E-materiały do kształcenia zawodowego
Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją żywopłotów
OGR. 03. Planowanie prac związanych z zakładaniem i pielęgnacją żywopłotów – technik architektury krajobrazu 314202
Planowanie i wykonywanie żywopłotów
PLANSZA INTERAKTYWNA
Spis treści
Podstawowe zasady dotyczące etapów planowania i wykonania żywopłotówPodstawowe zasady dotyczące etapów planowania i wykonania żywopłotów
Najważniejsze elementy uwzględniane podczas przygotowywania koncepcji zakładania żywopłotuNajważniejsze elementy uwzględniane podczas przygotowywania koncepcji zakładania żywopłotu
1. Podstawowe zasady dotyczące etapów planowania i wykonania żywopłotów
Segment pierwszy to koncepcja. Zdjęcie przedstawia zaplanowany ogród wykonany z zielonej roślinności. Starannie przystrzyżone żywopłoty tworzą ścieżki. Poniżej widoczny jest opis: Sadzenie żywopłotu musi poprzedzić opracowanie dobrze przemyślanej koncepcji. W opracowywaniu koncepcji żywopłotu z reguły biorą udział właściciel danego terenu, inwestor oraz projektant, czyli np. technik architektury krajobrazu. Żywopłot jest trwałą i bardzo ważną formą ogrodową, dlatego jego założenie musi być dokładnie zaplanowane. Koncepcja powinna uwzględniać wszystkie występujące i przewidywane uwarunkowania. Przy planowaniu należy uwzględnić takie czynniki, jak ukształtowanie terenu, rodzaj gleby, wystawę czy obiekty urbanistyczne występujące na danym terenie. Projektant musi mieć jasno określoną funkcję powstającego żywopłotu: czy będzie to żywopłot ochronny, dekoracyjny, niski czy wysoki, przycinany czy swobodnie rosnący. Żywopłoty mogą pełnić wiele różnych funkcji naraz, a tworzą je żywe rośliny, dlatego tak ważny jest właściwy dobór gatunków. Już na tym etapie powinno być sprecyzowane, jakie rośliny zostaną wykorzystane do nasadzenia. Do żywopłotów obronnych na przykład z reguły użyjemy szybkorosnących drzew i krzewów, łatwych do rozmnażania i zagęszczających się szybko po przycięciu. Typowe rośliny kolczaste stosowane na żywopłoty obronne to róże, głogi, berberysy, ałycza. Z kolei typowe dla żywopłotów ozdobnych rośliny to tawuły, jaśminowce, żylistki, róże, berberysy, hortensje. Dobór właściwych roślin wymaga kompetencji i odpowiedniego przygotowania osoby wykonującej projekt.
Segment drugi to projekt. Zdjęcie przedstawia zbliżenie na kartkę papieru, na której został rozrysowany projekt. Poniżej widoczny jest opis: Dokumentację projektową żywopłotu wykonuje architekt krajobrazu, a Inspektor Nadzoru Terenów Zieleni sprawuje nadzór nad przebiegiem realizacji projektu w terenie. Projekt żywopłotu powinien realizować ustaloną wcześniej koncepcję. Zakładanie żywopłotu jest inwestycją trwałą i wieloletnią, a nieodpowiedni wybór miejsca może popsuć całe przedsięwzięcie. Dokumentacja projektowa zawiera projekt koncepcyjny oraz projekt wykonawczy założenia. W projektach znajduje się szczegółowy opis terenu, na którym będzie realizowane nasadzenie, są dokładnie określone wymiary żywopłotu, rodzaje i wielkość sadzonek, a także materiały potrzebne do wykonania żywopłotu. Posługując się tą dokumentacją, technik ogrodnictwa czy pracownik zieleni może przystąpić do realizacji założenia.
Segment trzeci to ocena kosztorysowa. Zdjęcie przedstawia kalkulator, zapisaną drukiem kartkę papieru oraz pióro. Poniżej widoczny jest opis: Kosztorys sporządza się na podstawie dokumentacji projektowej, w której są ściśle określone wymiary i rodzaj planowanego założenia. Na tej podstawie projektant wykonuje kosztorys, który jest integralną częścią dokumentacji. W kosztorysie muszą zostać uwzględnione zarówno wszystkie materiały potrzebne do wykonania projektu, sprzęt wykorzystywany w pracy, jak i roboczogodziny pracowników.
Segment czwarty to wykonanie. Zdjęcie przedstawia zbliżenie na dokładnie przystrzyżony element żywopłotu. Ma on kształt kuli. Poniżej widoczny jest opis: Sadzeniem żywopłotu zajmuje się ogrodnik lub pracownik zieleni. Wykonanie nasadzenia obejmuje następujące czynności. Większość roślin żywopłotowych o liściach opadających na zimę sadzi się w okresie spoczynku, gdy nie mają ulistnienia. Najlepsza jest wczesna jesień, ale można sadzić je do pierwszych przymrozków lub wczesną wiosną. Rośliny iglaste i zimozielone liściaste są zazwyczaj produkowane w doniczkach, dlatego tu okres sadzenia ma mniejsze znaczenie, ale najlepiej robić to późnym latem, aby system korzeniowy rozrósł się do zimy. Ta sama zasada dotyczy roślin liściastych produkowanych w pojemnikach. Najpierw, posługując się dokumentacją projektową, należy wyznaczyć teren, na którym będzie sadzony żywopłot. Przed wysadzeniem roślin należy dokładnie zniszczyć korzenie chwastów wieloletnich, jak perz czy powój, bo późniejsze usuwanie ich będzie bardzo trudne. Można zastosować też kilkukrotny oprysk herbicydami. Gleby żyzne i urodzajne nie wymagają dodatkowego nawożenia, natomiast do gleb gorszej jakości należy dodać torfu, kompostu lub lepszej ziemi. Staranne przygotowanie gleby może stanowić o powodzeniu przedsięwzięcia. Następnie należy dokonać przeglądu sadzonek, te z nadmiernie rozrośniętym systemem korzeniowym mogą wymagać przycięcia. Kolejną czynnością będzie precyzyjne wyznaczenie za pomocą sznurka i palików miejsca sadzenia roślin. Rozstawa zależy głównie od gatunku, przewidywanej wysokości i szerokości. Czasem warto posadzić rośliny w dwóch lub trzech rzędach. Rośliny bardzo niskie sadzimy w odstępach 10-15 cm, nieco wyższe – 20-30 cm, silnie rosnące w odległości 30-40 cm. W przypadku żywopłotów ozdobnych nieformowanych sadzonki umieszcza się w odległości od 0,5 do 1,5 m. Wybrane sadzonki umieszczamy w przygotowanych wcześniej dołkach, równo wzdłuż wyznaczonej sznurkiem linii, dokładnie zasypujemy i ugniatamy ziemię wokół rośliny. Następnie podlewamy sadzonki i sprzątamy teren.
Segment piąty to pielęgnacja. Zdjęcie przedstawia starannie przycięty żywopłot. W górnej części znajduje się obszerna kula, a pod nią dwa wyznaczone poziomy. Poniżej widoczny jest opis: W początkowym okresie po nasadzeniu bardzo ważne jest regularne usuwanie chwastów, zwłaszcza tych wieloletnich, bo ich korzenie stanowią konkurencję dla świeżo posadzonych, słabo ukorzenionych roślin. Gleba musi mieć zapewnioną właściwą wilgotność, nie tylko przez podlewanie, ale także przez ściółkowanie materiałami, które zatrzymują w ziemi wodę, takimi jak torf, kompost korowy, liście. W pierwszych latach uprawy żywopłotu należy go również nawozić, najlepiej środkami organicznymi o powolnym działaniu. Nawożenie należy przerwać w połowie lata, aby rośliny zdążyły przygotować się do zimy. W przeciwnym razie młode pędy nie zdążą zdrewnieć przed przymrozkami. Bardzo istotna jest również stała kontrola zdrowotności roślin. W przypadku wystąpienia chorób lub szkodników, takich jak na przykład mszyce, przędziorki czy mączniaki, należy szybko reagować, bo zdrowie roślin ma istotny wpływ na wygląd i kondycję żywopłotu. Jednym z najważniejszych elementów pielęgnacji żywopłotu jest jego regularne przycinanie, czyli usuwanie zbytecznych pędów za pomocą piły lub sekatora. Stosuje się różne metody cięcia: ogławianie, oczyszczanie, skracanie, przerzedzanie, cięcie korekcyjne, głębokie cięcie odmładzające, strzyżenie, cięcie tuż po posadzeniu żywopłotu. Ogławianie stosuje się głównie w przypadku drzew, polega ono na usunięciu gałęzi w pobliżu pnia i grubych konarów. W przypadku krzewów polega ono na mocnym przycięciu niemal przy samej ziemi. Oczyszczanie polega na usuwaniu uschniętych, uszkodzonych lub chorych gałęzi oraz przekwitłych kwiatostanów. Przerzedzanie, inaczej prześwietlanie, to usuwanie nadmiernej ilości gęsto rosnących gałęzi w celu wpuszczenia światła do środka żywopłotu. Cięcia korekcyjne mają poprawić wygląd roślin i ich budowę. Cięcia odmładzające wykonuje się na starych grubych gałęziach, żeby odbudować naturalny pokrój rośliny. Strzyżenie żywopłotu polega na skracaniu za pomocą nożyc żywopłotowych najmłodszych peryferyjnych pędów w celu zagęszczenia i uzyskania odpowiedniego kształtu. Cięcie tuż po posadzeniu żywopłotu jest konieczne ze względu na zmniejszenie systemu korzeniowego podczas przesadzania. Skracanie pędów ma służyć zachowaniu równowagi części nadziemnej i podziemnej. Krzewy na żywopłoty nieformowane przycina się o połowę lub jedną trzecią. Regularną pielęgnacją żywopłotu zajmuje się technik ogrodnik lub pracownik zieleni.
Podstawowe zasady dotyczące etapów planowania i wykonania żywopłotów
Źródło ilustracji: pixabay.com, licencja: CC 0.
Źródło ilustracji: pixabay.com, licencja: CC 0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Najważniejsze elementy uwzględniane podczas przygotowywania koncepcji zakładania żywopłotu
Najważniejsze elementy uwzględniane podczas przygotowywania koncepcji zakładania żywopłotu
Źródło ilustracji: pixbay.com, licencja CC 0.
Źródło ilustracji: pixbay.com, licencja CC 0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.