Parki narodowe
Parki narodowe to obszary niezwykle cenne nie tylko dla samej Polski, ale też dla Europy czy świata. Są one siedliskiem wielu zagrożonych wyginięciem roślin, zwierząt i grzybów, zachwycają pięknem przyrody ożywionej i krajobrazu. Musimy je chronić, aby przyszłe pokolenia również mogły podziwiać różnorodność naturalnych krajobrazów Polski oraz zwierząt.
dlaczego należy chronić przyrodę;
jakie są formy ochrony przyrody;
na czym polega ochrona ścisła i częściowa.
Przedstawisz znaczenie przyrodnicze, edukacyjne i turystyczne parków narodowych.
Wskażesz na mapie rozmieszczenie parków narodowych w Polsce.
Uzasadnisz konieczność odpowiedniego zachowania na terenie parków narodowych.
Omówisz walory krajobrazowe i różnorodność biologiczną wybranych parków narodowych.
1. Parki narodowe w Polsce
Parki narodowe to obszary chronione o powierzchni powyżej 1000 ha, których przyroda jest unikalna o wybitnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Służą zachowaniu różnorodności biologicznej, a także tworów przyrody nieożywionej, jak głazy, źródła i jaskinie. Mają duże znaczenie kulturowe i edukacyjne. Pozwalają nam obserwować dziką przyrodę i uczą szacunku dla niej. Są chętnie odwiedzane przez turystów. W Polsce utworzono 23 parki narodowe. Dwa z nich leżą w pasie pobrzeży, 5 w pasie pojezierzy, kolejne 5 w pasie nizin, 3 na wyżynach i 8 w górach.
Terytorium całego parku narodowego podlega ochronie. Jest ono jednak podzielone na obszary, na których obowiązuje ochrona ścisłaochrona ścisła, częściowaczęściowa lub krajobrazowakrajobrazowa. Dookoła parku narodowego wyznacza się otulinęotulinę. Jest to obszar, którego zadaniem jest ochrona parku przed działalnością człowieka.
W parkach narodowych działalność gospodarcza człowieka jest znacznie ograniczona, a czasem nawet całkowicie zakazana. Są one udostępniane turystom, ale mogą oni poruszać się po parkach tylko w wyznaczonych do tego miejscach.
Puszcza Białowieska występująca na terenie Białowieskiego Parku Narodowego jako jedyny obiekt w Polsce została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na terenie Puszczy występuje najliczniejsza wolna populacja żubra europejskiego, który w Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.
2. W jakim celu tworzy się parki narodowe?
Parki narodowe tworzy się głównie w celu zachowania roślin, zwierząt i przyrody nieożywionej w postaci niezmienionej przez człowieka. Większość powierzchni parku narodowego objęta jest ochroną ścisłą. Organizmy mają więc zapewniony spokój i nie są niepokojone przez ludzi. Parki narodowe są też ważnym miejscem edukacji. Na ich terenie wyznaczane są szlaki turystyczne i ścieżki przyrodnicze prowadzące przez szczególnie atrakcyjne miejsca. Parki narodowe są też miejscem, w którym żyją gatunki endemicznegatunki endemiczne.
3. Zasady obowiązujące w parkach narodowych
Na terenie niektórych parków narodowych w Polsce, np. Tatrzańskiego Parku Narodowego obowiązuje także zakaz wprowadzania psów.
Zakazy obowiązujące w parkach narodowych nie we wszystkich krajach są takie same. Na przykład w Polsce nie można wprowadzać psów na teren parków narodowych, w Czechach natomiast można je prowadzić na smyczy. Dlatego wybierając się na obszar chroniony w innym kraju, warto zapoznać się z obowiązującymi tam zasadami.
Podsumowanie
Parki narodowe to obszary chronione o powierzchni powyżej 1000 ha, tworzone w celu zachowania różnorodności biologicznej i tworów przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych.
Poszczególne obszary parku narodowego są chronione w różny sposób: wyróżnia się obszary ochrony ścisłej, częściowej i krajobrazowej.
W Polsce znajdują się obecnie 23 parki narodowe.
Praca domowa
Słownik
gatunek żyjący tylko na niewielkim obszarze, charakterystyczny dla danego miejsca; endemitem jest na przykład dziobak dla Australii lub płochacz halny dla obszarów górskich
ochrona dopuszczająca gospodarcze wykorzystanie danego gatunku lub obszaru, np. pozyskiwanie osobników tych gatunków lub udostępnienie turystom ścieżek, po których mogą się poruszać w rezerwacie przyrody
działalność zapewniająca ochronę, utrzymanie lub restytucję naturalnych i kulturowych walorów określonego środowiska geograficznego
w przypadku gatunków zwierząt ochrona ścisła nie dopuszcza jakichkolwiek ludzkich ingerencji, takich jak: umyślne zabijanie, niszczenie jaj i form rozwojowych, przetrzymywanie, chów, jak również zbywanie, nabywanie oraz wywożenie za granicę; zabrania się również niszczenia siedlisk
strefa ochronna parków narodowych, krajobrazowych, rezerwatów