Pisownia nie z różnymi częściami mowy

Drodzy uczniowie. Ortografia jest niezwykle ważna kiedy posługujemy się odmianą pisaną języka. Świadczy o nas samych, o szacunku dla języka ojczystego. Jej nieznajomość może nam utrudnić szkolne życie. Dlatego też znajomość reguł ogrtograficznych trzeba utrwalać. Takie właśnie zadanie będziemy realizować na dzisiejszych zajęciach. Bliżej przyjrzymy się pisowni nie z różnymi częściami mowy.

A teraz czas zabrać się do pracy.

1. Cele

Wiadomości

- rozszerzenie znajomości reguł ortograficznych,

Umiejętności

- kształcenie umiejętności bezbłędnego posługiwania się odmianą pisaną języka ojczystego,

- kształcenie sprawności myślenia.

Uczeń potrafi:

- poprawnie zapisać poznane wyrazy,

- sprawnie korzystać ze słownika ortograficznego,

- uzasadnić pisownię nie z różnymi częściami mowy.

2. Metoda i forma pracy

Metody pracy:

- pogadanka heurystyczna,

- metoda zajęć praktycznych.

Formy pracy:

- indywidualna,

- zbiorowa.

3. Środki dydaktyczne

Słowniki ortograficzne, ćwiczenia.

4. Przebieg lekcji

Faza przygotowawcza

1. Uczniowie przypominają znane im reguły ortograficzne.

2. Zapisanie tematu na tablicy.

Faza realizacyjna

1. Zebranie i zapisanie reguł związanych z pisownią nie z różnymi częściami mowy.

W tym celu uczniowie korzystają zarówno z zasobów własnej pamięci, jak i słowników ortograficznych.

Nauczyciel może się wspomóc materiałami przygotowanymi w formie prezentacji lub też tablicy poglądowej.

Wiadomości teoretyczne na temat pisowni partykuły nie z różnymi częściami mowy.

Partykułę nie piszemy rozdzielnie z:

- czasownikami, np.: nie oglądałem, nie spałem,

- wyrazami mającymi znaczenie czasownikowe, np.: nie brak, nie można, nie należy, nie trzeba, nie wiadomo, nie warto, nie wolno,

- liczebnikami, np.: nie trzy, nie pierwszy,

ale uwaga – niejeden (w znaczeniu wielu), niewiele (w znaczeniu kilka),

- przysłówkami nie pochodzącymi od przymiotników, np.: nie bardzo, nie dość, nie całkiem, nie tylko, nie teraz,

- przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym, np.: nie lepszy, nie najlepszy, nie łatwiej, nie najłatwiej.

Partykułę nie piszemy łącznie z:

- rzeczownikami, np.: niebezpieczeństwo, niecierpliwość, niedyskrecja,

- z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu równym, np.: nieładny, nieładnie.

Jeżeli partykuła nie jest nie tylko zaprzeczeniem, ale i przeciwstawieniem, to z przysłówkami i rzeczownikami piszemy ją rozdzielnie, np.: nie dobrze, ale wspaniale; nie porządek, lecz bałagan.

2. Przejście ze sfery rozważań nad ortografią do części ćwiczeniowej.

Przygotowane zestawy ćwiczeń zawarte w karcie pracy ucznia, mają za zadanie utrwalić i sprawdzić znajomość pisowni nie z różnymi częściami mowy. Ćwiczenia pod kierunkiem nauczyciela uczniowie rozwiązują indywidualnie bądź też zbiorowo. Formę pracy nauczyciel dobiera pod kątem zaawansowania wiedzy uczniów, jak też poziomu trudności poszczególnych ćwiczeń.

Faza podsumowująca

1. Przeprowadzenie krótkiego dyktanda sprawdzającego.

2. Podsumowanie jeszcze raz zebranych wiadomości na temat pisowni nie z różnymi częściami mowy.

5. Bibliografia

Gawdzik Witold, Ortografia na wesoło i na serio, Warszawa 2003, Wydawnictwo Oświata,

Polański Edward, Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1995, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,

Nowy słownik ortograficzny z zasadami pisowni i interpunkcji, pod red. Edwarda Polańskiego, Warszawa 2000, PWN,

Wójcik Janina, Nauka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1990, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,

Łucza A. Marudzek A., Język polski – między nami, zeszyt ćwiczeń dla klasy VI szkoły podstawowej, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2003

6. Załączniki

Karta pracy ucznia

Zadanie domowe

1. Powtórzę i zapamiętam reguły zwiazane z pisownią nie z różnymi częścimi mowy.

2. Wykonam zadania 4 i 5 ze strony 183, zawarte w zeszycie ćwiczeń.

7. Czas trwania lekcji

45 minut