Palenie a zdrowie człowieka
Scenariusz lekcji – Palenie a zdrowie człowieka
PRZYSWOJENIE WIEDZY O TYM, ŻE:
nikotyna występująca we wszystkich postaciach tytoniu jest narkotykiem,
palenie tytoniu pociąga za sobą zarówno przejściowe, jak i długofalowe skutki fizjologiczne i zdrowotne,
oddychanie powietrzem zawierającym dym tytoniowy jest niebezpieczne dla zdrowia,
zaprzestanie palenia przynosi korzyści natychmiastowe oraz korzyści w przyszłości,
wpływ na decyzję o podjęciu palenia mają: przekonania osobiste oraz rodzina, rówieśnicy i środki masowego przekazu,
większość dzieci i młodzieży nie pali,
reklamy papierosów są często ukierunkowane na dzieci i młodzież,
dzieci i młodzież mogą skutecznie oprzeć się presji palenia,
sprzedaż i palenie papierosów podlega przepisom prawa i normom społecznym.
ROZWINIĘCIE UMIEJĘTNOŚCI DO:
przekazywania wiedzy i wyjaśniania własnych postaw wobec palenia tytoniu,
wspierania innych ludzi, by nie podejmowali palenia,
przeciwstawiania się paleniu tytoniu,
określania korzyści przebywania w środowisku wolnym od dymu tytoniowego,
rzeczowego przeciwstawiania się reklamom tytoniu i innym materiałom promującym tytoń,
wspierania ludzi palących, którzy pragną zerwać z nałogiem.
Metoda i forma pracy
problemowa, praca zespołowa
Środki dydaktyczne
Uczniowie powinni otrzymać odpowiednio dobrane fragmenty tekstów z następujących pozycji literatury:
N.W. Skinder „Chemia a ochrona środowiska”,
M. Koszmider, G. Kozanecka „Zielone zadania – ochrona środowiska w zadaniach”,
K. Janicki „Domowy poradnik medyczny”,
T. Król „Wędrując ku dorosłości”.
reklamy papierosów, duże kartony, pisaki, klej, farby, wycinki z gazet.
Przebieg lekcji
ZAANGAŻOWANIE
Lekcję rozpocząć należy od przypomnienia omawianych wcześniej czynników obniżających sprawność układu oddechowego. Przedstawić uczniom merytoryczne cele lekcji, podzielić ich na zespoły, przypomnieć zasady pracy w grupie, rozdać materiały, zachęcić do uważnego przeczytania otrzymanych tekstów, zwrócić uwagę na informacje wyjaśniające następujące problemy:
Jak substancje zawarte w papierosach wpływają na zdrowie człowieka?
Dlaczego ludzie palą?
Czy palenie papierosów jest szkodliwe tylko dla palącego? (załącznik nr 1).
Poinformować należy uczniów także, że będą przygotowywać prace dotyczące wpływu palenia tytoniu na zdrowie człowieka. Mogą one przyjąć formę zaproponowaną przez nauczyciela lub inną.
UMIEJĘTNOŚCI KLUCZOWE
Organizowanie.
Planowanie.
Komunikowanie się.
BADANIE
Uczniowie powinni dokonać podziału funkcji w grupie (lider, sprawozdawca, sekretarz); przejrzeć materiały, które otrzymali, podkreślić lub wyciąć istotne według nich informacje. Mogą przedstawiać swoje pomysły, podejmować decyzje dotyczące formy wypowiedzi.
UMIEJĘTNOŚCI KLUCZOWE
Organizowanie.
Planowanie.
Komunikowanie się
Współdziałanie w zespole.
PRZEKSZTAŁCANIE
Uczniowie redagują teksty artykułów na gazetki (2 – 3 grupy), wykonują projekty (plakaty) - (1 – 2 grupy), przygotowują audycję radiową (1 grupa) lub program telewizyjny (1 grupa) oraz rozprawę sądową (1 grupa).
UMIEJĘTNOŚCI KLUCZOWE
Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy.
Współdziałanie.
Komunikowanie się.
PREZENTACJA
Sprawozdawcy relacjonują krótko przebieg pracy grupy, prezentują jej efekt.
Mogą rozwiązać test nt. palenia tytoniu (załącznik nr 2).
UMIEJĘTNOŚCI KLUCZOWE
Komunikowanie się.
Ocenianie własnego uczenia się.
REFLEKSJA
W ankiecie ewaluacyjnej można zadać pytania:
Jak oceniasz swój udział w pracy zespołu?
Czy jesteś zadowolony z efektów pracy grupy?
Co sądzisz o lekcji przeprowadzonej w ten sposób?
UMIEJĘTNOŚCI KLUCZOWE
Komunikowanie się.
Ocenianie własnego uczenia się.
Bibliografia
1. „Znajdź właściwe rozwiązanie”, Janusz Szymborski, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2000.
2. Podręcznik Biologia kl. I gimnazjum, Barbara Klimuszko, Warszawa 1999.
3. Program „Kreator”, Warszawa 1999.
4. „Dziś przestaję palić” – wydanie broszurowe.
Załączniki
Czas trwania lekcji
Tekst 2 x 45 min.
Uwagi do scenariusza
2‑godzinna lekcja przeznaczona jest dla uczniów gimnazjum (kl. I lub II). Poprzedzić ją należy omówieniem zagadnień programowych z tematu układ oddechowy. Celem lekcji jest: przedstawienie uczniom szkodliwego wpływu palenia tytoniu nie tylko na narządy oddychania, ale na cały organizm; uświadomienie problemu biernego palenia tytoniu. Pracę uczniów należy zaplanować w zespołach trzy-, czteroosobowych.
Efektem pracy ma być artykuł na gazetkę klasową lub audycja radiowa albo inna wybrana przez nich forma wypowiedzi na temat: „Palenie tytoniu a zdrowie człowieka”.
Na zajęciach wykorzystać można fragmenty filmu pt. „Płuca” lub zestawy tablic. Pomocne mogą okazać się także wykresy i uwagi, umieszczone w powiązanym materiale „Uwagi na temat palenia tytoniu”.