Pamięć i pamiątki.
Pamięć i pamiątki.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Świadomość, czym różni się muzeum od innych wystaw i jaki jest cel zbierania pamiątek.
b) Umiejętności
Analiza tekstu, formułowanie wniosków.
Rozumienie czytanego tekstu – ilustracja z podpisami.
Nazywanie uczuć i cech ludzkich.
c) Postawy
Budzenie chęci stworzenia czegoś, co będzie trwać dłużej od nas i w ten sposób poniekąd przedłuży nasze istnienie.
Potrzeba gromadzenia pamiątek jako cząstek przeminionych ludzi i zdarzeń.
Budzenie potrzeby obcowania z pamiątkami muzealnymi jako cząstkami wspólnej historii.
Metoda i forma pracy
Ustna prezentacja pamiątek, wykonanie wystawki z tabliczkami muzealnymi, ilustracja do wiersza, nazywanie uczuć i cech ludzkich związanych z przedmiotami, ustne wnioski z lekcji.
3. Środki dydaktyczne
Tekst wiersza Wisławy Szymborskiej pt. Muzeum.
Pamiątki przyniesione przez uczniów.
Miejsce na wystawkę.
Bloki techniczne, flamastry, farby, naczynia na wodę, pędzle.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel wita uczniów i prosi o wyjęcie na ławki przyniesionych przedmiotów - pamiątek po zmarłych członkach rodziny, po dawnych przyjaciołach, pamiątek z różnych miejsc i wydarzeń. (Nie powinny to być drogocenne przedmioty i taką instrukcję należałoby dać uczniom, zlecając im przyniesienie do szkoły pamiątek). Kilkoro uczniów opowiada krótko, czego lub kogo dotyczy przynie‑siony przez niego przedmiot i dlaczego jest cenny jako pamiątka. Na tablicy i w zeszytach zostaje zapisany temat lekcji. 5 min.
b) Faza realizacyjna
Ładnym, równym pismem, kolorowymi flamastrami na bristolu uczniowie podpisują przynie‑sione pamiątki wg następującego wzoru (zapisanego na tablicy):
imię i nazwisko ucznia,
nazwa przedmiotu,
jedno zdanie o człowieku lub wydarzeniu, z którym związana jest pamiątka.
Napis na bristolu zostaje obramowany prostokątem lub owalem i wycięty. Pamiątki wraz z wy‑konanymi w ten sposób tabliczkami uczniowie układają na zsuniętych w rząd ławkach lub w oszklonych gablotach, tworząc „muzeum prywatnej pamięci” (można tak zatytułować tę wystawkę). 10 min.
Nauczyciel czyta głośno wiersz Wisławy Szymborskiej pt. Muzeum. Uczniowie śledzą tekst wiersza po cichu. 2 min.
Na kartonach z bloku (technicznego lub rysunkowego) dzieci malują farbami przedmioty, wymienione w wierszu. Następnie podpisują je nazwami uczuć lub cech ludzkich, z którymi się one wiążą (np. talerze – głód, obrączki – miłość, wachlarz – onieśmielenie, miecze – gniew, lutnia – talent, korona – władczość, rękawica – rycerskość, but – podróżnictwo, szpilka do włosów – dziewczęcość, wesołość, zalotność, młodość [w opozycji do egipskich płaczek] – tu dzieci mogą mieć najwięcej problemów, więc można im nieco podpowiedzieć). Zasadnicza inwencja należy do uczniów, ale skojarzenia muszą być zrozumiałe i logiczne dla każdego. 20 min.
Nauczyciel pyta, dla kogo są cenne pamiątki zebrane w muzeach? Po co się je gromadzi? Co oznaczają słowa: „Z braku wieczności zgromadzono / dziesięć tysięcy starych rzeczy”? Kto narzeka na brak wieczności? Uczniowie odpowiadają, uzasadniając swoje przemyślenia. 2 min.
Pytanie nauczyciela: czy suknia może mieć pragnienia i być uparta? Czyje uczucia wyraża ostatnia strofa wiersza? O jakim wyścigu mowa? Kilkoro uczniów odpowiada, uzasadniając swoje zdanie. 3 min.
c) Faza podsumowująca
Nauczyciel pyta, co jest trwalsze: ludzie czy przedmioty? Po krótkiej dyskusji zadaje pracę domową – rozprawkę na temat: „Czy warto zrobić w życiu coś trwalszego od nas? Uzasadnij swoje poglądy przykładami z historii, ze sztuki i z innych dziedzin życia”. 3 min.
5. Bibliografia
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
brak
b) Zadanie domowe
brak
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
W klasie można wystawić na czas lekcji barwne katalogi i albumy różnych muzeów.