Otrzymywanie soli na przykładzie chlorku sodu - NaCl

Autor/autorka

Joanna Kitkowska

1. Etap edukacyjny i klasa

szkoła ponadpodstawowa - liceum - klasa I

2. Przedmiot

chemia

3. Temat zajęć

Otrzymywanie soli na przykładzie chlorku sodu - NaCl

4. Czas trwania zajęć

45 minut

5. Uzasadnienie wyboru tematu

Temat jest zgodny z realizowaną podstawą programową.

6. Uzasadnienie zastosowania technologii

Przekazanie informacji przy użyciu TIK jest efektywniejsze. W przypadku obserwacji eksperymentu pozwala na bezpieczną pracę (film zamiast szkodliwych, wybuchowych substancji) i wysnuwanie poprawnych wniosków.

7. Cel ogólny zajęć

Zapoznanie uczniów z trzema metodami otrzymywania soli.

8. Cele szczegółowe zajęć

1. Uczeń wymienia trzy reakcje otrzymywania soli

2. Uczeń projektuje trzy doświadczenia otrzymywania soli.

3. Uczeń pisze równania reakcji otrzymywania soli: metal + niemetal= sól; tlenek metalu + kwas = sól i woda, wodorotlenek metalu + kwas = sól + woda

9. Metody i formy pracy

METODY PRACY:
Uproszczona metoda problemowa z eksperymentem - pokaz (film) i objaśnieniem.
Praca z e‑podręcznikiem

FORMY PRACY: praca indywidualna, praca zbiorowa

10. Środki dydaktyczne

MS Teams
OneNote, Forms
platfotma e‑podręczniki
mentimeter.com

11. Wymagania w zakresie technologii

komputer, tablet, smartfon - potrzebny do nauki zdalnej z dostępem do Internetu
platforma edukacyjna https://zpe.gov.pl/ ,
e‑dziennik
tablet graficzny

12. Przebieg zajęć

• Aktywność 1

  • Temat: Postawienie problemu badawczego i sprawdzanie hipotezy.

  • Czas trwania: 15‑20 minut

  • Opis aktywności:

    Nauczyciel zadaje pytanie czy chlorek sodu można otrzymać następującymi metodami:
    
    sód + chlor = chlorek sodu;
    tlenek sodu + kwas chlorowodorowy = chlorek sodu i woda,
    wodorotlenek sodu + kwas chlorowodorowy = chlorek sodu + woda
    
    Uczniowie stawiają hipotezę, że jest to możliwe. (można użyć aplikacji do głosowania)
    Obejrzenie filmików na YouTube i/lub na platformie edukacyjnej
    
    https://www.youtube.com/watch?v=VBReOjo3ri8
    https://www.youtube.com/watch?v=qh7h_WJAv5M
    https://www.youtube.com/watch?v=SsQmsgEPEzU
    
    https://zpe.gov.pl/a/inne-metody-otrzymywania-soli/D24V7K9By
    https://zpe.gov.pl/a/reakcja-zobojetniania/DhCMjRGSF
    https://zpe.gov.pl/a/reakcja-tlenkow-z-kwasami-i-zasadami/D4Ns9LJkC
    
    Uczniowie potwierdzają hipotezę, że reakcje zachodzą

• Aktywność 2

  • Temat: Wnioski z doświadczenia

  • Czas trwania: 10 minut

  • Opis aktywności:

    Nauczyciel zbiera obserwacje do odpowiednich reakcji z użyciem www.mentimeter.com  lub „colaboration space” w ClassNote na platformie MS Teams.
    Nauczyciel wraz z uczniami precyzuje i zapisuje wnioski oraz odpowiednie równania reakcji.
    Następuje wyodrębnienie trzech ogólnych równań zaobserwowanych reakcji:
    
    metal + niemetal= sól;
    tlenek metalu + kwas = sól i woda,
    wodorotlenek metalu + kwas = sól + woda

• Aktywność 3

  • Temat: Omówienie trzech wybranych metod otrzymywania soli. Rozwinięcie wniosków o dodatkową teorię.

  • Czas trwania: 10 minut

  • Opis aktywności:

    Nauczyciel posługując się platformą https://zpe.gov.pl/ rozwija temat o substancje, które ulegają jeszcze takim reakcjom oraz prezentuje substancje, których tymi metodami otrzymać się nie da. Nauczyciel zapisuje przykłady równań takich reakcji.

• Aktywność 4

  • Temat: Rozwiązywanie zadań interaktywnych z platformy.

  • Czas trwania: 10

  • Opis aktywności:

    Uczniowie z pomocą nauczyciela rozwiązują ćwiczenia na platformie
    
    https://zpe.gov.pl/a/inne-metody-otrzymywania-soli/D24V7K9By
    https://zpe.gov.pl/a/reakcja-zobojetniania/DhCMjRGSF
    https://zpe.gov.pl/a/reakcja-tlenkow-z-kwasami-i-zasadami/D4Ns9LJkC

13. Sposób ewaluacji zajęć

Nauczyciel podaje link do formularza MS Forms i zadaje pytania o reakcje omówione na lekcji https://tiny.pl/9p9b6 .

14. Licencja

CC BY‑NC‑SA 4.0 - Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe. Przejdź do opisu licencji

15. Wskazówki dla innych nauczycieli korzystających z tego scenariusza

Lekcję można oczywiście przeprowadzić stacjonarnie, najlepiej z pokazem chociaż jednego doświadczenia. W miarę możliwości (stacjonarnie) można uczniów podzielić na grupy, aby mieli możliwość samodzelnego wykonania, np. reakcji neutralizacji z użyciem dowolnego wskaźnika. Scenariusz można także zmodyfikować na pracę zdalną w pokojach, gdzie każda grupa pracuje nad inną reakcją, a po połączeniu następuje wymiana informacji.

16. Materiały pomocnicze

17. Scenariusz dotyczy Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej

Tak

18. Forma prowadzenia zajęć

zdalna