Polskie dynastie: Wazowie

Genealogia Wazów

Wazowie wywodzili się z średniej szlachty szwedzkiej. Ich gniazdem rodowym był zlokalizowany koło Uppsali majątek Vasa. Pieczętowali się symbolem snopka (po szwedzku: vase).

R1ALyIsJko8S5

Na ilustracji tarcza herbowa a na niej ukośne lewoskrętnie trzy pasy w barwach niebiesko, biało, czerwonych, na których tle umieszczono symbol złotego snopka.

ProtoplastąprotoplastaProtoplastą rodu był zmarły w 1378 roku Nils Kettilsson [czyt.: nil szetilszon], który był urzędnikiem królewskim na zamku sztokholmskim. Jego zmarły w 1422 roku syn Kristiern Nilsson [czyt.: kihen nilszon] za poparcie króla Eryka XIII uzyskał tytuł szlachecki. Pozycję rodu wzmocnił zmarły w 1477 roku Johan Kristiernsson [czyt.: juan kihenszon], zarządzający w imieniu duńskiego króla twierdzami w Finlandii. Opcję polityczną zmienił jego syn Erik Johansson [czyt.: eerik juanson], który opowiedział się za niezależnością Szwecji w sporze z królem Danii Chrystianem II. Wsparcie dla stronnictwa możnych przypłacił życiem w czasie tzw. krwawej łaźni sztokholmskiejkrwawa łaźnia sztokholmskakrwawej łaźni sztokholmskiej w 1520 roku. W następstwie tych wydarzeń jego syn Gustaw Eriksson [czyt.: gustaf eerikson] stanął na czele ogólnoszwedzkiego powstania zbrojnego, którego celem było wyjście Szwecji z unii kalmarskiejunia kalmarskaunii kalmarskiej w stronę suwerenności politycznej. Dzięki materialnemu wsparciu Lubeki, która liczyła na przyszłe handlowe koncesje, powstańcy, głównie chłopi i górnicy, odnieśli zwycięstwo, a Gustaw I Waza został obwołany w 1523 roku królem Szwecji.

R6lkXEqQzrp0N

Ilustracja składa się z dwóch obrazów. Na lewo widoczny portret królewski Gustawa Wazy w stroju reprezentacyjnym. Obraz jest całopostaciowy ujęty z profilu. Król jest blondynem i nosi długą brodę. Ubrany jest w bufiaste szorty wykonane z haftowanego złotą nicią jedwabiu, koszulę z koronkowym kołnierzem na stójce oraz obszerny kaftan. Na nogach ma podkolanówki z dzianiny oraz skórzane wysokie buty. Do pasa po lewej stronie przypięta jest szabla. W prawej dłoni król trzyma skórzane rękawiczki. Lewą rękę trzyma za sobą. Po prawej stronie widoczny jest obraz Carla Larssona ukazujący triumfalny wjazd do Sztokholmu króla Gustawa Wazy w 1523 roku. Monarcha znajduje się w środku obrazu i  jest ukazany w momencie, gdy przekracza bramę triumfalną przewodząc orszakowi rycerzy i sług, którzy znajdują się za nim (po prawej stronie obrazu). Zebrani przed murami Sztokholmu mieszczanie (ukazani po lewej stronie obrazu) przekazują mu klucze do miasta. Mury miasta znajdują się za mieszczanami.

Jego panowanie wiąże się ze wzmocnieniem państwa narodowego i jego organów politycznych. W 1527 roku powstaje nowożytny sejm szwedzki złożony nie tylko z przedstawicieli szlachty i duchowieństwa, ale również mieszczan i wolnych chłopów. W 1529 roku zostaje przeprowadzona reforma Kościoła. Po sekularyzacjisekularyzacjasekularyzacji dóbr kościelnych król ogłasza Szwecję państwem luterańskim i sam mianuje się jego głową. W 1544 roku przeprowadza uchwałę o dziedziczności tronu. Powołuje zamiast pospolitego ruszenia stałą armię narodową, której podstawową formacją staje się piechota. Potęgę gospodarczą Szwecji kształtuje rozwój górnictwa i odejście od związku z miastami hanzeatyckimiHanzahanzeatyckimi, głównie Lubeką. Pozycję międzynarodową Szwecji wzmacnia zajęcie Finlandii, a osłabia zależność od Danii w kwestii żeglugi między Morzem Bałtyckim a Morzem Północnym. Szwecja posiada bowiem w tym czasie jedynie jedenastokilometrowy odcinek linii brzegowej umożliwiający jej statkom dostęp do Morza Północnego. Wielki port dla handlu z Europą zachodnią zbuduje dopiero w pierwszej połowie XVII wieku w Göteborgu [czyt.: jeteboru]. Tymczasem Szwecja za panowania Gustawa I Wazy włącza się w rywalizację o wpływy we wschodniej części Morza Bałtyckiego. Wzrasta jej zainteresowanie Inflantami w sytuacji rozpadu państwa zakonnego na tym obszarze.

Szwedzka linia Wazów

Od synów Gustawa I Wazy (1523–1560) wywodzą się trzy linie rodu dynastycznego:

• starsza, związana z Erykiem XIV (1560–1568).

• średnia, biegnąca od Jana III (1568–1592),

• młodsza, idąca za Karolem IX (1604–1611).

Każda obciążona jest innym doświadczeniem. Z panowaniem Eryka XIV wiąże się podbój Estonii oraz walka z Danią o położone na południu od Zatoki Fińskiej wyspy Ozylię i Dagö [czyt.: dogee]. Koszty tych politycznych operacji wpłynęły na stan umysłowy króla, który zaczął wszędzie wietrzyć spiski zagrażające jego panowaniu. W 1568 roku Eryk XIV został usunięty z tronu i uwięziony przez młodszego brata księcia Finlandii Jana III (1568–1592), który przejął władzę. Eryk XIV zmarł w więzieniu dziewięć lat później, prawdopodobnie otruty arszenikiem.

R1HkpsCdkQQuu

Ilustracja przedstawia Herb, na którym na tarczy herbowej w niebieskim polu znajduje się złoty krzyż z ramionami rozszerzającymi się na końcach, a na nim tarcza sercowa dynastyczna. W polach: lewym górnym i Prawym dolnym znajdują się trzy złote korony w układzie dwie w pierwszym szeregu i jedna w drugim szeregu. W polach prawym górnym i lewym dolnym jest złoty lew w koronie, mający czerwone: język, pazury. Tarcza sercowa pokazuje herb Wazów - na tle prawo skośnych pasów niebieskiego, białego i czerwonego złoty snopek.

Rządy Jana III zmierzały w stronę zbliżenia między luteranizmem a katolicyzmem, który wyznawała jego poślubiona w 1562 roku żona Katarzyna Jagiellonka, córka Zygmunta I Starego. Sojusz z władcami Polski miał sprzyjać wspólnej operacji antymoskiewskiej celem opanowania Inflant. Nie był jednak przychylnie odbierany w Szwecji przez możnych, którzy chcieli zachować protestancki charakter państwa i byli przeciwni przybyłym z Polski jezuitom. W ich mniemaniu król był słaby. Interesował się bardziej historią, teologią i renesansową architekturą niż sprawami państwa. Imponowały mu dokonania artystyczne krajów południa Europy, a to z pewnością osłabiało narodowy charakter kultury szwedzkiej. Możni coraz częściej spoglądali w stronę najmłodszego z synów Gustawa I Wazy księcia Karola Sudermańskiego jako bardziej przychylnego ich wizji rozwoju Szwecji. Wiedząc o tych zapatrywaniach arystokracji, Jan III wymusił na nich przyrzeczenie, że po jego śmierci przekażą tron szwedzki jego synowi Zygmuntowi.

R1QxKg8B0y8CB

Ilustracja składa się z dwóch portretów. Po lewej popiersie króla Szwecji Eryka XIV. Król jest blondynem z krótką rozgałęzioną pośrodku brodą. Na głowie nosi aksamitny beret. Jest ubrany w hiszpański żakiet z koronkowym kołnierzem na stójce. Z prawej strony obraz ukazujący sylwetkę od pasa w górę króla Szwecji Jana III. Król jest ciemnym blondynem z długą brodą i wąsem podkręconym na końcach. Nosi szaty reprezentacyjne z długim, złotym łańcuchem zakończonym krzyżem. Na aksamitny, haftowany złotem kaftan z krezą u szyi została narzucona kurtka podobnie wykonana z szerokim kołnierzem. Na głowie król nosi aksamitną, wysoką czapkę ozdobioną drobnymi kamieniami szlachetnymi z przypiętym z tyłu piórkiem.

Ponieważ w 1587 roku książę Zygmunt stał się królem Rzeczpospolitej, ustalono zasady unii personalnej, jaka miała obowiązywać z chwilą objęcia przez niego tronu szwedzkiego. Postanowiono, że w czasie pobytu króla w Rzeczypospolitej, rządy w Szwecji będzie sprawować siedmioosobowa rada możnych. Rozwiązania tego nie akceptował Karol Sudermański uznając, iż jako najstarszy po królu przedstawiciel rodu w chwili nieobecności władcy winien sam sprawować rządy. Gdy w 1592 roku Jan III Waza zmarł, spór dynastyczny nasilił się. Wprawdzie Zygmunt III Waza koronował się na króla Szwecji w 1594 roku, zaprzysiągł podtrzymywać wiarę luterańską w kraju i obsadzać urzędy jedynie protestantami, to jednak z chwilą wyjazdu do Polski utracił wpływ na bieg sytuacji w Szwecji. Ta zaś stawała się z roku na rok bardziej dla niego niekorzystna: jego katoliccy zwolennicy tracili wpływy, a potem i życie w wyniku represji, zaś liczba sympatyków księcia Karola rosła w siłę z wyjątkiem wiernej królowi Zygmuntowi Finlandii. Nieunikniona stawała się wojna domowa, która wybuchła w 1597 roku. Przybyłe z Polski wojska zaciężne zaczęły odnosić zwycięstwa i zajęły nawet Sztokholm. Niemniej nie miały społecznej akceptacji i mogły liczyć tylko na wsparcie zewnętrzne. Po serii niepowodzeń Zygmunt III Waza zdecydował się na opuszczenie Szwecji. W 1599 roku został zdetronizowany przez szwedzki parlament, który próbując ratować ród dla korony zaproponował uznać jego syna Władysława następcą tronu. Postawiono jednak warunek, że królewicz przybędzie do Szwecji, zerwie kontakty ze swą polską rodziną i zostanie wychowany w wierze luterańskiej.

Wobec niespełnienia warunków narzuconych przez szwedzki parlament
Zygmuntowi III Wazie w 1600 roku doszło do odsunięcie średniej linii dynastycznej Wazów od prawa dziedziczenia tronu. W następstwie tego aktu Zygmunt III Waza inkorporowałinkorporacjainkorporował Estonię do Rzeczpospolitej, rozpoczynając cykl wojen o Inflanty o podłożu konfliktu dynastycznego między Polską a Szwecją. Tymczasem w Sztokholmie władzę przejął Karol IX (1604 - 1611) formalnie jako regentregentregent wobec małoletniości Jana, najmłodszego syna Jana III. Gdy ten zrzekł się pretensji do korony królewskiej, w 1604 roku parlament szwedzki zadecydował o przeniesieniu na potomków Karola IX praw do dziedziczenia tronu. Niemniej pozycja Karola IX była bardzo słaba, a dodatkowo niepowodzenia w polityce zagranicznej wzmacniały opór arystokracji wobec niego. Król reformował prawo, system miar i wag, górnictwo celem pozyskania funduszy na wojnę, co źle nastawiało wobec niego niższe warstwy społeczne. Dopiero jego syn Gustaw II Adolf (1611 - 1632) przeprowadził kompleksową reformę państwa, wprowadzając m.in. powszechny obowiązek służby wojskowej. Pozwoliło mu to na stworzenie ponad 40 tysięcznej armii, której człon dominujący stanowiła dobrze wyszkolona piechota i artyleria. Dzięki niej Gustaw II Adolf prowadził zwycięskie kampanie zarówno przeciw Rzeczpospolitej w Inflantach i na Pomorzu, jak i wobec Habsburgów na terenie Rzeszy. Jego propaganda prezentowała te dokonania jako opatrznościowe działania „Lwa z Północy”, który jest wybawcą ciemiężonych przez katolickie rządy protestantów. Przemilczała jednak fakt grabieży, jakiej dokonywała armia szwedzka na podbijanych terenach. Tylko z ziem polskich Szwedzi wywieźli blisko 8 tysięcy woluminów, w tym księgozbiór Mikołaja Kopernika z jego słynnym dziełem „O obrotach ciał niebieskich”. Dla tych zbiorów Gustaw II Adolf nakazał wybudować nowy gmach biblioteki w uniwersyteckim mieście Uppsali. Z łupów wojennych fundował też nowe uczelnie, np. w Dorpacie w 1632 roku.

RFt3RHEpuvLX0

Ilustracja składa się z dwóch portretów. Na lewo portret króla Karola IX w zbroi paradnej. Władca ukazany został jako łysiejący mężczyzna z wąsami i bródką hiszpańską. Spod kaftana wystaje mu szeroki kołnierz, który rozlewa się na barki zbroi przepasanej królewską wstęgą. Na prawo obraz ukazujący króla Gustawa II Adolfa w postawie stojącej przy barokowej kolumnie udekorowanej udrapowaną tkaniną. Władca jest blondynem. Ma wąsy i hiszpańską bródkę. Na głowie nosi kapelusz z szerokim rondem. Ubrany jest w polską delię z koronkowym kołnierzem, która jest rozpięta na wysokości piersi, odsłaniając wydatny brzuch. Pod delią jest kaftan ze skórzanym pasem, do którego przytwierdzony jest rapier. Król prawą dłoń, ubraną w skórzaną rękawiczkę, oparł na lasce, a lewą dostawił do boku, przyjmując pozę triumfu.

Zwycięską dla Szwecji wojnę trzydziestoletnią zakończyła jego córka Krystyna (1632–1654), która po likwidacji państwa Gryfitów stała się też pierwszą w dziejach Szwecji władczynią Pomorza Zachodniego. Do niej należały też największe w dziejach nowożytnej Europy (z wyjątkiem zbiorów carowej Katarzyny II w Rosji w XVIII wieku) pochodzące z łupów wojennych kolekcje dzieł sztuki. Zostały one zagrabione w większości z zamku praskiego i zdeponowane w Sztokholmie. Królowa Krystyna zabrała ich większą cześć ze sobą po abdykacjiabdykacjaabdykacji w 1654 roku. Dziś rozproszone znajdują się m.in. w zbiorach watykańskich oraz w Muzeum Brytyjskim.  Tymczasem z uwagi na konwersjękonwersjakonwersję królowej Krystyny na katolicyzm tron szwedzki objął Karol X Gustaw (1654 - 1660) z rodu Wittelsbachów spokrewniony z Wazami (syn Katarzyny, córki króla Szwecji, Karola IX). Kontynuował on mocarstwową politykę Gustawa II Adolfa, prowadząc wojny z Rzeczpospolitą i Danią. W ich konsekwencji za jego panowania Szwecja osiągnęła największy zasięg terytorialny w dziejach. W jej granicach znalazła się:

• Finlandia,

• większość Inflant,

• Ingria w okolicach dzisiejszego Petersburga,

• Pomorze Zachodnie,

• Trondheim w Norwegii,

• wyspa Bornholm,

• południowe terytoria dzisiejszej Szwecji pozwalające przejąć kontrolę nad cieśninami biegnącymi z Morza Bałtyckiego na Morze Północne.

Słynne Wazówny

Anna Wazówna była najmłodszym dzieckiem Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki. Wychowana w wierze katolickiej dokonała po śmierci matki konwersji na luteranizm w 1584 roku. Związana emocjonalnie z bratem Zygmuntem III Wazą przybyła z nim do Polski w 1587 roku. Została odrzucona na dworze w Krakowie z uwagi na fakt odprawiania tam protestanckich nabożeństw. Przewidywana jako regentka Zygmunta III Wazy w Szwecji popadła w konflikt z tego powodu z Karolem IX, a działając jako mediatorka na dworze w Sztokholmie okazała się mało skuteczna z uwagi na mieszanie się w wewnętrzne sprawy arystokratycznych rodów szwedzkich. Po klęsce Zygmunta III Wazy w wojnie z Karolem IX opuściła Szwecję w 1598 roku i resztę życia spędziła w Polsce. Obracała się w luterańskich kręgach szwedzkich lojalistów Zygmunta III Wazy, gdzie miała narzeczonego. Wspierała też polskich protestantów na dworze królewskim. Miała ogromny wpływ na Zygmunta III Wazę z uwagi na swoją inteligencję. Posługiwała się nie tylko językiem szwedzkim i polskim, ale władała również językiem włoskim, niemieckim i francuskim. Dzięki tym zdolnościom była politycznym doradcą króla, co szlachta przyjmowała niechętnie. Ze względu na swoje wyznanie musiała opuścić dwór i zamieszkać w Brodnicy, gdzie otrzymała starostwo w 1604 roku. W 1611 roku przeniosła się do Golubia, gdzie przebudowała gotycki zamek na swoją renesansową rezydencję, m.in. ozdabiając ją attykąattykaattyką. Wokół zamku stworzyła włoski ogród, gdzie uprawiała egzotyczne rośliny i zioła.

Rm3ctaZx4Eedw

Zdjęcie przedstawia zachodnie skrzydło zamku w Golubiu‑Dobrzyniu, który po przebudowie został przekształcony w renesansową rezydencję. Szczyt murów wieńczy attyka. Narożne wieżyczki mają okrągłą formę. W ścianach budowli widać prostokątne okna, a na ścianie po prawej stronie prostokątne z półokrgągłymi zwieńczeniami. Do korpusu budowli od strony północno‑zachodniej dobudowano okrągłą wieżę. Obok niej wzniesiono dwukondygnacyjny budynek nakryty czterospadowym dachem.

R6X3VG45M5dEE

Ilustracja przedstawia nowożytne malowidło, prezentujące kobietę w bogato zdobionej sukni. Patrzy na wprost widza. Włosy ciemne, brązowe. Na uszach nosi widoczne kolczyki w formie łez. Na szyi kolia wysadzana klejnotami. Suknia z pufkami na ramionach i szerokim, białym kołnierzem, związana w pasie. Prawa ręka podparta na pulpicie. W lewy górnym rogu podpis z imieniem Anny Wazówny i latami życia: 1568 - 1625. Wyżej herb Rzeczypospolitej - w tarczy wpisane na skos orzeł biały i litewska Pogoń z koroną, obok herb rodziny Wazów - snopek.

Pod koniec życia Anna Wazówna przeniosła się do Brodnicy, gdzie zmarła w 1625 roku. Ponieważ jako luteranka nie mogła być pogrzebana na katolickim cmentarzu ani jako członkini rodziny królewskiej innego niż katolickie wyznania nie mogła spocząć w katedrze na Wawelu, jej ciało przez kilka lat przechowywano bez pochówku. Dopiero jej bratanek Władysław IV w 1636 roku umieścił trumnę w sarkofagu mauzoleum przy ówcześnie protestanckim kościele Najświętszej Maryi Panny w Toruniu. Ponowny pochówek jej ekshumowanych do badań szczątków nastąpił w 1995 roku.

R13RHDJEsm39u

Zdjęcie przedstawia renesansowy, dwukondygnacyjny pałac złożony z pięciu części z wejściem pośrodku. Nakryty jest czterospadowym dachem z pięcioma lukarnami na przedniej połaci. Przed wejściem jest pomnik Anny Wazówny. Na pierwszym planie most wyłożony kostką brukowa (po prawej stronie) i kostką chodnikową (po lewej ). Ograniczony jest metalowymi barierkami i zakończony zamkniętą bramą, obok bramy widać otwartą furtkę. W tle bezchmurne niebo.

Krystyna Wazówna była ostatnią przedstawicielką dynastii Wazów. Jako jedyne dziecko Gustawa II Adolfa była przygotowywana do objęcia władzy przez kanclerza Axela OxenstiernaAxel OxenstiernaAxela Oxenstierna [czyt.: aksela uksenhana]. Otrzymała edukację typową dla chłopców w jej czasach: uczyła się jeździć konno i władać białą bronią. Codziennie na naukę przeznaczała dziesięć godzin, Rozpoczynała dzień o czwartej nad ranem, również zimą. Oprócz szwedzkiego władała siedmioma językami: niemieckim, holenderskim, duńskim, francuskim, włoskim, arabskim i hebrajskim. Nie rozstawała się z książkami, co niestety doprowadziło ją w dzieciństwie do fizycznego i psychicznego wyczerpania. Przypuszczalnie była osobą interpłciowąinterpłciowośćinterpłciową. Wykraczała poza kanon przypisany w jej czasach do płci żeńskiej: ubierała się i zachowywała jak mężczyzna, w sferze emocjonalnej i seksualnej odrzucała kobiecość, miała związki z kobietami. Wcześnie odseparowana od matki i oddana pod opiekę zmieniających się ustawicznie matek zastępczych nie wykazywała cech przywiązania do nikogo, co wpłynęło na jej decyzję o rezygnacji z małżeństwa i macierzyństwa. Jej krąg zainteresowań obejmował naukę, sztukę, teatr, filozofię i teologię. Po osiągnięciu pełnoletniości zaczęła otaczać się uczonymi i artystami, których zapraszała z całej Europy na swój dwór. Prowadziła też na swoim dworze teatr i scenę baletową. Podziwiana za mądrość, umiłowanie wiedzy oraz otwartość wobec nowych artystycznych prądów zyskała jako pierwsza władczyni w dziejach nowożytnych tytuł „Semiramidy Północy”.

R1I0t5p5dMDxH

Na obrazie scena lekcji geometrii na dworze szwedzkiej królowej Krystyny. Przy stole nakrytym aksamitną tkaniną stoi po prawej stronie Kartezjusz i wskazuje palcem prawej dłoni na rysunek, który sporządził na papierze. Ma dłuższe, opadające swobodnie na ramiona, czarne włosy, a także cienki wąs. Ubrany jest w białą koszulę z bufiastymi rękawami, czarną marynarkę i pelerynę w tym samym kolorze. Naprzeciw niego siedzi na krześle trzymając w prawej dłoni książkę królowa Krystyna. Ma podniesioną lewą dłoń w geście dopowiedzenia. Ma długie, ciemnobrązowe włosy, swobodnie opadające na plecy. Ubrana jest w granatową suknię z białymi wykończeniami. Obok niej z lewej strony stoi książę Ludwik II Bourbon de Condé. Ma długie, ciemne włosy i ubrany jest w ciemną marynarkę. Obok stojącego Kartezjusza siedzi księżniczka czeska Elżbieta. Ma jasne, spięte w luźnego koka, włosy. Ubrana jest w pomarańczową suknię i biało‑niebieską pelerynę. Na stole znajdują się obok przyrządów geometrycznych książki, papiery oraz kałamarz z piórem. Z przodu przed stołem stoi astrolabium.

Na jej życiu zaważyła decyzja o abdykacji, do której skłaniała ją przyjęta postawa egzystencjalna, seksualna orientacja, a także światopogląd. Królowa utrzymywała ogromny dwór, który powiększała wciąż nowymi nadaniami tytułów i majętności.

Nie korespondowało to z preferowanymi przez luteranizm wartościami. Dodatkowo szukała wciąż nowości i wrażeń, których nie potrafił jej dać tradycjonalistyczny dwór w Sztokholmie. Pomimo zdobytych w wojnie z Habsburgami bogactw Szwecja była krajem peryferyjnym, a rozwój naukowy i artystyczny ówczesnej Europy rozwijał się w krajach południa. Za atrakcyjny prąd światopoglądowy uchodził kontrreformacyjnykontrreformacjakontrreformacyjny katolicyzm, który opiewał piękno i dobro świata stworzonego przez Boga, a na ludzkie słabości patrzył pod kątem potrzebnych do zbawienia doświadczeń. W tym duchu decyzja o abdykacji i konwersji wydawała się jak najbardziej odpowiednia dla temperamentu i charakteru królowej Krystyny. W 1654 roku opuściła ona Szwecję jako osoba prywatna i udała się poprzez Danię, Niderlandy, Austrię i Włochy do Rzymu, gdzie przyjęła chrzest oraz bierzmowanie z rąk papieża. Tym samym utraciła wszelkie prawa do dóbr należących do niej w Szwecji. Utrzymywała się jedynie z wywiezionych z kraju bogactw. Pomimo wzrastających trudności z utrzymaniem dworu prowadziła bogate życie towarzyskie, organizowała koncerty i spektakle, utrzymywała artystów, finansowała badania naukowe. Aby zapewnić sobie stałe dochody, starała się o tron w Neapolu. Przymierzała się również do elekcji w Polsce po abdykacji króla Jana Kazimierza. Zmarła w Rzymie w 1689 roku i została pochowana w grotach watykańskich jako jedna z trzech kobiet, które dostąpiły w dziejach tego zaszczytu.

R9teke32SwBdz

Obraz przedstawia scenę hołdu królowej Krystyny dla papieża Aleksandra VII. Po środku obrazu królowa klęczy przed tronem papieża ubranego w szaty pontyfikalne. Tron znajduję sie po lewej stronie obrazu. Z prawej strony królowej znajduje się papieski dyplomata, bibliotekarz Łukasz Holste. Scenie towarzyszy symboliczne ukazanie upadłego diabła, czyli protestanckiej herezji i duchowego wyniesienia katolicyzmu w postaci Maryi, która w otoczeniu aniołów podąża do nieba ze znakiem krzyża. Symboliczna scena znajduje się na górze po środku obrazu. Prawdy teologiczne katolicyzmu ukazują dwaj aniołowie: jeden trzyma księgę Pisma Świętego, a drugi kielich z Eucharystią. Scenie hołdu przyglądają się kardynałowie i dwór papieski. Siedzą i stoją po prawej stronie obrazu.

Powtórzenie

Słownik pojęć

Bibliografia

Kersten A., (1973), Historia Szwecji, Wrocław: Ossolineum.

Linqvist H., (2018), Wazowie. Historia burzliwa i brutalna, Warszawa: Wydawnictwo Marginesy.

Saar-Kozłowska A., (1995), Infantka Szwecji i Polski Anna Wazówna 1568‑1625. Legenda i rzeczywistość, Toruń: Wydawnictwo UMK.