Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Oto najważniejsze informacje – opisy wydarzeń, daty i postaci – które pozwolą napisać wypracowanie z historii dotyczące kwestii tronu dziedzicznego lub elekcyjnego jako większego gwaranta ciągłości RP w czasach XVII‑wiecznego kryzysu.

Pojęcia

konfederacja
konfederacja

(z łac. confoederatio – związek, sprzymierzenie) – związek przedstawicielstwa szlachty, miast lub duchowieństwa w celu osiągnięcia określonego celu lub w zastępstwie władzy państwowej

kryzys
kryzys

(z gr. krisis – wybór, rozstrzygnięcie, przełom) skumulowany stan napięć i konfliktów na tle politycznym, ekonomicznym, społecznym; nierozwiązanie kryzysu może powodować przerwanie ciągłości rozwoju państwa lub społeczeństwa

monarchia
monarchia

(z gr. monarchia – jedynowładztwo, od monos – jedyny + arche – władza) – system władzy, w którym uprawnienia decyzyjne skupione są w rękach jednego człowieka (króla, księcia, cesarza, sułtana, emira, szacha, faraona etc.)

monarchia absolutna
monarchia absolutna

monarchia, w której władza królewska jest niepodzielna i ograniczona jedynie prawami zwyczajowymi. W monarchii absolutnej występuje silnie rozbudowany system biurokratyczny będący z założenia przedłużeniem władzy królewskiej na określone dziedziny życia państwa lub społeczeństwa

monarchia dziedziczna
monarchia dziedziczna

monarchia, w której prawo do panowania dziedziczy się po przodku. Zwykle związana jest z określoną dynastią i posiada zazwyczaj (choć nie zawsze) ustalony porządek dziedziczenia (to tzw. sukcesja dynastyczna). W Europie prawo dziedziczenia regulowało prawo salickie

monarchia elekcyjna
monarchia elekcyjna

monarchia, w której władzę sprawuje osoba wybrana w drodze elekcji, z reguły dożywotnio

tron
tron

(z gr. thronos) – oficjalna nazwa siedziska (najcześciej w formie krzesła), na którym zasiadał monarcha przy oficjalnych okazjach. Abstrakcyjnie również określenie władzy monarszej

wolna elekcja
wolna elekcja

(z łac. electio – wybór, selekcja) – wybór monarchy nieograniczony żadnymi zasadami sukcesji dynastycznej

Wydarzenia

RIT0MkQsQcCvN1
1587 Elekcja Zygmunta Wazy. 1632 - 1648 Panowanie Władysława Wazy w Rzeczypospolitej polsko-litewskiej. 1648 - 1668 Panowanie Jana Kazimierza Wazy w Rzeczypospolitej polsko-litewskiej. 1655 Opanowanie przez Szwedów Rzeczypospolitej. 1668 Abdykacja Jana Kazimierza Wazy. 1669 - 1673 Panowanie Michała Korybuta Wiśniowieckiego w Rzeczypospolitej. 1672 Traktat polsko-osmański w Buczaczu. 1672 - 1676 Polska lennikiem osmańskim. 1674 - 1696 Panowanie Jana III Sobieskiego w Rzeczypospolitej. 1697 Podwójna elekcja, szlachta wybiera Franciszka Ludwika Burbon-Contiego i Fryderyka Augusta Wettyna. 1713 Sankcja pragmatyczna, Karol VI Habsburg rozszerza możliwość dziedziczenia tronu habsburskiego na córki

Postacie

RZRriKoj2PZT9
Prezentacja multimedialna.
Rbe1mApqJ40ZC
Prezentacja multimedialna.