(łac. censor, od łac. censeo – oceniać, szacować) w starożytnym Rzymie jeden z dwóch urzędników, do którego obowiązków należał np. nadzór nad finansami państwa, ale także opracowywanie listy obywateli (cenzus)

warstwa uprzywilejowana prawnie, rekrutująca się spośród kupców, finansistów, poborców podatkowych i armatorów; jej genezę tłumaczono przynależnością do jeźdźców (łac. equites - rycerze, jeźdźcy; od łac. equus – koń) w armii rzymskiej

(łac. consulere – radzić) w starożytnym Rzymie w okresie republiki najwyższy urząd, sprawowany kolegialnie przez dwóch urzędników wybieranych na roczną kadencję; konsul był odpowiedzialny za politykę zagraniczną i dowodzenie armią

(łac. quaestor) urzędnik odpowiedzialny za pomoc konsulom w administrowaniu finansami państwa; pierwotnie zarządzający skarbem państwa, kasą armii, rozdziałem łupów, finansami w prowincjach; z początku było ich dwóch, od 421 r. p.n.e. – czterech, w czasach Sulli – 20, a za rządów Cezara nawet 40

(z łac. plebes - lud, plebeius - prostacki) niższa warstwa społeczeństwa rzymskiego w czasach monarchii i republiki; najprawdopodobniej wywodziła się z ludności podbitej, z czasem zrównana w prawach politycznych z patrycjuszami

(łac. patres - ojcowie) uprzywilejowana, wyższa warstwa społeczna, która pojawiła się w okresie królestwa i republiki w starożytnym Rzymie; posiadali pełne prawa polityczne i wyłączność obejmowania urzędów. W ich rękach znajdowała się większość ziem. Wywodzili się z zamożnych rodzin.

(łac. praetor) drugi najwyższy po konsulu urzędnik republikańskiego Rzymu; w czasie nieobecności konsulów pretor (od 241 r. p.n.e. wybierano dwóch) przejmował najwyższą władzę w mieście, mogąc zwoływać posiedzenia senatu; zasadniczym jednak zadaniem pretorów było sądownictwo

(łac. tribunus plebis) urząd w republice rzymskiej utworzony w 494 r. p.n.e., którego podstawowym zadaniem była ochrona interesów obywateli, a zwłaszcza plebejuszy, wobec niekorzystnych decyzji konsula i samowoli urzędników; miał prawo zawetować decyzje innych urzędników czy uchwały senatu

pierwsza kodyfikacja prawa rzymskiego dokonana w latach 451‑449 p.n.e.

tajne, nieformalne porozumienie zawarte pomiędzy Gajuszem Juliuszem Cezarem, Gnejuszem Pompejuszem i Markiem Krassusem w 60 r. p.n.e.

porozumienie zawarte w 43 r. p.n.e. pomiędzy Oktawianem, Markiem Antoniuszem i Markiem Lepidusem; powołane w celu uporządkowania sytuacji w Rzymie po śmierci Gajusza Juliusza Cezara i ukarania jego zabójców;

(od łac. populus - lud) stronnictwo polityczne w starożytnym Rzymie, powstałe w drugiej połowie II w. p.n.e.; którego celem było przede wszystkim wzmocnienie uboższej części społeczeństwa rzymskiego m.in. poprzez nadanie ziemi publicznej oraz wprowadzenie sprzedaży taniego zboża dla obywateli

(od łac. optimus - najlepszy) konserwatywne stronnictwo polityczne w starożytnym Rzymie, powstałe w drugiej połowie II w. p.n.e., dążące do pozostawienia władzy w rękach senatu i arystokratycznej elity rzymskiej