Technik zaczyna cały proces od pomiarów centymetrem, a następnie za pomocą opasek gipsowych tworzy formę negatywu. Proces zaczyna się od moczenia opasek w wodzie, a następnie nakłada się je, owijając kikut spiralnymi ruchami. Opaski w trakcie suszenia twardnieją. Po zdjęciu skorupy uzyskujemy negatyw. Pozytyw powstaje poprzez zalanie negatywu mieszaniną wody z gipsem. Pozyskany model należy obrobić.

Zaczynamy od pobrania trzech następujących wymiarów miarą taśmową w obrębie amputowanego uda (Rycina 2.):

• w kroku bezpośrednio poniżej guza kulszowego,

• na środku kikuta,

• w najwęższym obwodzie kikuta, najczęściej w miejscu pomiarowym pod rozmiar linera.

RiyXuGYkq64YM

Rycina przedstawia budowę człowieka od tyłu, od pasa do stawu kolanowego. Prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Na grafice znajduje się również dłoń osoby dokonującej pomiarów kikuta. Strzałki pokazują kolejność wykonywania tej czynności. Cyfrą 1 oznaczone jest miejsce pod pośladkiem. Cyfrą 2 oznaczony jest środek kikuta. Cyfrą 3 oznaczony jest najszerszy obwód kikuta, nad stawem kolanowym.

W przypadku protezy z lejem sylikonowym, należy przed pobraniem miary gipsowej dopasować rozmiar leja sylikonowego. Pomiar obwodu kikuta wykonuje się taśmą centymetrową 4 cm od jego dystalnego końca (chyba, że producent leja wskazuje inaczej).

Następnie mierzymy długość kikuta od guza kulszowego do końca kikuta oraz obwód zdrowej nogi i jej długość od guza kulszowego do podłogi oraz od kolana do podłogi. Dla pobrania odlewu gipsowego należy przygotować dzianinę i zszyć w formie spodenek. Do całości należy doszyć szelki. Gdy pacjent jest ubrany w pończoszkę, a miejsca wrażliwe, linie i punkty orientacyjne są oznaczone, rozpoczynamy gipsowanie. Gipsowanie rozpoczyna się od nakładania opasek gipsowych, owijając je spiralnymi ruchami ukośnie w kierunku krocza i dalej wokoło (Rycina 3.). Gipsuje się cały kikut, łącznie z jego zaokrąglonym końcem. (Rycina 4.).

REsuwdkNLl2By

Rycina przedstawia budowę człowieka od tyłu, od pasa do stawu kolanowego. Prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Na grafice znajduje się również opaska gipsowa, na której widnieje strzałka wskazująca kierunek owijania opaską: skośnie w stronę krocza, zaczynając od środka pośladka.

RQjXxiX5PnxL2

Rycina przedstawia budowę człowieka od tyłu, od pasa do stawu kolanowego. Prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Powierzchnia całego kikuta jest owinięta opaską gipsową.

Zagipsowany kikut należy dociskać poniżej guza kulszowego. Poprzeczną fałdę siedzeniową formują palce ułożone w odpowiedni sposób na pośladku. Drugą ręką modelujemy przeciwną część, leżącą od strony czoła (Rycina 5.).

R5xJ0fW2zlqC3

Rycina przedstawia budowę człowieka od tyłu, od pasa do stawu kolanowego. Prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Kikut owinięty jest opaską gipsową. Na grafice znajdują się strzałki wskazujące miejsca formowania opaski. Osoba opatrująca kikut trzyma dłoń tak, że cztery jej palce spoczywają pod pośladkiem pacjenta, a kciuk leży na wysokości środka jego pośladka.

Lekko stożkowo w kierunku szczytu kikuta formujemy pierścień krocza (Rycina 6.). Gdy gips stwardnieje, przecinamy dzianinę i zdejmujemy model gipsowy.

RNY6tT72dJ6zT

Rycina przedstawia budowę człowieka od przodu, od pasa do stawu kolanowego. Prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Kikut owinięty jest opaską gipsową. Na grafice widnieją strzałki wskazujące miejsca formowania opasek. Jedna z dłoni osoby opatrującej kikut znajduje się pod kroczem pacjenta, a druga – na zewnętrznej części jego uda.

Dopasowanie kikuta do leja protezowego ma bardzo duże znaczenie dla wygody i jakości życia pacjenta. Dlatego ważne jest odpowiednie dopasowanie kształtu leja. Poprzeczno‑owalne ujęcie kikuta uda podpiera kość kulszową. Podłużno‑owalne ujęcie obejmuje kość kulszową. Lej jest szerszy w kierunku przednio‑tylnym, a węższy w kierunku przyśrodkowo‑bocznym. W ujęciu tym wszystkie miękkie części kikuta przejmują na siebie przenoszenie ciężaru. Pobieranie miary w tym przypadku odbywa się za pomocą przyrządu SIT‑CAST, czyli pod obciążeniem, przy wykorzystaniu elastycznych kształtek przyśrodkowych uda oraz pelot udowej i miedniczej (Rycina 7.).

REo7Sv2AKQuOG

Zdjęcie przedstawia stojącego przodem pacjenta. Jego prawa kończyna została amputowana na wysokości stawu kolanowego. Kikut umieszczony jest w przyrządzie, za pomocą którego dokonuje się pomiarów zewnętrznej części uda, pachwiny i miednicy.

Rozróżnia się różne rodzaje lei (Rycina 8.) np.:

• czworoboczny – w części przednio‑tylnej jest węższy niż w części środkowo‑bocznej,

• MAS – z ujęciem grzebienia kości kulszowej (w części przednio‑tylnej obniżenie konturu leja),

• IRC – z ujęciem guza kulszowego (w części przyśrodkowej obejmuje kość kulszową, w części bocznej obejmuje miednicę).

R9et2YuOK05CJ

Grafika przedstawia leje obejmujące kikut lewej kończyny pacjenta, która została amputowana na wysokości stawu biodrowego. Zaprezentowano widok z góry i z boku. Przedstawione typy lejów to, od lewej: lej czworoboczny, lej MAS i lej IRC. Lej czworoboczny zarówno z góry, jak i z boku ma regularny, niemal prostokątny kształt, z przedłużeniem po stronie bocznej w rejonie panewki stawu biodrowego. Lej MAS jest zwężony ku dołowi, co zostało zaprezentowane w widoku bocznym. Widok z góry pokazuje, że lej ten ma kształt trójkątny. Lej IRC jest najbardziej zwężony ku dołowi, z najdłuższym przedłużeniem w rejonie panewki stawu biodrowego, co pokazuje ujęcie z boku. Z góry zaś widać, że lej IRC ma owalny, nieregularny kształt.

Powrót do spisu treściDkhGJ6IdFPowrót do spisu treści