„Pani Bovary” – czyli jak Flaubert widział kobiety swoich czasów?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna treść fragmentu powieści G. Flauberta „Pani Bovary”,

• zna pojęcie powieści psychologicznej,

• zna definicję behawioryzmu,

• zna sylwetkę twórczą Gustawa Flauberta,

• potrafi wyjaśnić pojęcie bovaryzmu, na przykładzie poznanego fragmentu tekstu,

• wie, jaka była rola kobiety w wieku XIX,

• wie, jakie spustoszenia spowodowała lektura romansów w psychice bohaterki.

b) Umiejętności

Uczeń:

• charakteryzuje główną bohaterkę,

• potrafi scharakteryzować środowisko, w którym żyła Emma,

• wyjaśnia, na czym polega technika behawioryzmu na przykładzie tekstu,

• potrafi trafnie posłużyć się cytatem i zinterpretować go,

• potrafi posługiwać się językiem w sposób bogaty i różnorodny,

• potrafi czytać, rozumieć i wartościować utwór dzięki zdobytym na lekcji informacjom,

• potrafi określić podstawową problematykę tekstu,

• potrafi stworzyć czytelną notatkę lub notować w formie punktów, tabeli.

2. Metoda i forma pracy

Heureza, praca z tekstem, elementy dyskusji, praca indywidualna i zbiorowa.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik: Bobiński W., Janus‑Sitarz A., Kołcz B., Barwy epok. Kultura i literatura. Starożytność -Oświecenie. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym, WSiP S.A., Warszawa 2006.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Wybrani uczniowie głośno odczytują fragment powieści zawarty w podręczniku. Następnie uczniowie zapisują temat lekcji.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel wygłasza krótki wykład dotyczący sylwetki twórczej Flauberta, nawiązuje do obyczajowości tamtejszych czasów. Podaje także genezę powieści „Pani Bovary”, którym było rzeczywiste samobójstwo pewnej kobiety.

2. Uczniowie ustnie charakteryzują postać pani Bovary, zastanawiają się nad motywami jej postępowania oraz nad sytuacją oraz pozycją kobiety w XIX wieku.

Uczniowie odpowiadają na pytania zadawane przez nauczyciela:

• Kto jest głównym bohaterem tekstu?

• W jakim środowisku żyje bohaterka?

• Jak przebiegała jej młodość?

• Czym zajmuje się na co dzień?

• Jakie są jej marzenia?

• Jaki jest jej stosunek do rzeczywistości?

• Co sądzi o mężczyznach?

• Co ją fascynuje?

• Co jest głównym celem jej działania?

• Jakie czynniki wpłynęły na jej romantyczne usposobienie?

• Dlaczego bohaterka posuwa się do zdrady?

• Jak zachowuje się w trakcie trwania romansu?

• Dlaczego bohaterka popełnia samobójstwo?

3. Uczniowie wypisują na tablicy określenia najtrafniej opisujące bohaterkę.

4. Na podstawie zdobytych informacji uczniowie próbują zdefiniować pojęcie bovaryzmu. Następnie zapisują je w zeszytach.

5. Uczniowie wypowiadają się na temat stosunku bohaterki do ulubionych przez nią romansów.

6. Wspólnie z prowadzącym zajęcia uczniowie wypisują cechy mieszczaństwa XIX wiecznego (obłuda, fałsz, zakłamanie, gra pozorów, konserwatyzm, snobizm, stabilizacja).

7. Pod przewodnictwem nauczyciela uczniowie rozważają, jaka jest rola miłości w życiu każdego człowieka. Określają rodzaje miłości (miłość mężczyzny do kobiety, miłość macierzyńska, miłość ojcowska).

8. Uczniowie formułują główne przesłanie tekstu.

c) Faza podsumowująca

1. Dyskusja. Tematy dyskusji:

• Bronimy czy oskarżamy panią Bovary?

• W czym dostrzegasz tragizm życia Emmy i dlaczego?

5. Bibliografia

1. Bobiński W., Janus‑Sitarz A., Kołcz B., Barwy epok. Kultura i literatura. Starożytność -Oświecenie. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym, WSiP S.A., Warszawa 2006.

2. Flaubert G., Pani Bovary, Zielona Sowa, Warszawa 2004.

3. Markowski A., Kultura języka polskiego, PWN, Warszawa 2005.

4. Źródło internetowe: http://pl.wikipedia.org/wiki/Gustaw_Flaubert

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Na lekcji uczeń zaznajamia się z problemami i psychiką Emmy Bovary. Charakteryzuje postać bohaterki, posługując się odpowiednimi cytatami. Prowadzi swobodną dyskusję na temat przyczyn samobójstwa bohaterki. Poznaje pojęcie bovaryzmu i potrafi odnieść je do tekstu oraz do rzeczywistości. Po lekcji uczeń rozumie także pojecie powieści psychologicznej, zna jej genezę.