Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RoiHgY9NcynH91
Ilustracja przedstawia pomnik Fryderyka Chopina w Łazienkach Królewskich. Wykonana z brązu rzeźba, przedstawia polskiego kompozytora siedzącego pod wierzbą płaczącą. Odchylona do tyłu sylwetka postaci, rozwiane szaty oraz zamyślony, jakby tęskniący wyraz twarzy, podkreślają liryczny, romantyczny charakter artysty i jego dzieł. Monument ukazany jest na tle zielonych drzew. Tytuł lekcji: Wybrani kompozytorzy - Fryderyk Chopin

Pierwiastki narodowe w muzyce Fryderyka Chopina

Ważne daty

1810‑1849 – lata życia Fryderyka Chopina,

1827 – Życzenie Fryderyka Chopina,

1828 – Fantazja na tematy polskie A‑dur op. 13 Fryderyka Chopina,

1830 – Scherzo h‑moll op. 20 Fryderyka Chopina,

1831 – Etiuda Rewolucyjna op. 10 no. 12 Fryderyka Chopina,

1838 – Polonez A‑dur op. 40 no. 1 Fryderyka Chopina.

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela:

RKYlVuDWVeaaR1
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.

I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna.
4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń:
1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości):
A) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do współczesności),
3) rozpoznaje i analizuje utwory muzyczne określając ich elementy, nastrój i charakter, formułuje wypowiedzi, stosując pojęcia charakterystyczne dla języka muzycznego.
II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania.
1. Uczeń zna, rozumie i wykorzystuje w praktyce:
1) podstawowe pojęcia i terminy muzyczne (pięciolinia, klucz, nuta, pauza, wartość rytmiczna, dźwięk, gama, akord, akompaniament) oraz zależności między nimi;
7. Porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów: np. Mikołaj Gomółka, Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki i inni).

Nauczysz się

charakteryzować twórczość Fryderyka Chopina;

wykazywać elementy narodowe w kompozycjach Fryderyka Chopina;

wykazywać elementy ludowe w kompozycjach Fryderyka Chopina.

Fryderyk Chopin – polski reprezentant romantyzmu

Fryderyk Chopin to polski kompozytor, żyjący w okresie romantyzmu. Z powodu zaborów zmuszony był emigrować do Paryża, jednak w jego twórczości cały czas obecne były polskie motywy ludowe, z którymi Chopin miał styczność już od dzieciństwa. Na emigracji kompozytor poznał innych rodzimych twórców, między innymi Cypriana Norwida i Adama Mickiewicza. Związany był z George Sand, ówczesną francuską pisarką. Żył tylko 39 lat, cierpiał na wiele chorób, z których do jego śmierci przyczyniła się najbardziej gruźlica. Pochowany został we Francji, jednak jego serce przewiezione zostało do Polski i znajduje się w Bazylice św. Krzyża w Warszawie.

R1E0FAIy9RUWe
Ilustracja przedstawia tablicę wykonaną z brązu, upamiętniającą pierwszy, wykonany publicznie koncert Fryderyka Chopina. Po lewej stronie znajduje się płaskorzeźba popiersia kompozytora. Środek i prawą stronę tablicy zajmuje napis: „Dwudziestego czwartego LUTEGO 1818 ROKU ośmio-LETNI FRYDERYK CHOPIN PO RAZ PIERWSZY WYSTĄPIŁ PUBLICZNIE NA WIECZORZE ZORGANIZOWANYM PRZEZ WARSZAWSKIE TOWARZYSTWO DOBROCZYNNOŚCI W PAŁACU RADZIWIŁŁOWSKIM (DZIŚ PREZYDENCKIM). Poniżej widnieje wykonany mniejszą czcionką tekst: W dwusetną ROCZNICĘ URODZIN FRYDERYKA CHOPINA PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ LECH KACZYŃSKI Z MAŁŻONKĄ. Tablica pamiątkowa umieszczona jest na fasadzie Pałacu Prezydenckiego, w Warszawie. Po naciśnięciu punktu aktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin „Preludium Des-dur op. dwudzieste ósme numer piętnasty” (Preludium Deszczowe), wykonawca Janusz Olejniczak oraz pojawi się możliwość odtworzenia muzyki. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów, a muzyka staje się dużo głośniejsza. Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=SoteyAXuEKY.
RUyd8lIBcCAi6
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno‑białą fotografię Fryderyka Chopina, autorstwa Louisa‑Auguste Bissona. Na zdjęciu ukazany jest mężczyzna w średnim wieku, ubrany w szary płaszcz, który nałożony jest na ciemną marynarkę z kamizelką oraz białą koszulę. Pod szyją zawiązany ma ciemny halsztuk. Kompozytor uchwycony jest w pozycji siedzącej, prawą rękę ma założoną na lewej, spoczywającej na nodze. Na twarzy rysuje się głęboka powaga. W tle widoczny jest fragment elewacji budynku. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetli się informacja dodatkowa:
Źródło: online-skills.

Pierwiastki polskie w muzyce Chopina

Fryderyk Chopin pisał utwory często nawiązujące do tradycyjnych tańców polskich, a wśród tych kompozycji znajdują się m.in. mazurki i polonezyPolonezpolonezy. Jednym z najbardziej znanych utworów jest Polonez A‑dur op. 40 no. 1, nazywany często Polonezem Wojskowym, który jest sygnałem Programu I Polskiego Radia. Utwór grany jest w szybkim tempieTempotempie (allegro) oraz ma uroczysty charakter.

R1jgt19wAWFcY
Ilustracja przedstawia zapis nutowy Poloneza A-dur opus czterdzieste numer pierwszy. Nad podwójną pięciolinią z nutami umieszczony jest napis „Allegro con brio”. Metrum określono jako trzy czwarte, dynamikę jako forte. W nutach zapisano motyw rytmiczny, powtarzający się wielokrotnie w utworze ósemka, pauza szesnastkowa, szesnastka, ósemka, pauza szesnastkowa, szesnastka, cztery szesnastki, ósemka z kropką, szesnastka, ósemka. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Fryderyk Chopin, Polonez A-dur opus czterdzieste numer pierwszy. Wykonawca Janusz Olejniczak oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór to chyba najbardziej znany Polonez Chopina. Tu wykonany jest w wersji oryginalnej, czyli na fortepianie. Polonez jest bardzo dynamiczny, dumny i majestatyczny. Może budzić skojarzenia z muzyką militarną. Motywy, na których zbudowana jest pierwsza część wielokrotnie, z niewielkimi modyfikacjami, powtarzają się, ale za każdym razem są zagrane coraz dobitniej. Daje to poczucie narastania napięcia przez trzy motywy, a potem jego rozładowanie. I znowu: napięcie narasta, a potem muzyka łagodnieje i opada. Cześć druga - pozornie wydaje się trochę spokojniejsza, ale jest jeszcze bardziej sugestywna i dobitna, wzniosła i majestatyczna. Część trzecia jest identyczna jak część pierwsza, tylko krótsza.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=h8LFJ6So_ss.

Innym znanym utworem jest Wielkie Rondo koncertowe Krakowiak F‑dur op. 14, znane także jako Rondo à la Krakowiak. Utwór przeznaczony jest na fortepian i orkiestrę, rozpoczyna się 59‑taktowym wstępem, w którym partia fortepianu gra melodię opartą na pentatonicePentatonikapentatonice. Potem następuje właściwe rondo, stylizowane na krakowiakaKrakowiakkrakowiaka.

R1GWXS2DzGEj0
Na ilustracji cztery takty Ronda a la Krakowiak autorstwa Fryderyka Chopina. Metrum określono jako dwie czwarte, we wszystkich czterech taktach synkopy: ósemka, ćwierćnuta, ósemka. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Wielkie Rondo a la Krakowiak. Wykonawca: pianista Garrick Ohlsson, dyrygent Jerzy Maksymiuk, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia oraz pojawia się możliwość odtworzenia nagrania. Utwór wykonywany jest przez pianistę i orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się nostalgicznym wstępem, partia fortepianu opiera się na kilku dźwiękach pentatoniki. Po wstępie następuje jakby przebudzenie, kilka donośnych pasaży fortepianu. Następnie kilka taktów wykonanych przez orkiestrę w charakterystycznym dla krakowiaka synkopowanym rytmie. Później pianista wykonuje główny temat - bardzo żywą, wesołą melodię w charakterze właściwym krakowiakowi - która w utworze pełni rolę refrenu. Następnie orkiestra gra dramatyczne akordy, charakter muzyki zmienia się, staje się groźna. Pianista wykonuje szybkie przebiegi dźwięków. Na tle tych przebiegów pojawiają się partie instrumentów dętych drewnianych. Później powraca „krakowiakowy” refren. Kolejny kuplet jest dramatyczny i nostalgiczny, na tle dynamicznych pasaży fortepianu instrumenty dęte drewniane snują melancholijne, tęskne melodie.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=OEXimFK0bU8.

Chopin napisał także Fantazję na tematy polskie A‑dur op. 13, która w całości nawiązuje do polskiej ludowości i tradycji. Utwór składa się ze wstępu i trzech wariacjiWariacjawariacji. Pierwsza oparta jest na temacie pieśniPieśńpieśni Laura i Filon, druga na dumceDumkadumce napisanej prawdopodobnie przez Karola Kurpińskiego, w trzeciej temat został zaczerpnięty z  melodii ludowej Idzie Jasio do Toruni.

RMxSmm9oUkgHz
Na zdjęciu strona partytury Fantazji na tematy polskie, Chopina. W partyturze umieszczono partię następujących instrumentów: flety, oboje, klarnety, fagoty, rogi, trąbki, puzony, fortepian, skrzypce pierwsze, skrzypce drugie, altówki, wiolonczele i kontrabasy. Na partyturze widać, że utwór rozpoczyna się grą kwintetu smyczkowego , klarnetu i fagotu. W dziewiątym takcie zaczynają grać pozostałe instrumenty, oprócz fortepianu. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Fantazja na tematy polskie A‑dur opus trzynaste i pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się łagodnym wstępem w wykonaniu orkiestry, później muzyka na krótką chwilę staje się dynamiczna, a później znów łagodna, orkiestra buduje nastrój, by po minucie rozpoczęła się melancholijna i melodyjna, pełna ornamentów partia fortepianu. Muzyka jest tęskna, spokojna.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=2krOIVVDvIs.

Popularną kompozycją Fryderyka Chopina jest Etiuda op.10 no. 12, nazywana Etiudą Rewolucyjną. Uważa się, że powstała, kiedy Chopin dowiedział się o upadku powstania listopadowego. Utrzymana jest w szybkim tempie, składa się z molowych pasażyPasażpasaży, granych lewą ręką, co wymaga wielkiego kunsztu wykonawczego.

RIl9q00oqagiR
Na zdjęciu pożółkła kartka, na której wydrukowany jest początek etiudy rewolucyjnej Chopina. Przy kluczu trzy bemole. Nad pięciolinią oznaczenie wykonawcze Con fuoco. W zapisie widać mocny akord na pierwszej części taktu i dużą ilość szesnastek, zapisanych coraz niżej, przez dwa takty i znowu w drugiej linijce: akord i szereg szesnastek, zagranych coraz niżej. Po naciśnięciu punktu interaktywnego wyświetla się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda Rewolucyjna opus dziesiąte numer dwunasty oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór jest bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=cQnC3qqO93w.

Chopin pisał nie tylko utwory fortepianowe. Jest autorem kilkunastu pieśni, napisanych głównie do słów Stefana Witkacego, jednak kilka z nich zostało skomponowanych do tekstów innych poetów, m.in. Adama Mickiewicza. Najbardziej znanym utworem wokalnym Chopina jest Życzenie.

RHt3dHp0aoHRX
Nagranie pieśni „Życzenie”. Utwór wykonuje śpiewaczka, śpiewająca sopranem z towarzyszeniem fortepianu. Wstęp wykonywany przez fortepian ma wiele ozdobników, stwarza to wrażenie błyszczącej, skrzącej się muzyki. Partia wokalna jest łagodna, pogodna. Tekst pierwszej zwrotki pieśni to: Gdybym ja była słoneczkiem na niebie, Nie świeciłabym jak tylko dla ciebie, Ani na wody, ani na lasy, Ale po wszystkie czasy. Pod twojem okienkiem i tylko dla ciebie. Gdybym w słoneczko mogła zmienić siebie.
R16NpkMhofuCc
Nagranie pieśni „Życzenie”. Utwór wykonuje śpiewaczka, śpiewająca altem z towarzyszeniem fortepianu. Wstęp wykonany na fortepianie jest smutny i dramatyczny. Śpiewaczka śpiewa dramatyczną melodię, z każdą strofą dramatyzm utworu wzrasta. Tekst pierwszej zwrotki utworu to: Precz z moich oczu!... posłucham od razu, Precz z mego serca! — i serce posłucha; Precz z mej pamięci!... Nie — tego rozkazu Moja i twoja pamięć nie posłucha!

Fryderyk Chopin, będąc na emigracji w Paryżu tęsknił za ojczyzną. Tę nostalgię słychać w Scherzu h‑moll op. 20, w którym zawarł temat polskiej kolędy Lulajże Jezuniu. Pomimo swojej formy (scherzo to z języka włoskiego żart), utwór zachowany jest w powolnym tempie oraz spokojnym, melancholijnym nastroju.

RvENxR77iiVBf
Nagranie fragmentu scherza h‑moll opus dwudzieste. Utwór wykonany na fortepianie. W melodii słychać motywy zaczerpnięte z kolędy „Lulajże Jezuniu". Po kilku taktach kompozytor na moment odchodzi od tematu i snuje smętną melodię, by po chwili znów wrócić do melodii kolędy - kołysanki, zagranej w wyższym rejestrze. Utwór jest spokojny, tęskny, melancholijny.

Fortepian jako czołowy instrument romantyzmu

W romantyzmie kompozytorzy zwracali uwagę na wyrażanie emocji w dziele. Utwory nie były pisane na zamówienie, lecz powstawały pod wpływem natchnienia. Idealnym instrumentem, na który powstawało wiele kompozycji był fortepian. Jego możliwości techniczne pozwalały na ekspresyjne wykonanie, wykorzystanie dynamikiDynamikadynamiki i modyfikację barwy brzmienia. Sam Chopin znaczącą część swojej twórczości poświęcił właśnie temu instrumentowi, na który skomponował aż 207 z 237 utworów.

RCs2Fs6O6Ph4g1
Fortepian Chopina, Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, Wikipedia, CC BY-SA 3.0

Zadania

R1IqGEU0n2Ku9
Ćwiczenie 1
Wskaż instrument, na który przeznaczona jest większość kompozycji Fryderyka Chopina. Możliwe odpowiedzi: A. skrzypce, B. fortepian, C. flet.
R19FtYOjSFRL4
Ćwiczenie 2
Wskaż zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Fryderyk Chopin pochowany został na warszawskich Powązkach. 2. Serce Fryderyka Chopina znajduje się w Bazylice św. Krzyża w Warszawie. 3. Fryderyk Chopin urodził się w Żelazowej Woli. 4. Fryderyk Chopin żył 64 lata.
RNLQ23NaW1wbX
Ćwiczenie 3
Podaj tytuł jednego z polonezów, skomponowanego przez Fryderyka Chopina.
RfIe3M2xJ1Ig7
Ćwiczenie 4
Wskaż tytuł kolędy, której temat wykorzystany został w Scherzu h-moll Fryderyka Chopina. Możliwe odpowiedzi: 1. Bóg się rodzi, 2. Lulajże Jezuniu, 3. Gdy śliczna Panna, 4. Cicha noc.
RVljHq2KELtet
Ćwiczenie 5
Odpowiedz na pytanie: Jaki jest tytuł pieśni rozpoczynającej się słowami: Gdybym ja była?Możliwe odpowiedzi: 1. Życzenie, 2. Precz z moich oczu, 3. Scherzo h-moll, 4. Etiuda rewolucyjna.
R16YiPAOPzHyI
Ćwiczenie 6
Wskaż poetów, których teksty wykorzystane zostały w pieśniach Fryderyka Chopina. Możliwe odpowiedzi: 1. Adam Mickiewicz, 2. Zygmunt Krasiński, 3. Kazimierz Przerwa-Tetmajer, 4. Stefan Witkacy.
RU4Fj3T7UaZMj
Ćwiczenie 7
Wskaż właściwą ilość kompozycji fortepianowych Fryderyka Chopina. Możliwe odpowiedzi: 1. 523, 2. 100, 3. 207, 4. 54
me331fc2b827908a9_0000000000170

Słownik pojęć

Dumka
Dumka

smętna, ludowa pieśń ukraińska.

Dynamika
Dynamika

dział muzyki zajmujący się zmianami w natężeniu dźwięku.

Krakowiak
Krakowiak

polski taniec ludowy, często poprzedzony przyśpiewką, utrzymany w umiarkowanym lub żywym tempie i metrum parzystym (zwykle 2/4).

Mazur
Mazur

polski szybki taniec ludowy z figurami.

Pasaż
Pasaż

szybkie następstwo dźwięków.

Pentatonika
Pentatonika

skala muzyczna zawierająca pięć dźwięków w oktawie.

Pieśń
Pieśń

utwór wokalny do tekstu poetyckiego.

Polonez
Polonez

polski taniec narodowy, tańczony parami w chodzonym korowodzie.

Tempo
Tempo

stopień szybkości wykonywania utworu muzycznego.

Wariacja
Wariacja

utwór muzyczny, w którym występują zmiany tematu, melodii, harmonii itp.

Źródła:

encyklopedia.pwn.pl

sjp.pwn.pl

me331fc2b827908a9_0000000000195

Biblioteka muzyczna

R1E0FAIy9RUWe
Ilustracja przedstawia tablicę wykonaną z brązu, upamiętniającą pierwszy, wykonany publicznie koncert Fryderyka Chopina. Po lewej stronie znajduje się płaskorzeźba popiersia kompozytora. Środek i prawą stronę tablicy zajmuje napis: „Dwudziestego czwartego LUTEGO 1818 ROKU ośmio-LETNI FRYDERYK CHOPIN PO RAZ PIERWSZY WYSTĄPIŁ PUBLICZNIE NA WIECZORZE ZORGANIZOWANYM PRZEZ WARSZAWSKIE TOWARZYSTWO DOBROCZYNNOŚCI W PAŁACU RADZIWIŁŁOWSKIM (DZIŚ PREZYDENCKIM). Poniżej widnieje wykonany mniejszą czcionką tekst: W dwusetną ROCZNICĘ URODZIN FRYDERYKA CHOPINA PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ LECH KACZYŃSKI Z MAŁŻONKĄ. Tablica pamiątkowa umieszczona jest na fasadzie Pałacu Prezydenckiego, w Warszawie. Po naciśnięciu punktu aktywnego zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin „Preludium Des-dur op. dwudzieste ósme numer piętnasty” (Preludium Deszczowe), wykonawca Janusz Olejniczak oraz pojawi się możliwość odtworzenia muzyki. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów, a muzyka staje się dużo głośniejsza. Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=SoteyAXuEKY.
R1jgt19wAWFcY
Ilustracja przedstawia zapis nutowy Poloneza A-dur opus czterdzieste numer pierwszy. Nad podwójną pięciolinią z nutami umieszczony jest napis „Allegro con brio”. Metrum określono jako trzy czwarte, dynamikę jako forte. W nutach zapisano motyw rytmiczny, powtarzający się wielokrotnie w utworze ósemka, pauza szesnastkowa, szesnastka, ósemka, pauza szesnastkowa, szesnastka, cztery szesnastki, ósemka z kropką, szesnastka, ósemka. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się napis: Fryderyk Chopin, Polonez A-dur opus czterdzieste numer pierwszy. Wykonawca Janusz Olejniczak oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór to chyba najbardziej znany Polonez Chopina. Tu wykonany jest w wersji oryginalnej, czyli na fortepianie. Polonez jest bardzo dynamiczny, dumny i majestatyczny. Może budzić skojarzenia z muzyką militarną. Motywy, na których zbudowana jest pierwsza część wielokrotnie, z niewielkimi modyfikacjami, powtarzają się, ale za każdym razem są zagrane coraz dobitniej. Daje to poczucie narastania napięcia przez trzy motywy, a potem jego rozładowanie. I znowu: napięcie narasta, a potem muzyka łagodnieje i opada. Cześć druga - pozornie wydaje się trochę spokojniejsza, ale jest jeszcze bardziej sugestywna i dobitna, wzniosła i majestatyczna. Część trzecia jest identyczna jak część pierwsza, tylko krótsza.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=h8LFJ6So_ss.
R1GWXS2DzGEj0
Na ilustracji cztery takty Ronda a la Krakowiak autorstwa Fryderyka Chopina. Metrum określono jako dwie czwarte, we wszystkich czterech taktach synkopy: ósemka, ćwierćnuta, ósemka. Po naciśnięciu punktu aktywnego wyświetla się informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin, Wielkie Rondo a la Krakowiak. Wykonawca: pianista Garrick Ohlsson, dyrygent Jerzy Maksymiuk, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia oraz pojawia się możliwość odtworzenia nagrania. Utwór wykonywany jest przez pianistę i orkiestrę symfoniczną. Rozpoczyna się nostalgicznym wstępem, partia fortepianu opiera się na kilku dźwiękach pentatoniki. Po wstępie następuje jakby przebudzenie, kilka donośnych pasaży fortepianu. Następnie kilka taktów wykonanych przez orkiestrę w charakterystycznym dla krakowiaka synkopowanym rytmie. Później pianista wykonuje główny temat - bardzo żywą, wesołą melodię w charakterze właściwym krakowiakowi - która w utworze pełni rolę refrenu. Następnie orkiestra gra dramatyczne akordy, charakter muzyki zmienia się, staje się groźna. Pianista wykonuje szybkie przebiegi dźwięków. Na tle tych przebiegów pojawiają się partie instrumentów dętych drewnianych. Później powraca „krakowiakowy” refren. Kolejny kuplet jest dramatyczny i nostalgiczny, na tle dynamicznych pasaży fortepianu instrumenty dęte drewniane snują melancholijne, tęskne melodie.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=OEXimFK0bU8.
RMxSmm9oUkgHz
Na zdjęciu strona partytury Fantazji na tematy polskie, Chopina. W partyturze umieszczono partię następujących instrumentów: flety, oboje, klarnety, fagoty, rogi, trąbki, puzony, fortepian, skrzypce pierwsze, skrzypce drugie, altówki, wiolonczele i kontrabasy. Na partyturze widać, że utwór rozpoczyna się grą kwintetu smyczkowego , klarnetu i fagotu. W dziewiątym takcie zaczynają grać pozostałe instrumenty, oprócz fortepianu. Po naciśnięciu punktu aktywnego pojawia się napis: Fryderyk Chopin, Fantazja na tematy polskie A‑dur opus trzynaste i pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się łagodnym wstępem w wykonaniu orkiestry, później muzyka na krótką chwilę staje się dynamiczna, a później znów łagodna, orkiestra buduje nastrój, by po minucie rozpoczęła się melancholijna i melodyjna, pełna ornamentów partia fortepianu. Muzyka jest tęskna, spokojna.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=2krOIVVDvIs.
RIl9q00oqagiR
Na zdjęciu pożółkła kartka, na której wydrukowany jest początek etiudy rewolucyjnej Chopina. Przy kluczu trzy bemole. Nad pięciolinią oznaczenie wykonawcze Con fuoco. W zapisie widać mocny akord na pierwszej części taktu i dużą ilość szesnastek, zapisanych coraz niżej, przez dwa takty i znowu w drugiej linijce: akord i szereg szesnastek, zagranych coraz niżej. Po naciśnięciu punktu interaktywnego wyświetla się napis: Fryderyk Chopin, Etiuda Rewolucyjna opus dziesiąte numer dwunasty oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór jest bardzo dynamiczny, dźwięki imitują wzburzenie i gniew. Etiuda przeznaczona jest do wykonania na fortepianie.
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=cQnC3qqO93w.
RHt3dHp0aoHRX
Nagranie pieśni „Życzenie”. Utwór wykonuje śpiewaczka, śpiewająca sopranem z towarzyszeniem fortepianu. Wstęp wykonywany przez fortepian ma wiele ozdobników, stwarza to wrażenie błyszczącej, skrzącej się muzyki. Partia wokalna jest łagodna, pogodna. Tekst pierwszej zwrotki pieśni to: Gdybym ja była słoneczkiem na niebie, Nie świeciłabym jak tylko dla ciebie, Ani na wody, ani na lasy, Ale po wszystkie czasy. Pod twojem okienkiem i tylko dla ciebie. Gdybym w słoneczko mogła zmienić siebie.
R16NpkMhofuCc
Nagranie pieśni „Życzenie”. Utwór wykonuje śpiewaczka, śpiewająca altem z towarzyszeniem fortepianu. Wstęp wykonany na fortepianie jest smutny i dramatyczny. Śpiewaczka śpiewa dramatyczną melodię, z każdą strofą dramatyzm utworu wzrasta. Tekst pierwszej zwrotki utworu to: Precz z moich oczu!... posłucham od razu, Precz z mego serca! — i serce posłucha; Precz z mej pamięci!... Nie — tego rozkazu Moja i twoja pamięć nie posłucha!
RvENxR77iiVBf
Nagranie fragmentu scherza h‑moll opus dwudzieste. Utwór wykonany na fortepianie. W melodii słychać motywy zaczerpnięte z kolędy „Lulajże Jezuniu". Po kilku taktach kompozytor na moment odchodzi od tematu i snuje smętną melodię, by po chwili znów wrócić do melodii kolędy - kołysanki, zagranej w wyższym rejestrze. Utwór jest spokojny, tęskny, melancholijny.
me331fc2b827908a9_0000000000197

Bibliografia

J. Chomiński, K. Wilkowska‑Chomińska, Historia muzyki cz. II, PWM, Kraków 1989