Opis ruchu jednostajnie zmiennego

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Uczeń wie, co oznacza pojęcie „prędkość chwilowa”.

2. Uczeń wie, co oznacza pojęcie „prędkość średnia”.

3. Uczeń wie, co oznacza pojęcie „przyspieszenie”.

4. Uczeń zna wygląd wykresów x = f(t), v = f(t), a = f(t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego i opóźnionego.

b) Umiejętności

1. Uczeń umie obliczyć prędkość średnią dla podanych wartości.

2. Uczeń umie obliczyć przyspieszenie ciała dla podanych danych.

3. Uczeń umie obliczyć drogę przebytą przez ciało w ruchu jednostajnie przyspieszonym i opóźnionym dla podanych danych.

4. Uczeń umie naszkicować wykresy x = f(t), v = f(t), a = f(t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego i opóźnionego.

2. Metoda i forma pracy

Podział metod nauczania według koncepcji nauczania wielostronnego W. Okonia:

1. Metody asymilacji wiedzy: praca z książką, rozmowa nauczająca

2. Metody praktyczne: wykonywanie wykresów, zadania rachunkowe

Forma pracy: indywidualna

3. Środki dydaktyczne

1. Tablica i kreda

2. Podręcznik uczniowski

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel rozdaje uczniom prace, które wykonywali na poprzedniej lekcji. Prezentuje najlepszą pracę i zapisuje na tablicy wyniki pomiarów uzyskane przez uczniów z tej grupy. Wszyscy uczniowie zapisują te wyniki w zeszytach przedmiotowych.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel pyta uczniów, czym ruch obserwowany na poprzedniej lekcji różnił się od ruchu jednostajnego. Uczniowie odpowiadając na pytania formułują definicję ruchu zmiennego. Przypominając nazwy ruchów poznane w gimnazjum, określają nazwy ruchów w kolejnych odcinkach toru. Wnioski zapisują w zeszytach.

Nauczyciel prosi uczniów, aby rozważyli prędkości obliczone przy kolejnych odcinkach toru. Prosi uczniów o odczytanie wyjaśnień, których udzielili na poprzedniej lekcji. Nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytanie: Jaką prędkość wskazuje prędkościomierz w samochodzie? Czy tę prędkość można obliczyć w sposób używany na lekcji? Wspólnie z uczniami formułuje definicje prędkości chwilowej i średniej. Nauczyciel prosi wybranych uczniów, aby naszkicowali na tablicy wykresy zmian prędkości w ruchu przyspieszonym i opóźnionym.

Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie nazwy i jednostki wielkości, która informuje nas o zmianie prędkości w czasie. Zależność oraz nazwy jednostek nauczyciel zapisuje na tablicy. Nauczyciel prosi wybranych uczniów, aby naszkicowali wykresy przyspieszenia dla ruchu jednostajnie zmiennego.

Nauczyciel poleca uczniom, aby przeanalizowali wyprowadzenie wzoru na drogę przebytą przez ciało w ruchu jednostajnie przyspieszonym, która znajduje się w podręczniku. Na podstawie tego wyprowadzenia uczniowie muszą wyprowadzić wzór dla ruchu jednostajnie opóźnionego.

c) Faza podsumowująca

Jako podsumowanie przypomnienia opisu ruchu jednostajnie zmiennego nauczyciel proponuje uczniom rozwiązanie kilku zadań rachunkowych. Wybrani uczniowie obliczają prędkość średnią, przyspieszenie, zmianę prędkości oraz drogę w ruchu jednostajnie zmiennym.

5. Bibliografia

A. Kaczorowska, Fizyka i astronomia. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego. Część 1, Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej „Żak”, Warszawa 2002.

6. Załączniki

a) Praca domowa

Nauczyciel nakazuje rozwiązanie kilku zadań wymagających obliczenia prędkości, przyspieszenia i drogi w ruchu jednostajnie opóźnionym i przyspieszonym.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak