Planety Układu Słonecznego
SCENARIUSZ ZAJĘĆ „PLANETY UKŁADU SŁONECZNEGO”
Przyroda, II etap edukacyjny
Temat: Planety Układu Słonecznego.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (11.2) [uczeń] wymienia nazwy planet Układu Słonecznego i porządkuje je w kolejności od Słońca.
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ | Definiuje pojęcia: planeta, gwiazda, księżyc, satelita, planetoida, meteoryt, kometa |
Rozpoznaje słońce jako centralny punkt układu planetarnego | |
Nazywa planety Układu Słonecznego oraz szereguje je względem odległości od Słońca | |
Tłumaczy zjawisko ruchu obiegowego planet | |
Wyjaśnia różnice między gwiazdą a planetą |
Nabywane umiejętności
UCZEŃ | rozumie zjawisko ruchu obiegowego planet wokół Słońca oraz ruchu obrotowego planet wokół własnej osi |
pojmuje Słońce jako źródło energii niezbędnej do istnienia życia na Ziemi | |
rozumie istnienie różnicy w wielkości planet i potrafi podzielić je na małe i olbrzymie | |
potrafi uporządkować planety Układu Słonecznego względem odległości od Słońca | |
zna metody obserwacji planet | |
objaśnia różnicę między gwiazdą a planetą | |
potrafi wymienić inne ciała niebieskie znajdujące się w Układzie Słonecznym | |
pojmuje wszechświat jako skupisko galaktyk |
Kompetencje kluczowe
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne
Kompetencje informatyczne
Umiejętność uczenia się
Etapy lekcji
Wstęp:
Nauczyciel przyczepia do tablicy przygotowane wcześniej plansze z wyrazami: Melancholijny, Wujek, Zamiast, Marudzić, Jutro, Sam, Usmaży, Naleśniki. Prosi uczniów, by ułożyli z nich zdanie. Uszeregowane wyrazy wiszą na tablicy jeden pod drugim – będą wykorzystane w późniejszym etapie.
Przebieg zajęć:
Nauczyciel pyta uczniów:
czy ich zdaniem może istnieć życie poza Ziemią?
czy potrafią wymienić nazwy innych planet?
Tłumaczy różnicę między gwiazdą a planetą. Przedstawia Słońce jako centralny punkt naszego układu planetarnego, dający ciepło, światło i energię do życia. Na podstawie filmu: „Ruch planet” tłumaczy zjawisko ruchu obiegowego planet wokół Słońca oraz opowiada o Mikołaju Koperniku jako autorze teorii heliocentrycznej.
Nauczyciel prowadzi dyskusję na temat metod oglądania gwiazd i planet oraz źródeł informacji o ciałach niebieskich.
Kolejno, przedstawia prezentację „Obserwacje planet”, dzieląc planety na małe skaliste oraz planety olbrzymy. Wyjaśnia, co to są księżyce, satelity, planetoidy, meteoryty, komety.
Prosi uczniów o wymienienie nazw nowopoznanych planet Układu Słonecznego. Wybrani uczniowie dopisują je obok wiszących już na tablicy wyrazów zaczynających się na tę samą literę. Ułożone na początku lekcji zdanie stanowi mnemotechniczną pomoc w zapamiętaniu kolejności planet względem Słońca. Uczniowie notują zdanie w zeszycie.
Nauczyciel przedstawia film „Lot na Neptuna”.
Podsumowanie:
Uczniowie podsumowują wiadomości o nowopoznanych planetach. Podkreślają znaczenie Słońca jako centralnego elementu układu krążących wokół niego planet oraz jako źródło energii niezbędnej do istnienia życia.
Środki dydaktyczne
Plansze mnemotechniczne
Materiały multimedialne: prezentacja „Obserwacje planet”
Film animowany: „Lot na Neptuna”
Metody nauczania
Wykład
Pogadanka
Dyskusja
Obserwacja
Formy pracy
System klasowo‑lekcyjny
Praca zbiorowa
Praca domowa
Wymień planety utworzone ze skał oraz planety olbrzymy.
Wymień małe ciała niebieskie, które mogą zderzać się z planetami
Co oznacza powiedzenie „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię” i do kogo się odnosi?
Zadanie dla chętnych
Na podstawie encyklopedii lub Internetu wyszukaj nazwiska astronautów, którzy jako pierwsi polecieli w kosmos.
Na podstawie encyklopedii lub Internetu wymień, które z planet Układu Słonecznego mają swoje księżyce.
Prowadź przez 3 dni obserwacje nieba. Spróbuj odnaleźć gwiazdozbiory wymienione w tabeli. Czy warunki pogodowe pozwoliły na przeprowadzenie obserwacji? Zaznacz, które gwiazdozbiory udało Ci się odszukać na niebie. Posłuż się atlasem nieba bądź mapką drukowaną w niektórych czasopismach popularno‑naukowych.
Najłatwiej zacząć od wyszukania Wielkiego Wozu, który jest fragmentem gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy o charakterystycznym kształcie. Odszukaj następnie Małą Niedźwiedzicę, Cefeusza, Gwiazdozbiór Kasjopei. Zaznacz w tabeli, które obiekty udało Ci się dostrzec.
Dzień obserwacji | Gwiazdozbiór | Widoczność |
1 | Wielka Niedźwiedzica | |
Mała Niedźwiedzica | ||
Cefeusz | ||
Kasjopeja | ||
2 | Wielka Niedźwiedzica | |
Mała Niedźwiedzica | ||
Cefeusz | ||
Kasjopeja | ||
3 | Wielka Niedźwiedzica | |
Mała Niedźwiedzica | ||
Cefeusz | ||
Kasjopeja |
Lista załączników multimedialnych
Film animowany „Lot na Neptuna”
Prezentacja multimedialna „Obserwacje planet”