E-materiały do kształcenia zawodowego

Techniki i rodzaje montażu stolarki budowlanej

BUD.10. Wykonywanie robót związanych z montażem stolarki budowlanej - Monter stolarki budowlanej 712906

bg‑green

Podstawowe systemy montażu dla poszczególnych konstrukcji stolarki

GALERIA ZDJĘĆ

Spis treści
s

Podstawowe systemy montażu dla poszczególnych konstrukcji stolarki

1. Stolarka budowlana drewniana

1
R1UOJYh9dECUn
Nagranie

Okno drewniane składa się z kilku zasadniczych elementów:

  • okapników aluminiowych,

  • drewnianych ramy,

  • pakietu szybowego,

  • uszczelki.

R16J76Gs11niE
Okno drewniane
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R1aH8dMTrdMMv
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Element ramowy okna drewnianego (drewno meranti)
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Okna i drzwi drewniane mają estetyczny wygląd i zapewniają naturalne właściwości termoizolacyjne.

Przed rozpoczęciem montażu należy zdjąć skrzydła z ościeżnicy. Pozwoli to uniknąć przypadkowego uszkodzenia skrzydeł oraz ułatwi osadzenie ościeżnicy w otworze okiennym. Jeśli okno ma być mocowane za pośrednictwem kotew płaskich, trzeba je przykręcić do ościeżnicy.

Należy też sprawdzić, czy wymiary okna pasują do otworów w murze. Ościeżnicę ustawia się na drewnianych klockach w ten sposób, aby między murem a ościeżnicą były luzy montażowe w granicach 10–20 mm na każdą stronę ramy okiennej.

Luz boczny między oknem a otworem w ścianie pozwala na zmiany wymiarów okna, jakie zachodzą wraz ze zmianami temperatury lub wilgotności. Uniemożliwia również wystąpienie zmian w cechach geometrycznych okna pod wpływem ruchu konstrukcji budynku, występującego na skutek zmiennych obciążeń lub nierównomiernego osiadania budynku. Przy luzach obwodowych mniejszych niż 5 mm może występować wyboczanie ram klinujących się w ciasnym otworze okiennym. Z kolei za duży luz, przekraczający 30 mm, może być przyczyną niewystarczającego utwierdzenia okna w murze.

W przypadku ścian wielowarstwowych, w których okna wbudowane są w płaszczyźnie izolacyjnej, albo montażu okien poza obrysem ścian konstrukcyjnych w ścianach dwuwarstwowych potrzebne może być zastosowanie zwymiarowanych kątowników metalowych, wsporników lub łączników użytych zamiast klocków podporowych (nośnych).

Klocki podporowe (nośne) montuje się w obszarze narożników ram, słupków okiennych i ślemion, w zależności od rodzaju otworu, w taki sposób, aby były obciążone jedynie w wyniku działania nacisku i zabezpieczone przed obsunięciem. Muszą być tak rozmieszczone, aby uniknąć naprężeń ramy.

R4ljxqMG5ZqJq
Mocowanie klocków podporowych i dystansowych
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Ościeżnicę wstępnie mocuje się w murze przy pomocy klinów umieszczanych na jej narożach. Klinowanie ościeżnicy w połowie jej wysokości może doprowadzić do wygięcia się któregoś z jej elementów.

Przy pomocy poziomicy należy ustawić pion i poziom ościeżnicy, a następnie przy pomocy miary zwijanej – przekątne oraz tzw. światło ościeżnicy. Dopuszczalne różnice przekątnych nie mogą przekroczyć 2 mm na długości 1 m oraz 3 mm na długości powyżej 1 m.

Dopuszczalne odchyłki pionowe i poziome ustawienia okna w otworze przy długości elementu do 3,0 m wynoszą do 1,5 mm/m. Przy elementach o większych wymiarach występujące odchyłki nie mogą mieć wpływu na funkcjonalność okien.

Ościeżnicę można zamontować trwale w murze za pomocą dybli lub kotew. W przypadku montażu ościeżnicy na kotwy należy je zamocować do ościeżnicy przed włożeniem jej w otwór okienny. Otwory na dyble wywierca się po ustawieniu ościeżnicy w murze. Następnie wkręca się dyble.

Dyble powinny być wpuszczone w ścianę na głębokość min. 30 mm.

Śruby (wkręty wkręcane bezpośrednio w otwór w ścianie) mogą być stosowane do mocowania ościeżnic do betonu, cegły pełnej, cegły silikatowej, cegły dziurawki, betonu lekkiego, drewna itp. Zagłębienie śruby w ścianie od 30 do 60 mm.

Stosując dyble i śruby, należy zwrócić uwagę, aby nie spowodować deformacji ościeżnicy przez zbyt mocne dokręcenie.

Kotwy budowlane powinny być stosowane wszędzie tam, gdzie odstęp ościeżnicy jest zbyt duży do stosowania dybli, np. przy mocowaniu dolnym (progowym) lub w rozwiązaniach ścian warstwowych.

Po zamocowaniu ościeżnicy należy

Uszczelnienie okien na obwodzie składa się z trzech warstw: wewnętrznej, środkowej i zewnętrznej.

Warstwę wewnętrzną stanowi uszczelnienie wykonane z taśmy paroszczelnej (np. taśma do okien wewnętrzna lub taśma butylowa paroszczelna) lub kitu trwale elastycznego.

Warstwę środkową stanowi pianka poliuretanowa lub wełna mineralna, zapewniająca izolację termiczną i akustyczną połączenia okna ze ścianą budynku.

Warstwę zewnętrzną stanowi uszczelnienie z taśmy paroprzepuszczalnej (np. taśma do okien zewnętrzna) lub z impregnowanych taśm rozprężnych paroprzepuszczalnych.

Po wykonaniu prac związanych z uszczelnieniem i izolacją termiczną zamontowanych okien (po całkowitym utwardzeniu pianki izolacyjnej) należy sprawdzić funkcjonalność skrzydeł i w razie potrzeby dokonać niezbędnej regulacji.

2. Stolarka budowlana PVC

2
R1OEWB6pAiblV
Nagranie

Okna i drzwi wykonane z PVC (polichlorku winylu) są popularne ze względu na swoją trwałość, łatwość konserwacji i dostępność w różnych stylach.

Okno z PVC zbudowane z kilku podstawowych elementów:

  • profilu ościeżnicy,

  • uszczelki przyszybowej,

  • obwodowej uszczelki przylgowej,

  • ściany profilu,

  • kształtownika wzmacniającego,

  • pakietu szybowego.

R1Oig08GjfTOy
Okna PVC
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R6AcQY5BmHH40
Element ramowy okna PVC
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

W przypadku montażu w otworze w systemie bezpośrednim, elementy stolarki PVC są zamocowane bezpośrednio do otworu za pomocą wkrętów, kotew lub dybli stalowych.

Kotwy bądź otwory należy rozmieścić na obwodzie ościeżnicy w odległościach ok. 20 cm od narożników i w odstępach ok. 70 cm na bokach.

Konsole wykorzystuje się do montażu okien wysuniętych częściowo lub całkowicie poza lico muru – w strefie izolacji termicznej.

Mocowanie bezpośrednie w przypadku okien z profili aluminiowych z przekładkami termicznymi wykonywane jest przez komorę wewnętrzną profilu lub w osi zintegrowanego profilu aluminiowego przechodzącej przez przekładkę termiczną. Zastosowanie odpowiedniej podkładki metalowej jest obowiązkiem, ze względu na wykluczenie przeniesienie działających obciążeń na przekładkę termiczną z tworzywa sztucznego.

Mocowanie pośrednie okna w ościeży wykonywane jest przede wszystkim przy użyciu kotew. Kotwy powinny być mocowane do muru za pomocą kołków rozporowych przeznaczonych do odpowiedniego rodzaju muru lub wkrętów w odległości od krawędzi muru nie mniejszej niż 60 mm. Kotwy powinny być wykonane z blachy ocynkowanej o grubości minimum 1,5 m. Każda kotwa powinna być przykręcona do ramy ościeżnicy wkrętem lub odpowiednio zaryglowana specjalnie do tego przygotowanymi zaczepami systemowymi. Kotwa powinna być przytwierdzona do muru w taki sposób, aby uniemożliwić jakiekolwiek przemieszczenie się pod obciążeniem.

3. Stolarka budowlana aluminiowa

3
RW0ayrEOg9Bnc
Nagranie

Okna aluminiowe zbudowane są z kilku podstawowych elementów:

  • osłonowych blach aluminiowych,

  • aluminiowych profili dociskających szybę,

  • usztywniającego rdzenia stalowego,

  • ramy ościeży,

  • pakietu szybowego,

  • ramy skrzydła.

R17MWJRj3Qb2T
Okno aluminiowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R1Y4OOHwMFS6y
Element ramowy okna aluminiowego
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
Rx5gJzPcVx9IS
Element ramowy okna drewniano‑aluminiowy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Okna i drzwi aluminiowe charakteryzują się wysoką wytrzymałością, lekkością i odpornością na korozję.

Przed przystąpieniem do prac, należy przygotować otwory do montażu, wyrównać i usuniąć wystające części muru, które mogą przeszkadzać w zachowaniu odpowiedniej dylatacji, ubytki ościeży wyrównać odpowiednią zaprawą, oczyścić otwór z pyłu i kurzu o następnie wzmocnić powierzchnię ościeży gruntującym środkiem, by przyczepność materiałów uszczelniających lukę montażową była lepsza.

Podczas montowania okien należy zamocować folię paroszczelną (od środka) i paroprzepuszczalną (od zewnątrz) po obwodzie ościeżnicy okna. Następnie okno usadawia się na profilach lub klockach podporowych według sugestii instrukcji producenta. Kolejnym etapem jest pionizowanie i poziomowanie okna przy użyciu poziomicy.

Okno ustawia się za pomocą klinów lub klocków dystansowych, by zapobiec przemieszczeniu się podczas montażu. Następnie przy wykorzystaniu dybli lub kotew do ościeży okno jest mocowane w otworze. Na koniec usuwane są kliny i klocki dystansowe.

Okno powinno być odpowiednio uszczelnione, a połączenia okien z ościeżem zaizolowane. W tym celu przykleja się zewnętrzną (paroprzepuszczalną) folię przy użyciu kleju do folii okiennych i wypełnia się połączenia pianką poliuretanową. Na zakończenie prac należy wyrównać wewnętrzną część i przykleić wewnętrzną folię (paroszczelną) przy użyciu kleju do folii okiennych.

RZlSnd09y705r
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
RS0JB0jqqDigV
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
RbKbYYvp3XmmY
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

4. Posadowienie i mocowanie dolne okien przy wysunięciu poza lico muru

4
RotfE6h2ZINb4
Nagranie

Posadowienie i mocowanie dolne okien przy wysunięciu poza lico muru wymaga odpowiednich środków ostrożności i odpowiednich technik konstrukcyjnych.

Konieczne jest skrupulatne wykonanie izolacji, aby zapobiec wnikaniu wilgoci i utraty ciepła. Należy zastosować odpowiednie materiały izolacyjne wokół otworu, takie jak pianka poliuretanowa, uszczelki lub membrany izolacyjne, aby utworzyć skuteczną barierę termiczną i zapobiec powstawaniu mostków termicznych.

Należy wykorzystać specjalne elementy mocujące, takie jak konsolki lub wsporniki, aby bezpiecznie zamocować dolną część okna do struktury muru. Te elementy powinny być solidnie przymocowane do muru, a następnie do ramy okna, aby zapewnić stabilność i wytrzymałość konstrukcji.

Powinno się pamiętać o zainstalowaniu specjalnych elementów odprowadzających, takie jak rynny lub kratki drenażowe, aby skutecznie odprowadzać wodę deszczową i uniknąć jej gromadzenia się wokół okna.

Po zamocowaniu okna należy dokładnie wykończyć przestrzeń między oknem a murami. W tym celu powinno się zastosować odpowiednie uszczelki, masy uszczelniające lub taśmy uszczelniające, aby zapewnić szczelność i ochronę przed przeciekami powietrza i wilgocią.

R1QhZxMjyk9QG
Pomiar okna
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

5. System montażu drzwi na zawiasach

5
RCWZglulgP5B2
Nagranie

Ten system montażu polega na zamocowaniu drzwi za pomocą zawiasów, które umożliwiają ich obracanie wokół osi. Zawiasy są przymocowane do ościeżnicy i skrzydła drzwi, umożliwiając płynne otwieranie i zamykanie. Istnieje wiele rodzajów zawiasów, w tym tradycyjne zawiasy skrzynkowe, zawiasy piankowe, zawiasy ukryte itp. System montażu na zawiasach jest popularny ze względu na swoją prostotę, elastyczność i możliwość regulacji drzwi w trzech płaszczyznach (pionowo, poziomo, poprzecznie) w celu uzyskania idealnego dopasowania.

RwFEgZD5Izylm
Zawias w drzwiach
Źródło: Unsplash, domena publiczna.
REwc0Fe3ORALk
Zawias
Źródło: Unsplash, domena publiczna.
R19tEJEOZBg9U
Montaż klamki
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
R1dq8Tx2zfTBy
Mocowanie na zawiasach
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R1ThXMIjGDixe
Podział konstrukcji drzwi
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
RuRrzl7kEA7JB
Rodzaje drzwi - podział ze względu na konstrukcję
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

6. System montażu drzwi na przegubach kulowych

6
RtuHRnagvoOmO
Nagranie

Ten system montażu wykorzystuje przeguby kulowe, które zapewniają pełną swobodę ruchu drzwi. Przeguby kulowe montuje się na ościeżnicy i skrzydle drzwi, a ich konstrukcja pozwala na obracanie drzwi w dowolnym kierunku. System montażu na przegubach kulowych jest często stosowany w przypadku dużych i ciężkich drzwi, które wymagają łatwego manewrowania i precyzyjnego dopasowania.

RyHVMZUklbDgl
Montaż drzwi na przegubach
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
RHJBq48jltdGc
Mocowanie na kantach
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
R1YiedWOhwTVR
Mocowanie na zamkach wielopunktowych
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7. System montażu drzwi na prowadnicach

7
RHfanMPMuot7H
Nagranie

Ten system montażu opiera się na prowadnicach, które umożliwiają drzwiom przesuwanie się wzdłuż określonej ścieżki. Prowadnice są przymocowane do ościeżnicy i skrzydła drzwi, a drzwi są montowane na specjalnych kółkach lub rolkach, które poruszają się po prowadnicach. System montażu na prowadnicach jest często stosowany w drzwiach przesuwnych, takich jak drzwi przesuwne typu szafkowego lub drzwi balkonowe, które umożliwiają oszczędność miejsca i łatwe otwieranie i zamykanie.

RocmdxaXcGpLS
Montaż drzwi na prowadnicach
Źródło: GettyImages, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Powiązane ćwiczenia