1. Cele funkcjonowania społecznych podsystemów wsparcia

Konstytucyjnym celem działań w społecznej sferze bezpieczeństwa jest rozwój społecznego potencjału bezpieczeństwa (ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa narodowego). W związku z tym społeczne podsystemy wsparcia zmierzają do stworzenia bezpiecznych warunków rozwoju potencjału społecznego oraz właściwego sobie wsparcia pozostałych ogniw polskiego systemu bezpieczeństwa narodowego.

Zgodnie ze Strategią bezpieczeństwa narodowego, naczelnym celem funkcjonowania społecznych podsystemów wspierających jest stworzenie bezpiecznych warunków godziwego życia obywateli oraz rozwoju duchowego i materialnego. Z tego względu za kluczowe zadania uznaje się ochronę dziedzictwa narodowego (w tym zapewnienie jego bezpiecznego rozwoju) oraz niematerialne wsparcie systemu bezpieczeństwa narodowego.

Cel strategiczny warunkują cele operacyjne określone w Białej księdze bezpieczeństwa narodowego. Zgodnie z jej treścią, społeczne podsystemy wsparcia utrzymują gotowość do ochrony podmiotów potencjału społecznego przed destrukcyjnym oddziaływaniem zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń czasu pokoju, kryzysu i wojny, oraz do informacyjnego, edukacyjnego, kulturowego i naukowo‑technicznego wsparcia działań operacyjnych elementów systemu bezpieczeństwa narodowego.

Ze względu na wszechstronność podsystemów wsparcia trudno jest wymienić wszystkie elementy wchodzące w ich skład. Do najważniejszych zaliczyć należy:

• instytucje ochrony kultury i dziedzictwa narodowego,

• systemy bezpieczeństwa socjalnego i demograficznego,

• systemy rozwijające potencjał intelektualny, naukowy i technologiczny,

• środki masowego przekazu.

2. Społeczny potencjał bezpieczeństwa oraz instytucje go rozwijające

Nadrzędnym celem działań społecznych podsystemów wsparcia jest rozwój społecznego potencjału bezpieczeństwa, na który składa się:

• tożsamość narodowa i dziedzictwo kulturowe,

• bezpieczeństwo socjalne,

• potencjał demograficzny,

• kapitał społeczny i społeczeństwo obywatelskie,

• potencjał intelektualny, naukowy i technologiczny.

Cechą charakterystyczną każdego narodu jest tożsamość narodowa jego członków, czyli poczucie odrębności wobec innych narodów oraz przynależność do danej zbiorowości mającej wspólną świadomość i doświadczenia historyczne. Zdefiniowana w ten sposób tożsamość narodowa jest wyznaczana i kształtowana przez czynniki narodotwórcze, wśród których wyjątkowe znaczenie ma dziedzictwo narodowe (w tym kultura narodowa). Dążenie do jego upamiętniania i przekazywania kolejnym pokoleniom jest jednym z podstawowych aspektów rozwijania tożsamości narodowej.

R19qnlPxUdxqV1

Galeria składa się z 3 zdjęć. Każde zdjęcie to symbol Polski. Zdjęcie nr 1 przedstawia Godło Polski. Biały orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Głowa orła skierowana w prawo. Ostry dziób w kolorze złotym. Na głowie orła złota korona. Orzeł umieszczony na czerwonej tarczy. Zdjęcie nr 2 przedstawia biało-czerwoną flagę Polski. Na górze poziomy pas biały, na dole pas czerwony. Zdjęcie nr 3 przedstawia rękopis Hymnu Polski.

R5sbbSpzHrn5Z1

Zdjęcie przedstawia Flagę Polski.

ReVAhG4Sv0sO01

Zdjęcie przedstawia oryginalny tekst Hymnu Polski.

Tożsamość narodu polskiego kształtują: wspólny język narodowy, symbole narodowe (w tym godło, barwy oraz hymn), tradycja historyczna, religia, obyczaje oraz wspomniane już dziedzictwo narodowe (kulturowe).

Zasadniczą rolę wśród instytucji państwowych zajmujących się realizacją celów związanych z ochroną i rozwojem dziedzictwa narodowego pełni Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Do podstawowych zadań Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu zalicza się:

• planowanie wykorzystania przynależnej mu części budżetu państwa,

• sprawowanie opieki nad działalnością artystyczną, kulturalną, np. muzealnictwem, kulturą ludową, edukacją kulturalną, a także różnymi rodzajami sztuki, np. teatrem, muzyką, baletem, operą, sztuką estradową, sztukami plastycznymi oraz pisarstwem,

• wydawanie opinii nt. projektów aktów prawnych dotyczących szeroko pojmowanej kultury i działalności kulturalnej,

• opracowywanie projektów aktów prawnych z zakresu kultury i działalności kulturalnej,

• realizację zadań rządu w zakresie ochrony zabytków,

• inicjowanie przedsięwzięć zmierzających do podtrzymywania, rozwijania i upowszechniania tradycji narodowej oraz dziedzictwa kulturowego,

• sprawowanie opieki i nadzoru nad szkolnictwem artystycznym,

• sprawowanie opieki nad sportem i jego upowszechnianiem,

• wspieranie budowy obiektów sportowych, szkolenia polskich sportowców, organizacji wydarzeń sportowych.

Bezpieczeństwo socjalne jest kolejnym elementem potencjału społecznego Polski. W najbardziej ogólny sposób zdefiniować je można jako istnienie realnych gwarancji minimalnie wystarczających środków utrzymania. Środki te mają służyć zaspokojeniu potrzeb socjalnych jednostek i rodzin. Ponadto bezpieczeństwo socjalne może być również postrzegane jako stan wolności od niedostatku lub od obniżenia poziomu życia, które mogą być następstwem wystąpienia czynników ryzyka socjalnego (np. utraty pracy, choroby, inwalidztwa, starości, zwiększenia obciążeń rodzinnych) bądź innych zdarzeń losowych.

Ze względu na problemy wynikające z transformacji systemowej rozpoczętej w 1989 r. oraz pogłębiające się rozwarstwienie społeczne i skutki kryzysu finansowego z 2007 r. zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego stało się jednym ze strategicznych celów działalności państwa. Rzeczpospolita Polska, podobnie jak wiele innych państw świata, zapewnia bezpieczeństwo socjalne poprzez realizację polityki socjalnej i polityki społecznej. Pierwsza z nich obejmuje działania, których celem jest poprawa materialnych warunków bytowania grup względnie lub absolutnie słabych (np. uboższych, chorych, bezdomnych), wzrost konsumpcji oraz łagodzenie problemów socjalnych (związanych z niedostatkiem lub pogorszeniem poziomu życia). Polityka społeczna jest skierowana do całego społeczeństwa, a jej celem – szeroko pojmowany postęp społeczny, wzrost poziomu życia całego społeczeństwa, zachowanie równowagi społecznej czy też utrzymanie porządku społecznego.

Bardzo ważnym elementem polityki socjalnej i polityki społecznej jest pomoc społeczna. Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej definiuje ją jako instytucję polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Do zadań pomocy społecznej zalicza się:

• przyznawanie i wypłacanie świadczeń (w tym finansowych) pomocy społecznej,

• pracę socjalną,

• prowadzenie i rozwój niezbędnej infrastruktury socjalnej,

• analizę i ocenę zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej,

• realizację zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych,

• rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.

R1XKwTZXDPfko1

Kolorowe zdjęcie przedstawia duży trzypiętrowy budynek. Ściana brązowa na wysokości parteru. Powyżej parteru ściana w kolorze beżowym. W środkowej części brama wjazdowa prowadząca na dziedziniec budynku. Po prawej drzwi. Powyżej duża czerwona tablica z informacją: Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola m.st. Warszawy. Warszawa. ul. Gen. J. Bema 51. Tablica powiększona w prawym górnym rogu zdjęcia.

Rozumianą w ten sposób pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, które współpracują w tym zakresie (na zasadzie partnerstwa) zarówno z organizacjami społecznymi, jak i pozarządowymi, Kościołem katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Do najważniejszych instytucji państwowych (zarówno rządowych, jak i samorządowych) zajmujących się pomocą społeczną zalicza się gminne ośrodki pomocy społecznej oraz ministra pracy i polityki społecznej.
Gminne ośrodki pomocy społecznej realizują zadania własne i zlecone gminy, w zakresie pomocy społecznej.

Kolejnym elementem potencjału społecznego Rzeczypospolitej jest demografia. Liczba oraz struktura ludności w znaczny sposób determinują poziom bezpieczeństwa państwa, ponieważ wpływa na jego potencjał gospodarczy oraz miejsce w europejskim układzie sił.

Polskę zamieszkuje prawie 38,5 miliona ludzi. Pod względem liczby ludności zajmuje ona 34. miejsce na świecie, a 6. w Unii Europejskiej. Społeczeństwo Polski starzeje się – odnotować można spadek dzietności i wzrost średniej długości życia. Proporcje w strukturze płci zależne są od wieku. Wśród ludności powyżej 65. roku życia zdecydowanie przeważa liczba kobiet (spowodowane jest to głównie wydarzeniami II wojny światowej). Wśród młodszych i najmłodszych obywateli proporcje te przedstawiają się odwrotnie – liczba chłopców jest nieco wyższa od liczby dziewcząt.

Polecenie 3

Zastanów się, w jaki sposób struktura wieku i płci wpływa na potencjał gospodarczy państwa. Przeanalizuj poniższą ilustrację i podziel się swoimi wnioskami z klasą.

R1e16QUuytTMz1

Wykres podzielony pionowo na dwie części. Po lewej stronie piramida wieku mężczyzn, po prawej stronie piramida wieku kobiet. Oś pozioma wykresu przedstawia liczbę osób w tysiącach, od zera do 1800. Skala wyrażona z podziałką wzrastającą o 200 tysięcy. Oś pionowa przedstawia wiek osób. Cała piramida podzielona jest na trzy etapy zmian w zależności od wieku osób badanych. Etapy zaznaczone są poziomo. Na dole wykresu wiek przedprodukcyjny, powyżej wiek produkcyjny i na górze wiek poprodukcyjny. Poszczególne zmiany przedstawione w postaci poziomych wykresów słupkowych. Największy przyrost przypada w wieku produkcyjnym. U mężczyzn między 20 a 45 rokiem życia, u kobiet między 20 a 50 rokiem życia. Wykresy sięgają u mężczyzn do 1600 osób, u kobiet to około 1500 osób.

Potencjał społeczny danego państwa zależy od jego kapitału społecznegokapitał społecznykapitału społecznego oraz społeczeństwa obywatelskiegospołeczeństwo obywatelskiespołeczeństwa obywatelskiego.
Przejawem rozwoju kapitału społecznego i społeczeństwa obywatelskiego jest proces powstawania różnego rodzaju organizacji pozarządowych działających na rzecz wybranego interesu i niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Organizacje pozarządowe (czyli np. stowarzyszenia i fundacje) są często nazywane trzecim sektorem. Funkcjonują one obok sektora publicznego (m.in. organy administracji publicznej) oraz rynkowego (do którego zalicza się m.in. firmy i przedsiębiorstwa prywatne). W odróżnieniu od instytucji działających w sektorze publicznym, organizacje pozarządowe powstają z inicjatywy osób prywatnych, ale odmiennie od organizacji działających w sektorze rynkowym, działają one w interesie publicznym, a nie w celach zarobkowych.

Jak podkreśla się w Białej księdze bezpieczeństwa narodowego: społeczeństwo aktywne, o wysokich kwalifikacjach i kompetencjach, odpowiednio dostosowanych do współczesnych zagrożeń oraz wyzwań dla bezpieczeństwa to nieodzowny warunek zapewnienia rozwoju społecznego i gospodarczego, w tym rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz dalszej poprawy jakości życia i bezpieczeństwa obywateli. W związku z tym przyjęto, że odpowiednio wysoki poziom kapitału społecznego, ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz aktywnie działające organizacje pozarządowe wzmacniają i zwiększają bezpieczeństwo Polski. Dzięki nim obywatele sami są w stanie przeciwstawić się możliwym zagrożeniom o charakterze wewnętrznym, zwiększa się też poziom zaufania między członkami społeczeństwa. Warto również podkreślić, że zaangażowanie organizacji pozarządowych oraz członków społeczeństwa wspomaga działalność instytucji państwowych zapewniających bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej i jej obywateli.

R1TKNgzwZuHuc1

Kolorowe zdjęcie przedstawia osiem osób stojących w kręgu. Zbliżenie na ręce osób. Dłonie ułożone są jedna na drugiej. Ręce tworzą promienie.

Jednym z najważniejszych czynników determinujących bezpieczeństwo państw współczesnego świata jest ich potencjał intelektualny i technologiczny. To dzięki niemu rozwijają się nie tylko nowe technologie, ale również różnego rodzaju koncepcje teoretyczne i rozwiązania praktyczne, które mogą usprawnić funkcjonowanie systemu bezpieczeństwa narodowego. Rozwój potencjału naukowego jest nierozerwalnie związany z tzw. instytucjami wiedzy, do których zalicza się uniwersytety, ośrodki badawcze, parki technologiczne, a także nowatorskie programy edukacyjne i społeczne. Za wyznaczniki tego potencjału uznaje się natomiast m.in. liczbę studentów na danych typach kierunków, skalę prowadzonych badań oraz liczbę zarejestrowanych patentów.

Główną instytucją kreującą polski potencjał naukowy jest Ministerstwo Edukacji i Nauki. Minister Edukacji i Nauki kieruje następującymi działami administracji rządowej:

1. Oświata i wychowanie.

2. Szkolnictwo wyższe i nauka.

Sprawy finansowania badań oraz projektów badawczych powierzono Narodowemu Centrum Nauki (NCN) oraz Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) jako agencjom wykonawczym Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Biorąc pod uwagę wyznaczniki potencjału naukowego można zauważyć, że Rzeczpospolita Polska wyróżnia się wysokim potencjałem intelektualnym w naukach społecznych, pedagogicznych i ekonomicznych, niskim natomiast w dziedzinach uznawanych dzisiaj za kluczowe, tj. technologicznych i inżynieryjnych. Ponadto poważnym problemem polskiego potencjału naukowego jest emigracja badaczy do ośrodków ulokowanych w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych.

Warto podkreślić, że w Polsce badania z zakresu bezpieczeństwa i obronności państwa dopiero się kształtują. Wśród ośrodków wiodących wymienić należy: Akademię Obrony Narodowej, Akademię Marynarki Wojennej oraz Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie. Podejmowana problematyka badań dotyczy bezpieczeństwa i obronności państwa. Prace badawcze realizowane są głównie na zlecenie Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (MSW). Wśród kluczowych obszarów badawczych i prac rozwojowych dla tych 2 ministerstw wymienić należy:

• technologie informacyjne i sieciowe, uzbrojenie i broń precyzyjną, platformy bezzałogowe, technologie zapewniające ochronę i przetrwanie na polu walki oraz nowoczesne wysokoenergetyczne i inteligentne materiały – dla MON;

• nowoczesne technologie i innowacyjne rozwiązania w zakresie wykrywania, zwalczania i neutralizacji zagrożeń, technikę kryminalistyczną, indywidualne środki ochrony, wyposażenie, profilaktykę i prewencję społeczną, badania społeczne, kryminologię, organizację i zarządzanie – dla MSW.

Aktualnie ważną rolę przy wspieraniu funkcji potencjału intelektualnego odgrywa m.in. edukacja dla bezpieczeństwa, która dostarcza obywatelom wiedzy z zakresu współczesnych zagrożeń, funkcjonowania systemu bezpieczeństwa narodowego, ochrony ludności, powinności obronnych, czy też pierwszej pomocy. Konceptualizacją, organizacją i realizacją edukacji dla bezpieczeństwa zajmują się następujące resorty: Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

Edukacja dla bezpieczeństwa jest zarówno kierunkiem studiów wyższych (w Polsce oprócz edukacji dla bezpieczeństwa funkcjonują takie kierunki jak bezpieczeństwo narodowe, międzynarodowe i wewnętrzne), jak również przedmiotem nauczanym w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, a także na kursach m.in. dla przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej. Z tego względu nieocenioną rolę w tym zakresie przypisuje się publicznym i niepublicznym uczelniom wyższym, samorządom lokalnym, a także różnego rodzaju stowarzyszeniom i organizacjom pozarządowym, np. Związkowi Harcerstwa Polskiego, Lidze Obrony Kraju, Związkowi Strzeleckiemu „Strzelec” czy też Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi.

R1Fsf4ZfV2TlH1

Kolorowe zdjęcie klasy lekcyjnej. Grupa uczniów siedzi w ławkach tyłem do obserwatora zdjęcia, przodem do tablicy. Na ścianie, obok tablicy, rozciągnięty ekran. Na ekranie fragment filmu dotyczący ochrony przeciwpożarowej. Film przedstawia straż pożarną gaszącą pożar. Nauczyciel siedzi za biurkiem, w lewym rogu klasy.

3. Media masowe jako społeczny podsystem wsparcia systemu bezpieczeństwa narodowego

Wśród społecznych podsystemów wsparcia systemu bezpieczeństwa narodowego nie można pominąć środków masowego przekazu (mass mediów), którymi są wszystkie środki społecznego komunikowania o szerokim zasięgu. Podstawowe znaczenie tego pojęcia obejmuje prasę, radio, telewizję oraz Internet, natomiast szersze – również książkę, plakaty i kino. W czasie intensywnej globalizacji, cyfryzacji i rozwoju nowoczesnych technologii podstawowym środkiem masowego przekazu stał się Internet.

Ogólnie media masowe podzielić można na prywatne (tworzone przez osoby prywatne i w związku z tym funkcjonują na zasadach wolnorynkowych) oraz publiczne (finansowane przede wszystkim przez państwo lub samorządy). Bez względu na różnice między nimi zachodzące każde z mediów masowych odgrywa bardzo ważną rolę w systemie bezpieczeństwa narodowego. Ich znaczenie w tym zakresie jest związane z działalnością pomagającą zidentyfikować różnego rodzaju zagrożenia, uwypuklaniem ich, informowaniem społeczeństwa o ich występowaniu, sposobach przeciwstawiania się im, a także wskazywaniu tematów i problemów wartych publicznego zainteresowania. Jednak w  niektórych sytuacjach mass media mogą wyolbrzymiać zagrożenia, które w rzeczywistości są o wiele mniej znaczące oraz mogą bagatelizować niebezpieczeństwa, które faktycznie stanowią ogromne zagrożenie dla obywateli. Z tego względu ich działalność może niepotrzebnie wywołać wśród członków społeczeństwa poczucie zagrożenia lub bezpodstawne poczucie bezpieczeństwa.

Pomimo tego skuteczną współpracę mediów z podmiotami zajmującymi się szeroko pojmowanym bezpieczeństwem należy uznać za bardzo istotną, szczególnie w przypadku zarządzania kryzysowego, ponieważ media poprzez swą działalność kształtują społeczną świadomość w zakresie występowania różnego rodzaju zagrożeń i reagowania na nie. W związku z tym mogą one edukować obywateli w obszarach profilaktyki, skutecznego radzenia sobie w chwili wystąpienia zagrożenia oraz współpracy z organami zarządzania kryzysowego (właściwymi dla terenu zamieszkania danej społeczności).

R1ExaOauRs5Ix1

Ilustracja przedstawia schemat kołowy. Koło podzielone jest na 3 równe części. Wnętrze koła jest białe. Na białym tle wyrazy odnoszące się do sposobów przekazywania informacji. Np zdjęcia, DVD, gry, nauka, e-mail, filmy, spoty reklamowe, wiadomości, muzyka, portale społecznościowe, rodzina. 1/3 koła po prawej stronie jest w kolorze pomarańczowym. Odnosi się do 4 mediów masowych dostępnych w drodze. Są to urządzenia mobilne, komputer, prasa, radio. 1/3 koła w dolnej części jest niebieska i odnosi się do szkoły. Zawiera trzy przykłady: urządzenia mobilne, komputer, prasa. 1/3 koła po prawej stronie w kolorze zielonym odnosi się do domu. Zawiera 5 przykładów: urządzenia mobilne, komputer, telewizja, prasa, radio.

Podsumowanie

• Konstytucyjnym celem działań w społecznej sferze bezpieczeństwa jest rozwój społecznego potencjału bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa narodowego.

• Według Strategii bezpieczeństwa narodowego strategicznym celem funkcjonowania społecznych podsystemów wsparcia jest stworzenie bezpiecznych warunków godziwego życia obywateli oraz rozwoju duchowego i materialnego.

• Na społeczny potencjał bezpieczeństwa składają się: tożsamość narodowa i dziedzictwo kulturowe, bezpieczeństwo socjalne, potencjał demograficzny, kapitał społeczny i społeczeństwo obywatelskie, potencjał intelektualny, naukowy i technologiczny.

• Zasadnicze znaczenie wśród instytucji państwowych zajmujących się realizacją celów związanych z  ochroną i rozwojem dziedzictwa narodowego przypisuje się ministrowi kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, którego obsługą zajmuje się Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

• Bardzo ważnym elementem, zarówno polityki socjalnej, jak i polityki społecznej jest pomoc społeczna. Organizują ją organy administracji rządowej i samorządowej, które współpracują w tym zakresie (na zasadzie partnerstwa) z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

• Do najważniejszych instytucji państwowych (rządowych i samorządowych) zajmujących się pomocą społeczną zalicza się gminne ośrodki pomocy społecznej oraz ministra pracy i polityki społecznej.

• Istotnym elementem potencjału społecznego Rzeczypospolitej jest demografia. Liczba oraz struktura ludności w znaczny sposób determinuje poziom bezpieczeństwa państwa, ponieważ wpływa na jego potencjał gospodarczy oraz miejsce w europejskim układzie sił.

• Odpowiednio wysoki poziom kapitału społecznego, ukształtowane społeczeństwo obywatelskie oraz aktywnie działające organizacje pozarządowe wzmacniają i zwiększają bezpieczeństwo Polski. Dzięki nim obywatele sami są w stanie przeciwstawić się możliwym zagrożeniom o charakterze wewnętrznym, zwiększa się poziom zaufania pomiędzy członkami społeczeństwa, a odpowiednio ukształtowane normy postępowania, społeczna kontrola ich przestrzegania oraz wrażliwość na interes innych członków społeczeństwa zmniejszą prawdopodobieństwo popełniania czynów niepraworządnych.

• Jednym z najważniejszych czynników determinujących bezpieczeństwo państw współczesnego świata jest ich potencjał intelektualny i technologiczny – dzięki niemu rozwijają się nie tylko nowe technologie, ale również różnego rodzaju koncepcje teoretyczne i rozwiązania praktyczne, którą mogą usprawnić funkcjonowanie systemu bezpieczeństwa narodowego.

• Ważną rolę w budowaniu potencjału intelektualnego odgrywa również edukacja dla bezpieczeństwa.

• Wspierająca funkcja mediów masowych przejawia się jako pomoc w identyfikowaniu różnego rodzaju zagrożeń, uwypukla ich znaczenie, informuje społeczeństwo o ich występowaniu, wskazuje tematy i problemy warte publicznego zainteresowania, a także uświadamia obywateli o sposobach przeciwstawiania się zagrożeniom.

Praca domowa

Polecenie 6.1

Odszukaj w Internecie lub innych źródłach informacje nt. organizacji pozarządowych działających w sferze bezpieczeństwa i/lub zajmujących się tą problematyką. Na wybranych przykładach wyjaśnij, w jaki sposób działalność organizacji pozarządowych przyczynia się do podnoszenia ogólnego poziomu bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.

Polecenie 6.2

Poniżej zamieszczono piramidy wieku dwóch państw – Angoli oraz Szwecji. Przeanalizuj je i przygotuj wypowiedź, w której opiszesz, jaki wpływ na gospodarkę mają takie struktury. Czy gospodarki obu państw mają szansę się rozwijać w podobnym tempie i kierunku?

Risb1dWdkMip41

Wykres przedstawiający piramidę wieku społeczeństwa młodego: szeroka podstawa wskutek dużej liczby urodzeń, szybko zwężająca się ku górze wskutek dużej umieralności.

R1ARnENRvnYde1

Wykres przedstawiający piramidę wieku społeczeństwa starzejącego się. Z lewej strony podziałki liczbowej określającej pięcioletnie przedziały wiekowe zestawiono słupki niebieskie dla mężczyzn, z prawej strony – różowe dla kobiet. Kształt piramidy wskazuje na typ struktury wiekowej społeczeństwa starzejącego się. Jest regresywny, ze stosunkowo niską liczbą urodzeń i podobną liczbą zgonów oraz coraz bardziej starzejącą się ludnością. Piramida ma kształt grzyba.

Słowniczek

Zadania