R1Q8VFO5y5iKb
Na zdjęciu przedstawiono Szczyt NATO w Waszyngtonie w głównej sali obrad. Przedstawiciele poszczególnych krajów należących do NATO siedzą przy stole w kształcie trapezu, w środku którego umieszczono flagę NATO. Za głównymi członkami obrad siedzą w rzędach inni uczestniczący w obradach.

Polska w NATO

Szczyt NATO w Waszyngtonie, kwiecień 1999
Źródło: R. D. Ward, domena publiczna.

Historia NATO

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego (North Atlantic Treaty Organisation [czyt.: norf atlantik triti organizejszyn] powstała w 1949 roku i obecnie jest największym sojuszem obronnym państw na świecie.

Zobacz historię NATO. Polscy politycy tuż po odzyskaniu niezależności od bloku państw zależnych od ZSRS i Układu Warszawskiego w 1989 r. rozpoczęli starania o przyjęcie w struktury Paktu Północnoatlantyckiego. Udało się dziesięć lat później. W całej Polsce świętowano tę historyczną chwilę.

RkwaqWBdAsMnp
Film przedstawia początki Traktatu Północnoatlantyckiego w 1949 roku.
Zawiązanie Paktu Północnoatlantyckiego
Źródło: a. nn., TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RkwaqWBdAsMnp

Zawiązanie Paktu Północnoatlantyckiego
Źródło: a. nn., TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Film przedstawia początki Traktatu Północnoatlantyckiego w 1949 roku.

R1cHvvFINrqJo
Film przedstawia przystąpienie Polski do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Uroczystość przystąpienia Polski do NATO
Źródło: a. nn., TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1cHvvFINrqJo

Uroczystość przystąpienia Polski do NATO
Źródło: a. nn., TVP S.A., tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Film przedstawia przystąpienie Polski do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).

Członkowie NATO

Ćwiczenie 1

Wymień kraje, które przystąpiły do NATO od roku 1999.

RhVuaCEdvNHHV
(Uzupełnij).

Warto wiedzieć

Początkowo, w chwili powstania w 1949 roku, celem istnienia NATO była militarna obrona przed atakiem ze strony Związku Sowieckiego i jego sojuszników. Potem pakt stał się organizacją zapewniająca równowagę pomiędzy Wschodem i Zachodem.
Po rozpadzie Układu Warszawskiego Sojusz Północnoatlantycki podjął przede wszystkim działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się konfliktów lokalnych. Ważną datą w historii NATO jest rok 1999, kiedy jego członkami stały się państwa z dawnej sowieckiej strefy wpływów: Polska, Węgry i Czechy. W następnych latach
do paktu przystąpiły inne kraje postkomunistyczne. Obecnie NATO liczy 30 członków, kilka państw oficjalnie kandyduje do NATO.

tldff8dGj8_0000000X

Polska w NATO

Warto wiedzieć

R1XJbTGtLOLY5
Zdjęcie przedstawia grupę przywódców państw członkowskich NATO, zebranych na szczycie tej organizacji w Waszyngtonie w 1999 r. Za nimi stoją umundurowani mężczyźni, trzymający flagi państw członkowskich.
Szczyt NATO w Waszyngtonie (1999 r.). Po raz pierwszy wzięła w nim udział Polska
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Według badania opinii publicznej w 2014 roku większość Polaków (57 proc.) było zdania, że w naszym kraju powinny stacjonować wojska innych państw NATO.
To najwyższe poparcie w historii badań, jeszcze nigdy zwolennicy stałej obecności sojuszniczych wojsk nie stanowili aż takiej większości.
61 proc. Polaków było pewnych, że wojska Paktu Północnoatlantyckiego staną w naszej obronie. Dzieje Polski pokazują, że w sytuacji zagrożenia sojusznicy nie dotrzymywali umów i traktatów. Taka historia wydarzyła się np. we wrześniu 1939 r., kiedy to wojska polskie walczyły z armią niemiecką i sowiecką, a sojusznicy ograniczyli się do wypowiedzenia wojny i nie udzielili nam żadnej pomocy. Polska walczyła samotnie.

R19PDKvWLi7zG
Wykres kołowy. Czy uważa Pan(i), że w Polsce powinny stacjonować wojska innych państw NATO czy też nie?. Lista elementów:
  • TAK; Wartość: 85; Udział procentowy: 84,2%
  • NIE; Wartość: 7; Udział procentowy: 6,9%
  • NIE MAM ZDANIA; Wartość: 9; Udział procentowy: 8,9%
Wyniki ankiety na podstawie badania CBOS z marca 2022 r. [https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_040_22.PDF , dostęp 26.08.2022 r.]

Wykres - wyniki ankiety dotyczącej stacjonowania wojsk NATO w Polsce

CZY UWAŻA PAN(I), ŻE W POLSCE POWINNY STACJONOWAĆ WOJSKA INNYCH PAŃSTW NATO CZY TEŻ NIE?

Tak: 84,2 %

Nie: 8,9%

Nie mam zdania: 6,9%

Nasza obecność w Pakcie Północnoatlantyckim wzbudza nadzieję na skuteczną pomoc w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. W marcu 2014 r. wedle sondażu Centrum Badania Opinii Społecznej obecność Polski w NATO popierało 62 proc. ankietowanych. Jednak po aneksji przez Rosję Krymu i rozpoczęciu wojny na wschodzie Ukrainy poparcie Polaków dla NATO szybko wzrosło. W kwietniowym badaniu CBOS aż 81 proc. badanych zadeklarowało, że popiera przynależność Polski do NATO.

Większość Polaków ma duże zaufanie do NATO, uważa, że pakt wywiąże się z umów i w razie potrzeby pospieszy nam z pomocą:

Artykuł 5. Traktatu Północnoatlantyckiego, Waszyngton, dn. 04 kwietnia 1949 r.

Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.

001 Źródło: Artykuł 5. Traktatu Północnoatlantyckiego, Waszyngton, dn. 04 kwietnia 1949 r., [w:] Dz.U.2000.87.970, z dnia 12 marca 1999 r [tekst jednolity].
R1YGua3vOb9Q5
Na ilustracji znajduje się wykres prezentujący wyniki ankiety dotyczącej ewentualnego zaangażowania sojuszników w obronę Polski.
Wykres – wyniki ankiety dotyczącej ewentualnego zaangażowania sojuszników w obronę Polski
Źródło: CBOS, dostępny w internecie: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_080_14.PDF [dostęp 27.11.2015 r.].

Wykres - wyniki ankiety dotyczącej ewentualnego zaangażowania sojuszników w obronę Polski

BEZPIECZEŃSTWO POLSKI OPARTE JEST NA PRZYNALEŻNOŚCI DO SOJUSZU ATLANTYCKIEGO (NATO). CZY PANA(I) ZDANIEM, W TEJ CHWILI POLSKA MOŻE BYĆ PEWNA ZAANGAŻOWANIA SOJUSZNIKÓW W EWENTUALNĄ OBRONĘ NASZYCH GRANIC CZY TEŻ NIE?

Raczej może być pewna 47%,

Zdecydowanie może być pewna 14% (obie odpowiedzi łącznie 61%),

Trudno powiedzieć 12%,

Raczej nie może być pewna 22%,

Zdecydowanie nie może być pewna 5% (obie odpowiedzi łącznie 27%).

tldff8dGj8_0000001M

Operacje NATO

RofHGeKn3yaJJ
Na ilustracji znajduje się flaga NATO. Błękitny kolor tła symbolizuje Ocean Atlantycki i oznacza zgodę, biały pierścień – znaczy jedność, róża kompasowa - starania o zapewnienie bezpieczeństwa ze wszystkich stron.
Flaga NATO
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Polecenie 1

Stwórz w klasie jedną z 4 grup. Zadaniem każdej będzie zebranie informacji o operacjach NATO. Rozpocznijcie poszukiwanie informacji od strony internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dowiedz się, w której z wymienionych poniżej operacji nie biorą udziału Polacy.

  • Operation Active Endeavour [czyt.: operejszon aktiw endewor] – operacja NATO na Morzu Śródziemnym
    Air Policing (Baltic Air Policing Mission) [czyt:. er pulizin, baltik er pulizin miszyn]: http://www.aco.nato.int/page142085426.aspx

  • ISAF Afganistan (International Security Assistance Force in Afganistan)
    [czyt.: internaszonal sekiuriti asistens fors in Afganistan]
    Operacja Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa w Afganistanie (ISAF): http://www.isaf.nato.int/

  • KFOR Kosovo (Kosovo Force) [czyt.: Kosowo Fors]: http://www.nato.int/kfor/

  • Ocean Shield [czyt.: ołszyn szild]- operacja antypiracka NATO u wybrzeży Somalii:  http://www.manw.nato.int/page_operation_ocean_shield.aspx

ReXN0BzrNURXN
(Uzupełnij) -.
R5WMzBZ9fxP8L
Na zdjęciu znajduje się sekretarz generalny NATO Andres F. Rasmussen z żołnierzami sił specjalnych w Afganistanie w 2012 roku.
Andres F. Rasmussen, sekretarz generalny NATO w latach 2009‑2014, wśród żołnierzy sił specjalnych w Afganistanie w 2012 roku
Źródło: ResoluteSupportMedia, licencja: CC BY 2.0.

Warto wiedzieć

Polscy żołnierze zawsze wyróżniali się bohaterstwem i odwagą. Podobnie było w czasie słynnej już misji w Iraku w kwietniu 2004 roku, w czasie której doszło do największej bitwy stoczonej przez polskie wojsko od czasu drugiej wojny światowej. O tej historii powstała książka i film fabularny pt. „Karbala. Raport z obrony City Hall” [czyt.: siti hol]. Podpułkownik Grzegorz Kaliciak, wówczas dowódca kompanii Fox, tak wspomina tamte wydarzenia: „Kierowała mną duma, że po takich zmaganiach wszyscy żywi wróciliśmy do kraju. Książka, którą napisałem, to także po części hołd oddany moim podwładnym z kompanii Fox, którzy okazali się prawdziwymi wojownikami. Nie przedstawiam ich jednak jako superbohaterów. Nie piszę, że byli doskonali. Jedni wykazali maksimum bohaterstwa, inni robili tylko to, co do nich należało, ale wszyscy dobrze wykonali swoje bardzo niebezpieczne zadania”.

RMDVHRkEYi5m3
Na zdjęciu znajduje się polski patrol w samochodzie wojskowym. Samochód na zdjęciu znajduje się bliżej lewej krawędzi fotografii. Jest opancerzony i posiada dwa otwory - jeden z tyłu samochodu dla strzelca z karabinem, drugi nad kabiną pojazdu dla obserwatora/drugiego strzelca. Dwóch żołnierzy z obu punktów wozu obserwuje okolicę, będąc odwróconymi do widza. Żołnierze i pojazd są w kolorze pustynnym. W tle zabudowa miasta.
Polski patrol w Iraku, 2005 rok
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R13x5uaq3uE9g
Na zdjęciu polscy żołnierze w czasie patrolu (jeden stoi na ulicy, drugi obserwuje obszar z samochodu wojskowego). Na drzwiach samochodu namalowana polska flaga i skrót CIMIC. W miejscu tylnej tablicy rejestracyjnej - biała tablica z napisem po arabsku. Zdjęcie wykonane za dnia. W tle naturalne wyniesienie i drzewostan w pobliżu stanowiska patrolu.
Polski Kontyngent Wojskowy w Iraku, żołnierze w czasie patrolu
Źródło: a. nn., domena publiczna.
tldff8dGj8_00000034

Sprawdź wiedzę

Ćwiczenie 2
RWdTAJVazUlnV
zadanie interaktywne

W którym roku Polska przystąpiła do NATO?

  • 1997
  • 1999
  • 2009
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RlZzFsNig5JKN
Ćwiczenie 3
Ile państw członkowskich liczy NATO? Możliwe odpowiedzi: 1. 30, 2. 27, 3. 25 Prawidłowa: 1. 30
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
R1FrCfmu46n9g
Odpowiedz na pytanie. W którym kraju realizowano misję ISAF? Możliwe odpowiedzi: 1. Irak; 2. Somalia; 3. Afganistan Prawidłowa odpowiedź: 3. Afganistan

W którym kraju realizowano misję ISAF?

  • Irak
  • Somalia
  • Afganistan
Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
RLJVeCNRoCH6u
zadanie interaktywne

Który z wymienionych krajów nie podpisał Traktatu waszyngtońskiego w roku 1949?

  • Stany Zjednoczone
  • Hiszpania
  • Belgia
  • Wielka Brytania
  • Francja
  • Portugalia
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2

Drzewko decyzyjne

Rozważ, jakie znaczenie ma dla nas przynależność do NATO.
Sytuacja wymagająca podjęcia decyzji to przystąpienie Polski do Paktu Północnoatlantyckiego.

Możliwe rozwiązania:

  • Polska przystępuje do NATO.

  • Polska nie przystępuje do NATO.

R1DuEIDkMO4uJ
Na ilustracji znajduje się schemat przedstawiający drzewo decyzyjne.
Drzewko decyzyjne
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
R1DNP3SLAieIh
(Uzupełnij) -.
Polecenie 2

Rozważ, jakie znaczenie ma dla nas przynależność do NATO. Sytuacja wymagająca podjęcia decyzji to przystąpienie Polski do Paktu Północnoatlantyckiego.

Możliwe rozwiązania:

  • Polska przystępuje do NATO,

  • Polska nie przystępuje do NATO.

Odpowiedź zapisz poniżej.

R1YtNPhSSk8b3
Miejsce na notatki ucnzia.