1. Lądowy
   Przewóz osób lub towaru odbywający się jedynie drogą lądową, na dowolną odległość. Może być realizowany jako transport kolejowy (szynowy), drogowy (samochodowy) oraz specjalny (rurociągowy). Jego wadą jest stosunkowo niewielka ładowność (w porównaniu do np. transportu morskiego).
   Odbywa się po drogach i szynach, a wykorzystuje kolej, samochody ciężarowe i pojazdy pasażerskie takie jak autobusy, koleje pasażerskie oraz tramwaje.

   R1ahx2F0hoSk1

   Zdjęcie przedstawia duże skrzyżowanie dwóch autostrad. Widoczne są wiadukty i zjazdy z wiaduktów.

   

   • Kolejowy
     Jest to gałąź transportu lądowego, której działanie polega na przemieszczaniu ludzi oraz ładunków za pomocą odpowiednich środków transportu kolejowego – lokomotyw oraz wagonów.
     Kolej, ze względu na dużą ładowność, pozwala przewozić ładunki o dużej masie na znaczne odległości. Koszty przewozu maleją wraz ze wzrostem odległości. Dodatkowo ładunki mogą być przeładowywane do innych środków transportu (np. na statki, samochody).

     RAa7ybgrXXakJ

     Zdjęcie przedstawia zajezdnię kolejową widoczną wieczorem. Wagony towarowe stoją na torach wszędzie w zasięgu wzroku. Zajezdnia jest dobrze oświetlona lampami na słupach.

     

   • Drogowy
     Jedna z gałęzi transportu, w której ładunki i pasażerów przewozi się po drogach lądowych za pomocą kołowych środków transportu, np.: samochodów dostawczych i ciężarowych czy ciągników siodłowych.

     RHIGOvlSxkphu

     Zdjęcie przedstawia biały samochód ciężarowy jadący po drodze.

     

2. Wodny
   Jest gałęzią transportu w państwach, w których istnieją odpowiednie warunki hydrauliczne oraz wystarczająca liczba dróg wodnych. W szczególności jest to przewóz osób oraz ładunków drogami wodnymi.
   Charakterystyka: niskie koszty, daleki zasięg, niewielki poziom emitowanych zanieczyszczeń.

   RNbJ0Qkc3BHhr

   Zdjęcie przedstawia port ze składem kontenerów widoczny z powietrza. Pod dźwigami zacumowany jest kontenerowiec, drugi jest przepychany po wodzie przez trzy mniejsze pchacze.

   

   • Rzeczny (śródlądowy)
     Jest to transport ładunków lub pasażerów odbywający się na statkach żeglugi śródlądowej; w całości lub w części realizowany jest po żeglownych, śródlądowych drogach wodnych.

     R1RUZz900znUn

     Zdjęcie przedstawia barkę płynącą po rzece.

     

   • Morski
     Polega na dostawie ładunków przez wody morskie w celach zarobkowych. Odbywa się za pomocą wyspecjalizowanych statków – drobnicowców, masowców lub kontenerowców.
     Charakteryzuje się dużą ładownością. Przewóz morski ładunków jest stosunkowo tani, choć odbywa się na znaczne odległości. Jednak ze względu na niewielkie prędkości, które osiągają statki, czas przewozu jest długi. Brak ograniczeń co do rodzaju transportowanego ładunku.

     R1S2YfNZ6IO05

     Zdjęcie przedstawia kontenerowiec, transportujący kontenery po morzu.

     

3. Powietrzny
   Transport wykorzystujący statki powietrzne (samoloty, śmigłowce). Jest to najnowocześniejsza, dynamicznie rozwijającą się gałąź transportu. Do środków transportu powietrznego należą: samoloty małe, wąskokadłubowe, szerokokadłubowe, transportowe, pasażerskie, bojowe oraz śmigłowce . 
   Charakterystyka: Polega na przewożeniu pasażerów oraz ładunków towarowych z jednego punktu do drugiego za pomocą statków powietrznych. Transport odbywa się w powietrzu oraz cechuję się niesamowicie dużą szybkością realizacji.

   RRFf03zDinRJO

   Zdjęcie przedstawia samolot odrzutowy z dwoma silnikami zbliżający się do lądowania, widoczny z dołu.

   

   • Lotniczy
     Polega na przemieszczaniu pasażerów oraz ładunków z punktu A do punktu B za pomocą wszelkiego typu maszyn latających (powietrznych), czyli różnego typu samolotów. Jest jednym z najszybciej rozwijających się środków transportu.
     Transport ten dzielimy na dwa rodzaje: lotnictwo cywilne i lotnictwo wojskowe.

     R1AgZoWn0P3qt

     Zdjęcie przedstawia płytę lotniska na której znajdują się samoloty. Widoczne są też wózki i pojazdy do transportu bagaży.

     

4. Przemysłowy

   • Rurociągowy
     Jest to transport wykonywany przy użyciu rurociągów. Odbywa się on niskim kosztem i niezależnie od pogody. Do przesyłanych ładunków należą ciecze, skroplone gazy, woda, jak również niektóre towary sypkie, np. pył węglowy. Do wad tego rodzaju transportu należy ograniczona dostępność specjalistycznej infrastruktury, której budowa niesie ze sobą duże koszty oraz degradację środowiska pod względem krajobrazu. Natomiast plusem jest stosunkowo szybki zwrot inwestycji oraz długowieczność działania.

     R1eZBvIK2UhmR

     Zdjęcie przedstawia rurociąg. Widoczne są dwie grube rury biegnące po ziemi przez las.

     

   • Taśmociągowy
     Przenośniki taśmowe (taśmociągi) służą do transportu elementów o zróżnicowanej podstawie i kształcie m.in. kartonów, pojemników, skrzynek, płyt drewnianych, arkuszy blachy, wytłoczek. Stosowany głównie na terenach przedsiębiorstw produkcyjnych.

     Rz32WGAO8RvK4

     Zdjęcie przedstawia taśmociąg, na którym transportowane są jabłka.

     

   • Trakcyjny – obejmuje przemieszczanie ładunków na duże odległości w ramach transportu wewnętrznego za pomocą lokomotyw i wagonów kolejowych. Jest popularny w przemyśle ciężkim, w tym w górnictwie, przemyśle petrochemicznym, stoczniowym i w produkcji stali. Transport trakcyjny charakteryzuje się wysoką wydajnością i niskimi kosztami, ale wymaga infrastruktury kolejowej.

RGs6UYhjbBd9W

Ilustracja przedstawia podział transportu ze względu na warunki naturalne. Transport dzieli się na lądowy, wodny, przemysłowy i powietrzny, czyli lotniczy. Transport lądowy dzieli się na kolejowy i drogowy, transport wodny na rzeczny i morski, transport przemysłowy dzieli się na rurociągowy, taśmociągowy i trakcyjny.

Podział transportu ze względu na odległość

Środki transportu bliskiego

• Środki transportu bliskiego mają ograniczony zasięg (konstrukcją, obszarem pracy, terenem przedsiębiorstwa), inaczej nazywane są środkami transportu wewnątrzzakładowego. Zaliczamy do nich:

  • dźwignice, suwnice podwieszane, wózki, przenośniki, żurawie,

  • wywrotnice wagonowe, obrotnice kolejowe, przesuwnice pojazdów kolejowych,

  • wozy bramowe, zapadnie, ambulift, układnice magazynowe,

  • schody ruchome, podesty samojezdne, windy,

  • dźwigi osobowe, budowlane oraz towarowe,

  • przenośniki kabinowe o krzesełkowe o ruchu obrotowym.

Środki transportu bliskiego to urządzenia przeznaczone do przemieszczania różnego rodzaju ładunków z jednego miejsca w inne. Odnosząc się do sposobu działania środków transportu bliskiego, wyodrębnia się środki o działaniu przerywanym lub ciągłym. Podział ten jest istotny ze względu na efektywność systemu transportowego i wydatki na jego realizację.

• W grupie środków transportu bliskiego o działaniu przerywanym znajdują się:
  dźwignice, suwnice, podnośniki, żurawie, wózki transportowe oraz roboty.

• Do środków transportu bliskiego o działaniu ciągłym zalicza się:
  przenośniki, pompy z rurociągiem, schody i chodniki ruchome oraz transportery.

Dźwignice są rodzajem urządzeń dźwigowo‑transportowych. Służą do przemieszczania różnego rodzaju ładunków w pionie lub poziomie na niewielkie odległości w ruchu przerywanym. Główne zadanie dźwignic polega na podnoszeniu i opuszczaniu ładunków oraz ich przenoszeniu za pomocą haka lub innego urządzenia chwytającego. Jednym z przykładów dźwignic są żurawie. Mogą one mieć wspornikowy ustrój nośny, który obraca się w płaszczyźnie poziomej. W innym wariancie żurawie wyposażone są w wysięgnik, czyli ustrój nośny mogący wykonywać ruchy w płaszczyźnie pionowej, poziomej lub obu jednocześnie.

R1TWNLl7qDSOt

Grafika przedstawia dźwignicę. Składa się ona z pionowego filaru na szczycie którego znajduje się pozioma belka. Na belce zawieszone są kable oraz urządzenie do podnoszenia z hakiem. Na kablu wisi pilot do sterowania dźwignicą.

Kolejnym przykładem dźwignic są suwnice. Pracują one w ruchu przerywanym. Charakteryzuje je przemieszczająca się najczęściej po torach konstrukcja nośna, po której porusza się wciągarka lub wciągnik. Suwnice przeznaczone są do przemieszczania ładunków w pionie i poziomie, w przestrzeni ograniczonej wysokością podnoszenia, skrajnymi położeniami toru jazdy wciągarki lub wciągnika oraz całej konstrukcji.

R1XtR3RoeZpYA

Grafika przedstawia suwnicę. Między dwoma metalowymi belkami znajdują się dwie szyny po których może przesuwać się urządzenie z podwieszonym poniżej hakiem.

Wózki transportowe są przeznaczone do podnoszenia, przenoszenia, załadunku, rozładunku, składowania różnorodnych jednostek ładunkowych za pomocą wideł lub innego osprzętu roboczego.

R1W3dCLR3O3L5

Zdjęcie przedstawia wózek widłowy. Jest to mały pojazd z miejscem dla jednej osoby. Z przodu wózka znajduje się widelec o dwóch ostrzach mogący poruszać się w górę i w dół po dwóch pionowych szynach.

Podnośniki lub wózko‑podnośniki to urządzenia służące do umieszczania ładunków na żądanej wysokości. Można je wykorzystywać do załadunku lub rozładunku samochodów ciężarowych albo w celu zapewnienia operatorowi lepszego dostępu do produktów składowanych na palecie.

RHFfCwPIrZZAv

Grafika przedstawia podnośnik. Na czterech kołach umieszczone jest urządzenie, na szczycie którego wystaje ramię wysięgnika zakończone platformą zabezpieczoną barierkami.

Roboty to automatycznie sterowane, wielozadaniowe i programowane urządzenia, posiadające właściwości manipulacyjne lub lokomocyjne. Sprawdzają się w wypadku szczególnych zastosowań przemysłowych. Przeznaczone są do transportu ładunków, a steruje nimi system magazynowy.

RRzts7XWVvv5y

Grafika przedstawia robota magazynowego. Robot ma kształt płaskiego graniastosłupa o podstawie prostokąta. W dolnych czterech rogach robota znajdują się małe kółka.

Przenośniki to środki transportu bliskiego, które mają ograniczony zasięg i są przystosowane do pracy ciągłej. Odnosząc się do ich budowy, można wyróżnić:

• przenośniki cięgnowe, które przesuwają ładunki poprzez napędzane i odpowiednio osadzone zespoły konstrukcyjne, ukształtowane w postaci cięgien taśmowych, linowych, łańcuchowych lub ogniwowych,

• przenośniki bezcięgnowe przemieszczające ładunki za pomocą elementów obrotowych umieszczonych w konstrukcjach wsporczych.

R11FZaadEC6l0

Zdjęcie przedstawia transporter rolkowy. Płaski transporter taśmowy biegnący w prostej linii kończy się i przechodzi w transporter rolkowy który pozwala na wykonanie zakrętu na taśmociągu. Zbudowany jest z walców o zmiennej średnicy, mniejszej z jednego końca i większej z drugiego.

Pompy z rurociągiem to urządzenia służące do transportu ładunków płynnych. Ich dużą zaletą jest szybkość oraz wydajność z jaką pracują. Umożliwiają one znaczne skrócenie czasu trwania wszelkich procesów produkcyjnych.

R11uCqrEPtZjt

Zdjęcie przedstawia pompę z rurociągiem. Widoczne są rury, które doprowadzają ciecz do pomp. Pompy mają kształt cylindrów z silnikami. Na cylindrach są przewężenia, do których z boku połączone są rury.

Schody i chodniki ruchome to jeden z najszybszych i najbardziej komfortowych sposobów przemieszczania osób. Znajdują one zastosowanie we wszelkiego rodzaju obiektach masowego użytku.

RXiW0wMKVEewy

Zdjęcie przedstawia dwa chodniki ruchome. Między nimi jest jedna stała poręcz, a po obu stronach chodników są ruchome poręcze.

RWYSysJL3QJgE

Zdjęcie przedstawia schody ruchome. Widoczne są dwie pary schodów ruchomych po obu stronach szerszych zwykłych schodów.

Środki transportu dalekiego

Środki transportu dalekiego to pojazdy i urządzenia wykorzystywane do przemieszczania ładunków i/lub ludzi na duże odległości, zazwyczaj między różnymi regionami lub krajami.

• Należą do nich:

  • środki transportu lądowego,

  • środki transportu wodnego,

  • środki transportu lotniczego,

  • środki transportu specjalnego.

Środki transportu lądowego to pojazdy wykorzystywane do przemieszczania się po powierzchni ziemi. Wyróżnia się kilka rodzajów środków transportu lądowego, w tym:

• samochody – pojazdy z silnikiem spalinowym lub elektrycznym, które poruszają się po drogach. Samochody są popularne w transporcie osobowym oraz przewozie ładunków;

• samochody ciężarowe – wykorzystywane głównie do przewozu ładunków. Mogą one przewozić różnego rodzaju ładunki w dużych ilościach i o wielkiej masie;

• autobusy – są to pojazdy wykorzystywane do transportu pasażerów, popularne zarówno w transporcie publicznym, jak i turystycznym;

• kolej – to system transportu szynowego, w którym pociągi poruszają się po torach. Kolej jest wykorzystywana w przewozie pasażerów i ładunków, zwłaszcza w przypadku dalekich podróży;

• motocykle i skutery – to pojazdy jednośladowe, które są popularne w transporcie osobowym.

Środki transportu wodnego to pojazdy i urządzenia wykorzystywane do przemieszczania się po wodzie. Wyróżnia się kilka rodzajów środków transportu wodnego, np.:

• statki – są to duże jednostki pływające, które wykorzystywane są do przewozu ładunków i pasażerów na długie dystanse. Wyróżnia się wiele rodzajów statków, w tym kontenerowce, tankowce, promy, statki pasażerskie i wycieczkowe;

• barki i ciągniki wodne – to jednostki pływające wykorzystywane głównie w transporcie ładunków, takich jak węgiel, ruda, ziarna i drewno.

Środki transportu wodnego są ważne w transporcie międzynarodowym i krajowym. Dzięki nim można przewozić ładunki i pasażerów na duże odległości, łącząc kraje i kontynenty. Ponadto, transport wodny jest często bardziej ekonomiczny i przyjazny dla środowiska niż transport lądowy lub powietrzny.

Kolejną grupą są środki transportu lotniczego, czyli statki powietrzne wykorzystywane do przemieszczania się w powietrzu. Wyróżnia się kilka rodzajów środków transportu lotniczego, w tym:

• samoloty – są to najczęściej wykorzystywane środki transportu lotniczego. Samoloty używane są do przewozu pasażerów i ładunków na duże odległości. W zależności od wielkości i przeznaczenia wyróżnia się samoloty pasażerski oraz towarowe;

• helikoptery – to środki transportu lotniczego zdolne do wykonywania pionowego startu i lądowania, co czyni je bardziej uniwersalnymi niż samoloty. Helikoptery wykorzystywane są w transporcie medycznym, ratownictwie, wojskowości, ale także w rekreacji i przemyśle filmowym.

Środki transportu specjalnego to pojazdy i urządzenia przeznaczone do przewozu ładunków o wyjątkowych wymiarach lub wadze, których nie można przetransportować standardowymi środkami transportu lądowego, wodnego lub lotniczego. Przykłady ładunków wymagających transportu specjalnego to maszyny przemysłowe, elementy turbin wiatrowych, długie rury, przekroje w kształcie nieregularnym, czy prefabrykaty budowlane.

Do środków transportu specjalnego zaliczają się między innymi:

• Naczepy niskopodwoziowe – to naczepy z dodatkowo obniżonym podwoziem, dzięki czemu umożliwiają przewóz ładunków o wysokości większej niż standardowa. Często wykorzystywane są do przewozu ładunków ponadgabarytowych, np. elementy konstrukcyjne.

Powiązane materiały multimedialne

• Podstawy transportuDxNksInW3Podstawy transportu

• Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowychDJ8X2cYpyDokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych

Powrót do spisu treściDgKdGsDEhPowrót do spisu treści