Ilustracja przedstawia obraz olejny „Piaskarze”, autorstwa Aleksandra Gierymskiego. Płótno ukazuje pracujących na nabrzeżu Wisły piaskarzy. Ubrani w białe, luźne koszule i czarne spodnie robotnicy, ustawieni są w dwóch rzędach, na drewnianych podestach oraz przycumowanych do drewnianej ściany nabrzeża łodziach. Trzymający łopaty mężczyźni, uchwyceni zostali w różnych stadiach pracy. Na szczycie brzegu przechadzają się ciemne postacie, elegancko ubranych przechodniów. Wielopostaciowa scena umieszczona została po lewej stronie obrazu. Prawą stronę zajmuje widok rzeki z długim mostem w tle oraz zacumowanymi pod nim statkami z długimi masztami. Całość kompozycji utrzymana jest w wąskiej, chłodnej gamie niebieskawych szarości i brązów z rozświetlającymi obraz akcentami pomarańczowego piasku. Temat lekcji: Pejzażyści XIX wieku.
Ważne daty
1830‑1860 – Działalność grupy barbizończyków – francuskich malarzy pejzażystów,
1874 – Umowna data początku impresjonizmu związana z pierwszą wystawą grupy artystów w Paryżu, zorganizowaną w pracowni fotograficznej Nadara,
1884 – Pierwszy Salon Niezależnych – wystawy będącej wyrazem sprzeciwu artystów wobec Salonu Paryskiego – instytucji kontrolowanej przez Królewską Akademię Malarstwa i Rzeźby.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela:
R1ZEnRhObd5vO1
1
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła.
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
6) rozróżnia gatunki i tematykę dzieł w sztukach plastycznych (portret, autoportret, pejzaż, martwa natura, sceny: rodzajowa, religijna, mitologiczna, historyczna i batalistyczna); niektóre z tych gatunków odnajduje w grafice i w rzeźbie; w rysunku rozpoznaje studium z natury, karykaturę, komiks, rozumie, czym jest w sztuce abstrakcja i fantastyka; podejmuje działania z wyobraźni i z natury w zakresie utrwalania i świadomości gatunków i tematów w sztuce, stosuje w tym zakresie różnorodne formy wypowiedzi (szkice rysunkowe, fotografie zaaranżowanych scen i motywów, fotomontaż).
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego.
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;
6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.
Nauczysz się
definiować pojęcie pejzażu w sztukach plastycznych;
wymieniać i charakteryzować poszczególne rodzaje pejzaży w sztukach plastycznych;
wymieniać najważniejszych twórców polskiego i europejskiego XIX‑wiecznego malarstwa pejzażowego, określać ich przynależność artystyczną i znać ich najważniejsze dzieła;
rozróżniać i wymieniać cechy charakterystyczne malarstwa pejzażowego w XIX w. w odniesieniu do poszczególnych szkół i kierunków artystycznych: romantyzmu, szkoły z Barbizon, realizmu;
wykonywać samodzielnie zdjęcie pejzażu, określać jego typ oraz dodać metryczkę do zdjęcia;
definiować pojęcia (w odniesieniu do sztuk plastycznych): pejzaż, weduta, sztafaż, nokturn, marina, romantyzm, barbizończycy, realizm, naturalizm, impresjonizm, dywizjonizm, pointylizm, postimpresjonizm, impasto.
Krajobraz
Przedstawiając fragment otaczającej przestrzeni, często używamy potocznego określenia „krajobraz”. W tym znaczeniu mówi się np. o krajobrazie górskim lub morskim, wiejskim bądź miejskim, letnim albo zimowym.
RjB6kiilQPuyK1
RaAjVGCtLnTXU1
RGkUTSkfL5K3n1
R1Hp02Kw3mWow1
R1adm4rYu2FRN
Ćwiczenie 1
Inna wersja zadania
Scharakteryzuj i wskaż cechy jednego z wymienionych krajobrazów: krajobraz miejski i letni, krajobraz górski i zimowy, krajobraz morski i zimowy, krajobraz wielski i letni.
Pejzaż
Dzieła sztuki (np. malarskie, graficzne, rysunkowe), których głównym tematem są prawdziwe lub fantastyczne (czyli będące wytworem wyobraźni artysty) widoki, nazywamy pejzażemPejzażpejzażem. Wiele wspaniałych pejzaży malarskich powstało w XIX wieku.
R1URlNsMK3O661
ROgCfbJXOqw8M1
RlhtokJ75wFwR1
Do słynnych pejzażystów XIX wieku zalicza się między innymi:
Johna Constable’a,
Claude’a Moneta,
Vincenta van Gogha,
Jeana‑Francoisa Milleta,
Camille'a Pissarra,
Paula Cézanne’a.
W zależności od tego, jaki motyw dominował w dziełach, możemy wyróżnić: wedutęWedutawedutę, sztafażSztafaższtafaż (pejzaż z elementem dodatkowym: człowiekiem, zwierzęciem), nokturnNokturnnokturn (pejzaż nocny) oraz marinęMarinamarinę (pejzaż z widokiem morza, portu, a także bitwy morskiej).
R18xLmxQMKlT51
RWXp7thYWFmyK1
R2MKbVoyTHuac1
Rh1nVT3AvMdR81
R9ZwzC7MpsmQ0
Ćwiczenie 2
Inna wersja zadania
Wymień słynnych pejzażystów XIX wieku, których poznałeś w lekcji.
Romantyzm
Malarze kierunku artystycznego, nazwanego romantyzmem, fascynowali się pięknem i potęgą natury. W różny sposób wyrażali nastroje: melancholię, kontemplację, wzniosłość, zadumę, grozę, mistyczność, zachwyt.
Polecenie 1
Przypatrz się poniższym ilustracjom przedstawiającym dzieła dwóch wybitnych malarzy tej epoki: Caspara Davida Friedricha i Williama Turnera. Zastanów się, jakie nastroje w Tobie wywołują. Każdy obraz zatytułuj tak, aby odzwierciedlał emocje, które odczuwasz.
R1Qz2u7stEDPo1
Ru7ASjhEHboaB1
RTpjOvYMiIM4H1
RWWwYqZwTGDog1
RRB3G1dmShKW01
R17aaADuJYpif
Inna wersja zadania
Wymień cechy malarstwa dwóch wybitnych malarzy epoki romantyzmu: Caspara Davida Friedricha i Williama Turnera.
RBtT5lF6X0BG7
Ćwiczenie 3
Inna wersja zadania
Romantyzm Możliwe odpowiedzi: 1. w sztukach plastycznych to tendencja polegająca na dążeniu do wiernego przedstawiania rzeczywistości, dla której podstawą jest obserwacja natury. 2. w malarstwie rozwijał się w opozycji do klasycyzmu. Dlatego cechował się bogatą kolorystyką, dynamicznymi kompozycjami, swobodniejszą, niemal szkicową techniką wykonania prac. 3. kierunek w malarstwie francuskim końca XIX w. próbujący uściślić zasady impresjonizmu.
Barbizończycy
Sławnymi pejzażystami XIX wieku byli francuscy malarze nazwani barbizończykamiBarbizończycybarbizończykami. Była to pierwsza grupa malarzy, dla których pejzaż był podstawowym motywem ich sztuki. Nazwa pochodzi od francuskiej wsi Barbizon w okolicach Fontainebleau, gdzie malowali ulubioną przez siebie wiejską przyrodę, starając się ją wiernie przedstawić. Jako pierwsi wyszli w plener, łącząc pracę w terenie z realizacją dzieła w pracowni. Interesowali się ukazywaniem w swoich dziełach codziennego życia, scen rodzajowych i natury, odwołując się do takich motywów, jak: łany zbóż, zaorane pola uprawne, pracujący lub odpoczywający na nich ludzie, samotne, wielkie drzewa, pasące się bydło, lasy, zarośla, polne drogi.
RtpeB1vFVGyB61
Polecenie 2
Przyjrzyj się uważnie innemu obrazowi Théodore’a Rousseau, który utrwalił w nim scenę z codziennego życia. Czy uda Ci się odnaleźć na obrazie psa, woźnicę i wieżę kościoła? Nie będzie to zadanie łatwe ze względu na sposób malowania Rousseau, który stosował wąską i jednorodną gamę kolorystyczną. Powiększaj fragmenty obrazu i odszukuj detale.
Poszukaj w Internecie ciekawych informacji o Théodore Roussea, o jego życiorysie lub twórczości. Przedstaw klasie najciekawsze z nich.
Realizm
Malarze kierunku artystycznego nazwanego realizmemRealizmrealizmem, podobnie jak barbizończycy, dążyli do wiernego przedstawiania rzeczywistości. W ich twórczości także często pojawiały się pejzaże, które określa się jako realistyczne, czyli dokładnie odtwarzające krajobrazy lub codzienność życia ludzi na wsi i w mieście. Tym samym w malarstwie realistów istotny był element krytyki ówczesnego społeczeństwa. Najbardziej znanymi reprezentantami tego nurtu są trzej francuscy malarze:
Gustave Courbet,
Honoré Daumier,
Jean‑François Millet.
RjWoH0kctjiT21
R5LkZsfVofqQF
Ćwiczenie 4
Wybitni pejzażyści z Polski
W Polsce w XIX wieku tworzyli wybitni pejzażyści, tacy jak:
Józef Chełmoński,
Wojciech Gerson,
Władysław Podkowiński.
R16ktMhMv60F91
RXLRdPJFsWn3V
Ćwiczenie 5
Naturalizm
Do znanych polskich pejzażystów XIX wieku należeli bracia Maksymilian i Aleksander Gierymscy. Ze względu na obiektywny, tzn.: chłodny, dokumentacyjny i pozbawiony oceny sposób malowania uznaje się ich nie tylko za reprezentantów realizmu, lecz także naturalizmuNaturalizmnaturalizmu.
RglBJTB3JlHlW1
Polecenie 3
W takich obrazach, jak „Święto trąbek I” Aleksander Gierymski starał się w jak najbardziej obiektywny sposób ukazać sceny z warszawskiego Powiśla z drugiej połowy XIX wieku. W swojej wielkiej powieści realistycznej „Lalka”, podobnego zapisu tylko słowami, dokonał Bolesław Prus. Porównaj obie relacje.
R1SAZVe2ouF131
Inna wersja zadania
W takich obrazach, jak „Święto trąbek I” Aleksander Gierymski starał się w jak najbardziej obiektywny sposób ukazać sceny z warszawskiego Powiśla z drugiej połowy XIX wieku. W swojej wielkiej powieści realistycznej „Lalka”, podobnego zapisu tylko słowami, dokonał Bolesław Prus. Porównaj obie relacje.
„Wokulski ocknął się z tych dawnych wspomnień. Nie ma doktora ani jego mieszkania i nawet ich od dziesięciu miesięcy nie widział. Tu jest błotnista ulica Radna, tam Browarna. Na górze, spoza nagich drzew, wyglądają żółte gmachy uniwersyteckie, na dole parterowe domki, puste place i parkany, a niżej – Wisła.
Obok niego stał jakiś człowiek w wypłowiałej kapocie, z rudawym zarostem. Zdjął czapkę i całował Wokulskiego w rękę. Wokulski przypatrzył mu się uważniej.
- Wysocki?... – rzekł – Co ty tu robisz?
- Tu mieszkamy, wielmożny panie, w tym domu – odpowiedział człowiek, wskazując na niską lepiankę.
- Dlaczego nie przyjeżdżasz po transporta? – pytał Wokulski.
- Czym przyjadę, panie, kiedy jeszcze na Nowy Rok koń mi padł.
- Cóż robisz?
- A ot tak – razem nic. […]
Wokulski zamyślił się.
- Komorne wasze zapłacone? – spytał.
- Nawet nie ma, panie, co płacić, bo nas i tak wypędzą.
- A dlaczego nie przyszedłeś do sklepu, do pana Rzeckiego? – spytał Wokulski.
- Nie śmiałem, panie. […]
Wokulski wydobył portmonetkę.
- Masz tu – rzekł – dziesięć rubli, na święta. Jutro w południe przyjdziesz do sklepu i dostaniesz kartkę na Pragę. Tam u handlarza wybierzesz sobie konia, a po świętach przyjeżdżaj do roboty. U mnie zarobisz ze trzy ruble na dzień, więc dług spłacisz łatwo. Zresztą, dasz sobie radę.
Ubogi człowiek dotknąwszy pieniędzy, zaczął się trząść. Uważnie słuchał Wokulskiego, a łzy spływały mu po wychudzonej twarzy. […]
Ale Wokulski już nie słuchał; szedł w stronę Wisły, myśląc; „Jakże oni szczęśliwi, ci wszyscy, w których tylko głód wywołuje apatię, a jedynym cierpieniem jest zimno. I jak łatwo ich uszczęśliwić!... Nawet moim skromnym majątkiem mógłbym wydźwignąć parę tysięcy rodzin. Nieprawdopodobne, a przecież - tak jest”.
Wokulski doszedł do brzegu Wisły i zdumiał się. Na kilkumorgowej przestrzeni wznosił się tu pagórek najobrzydliwszych śmieci, cuchnących, nieomal ruszających się pod słońcem, a o kilkadziesiąt kroków dalej leżały zbiorniki wody, którą piła Warszawa.
„O, tutaj - myślał - jest ognisko wszelkiej zarazy. Co człowiek dziś wyrzucił ze swego mieszkania, jutro wypije; później przenosi się na Powązki z drugiej strony miasta razi bliźnich pozostałych przy życiu.
Bulwar tutaj, kanały i woda źródlana na górze i - można by ocalić rokrocznie kilka tysięcy ludzi od śmierci, a kilkadziesiąt tysięcy od chorób... Niewielka praca, a zysk nieobliczony; natura umie wynagradzać”.
R1SYHd2ZWC6hP1
Rv8MAYN52viaW1
R1ZM4eDtXY2S5
Ćwiczenie 6
Inna wersja zadania
Naturalizm Możliwe odpowiedzi: 1. kierunek w malarstwie francuskim końca XIX w. próbujący uściślić zasady impresjonizmu. 2. kierunek w malarstwie w drugiej połowie XIX w., którego przedstawiciele zmierzali do bardzo dokładnego, niemal fotograficznego naśladowania natury. 3. w sztukach plastycznych to tendencja polegająca na dążeniu do wiernego przedstawiania rzeczywistości, dla której podstawą jest obserwacja natury.
Impresjonizm
W XIX wieku tworzyli także malarze zwani impresjonistamiImpresjonizmimpresjonistami. To, co ich odróżniało od poprzedników, to sposób widzenia i przedstawiania świata. Malarze tego kierunku artystycznego, tworzyli w plenerze i zainspirowali się ulotnością wrażeń w naturze, światłem, ruchem i odkryciami naukowymi dotyczącymi mechanizmów widzenia i fizykalnej natury światła.
R1CMPI3urfx931
Polecenie 4
Impresjoniści zrezygnowali z wykonywania wcześniejszego szkicu do obrazu. Malowali w plenerze i bezpośrednio na płótnie. Znalazło to odzwierciedlenie w swobodnej, szkicowej technice wykonywania obrazów. Mogli w ten sposób uchwycić ulotne, zmienne wrażenia wzrokowe. Poniżej przedstawiono ilustrację pracy Claude’a Moneta pt. „Impresja. Wschód słońca”. To przykład dzieła, które ma charakter szkicowy. Wymień cechy świadczące o szkicowości/wrażeniowości obrazu Claude’a Moneta.
RM59VUtwC5HGB1
R1Kdz04mzRoVT
Inna wersja zadania
Impresjoniści zrezygnowali z wykonywania wcześniejszego szkicu do obrazu. Malowali w plenerze i bezpośrednio na płótnie. Znalazło to odzwierciedlenie w swobodnej, szkicowej technice wykonywania obrazów. Mogli w ten sposób uchwycić ulotne, zmienne wrażenia wzrokowe. Wymień cechy świadczące o szkicowości obrazu.
Neoimpresjonizm i postimpresjonizm
Neoimpresjonizm
Neoimpresjonizm był kierunkiem, który rozwijał się w malarstwie francuskim w latach 80‑tych XIX w. Neoimpresjoniści korzystali ze zdobyczy impresjonistów, ale dążyli do sprecyzowania ich doświadczeń, wykorzystując do tego celu osiągnięcia ówczesnej nauki. Korzystając ze zdobyczy: optyki, fizjologii i psychologii widzenia, a także teorii barw dążyli do większej dyscypliny w swoich dziełach. Dlatego rozwinęli stosowaną przez impresjonistów technikę dywizjonizmu i nadali jej inny charakter.
RlIL8uiCa7TYO1
Postimpresjonizm
PostimpresjonizmPostimpresjonizmPostimpresjonizm to kierunek w sztuce, który pojawił się we Francji w połowie XIX w. i rozwijał się do 1905 r. Postimpresjoniści byli następcami impresjonistów, ale w swojej sztuce dążyli do autonomiczności dzieła malarskiego. Przejawiało się to np. w odejściu od naśladownictwa i wiernego odwzorowywania natury na rzecz tworzenia dzieł o charakterze bardziej subiektywnym: symbolicznym i emocjonalnym. Inspiracje czerpali również z dokonań neoimpresjonistów, a także z japońskich barwnych drzeworytów. Postimpresjoniści, tacy jak Paul Cézanne, Paul Gauguin i Vincent van Gogh to wielcy indywidualiści sztuki. Byli także pejzażystami, ale każdy z nich pracował inaczej i odmiennie definiował cele swojej pracy. Paul Cézanne dążył do nowej organizacji przestrzeni w obrazie. Paul Gauguin pracował nad nowymi rozwiązaniami kompozycyjnymi i odwoływał się do syntezy barwnej. Vincent van Gogh zmierzał do autonomiczności koloru, starając się doprowadzić go do jak największej skali ekspresji i nadając mu symboliczne znaczenia.
Polecenie 5
Obrazy Vincenta van Gogha charakteryzowały się ogromną ekspresją. Głównym środkiem wyrazu tego malarza były faktura i kolor, który można nazwać emocjonalnym. Wyrażał bowiem odczucia i stany psychiczne artysty. Silne emocje przedstawione na obrazie, który został umieszczony poniżej, uzyskał van Gogh poprzez grube i szerokie kładzenie farby na płótnie - impastoImpastimpasto.
Zastanów się i napisz krótko, jakie emocje wzbudza w Tobie obraz Vincenta van Gogha Gwiaździsta noc?
Rt7aDuGzkLX4B1
RVYOUZ2trvOLa
Inna wersja zadania
Obrazy Vincenta van Gogha charakteryzowały się ogromną ekspresją. Głównym środkiem wyrazu tego malarza były faktura i kolor, który można nazwać emocjonalnym. Wyrażał bowiem odczucia i stany psychiczne artysty. Silne emocje przedstawione na obrazie, który został umieszczony poniżej, uzyskał van Gogh poprzez grube i szerokie kładzenie farby na płótnie - impasto.
Zastanów się i napisz krótko, jakie emocje wzbudza w Tobie obraz Vincenta van Gogha Gwiaździsta noc?
RycF6HtHjDwt5
Ćwiczenie 7
Inna wersja zadania
Przygotuj pytanie na kartkówkę dotyczące techniki impasto.
Słownik pojęć
Barbizończycy
Barbizończycy
malarze realizujący koncepcje francuskiej szkoły w Barbizon, propagującej w połowie XIX wieku malarstwo realistycznych, sielskich pejzaży.
Dywizjonizm
Dywizjonizm
technika malarska zapoczątkowana przez impresjonistów, polegająca na malowaniu małymi, oddzielnymi plamami.
Impast
Impast
technika malarska stosowana głównie w malarstwie olejnym, polegająca na wypukłym nakładaniu farby pędzlem lub za pomocą szpachli.
Impresjonizm
Impresjonizm
kierunek w kulturze europejskiej, którego główną zasadą było utrwalanie ulotnych wrażeń artysty. Impresjoniści interesowali się zmiennymi formami natury, wzajemnymi związkami światła i barw w zależności od następujących pór roku lub dnia oraz zjawisk atmosferycznych.
Marina
Marina
to inaczej malarstwo marynistyczne. Jest rodzajem malarstwa, które przedstawia krajobraz z motywami morskimi: statkami, łodziami, widokami portów, wybrzeża morskiego, a także bitwy morskie. W kolejnych dekadach XIX w. pejzaż morski pojawiał się często w malarstwie impresjonistów, neoimpresjonistów i postimpresjonistów.
Naturalizm
Naturalizm
kierunek w malarstwie w drugiej połowie XIX w., którego przedstawiciele zmierzali do bardzo dokładnego, niemal fotograficznego naśladowania natury. Była to w założeniach obserwacja rzeczywistości maksymalnie obiektywna, tzn. nie tylko wierna, lecz także pozbawiona komentarza, oceny i interpretacji.
Neoimpresjonizm
Neoimpresjonizm
kierunek w malarstwie francuskim końca XIX w. próbujący uściślić zasady impresjonizmu. Skutkiem tych wysiłków było zdyscyplinowanie kompozycji obrazów oraz rozwinięcie stosowanej przez impresjonistów metody dywizjonizmu. Konsekwencją tego było powstanie techniki pointylistycznej, czyli metodycznego i zdyscyplinowanego pokrywania płaszczyzny płótna drobnymi punktami barwnymi o czystej chromatyce.
Nokturn
Nokturn
obraz przedstawiający pejzaż nocny lub scenę figuralną, rozgrywającą się w nocy.
Pejzaż
Pejzaż
gatunek malarstwa, który przedstawia krajobraz, widok natury lub otoczenia miejskiego. W zależności od rodzaju ukazywanej rzeczywistości wyróżnia się pejzaże topograficzne (które przedstawiają elementy realnej rzeczywistości) albo fantastyczne, które są wytworem fantazji artysty. Dokonuje się też podziału ze względu na przedstawiany motyw: weduty (pejzaże miejskie), mariny (pejzaże morskie), pejzaże ze sztafażem, nokturny (pejzaże nocne) i inne.
Pointylizm
Pointylizm
technika malarska polegająca na malowaniu drobnymi plamkami czystych kolorów.
Postimpresjonizm
Postimpresjonizm
ogół kierunków artystycznych występujących we Francji w XIX w., charakteryzujących się odwrotem od impresjonizmu i różnorodnością poszukiwań artystycznych. Tworzyły go wyraziste indywidualności artystyczne, takie jak: Paul Cézanne, Paul Gauguin, Vincent van Gogh, Henri Toulouse‑Lautrec. Postimpresjoniści wpłynęli na rozwój innych kierunków w sztuce XX w.: ekspresjonizmu, fowizmu, kubizmu, symbolizmu.
Realizm
Realizm
w sztukach plastycznych to tendencja polegająca na dążeniu do wiernego przedstawiania rzeczywistości, dla której podstawą jest obserwacja natury. Jako kierunek w malarstwie realizm pojawił się we Francji w pierwszej połowie XIX w. i dominował do lat 90. Francuscy malarze z grupy barbizończyków i inni przedstawiciele realizmu malowali życie codzienne, nie unikając przy tym ukazywania jego prozaiczności, a nawet brzydoty. Głównymi motywami były pejzaże i sceny rodzajowe.
Romantyzm
Romantyzm
w malarstwie rozwijał się w opozycji do klasycyzmu. Dlatego cechował się bogatą kolorystyką, dynamicznymi kompozycjami, swobodniejszą, niemal szkicową techniką wykonania prac.
Sztafaż
Sztafaż
to postacie ludzkie albo zwierzęce wprowadzane do kompozycji obrazu w malarstwie pejzażowym w celu jej ożywienia.
Weduta
Weduta
pejzaż miejski (obraz, rysunek, grafika), który przedstawia ogólny widok miasta, jego fragmenty, place, ulice. Znany w wieku XVII w Holandii. Niezwykle popularny w wieku XVIII (zwłaszcza w Wenecji) i z powodzeniem uprawiany w wieku XIX.
Słownik pojęć został opracowany na podstawie:
encyklopedia.pwn.pl
m3c2994769d524191_0000000000440
Galeria dzieł sztuki
R1URlNsMK3O661
ROgCfbJXOqw8M1
RlhtokJ75wFwR1
R18xLmxQMKlT51
RWXp7thYWFmyK1
R2MKbVoyTHuac1
Rh1nVT3AvMdR81
R1Qz2u7stEDPo1
Ru7ASjhEHboaB1
RTpjOvYMiIM4H1
RWWwYqZwTGDog1
RRB3G1dmShKW01
R1Xjd6quiHKc91
R4l8aMJLOWvS41
RjWoH0kctjiT21
R16ktMhMv60F91
R1SVux1PCyv2j1
R1SAZVe2ouF131
R1WfH0Y97ttxo1
Rv8MAYN52viaW1
RRmNNC4qW3YVM1
RM59VUtwC5HGB1
RIymW9pzJK3gD1
Rt7aDuGzkLX4B1
m3c2994769d524191_0000000000444
Bibliografia
A. Wojciechowski, Z dziejów malarstwa pejazażowego. Od renesansu do początków XX wieku, WAiF, Warszawa 1965.
B. Prus, Lalka, t. 1, Wrocław–Warszawa‑Kraków 1998.
E. Leszczyńska, Pejzaż w malarstwie polskim, Arkady, Warszawa 2017.