Piszemy receptę na kłopoty z ortografią
Scenariusz lekcji języka polskiego w kl. 6.
Temat: Piszemy receptę na kłopoty z ortografią.
Czas trwania - 2 godziny lekcyjne
Cel lekcji: Utrwalenie zasad ortograficznych.
Cele operacyjne
Uczeń:
- wyjaśnia zasady ortograficzne;
- stosuje poznane reguły w praktyce;
- umiejętnie korzysta ze słownika ortograficznego;
- pracuje metodą mnemotechniki;
- efektywnie współpracuje w grupie;
- gra z kolegami w Memory ortograficzne.
Metody pracy:
- mnemotechnika;
- „burza mózgów”;
- gra dydaktyczna;
- czytanie ze zrozumieniem.
Formy pracy:
- indywidualna;
- zbiorowa;
- grupowa.
Środki dydaktyczne:
- Memory ortograficzne;
- kartki;
- pisaki;
- kserokopie ćwiczeń;
- słowniki ortograficzne.
Przebieg zajęć:
Przywitanie uczniów i sprawdzenie obecności.
Sprawdzenie prac domowych.
Poinformowanie uczniów o przebiegu zajęć.
Zapoznanie uczniów z celami lekcji.
Podanie tematu.
Rozdanie kartek (uczniowie zapisują na nich nagłówek „Recepta na ORTOGRAFIĘ” i w czasie zajęć zapisują wskazania dotyczące sposobów unikania popełniania błędów).
Przypomnienie zasad ortograficznych. Zgłaszający się uczniowie wymieniają kolejno poznane zasady ortograficzne i wyjaśniają ich pisownię. Korzystają przy tym ze słowników ortograficznych i słowników multimedialnych, sprawdzając poprawność udzielonych przez siebie odpowiedzi.
Dopisywanie wyjaśnień do wyrazów. Uczniowie otrzymują indywidualne karty pracy, na których znajdują się poszczególne wyrazy zawierające trudności ortograficzne. Zadaniem uczniów jest dopisywanie do nich takich wyrazów, które uzasadniają wymieniane wcześniej reguły poprawnej pisowni, np. powrót – powroty; dach‑daszek; morze‑morski; przystań - bo po „p” itd.
Omówienie pisowni wyrazów (mnemotechnika; załącznik nr1, np. charakter, plaża, długi itp.).
Mnemotechnika, mnemonika (gr. mneme -”pamięć”) - ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie nowych wiadomości i faktów oraz przypominanie ich sobie na zasadzie mechanicznych skojarzeń, np. układu wierszowego, skrótów werbalnych, analogów zewnętrznych itp. Za twórcę mnemotechniki uchodzi Symonides z Keos.
Przykłady:
Układ słoneczny: Mój Wujek Zapisał Mi, Jak Streścić Układ Naszych Planet.
Uzupełnienie tekstu zawierającego luki (praca ze słownikiem ortograficznym), załącznik nr 2.
Podział na grupy. Gra w Memory ortograficzne. Grupy uczniów otrzymują instrukcję z zasadami, według których ma przebiegać gra. Polega ona na wylosowaniu jak największej liczby tych samych par wyrazów spośród wszystkich piętnastu.
Dokończenie recepty – burza mózgów – nauczyciel zapisuje na tablicy podawane przez uczniów poprawne „recepty” najtrafniejszych sposobów zapamiętywania zasad ortograficznych.
Podsumowanie lekcji – wybrani przez nauczyciela uczniowie czytają swoje „recepty na ORTOGRAFIĘ”.
Ocena aktywności uczniów. W toku poszczególnych etapów lekcji, nauczyciel nagradza najaktywniejszych uczniów „plusami”. Uczeń, który podczas trwania lekcji zdobędzie ich najwięcej, otrzymuje ocenę celującą. Kolejne osoby ocenę bardzo dobrą lub dobrą.
Zadanie pracy domowej – Tworzenie własnego dyktanda wykorzystującego wyrazy zawierające trudności ortograficzne oraz przedstawienie pomysłu na łatwe zapamiętanie reguł ortograficznych za pomocą poznanych na lekcji metod aktywizujących.
ZAŁĄCZNIK NR 1
(piasek)
CHARAKTER PLAŻA
DOBRY ZŁY
ZAŁĄCZNIK NR 2
Ksią...ka ma dł...gą ...istorię.
W najstarszej bibliotece ...wiata, zało...onej p...ez kr...la
Babilonii w si...dmym wieku prze... naszą erą,
znajdowały się ksią...ki pisane na gliniany... tabliczka... .
...gipcjanie pisali ksi...żki na papir...sie. Robili go z wł...kien t...ciny,
rozprasowanych w dł..gie ark...sze .
Na ko...cach ark...szy mocowali drą...ki i całość zwijali.
Drą...ki ...łatwiały rozwijanie zwoju podczas czytania.
...gipcjanie pisali tak ...e na skó... zwie...ęcej: owczej, ciel...cej lub koziej.
Sk...rę odpowiednio p...ygotowaną do pisania, nazywano pergaminem.
Najwa...niejszym wynalazkiem było jednak spo...ądzenie
r...chomej czcionki dr...karskiej. Dokonał tego ...an
...utenberg w roku tysi...c czterysta czterdziestym.
ZAŁĄCZNIK NR 3
Każda grupa (2,3 lub 4 osoby) otrzymuje grę dydaktyczną, a następnie wyłania spośród siebie zwycięzcę.
Gra składa się z 15 par trudnych wyrazów ortograficznych, które chcemy utrwalić.
Zawodnicy układają pomieszane kartoniki w kilku rzędach, w taki sposób, aby napisy były niewidoczne. Następnie zawodnicy po kolei odkrywają po dwa kartoniki. Jeżeli ktoś odkryje parę wyrazów, to zabiera ją i powtórnie losuje 2 kartoniki. Wygrywa ten, kto zgromadzi najwięcej par wyrazów.
nosorożec | nosorożec | hiena | hiena | kukułka | kukułka |
żółw | żółw | kangur | kangur | mrówka | mrówka |
wróbel | wróbel | gżegżółka | gżegżółka | żaba | żaba |
hipopotam | hipopotam | jaskółka | jaskółka | żyrafa | żyrafa |
wiewiórka | wiewiórka | żuraw | żuraw | pszczoła | pszczoła |