresu liczbowego” jest przeznaczony do realizacji w klasie czwartej szkoły podstawowej, pracującej z podręcznikiem H. Lewickiej i E. Rosłon Matematyka wokół nas.
Jeżeli to możliwe, to pojęcia brutto, netto i tara tłumaczymy z użyciem wagi i towaru wraz z opakowaniem.
W trakcie lekcji stosujemy ocenianie cząstkowe, wręczając uczniom karteczki z „plusem”. Dziesięć karteczek uczeń może wymienić na ocenę bardzo dobrą.