Ilustracja przedstawia fragment flagi Polski. Tytuł lekcji: Polskie symbole narodowe.
Ilustracja przedstawia fragment flagi Polski. Tytuł lekcji: Polskie symbole narodowe.
Polskie symbole narodowe
Źródło: Marcin Łukasiewicz, licencja: CC0.
Ważne daty
1254 – pierwsze wykonanie hymnu Gaude Mater Polonia,
1407 – najstarszy znany zapis pieśni Bogurodzica,
1410 – polskie zwycięstwo pod Grunwaldem,
1792 – pierwsze oficjalne określenie obecnych barw Polski,
1795 – trzeci rozbiór Polski,
1797 – powstanie Legionów Polskich we Włoszech,
1831 – pierwsza prawna regulacja obecnych barw Polski,
1908 – stworzenie Roty przez Marię Konopnicką,
1910 – pierwsze publiczne wykonanie Roty (pieśni),
1927 – Mazurek Dąbrowskiego staje się hymnem Polski.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela:
RDpOoyVCixziM
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń:
1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości):
C) polskich pieśni artystycznych i patriotycznych,
Nauczysz się
wymieniać symbole narodowe;
rozróżniać flagę oraz godło Polski;
przedstawiać historię oraz tekst Mazurka Dąbrowskiego.
Wprowadzenie
Państwo PaństwoPaństwo jest formą organizacji społeczeństwa, które posiada własne terytorium i politykę. NaródNaródNaród jest trwałą wspólnotą ludzi, którzy mają wspólną świadomość oraz tożsamość społeczną i kulturową. Część badaczy wskazuje na wspólną grupę etniczną, a także podłoże gospodarcze i polityczne. Jest to jedna z tych kwestii, co do której nie ma zgody wszystkich naukowców. Oznacza to, że narody najczęściej żyją w państwach, ale zdarzają się też bardziej skomplikowane sytuacje, gdy naród nie ma, albo został pozbawiony swojej ojczyzny. Przykładem takiego państwa mogła być Jugosławia, która jako państwo zbierała w swoich granicach kilka narodów, takich jak Serbowie, Chorwaci czy Macedończycy. Istnieją też narody, które nie mają własnych państw, takie jak Kurdowie, Czeczeni czy Tatarzy. Jeśli jednak jakiś naród posiada własne państwo i stanowi w jego obszarze zdecydowaną większość, to państwo można nazwać państwem narodowym.
Polskie symbole narodowe
Symbole narodowe podkreślają charakter i niezależność kraju, do którego należą. Najczęściej wywodzą się z historii danego narodu, co sprawia, że służą budowaniu postaw patriotycznych. Patriotyzm jest postawą zakładającą miłość, oddanie i szacunek dla własnej ojczyzny; patriota jest gotowy do wyrzeczeń i poświęceń na rzecz własnego narodu w czasie, który tego wymaga, ale kultywuje także tradycję i kulturę swojego kraju w czasie pokoju. Do polskich symboli narodowych zaliczamy flagę, godło oraz hymn. Te symbole narodowe są ustalone prawnie przez specjalną ustawę. Niektórzy uważają, że za symbole narodowe można uznać także inne rzeczy - takie jak tradycje, stroje ludowe, legendy, a nawet mundury wojskowe.
RkdQPxmqqGtqQ1
Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Polski Na ilustracji umieszczone są kolejno ponumerowane aktywne punkty, po wybraniu których wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Biały kolor oznacza w heraldyce srebro i jest symbolem czystości duchowej. 2. Kolor czerwony jest uznawany za symbol krwi oraz ognia, a jego znaczenie to waleczność oraz odwaga.
Ilustracja interaktywna przedstawia flagę Polski Na ilustracji umieszczone są kolejno ponumerowane aktywne punkty, po wybraniu których wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Biały kolor oznacza w heraldyce srebro i jest symbolem czystości duchowej. 2. Kolor czerwony jest uznawany za symbol krwi oraz ognia, a jego znaczenie to waleczność oraz odwaga.
Polska flaga, online-skills, CC BY 3.0
Polska flaga istnieje w dwóch wariantach - pierwszy zawiera tylko barwy Polski, drugi ma dodatkowo polskie godło pośrodku białego pasa.
RghjXVHf7OZwZ1
Ilustracja przedstawia polskie godło. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.
Źródło: Marcin Łukasiewicz.
Godło Polski to zwrócony w prawo orzeł biały w złotej koronie, ze złotymi szponami i dziobem. Pochodzi od dynastycznego herbu Piastów. Jedna z legend o Lechu, czyli założycielu państwa Polan głosi, iż podczas podróży ujrzał on na drzewie wyjątkowo duże gniazdo. W gnieździe siedział orzeł biały, który pilnował swoich dzieci. Kiedy zauważył Lecha, rozpostarł szeroko skrzydła na tle zachodzącego słońca; spowodowało to zachwyt Lecha, który postanowił w tym miejscu osiąść i założyć gród (współczesne Gniezno), a także umieścić orła we własnym herbie. W późniejszym czasie orzeł znalazł swoje miejsce na monetach, chorągwiach i tarczach państwa Piastów.
Godło widnieje na budynkach administracji publicznej w Polsce, a także w sądach oraz szkołach. Dodatkowo godło znajduje się na wszystkich polskich monetach.
Hymny w historii Polski
Hymn państwowy to uroczysta, oficjalna pieśń o patriotycznym charakterze; stanowi jeden z symboli państwowych. W czasie polskiej historii funkcję hymnu pełniło kilka utworów. Najważniejsze z nich to Bogurodzica, Gaude Mater Polonia, Rota oraz Mazurek DąbrowskiegoMazurek DąbrowskiegoMazurek Dąbrowskiego, czyli aktualny hymn.
Bogurodzica to najstarsza pieśń o tematyce religijnej z polskimi słowami. Jej najstarszy zachowany zapis pochodzi z 1407 roku, jednak sama pieśń powstała wcześniej; autor nie jest znany. Była wykonywana zarówno podczas liturgii kościelnej, jak i przez polskie rycerstwo (m. in. przed bitwą pod Grunwaldem). Służyła także jako pieśń koronacyjna polskich królów.
Gaude Mater Polonia, to kolejny ze średniowiecznych hymnów o tematyce religijnej. Autorem jest biskup polski Wincenty z Kielczy. Pierwsze wykonanie pieśni miało miejsce w 1254 roku. Opowiada ona o życiu świętego Stanisława, uznawanego w średniowieczu za patrona Polski. Hymn szybko zyskał znaczenie narodowo‑patriotyczne, a wśród jego istotnych wykonań można (po raz kolejny) wskazać bitwę pod Grunwaldem - tym razem jednak już po zwycięstwie.
Rota, to wiersz Marii Konopnickiej, napisany w 1908 roku jako protest przeciwko germanizacji ludności polskiej. Dość szybko pierwsze trzy zwrotki wiersza zostały zaadaptowane jako tekst polskiej pieśni patriotycznej; muzykę napisał Feliks Nowowiejski. Także Rota jest w pewien sposób połączona z bitwą pod Grunwaldem - pierwsze publiczne wykonanie tego hymnu miało miejsce w 1910 roku, podczas rocznicy polskiego zwycięstwa nad Krzyżakami i odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Rota po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była jedną z kandydatek do roli hymnu państwowego. Wysłuchaj Bogurodzicę.
R1JhQBGXZhFfK1
Ilustracja przedstawia rycerzy ze sztandarami i w strojach z okresu walki pod Grunwaldem, walczących przeciwko sobie. Wokół pola bitwy unosi się kurz. Inscenizację oglądają ludzie, których widać w oddali fotografii.
Źródło: Marcin Łukasiewicz, licencja: CC0.
Wysłuchaj Bogurodzicy
R3202qAS4TtjR
Ilustracja interaktywna przedstawia najstarszy, znany zapis tekstu „Bogurodzicy” z 1407 roku, zapisany na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich, skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Pałukach: Macieja z Grochowa. Papier jest pożółkły, zniszczony, widoczne są linie, na których zapisane są nuty w kształcie rombów i ozdobne pierwsze litery tekstu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Utwór: Bogurodzica, nieznanego autora, Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz odtwarza muzyka. Na nagraniu głosy męskie wykonują jednogłosowo, unisono, tekst w dawnym języku polskim. W melodii występują melizmaty - czyli wykonywanie wielu dźwięków na jednej sylabie. Melodia jest spokojna, modlitewna.
Ilustracja interaktywna przedstawia najstarszy, znany zapis tekstu „Bogurodzicy” z 1407 roku, zapisany na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich, skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Pałukach: Macieja z Grochowa. Papier jest pożółkły, zniszczony, widoczne są linie, na których zapisane są nuty w kształcie rombów i ozdobne pierwsze litery tekstu. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Utwór: Bogurodzica, nieznanego autora, Wykonawca: Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz odtwarza muzyka. Na nagraniu głosy męskie wykonują jednogłosowo, unisono, tekst w dawnym języku polskim. W melodii występują melizmaty - czyli wykonywanie wielu dźwięków na jednej sylabie. Melodia jest spokojna, modlitewna.
Powstanie Mazurka Dąbrowskiego
Obecnie rolę hymnu Polski pełni Mazurek Dąbrowskiego. Początkowo był nazywany Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech. Tekst stworzył Józef Wybicki w 1797 roku we Włoszech. Zarówno pierwsza nazwa, jak i część słów Mazurka Dąbrowskiego, łączy się w nierozerwalny sposób z kontekstem historycznym, w którym hymn powstał. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Polacy szukali sposobu odzyskania niepodległości. W 1797 roku udało im się osiągnąć porozumienie z Napoleonem Bonaparte, jednym z generałów francuskich (w tamtym okresie Francja była w stanie ciągłych wojen z Austrią, Prusami i Rosją, czyli zaborcami Polski). Ponieważ Napoleon stacjonował we Włoszech od 1796 roku, to dzięki jego staraniom Polakom udało się porozumieć z Republiką Lombardzką, co doprowadziło do powstania Legionów Polskich. Spory udział w tym przedsięwzięciu miał generał Jan Henryk Dąbrowski, dzięki któremu legiony miały zbliżone do polskich mundury, a także polskie stopnie i komendy. Powstanie Legionów Polskich dało olbrzymią nadzieję oraz wzbudziło patriotycznego ducha w wielu środowiskach, czego wyrazem było powstanie hymnu.
Wysłuchaj Mazurka Dąbrowskiego w wykonaniu Ignacego Dygasa.
RXryQVXpgyGLu
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Józefa Wybickiego, autora słów Mazurka Dąbrowskiego. Na tym wizerunku Wybicki to mężczyzna w średnim wieku z dość dużymi oczami, niewielkim nosem i niewielkimi ustami, włosami zaczesanymi do tyłu. Ubrany jest w surdut, kamizelkę, pod szyją ma zawiązaną białą chustę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego. Wykonawca: Ignacy Dygas. Utwór został wykonany w 1927 roku” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w opracowaniu na głos i fortepian. Nagranie jest niewyraźne, archiwalne. Mężczyzna śpiewa tekst Mazurka Dąbrowskiego, wyraźnie, dobitnie artykułuje słowa. Nagranie zawiera cztery zwrotki hymnu.
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Józefa Wybickiego, autora słów Mazurka Dąbrowskiego. Na tym wizerunku Wybicki to mężczyzna w średnim wieku z dość dużymi oczami, niewielkim nosem i niewielkimi ustami, włosami zaczesanymi do tyłu. Ubrany jest w surdut, kamizelkę, pod szyją ma zawiązaną białą chustę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego. Wykonawca: Ignacy Dygas. Utwór został wykonany w 1927 roku” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w opracowaniu na głos i fortepian. Nagranie jest niewyraźne, archiwalne. Mężczyzna śpiewa tekst Mazurka Dąbrowskiego, wyraźnie, dobitnie artykułuje słowa. Nagranie zawiera cztery zwrotki hymnu.
Tekst Mazurka Dąbrowskiego
W oryginalnym tekście Józefa Wybickiego znajdowało się sześć zwrotek, rozdzielonych przez refreny. Obecnie hymn został nieco zmodyfikowany (głównie z powodu dostosowania słów do współczesnego języka). Obecnie hymn ma cztery zwrotki.
RtuBwaK3oJh1J1
Ilustracja przedstawia generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Postać przedstawiona jest od pasa w górę. Za mężczyzną znajdują się szare chmury, przez które prześwituje niebieskie niebo. Generał ubrany jest w mundur generalski z epoki napoleońskiej. Prawą rękę trzyma na piersi, na wysokości serca. Dłoń w połowie włożona jest pod marynarkę. Drugą rękę opiera o miecz.
Źródło: Marcin Łukasiewicz.
Wysłuchaj aktualnej wersji „Mazurka Dąbrowskiego” śledząc nuty.
R1DBivjbWZGvR
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy „Mazurka Dąbrowskiego”. Po naciśnięciu punktu interaktywnego wyświetla się napis: Utwór: Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego w aktualnej wersji. Wykonawca: Chór Filharmonii Narodowej oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie to wersja hymnu na chór i orkiestrę. Śpiewa chór mieszany, mężczyźni i kobieta, gra orkiestra symfoniczna. Wyraźnie podkreślony jest rytm, pauzy wypełnione są grą instrumentów dętych, budzącą skojarzenia militarne. Hymn jest uroczysty, dynamiczny, wzniosły. Nagranie zawiera cztery zwrotki.
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy „Mazurka Dąbrowskiego”. Po naciśnięciu punktu interaktywnego wyświetla się napis: Utwór: Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego w aktualnej wersji. Wykonawca: Chór Filharmonii Narodowej oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie to wersja hymnu na chór i orkiestrę. Śpiewa chór mieszany, mężczyźni i kobieta, gra orkiestra symfoniczna. Wyraźnie podkreślony jest rytm, pauzy wypełnione są grą instrumentów dętych, budzącą skojarzenia militarne. Hymn jest uroczysty, dynamiczny, wzniosły. Nagranie zawiera cztery zwrotki.
1. Jeszcze Polska nie zginęła, Kiedy my żyjemy. Co nam obca przemoc wzięła, Szablą odbierzemy.
Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski, Z ziemi włoskiej do Polski. Za twoim przewodem Złączym się z narodem.
2. Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, Będziem Polakami. Dał nam przykład Bonaparte, Jak zwyciężać mamy.
Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski...
3. Jak Czarniecki do Poznania Po szwedzkim zaborze, Dla ojczyzny ratowania Wrócim się przez morze.
Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski...
4. Już tam ojciec do swej Basi Mówi zapłakany – Słuchaj jeno, pono nasi Biją wtarabanyTarabantarabany.
Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski...
Interpretacja tekstu Mazurka Dąbrowskiego i dalsza historia
Tekst hymnu zawiera liczne odniesienia patriotyczne. Pierwsza zwrotka wyraża chęć odbicia Polski z rąk zaborców, natomiast refren przywołuje postać generała Dąbrowskiego (twórcy Legionów Polskich we Włoszech). W zwrotce drugiej widać odwołanie do Napoleona Bonaparte, jednego z najlepszych generałów francuskich, bez którego powstanie legionów nie byłoby możliwe. W kolejnej zwrotce znajduje się odniesienie do Stefana Czarnieckiego, polskiego dowódcy, który walczył podczas potopu szwedzkiego. W ostatniej ze zwrotek pojawia się taraban, czyli bęben, używany podczas przemarszów polskich wojsk.
Hymn był śpiewany przy wielu - istotnych dla Polski - wydarzeniach, takich jak wjazd generała Dąbrowskiego do Poznania po zwycięskim powstaniu wielkopolskim w 1806 roku. Również powstańcy listopadowy, styczniowi i warszawscy chętnie śpiewali Mazurka Dąbrowskiego. Oficjalnie Pieśń Legionów Polskich we Włoszech stała się hymnem w 1927 roku.
Wysłuchaj Mazurka Dąbrowskiego w wersji instrumentalnej.
Rtqdh7xrMHMkk
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów” autorstwa Juliusza Kossakowskiego. Generał w mundurze i wysokiej czapce - rogatywce siedzi na białym koniu w czarne łaty. Prawą ręką wskazuje kierunek. Za nim widać wojska na koniach i piechotę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego”, autorstwa Józefa Wybickiego w wersji instrumentalnej. Wykonawca: Orkiestra dęta Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w wykonaniu instrumentów dętych. Główną melodię wykonuje trąbka, pozostałe instrumenty realizują rytmiczny akompaniament.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów” autorstwa Juliusza Kossakowskiego. Generał w mundurze i wysokiej czapce - rogatywce siedzi na białym koniu w czarne łaty. Prawą ręką wskazuje kierunek. Za nim widać wojska na koniach i piechotę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego”, autorstwa Józefa Wybickiego w wersji instrumentalnej. Wykonawca: Orkiestra dęta Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w wykonaniu instrumentów dętych. Główną melodię wykonuje trąbka, pozostałe instrumenty realizują rytmiczny akompaniament.
Ochrona symboli narodowych
Symbole narodowe są chronione prawnie. Oznacza to, iż każdy (a w szczególności osoba o polskiej narodowości) powinien w ich obecności utrzymywać powagę oraz traktować je z szacunkiem. Chociaż osoby nie szanujące flagi, godła czy hymnu spotkają się z odpowiedzialnością prawną, to obowiązkiem każdego patrioty jest zwrócenie uwagi na potencjalnie szkodliwe zachowanie, które miałoby na celu znieważenie, zniszczenie lub zbezczeszczenie jednego z polskich symboli.
Zadania
R1cgFrbpZFOYO
Ćwiczenie 1
Odpowiedz na pytanie: Które z poniższych hymnów były wykonywane podczas bitwy pod Grunwaldem? Możliwe odpowiedzi: 1. Gaude Mater Polonia, 2. Bogurodzica, 3. Rota
Które z poniższych hymnów były wykonywane podczas bitwy pod Grunwaldem?
Gaude Mater Polonia
Bogurodzica
Rota
R13KOLb4dEJtL
Ćwiczenie 2
Połącz tytuł utworu z autorem słów . Gaude Mater Polonia Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Bogurodzica Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Rota Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Mazurek Dąbrowskiego Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy
Połącz tytuł utworu z autorem słów . Gaude Mater Polonia Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Bogurodzica Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Rota Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy Mazurek Dąbrowskiego Możliwe odpowiedzi: 1. Maria Konopnicka, 2. Józef Wybicki, 3. Anonim, 4. Wincenty z Kielczy
Połącz tytuł utworu z autorem słów.
Maria Konopnicka, Anonim, Wincenty z Kielczy, Józef Wybicki
Gaude Mater Polonia
Bogurodzica
Rota
Mazurek Dąbrowskiego
R1UsQDe5HpPKS
Ćwiczenie 3
Odpowiedz na pytanie: Kiedy powstał tekst Mazurka Dąbrowskiego? Możliwe odpowiedzi: 1. w 1806 roku, 2. w 1797 roku, 3. w 1831 roku
Kiedy powstał tekst Mazurka Dąbrowskiego?
w 1806 roku
w 1797 roku
w 1831 roku
RdbbAsSs2fcSW
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytanie: Kim był Jan Henryk Dąbrowski? Możliwe odpowiedzi: 1. Autorem hymnu Polski, 2. Ostatnim królem Polski, 3. Polskim generałem, jednym z twórców Legionów Polskich
Kim był Jan Henryk Dąbrowski?
Autorem hymnu Polski
Ostatnim królem Polski
Polskim generałem, jednym z twórców Legionów Polskich
R1RL2TgMy5PXX
Ćwiczenie 5
Odpowiedz na pytanie: Z którym z generałów francuskich jest związane powstanie Legionów Polskich we Włoszech? Możliwe odpowiedzi: 1. Z Napoleonem Bonaparte, 2. Z Józefem Bonaparte, 3. Z Joachimem Muratem
Z którym z generałów francuskich jest związane powstanie Legionów Polskich we Włoszech?
Z Napoleonem Bonaparte
Z Józefem Bonaparte
Z Joachimem Muratem
R7bzcrJbxvZuW
Ćwiczenie 6
Odpowiedz na pytanie: Które z polskich symboli narodowych są chronione prawnie? Wybierz spośród możliwości: 1. Stroje Ludowe, 2. Godło, 3. Flaga
Odpowiedz na pytanie: Które z polskich symboli narodowych są chronione prawnie? Wybierz spośród możliwości: 1. Stroje Ludowe, 2. Godło, 3. Flaga
Które z polskich symboli narodowych są chronione prawnie?
1
2
3
Rdeu7Z65z6SAx
Ćwiczenie 7
Odpowiedz na pytanie: W którym roku Mazurek Dąbrowskiego stał się hymnem Polski? Możliwe odpowiedzi: 1. w 1919, 2. w 1927, 3. w 1939
W którym roku Mazurek Dąbrowskiego stał się hymnem Polski?
w 1919
w 1927
w 1939
Słownik pojęć
Mazurek Dąbrowskiego
Mazurek Dąbrowskiego
polska pieśń patriotyczna, od 1831 pełniąca funkcję hymnu narodowego, od 1927 hymn państwowy; Tekst Pieśni legionów polskich we Włoszech został napisany 1797 w Reggio nell’Emilia przez J. Wybickiego i odśpiewany po raz pierwszy dla uświetnienia uroczystości pożegnania legionistów, odchodzących z miasta; autorstwo melodii, utrzymanej w rytmie mazurka, nie jest ustalone (mylnie przypisywane M.K. Ogińskiemu);. W 1978 powstało Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie; od 1989 działa Stowarzyszenie Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego (Zarząd Główny w Warszawie).
Naród
Naród
ogół mieszkańców pewnego terytorium, mówiących jednym językiem, związanych wspólną przeszłością oraz kulturą, mających wspólne interesy polityczne i gospodarcze.
Państwo
Państwo
zorganizowana politycznie społeczność, zamieszkująca określone terytorium, mająca swój rząd i swoje prawa.
Patriotyzm
Patriotyzm
[łac. < gr.], w znaczeniu ogólnym wszelkie umiłowanie ojczyzny jako miejsca swojego pochodzenia i/lub zamieszkania.
Symbole narodowe
Symbole narodowe
w Polsce hymn, flaga oraz godło. Symbole związane z historią i tożsamością danego narodu.
Taraban
Taraban
bęben mający kształt wydłużonego walca, używany w dawnym wojsku.
Słownik pojęć opracowano na podstawie:
encyklopedia.pwn.pl
Słownik muzyki, red. Wojciech Marchwica, Zielona Sowa, Warszawa 2006
Galeria dzieł sztuki
RTKiafQr67JPc1
Fotografia przedstawia Józefa Wybickiego. Postać przedstawiona jest od piersi w górę. Mężyzna kieruje wzrok na wprost siebie. Ubrany jest w niebieską marynarkę, pod którą znajduje się pomarańczowa koszula. Szyja owienięta jest białą apaszką, która związana na środku szyi opada w dół. Wybicki ma lekko kręcone, krótkie włosy.
Źródło: Marcin Łukasiewicz, licencja: CC0.
RtuBwaK3oJh1J1
Ilustracja przedstawia generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Postać przedstawiona jest od pasa w górę. Za mężczyzną znajdują się szare chmury, przez które prześwituje niebieskie niebo. Generał ubrany jest w mundur generalski z epoki napoleońskiej. Prawą rękę trzyma na piersi, na wysokości serca. Dłoń w połowie włożona jest pod marynarkę. Drugą rękę opiera o miecz.
Źródło: Marcin Łukasiewicz.
R1Sjs7tihfdbf1
Ilustracja przedstawia obraz Juliusza Kossaka pt. „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów”. Postać znajduje się na koniu oraz wskazuje ręką kierunek na wprost od siebie. Za nim znajdują się inne postaci, w większości na ziemi. Mają ze soba broń palną oraz białą. Koń jest biały w czarne łaty. Wszystkie postaci posiadają pełne umundurowanie.
Juliusz Kossak, „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów”, 1882, akwarela, Wikimedia, CC BY 3.0
Biblioteka muzyczna
R19JyPitpr8wu
Najstarszy znany zapis tekstu Bogurodzicy, zapisany na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich, skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Pałukach: Macieja z Grochowa, 1407, zbiory archiwum polona.pl, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Bogurodzica, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy (dalej AMFN), CC BY 3.0 (dźwięk)
Najstarszy znany zapis tekstu Bogurodzicy, zapisany na tylnej wyklejce zbioru kazań łacińskich, skopiowanych przez wikarego w Kcyni na Pałukach: Macieja z Grochowa, 1407, zbiory archiwum polona.pl, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Bogurodzica, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy (dalej AMFN), CC BY 3.0 (dźwięk)
R1ZU7cEd32hl8
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Józefa Wybickiego autora słów Mazurka Dąbrowskiego. Na tym wizerunku Wybicki to mężczyzna w średnim wieku z dość dużymi oczami, niewielkim nosem i niewielkimi ustami, włosami zaczesanymi do tyłu. Ubrany jest w surdut, kamizelkę, pod szyją ma zawiązaną białą chustę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego. Wykonawca: Ignacy Dygas. Utwór został wykonany w 1927 roku” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w opracowaniu na głos i fortepian. Nagranie jest niewyraźne, archiwalne. Mężczyzna śpiewa tekst Mazurka Dąbrowskiego, wyraźnie, dobitnie artykułuje słowa. Nagranie zawiera cztery zwrotki hymnu.
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Józefa Wybickiego autora słów Mazurka Dąbrowskiego. Na tym wizerunku Wybicki to mężczyzna w średnim wieku z dość dużymi oczami, niewielkim nosem i niewielkimi ustami, włosami zaczesanymi do tyłu. Ubrany jest w surdut, kamizelkę, pod szyją ma zawiązaną białą chustę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego, autorstwa Józefa Wybickiego. Wykonawca: Ignacy Dygas. Utwór został wykonany w 1927 roku” oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w opracowaniu na głos i fortepian. Nagranie jest niewyraźne, archiwalne. Mężczyzna śpiewa tekst Mazurka Dąbrowskiego, wyraźnie, dobitnie artykułuje słowa. Nagranie zawiera cztery zwrotki hymnu.
R1cdSTL6UmZPj
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów” autorstwa Juliusza Kossakowskiego. Generał w mundurze i wysokiej czapce - rogatywce siedzi na białym koniu w czarne łaty. Prawą ręką wskazuje kierunek. Za nim widać wojska na koniach i piechotę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego”, autorstwa Józefa Wybickiego w wersji instrumentalnej. Wykonawca: Orkiestra dęta Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w wykonaniu instrumentów dętych. Główną melodię wykonuje trąbka, pozostałe instrumenty realizują rytmiczny akompaniament.
Ilustracja interaktywna przedstawia obraz „Generał Jan Henryk Dąbrowski na czele Legionów” autorstwa Juliusza Kossakowskiego. Generał w mundurze i wysokiej czapce - rogatywce siedzi na białym koniu w czarne łaty. Prawą ręką wskazuje kierunek. Za nim widać wojska na koniach i piechotę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: „Mazurek Dąbrowskiego”, autorstwa Józefa Wybickiego w wersji instrumentalnej. Wykonawca: Orkiestra dęta Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu wersja hymnu w wykonaniu instrumentów dętych. Główną melodię wykonuje trąbka, pozostałe instrumenty realizują rytmiczny akompaniament.
Bibliografia
Encyklopedia muzyki, pod red. A. Chodkowskiego, PWN, Warszawa 1995
Słownik muzyki, pod red. W. Marchwicy, Zielona Sowa, Warszawa 2006
