Poznajemy polskie parki narodowe
Scenariusz lekcji
Cele lekcji
Wiadomości
Uczeń:wymienia nazwy polskich parków narodowych; definiuje pojęcia: park narodowy, park krajobrazowy, rezerwat;
zna symbole poszczególnych parków narodowych;
podaje cele tworzenia parków narodowych w Polsce i w innych krajach;
wymienia zasady zachowania się na obszarach chronionych;
zna cechy charakterystyczne wybranych parków narodowych;
wymienia osobliwości przyrodnicze parku narodowego położonego; najbliżej jego miejsca zamieszkania;
wie, które polskie parki narodowe uznano za Światowe Rezerwaty Biosfery;
wie, który park narodowy w Polsce jest najstarszy, najmniejszy, a które znajdują się na obszarach ekologicznego zagrożenia.
Umiejętności
Uczeń:wskazuje na mapie położenie polskich parków narodowych;
potrafi wyjaśnić różnicę między parkiem narodowym, parkiem krajobrazowym i rezerwatem przyrody;
potrafi uzasadnić potrzebę ochrony przyrody;
rozpoznaje z opisu parki narodowe;
wskazuje na mapie Polski park narodowy położony najbliżej jego miejsca zamieszkania;
potrafi korzystać z różnych źródeł informacji;
rozpoznaje roślinność typową dla wybranych parków narodowych;
potrafi współpracować w grupie.
Metoda pracy: Praca z mapą, praca z tekstem (analiza opisu wybranych parków narodowych), rozmowa dydaktyczna.
Środki dydaktyczne: Mapa fizyczna Polski, atlasy, mapa z parkami narodowymi Polski, mapki konturowe Polski, zdjęcia, foldery, kartki z krótkim opisem wybranych parków narodowych, albumy, film o Słowińskim Parku Narodowym, tablice poglądowe z wybranymi roślinami i zwierzętami, symbole parków narodowych.
Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjno - porządkowe:
sprawdzenie obecności.
Powtórzenie wiadomości z poprzedniej lekcji.
Jakie znasz formy ochrony przyrody?
Na czym polega ochrona gatunkowa roślin i zwierząt?Wprowadzenie do nowego tematu:
zdefiniowanie pojęcia park narodowy
wykazanie różnic między: rezerwatem przyrody, parkiem narodowym i parkiem krajobrazowym – (zał. 1).
Zapisanie tematu lekcji: Poznajemy polskie parki narodowe.
Faza realizacyjna
Poznanie nazw i położenia parków narodowych Polski – praca z mapą: Parki Narodowe Polski.
Zapoznanie uczniów z symbolami parków narodowych i ich przyporządkowanie odpowiednim parkom, oznaczonym na mapie konturowej za pomocą liczb (zał. 2).
Wyświetlenie fragmentu filmu o Słowińskim Parku Narodowym. Po projekcji omówienie jego osobliwości przyrodniczych z wykorzystaniem tablic poglądowych z wybranymi roślinami i zwierzętami.
Na podstawie różnych materiałów przyniesionych przez uczniów (zdjęcia, foldery, informacje z Internetu, albumy), podanie cech charakterystycznych innych parków.
Swobodne wypowiedzi uczniów na temat celów tworzenia parków narodowych i zasad zachowania się na obszarach chronionych.
Wymienienie przez nauczyciela parków narodowych uznanych za Światowe Rezerwaty Biosfery. Uczniowie, na podstawie zdobytych wcześniej wiadomości i przyniesionych materiałów, wskazują parki narodowe położone na obszarach ekologicznego zagrożenia, a także park narodowy lezący najbliżej ich miejsca zamieszkania oraz park najstarszy i najmniejszy.
Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy. Uczniowie wybierają liderów.
Praca w grupach. Uczniowie otrzymują do wykonania dwa zadania:
rozpoznanie parku narodowego z opisu przygotowanego przez nauczyciela na kartce (zał. 3),
wypisanie zasad zachowania się na obszarach chronionych.
Faza podsumowująca:
Liderzy grup podają nazwy rozpoznanych parków narodowych i ich osobliwości przyrodnicze oraz zasady zachowania się na obszarach chronionych.
Sporządzenie notatki z lekcji:
wklejenie do zeszytu mapek konturowych z parkami narodowymi i ich symbolami (zał. 2),
przyporządkowanie odpowiednim liczbom na mapce nazw parków narodowych – zapis w zeszycie.
Bibliografia [1] Domański T., Pietraszak T. (red.), Doradca metodyczny – nauczyciel przyrody, Wydawnictwo Operon, Rumia 2001.
[2] Fabijański P., Parki narodowe, Wydawnictwo Podsiedlik – Raniowski i Spółka, 1990.
[3] Hoppe L., Lewiński W., Sternicka A., Przyroda 5, Wydawnictwo Operon, Rumia 2000.
[4] Hoppe L., Sternicka A., Przyroda 5 – zeszyt ćwiczeń, Wydawnictwo Operon, Rumia 2000.
[5] Mirek Z., (red.), Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego, Tatrzański Park Narodowy, Kraków Zakopane 1996.Załączniki
Załącznik 1.
Uzupełnij zdania terminami: rezerwat przyrody, park krajobrazowy, park narodowy.......................................... to obszary o charakterze naturalnym lub zbliżone do naturalnego, tworzone w celu zachowania wymierających gatunków roślin i zwierząt. Ochroną objęte są także piękne fragmenty lasów, łąk i jezior poprzez tworzenie ................................................... Mogą one służyć jako tereny rekreacyjne. Szczególnie piękne i cenne ze względów naukowych fragmenty parków stanowią ścisłe ...............................................
Załącznik 2.
ROhUbo7XaYqej Symbole polskich parków narodowych i mapka konturowa Polski z zaznaczonymi parkami narodowymi.
Załącznik 3.
Park ten utworzono w celu ochrony jedynego w Polsce krajobrazu wysokogórskiego. Dzięki temu udało się zachować istniejący tam świat roślin, a zwłaszcza krokusy, dziewięćsiła, limbę oraz świat zwierząt: niedźwiedzie brunatne, kozice i świstaki.
Park ten utworzono w górnej części pasm górskich, gdzie występują lasy jodłowe i jodłowo – bukowe. Ich pozostałością jest Puszcza Jodłowa. Szczególną wartość przedstawiają rezerwaty modrzewia oraz gołoborza, czyli rumowiska skalne na stokach górskich, np. na Łysicy.
Utworzony tu park narodowy chroni krajobraz i przyrodę jednej z najciekawszych dolin rzecznych. W niektórych miejscach z dna i zboczy doliny „wyrastają” skałki wapienne o niezwykłych kształtach, a podziemne rzeki wydrążyły wiele jaskiń. Na skalistych wzgórzach zachowały się ruiny warownych strażnic i zamków. Park ten utworzono w 1921 r. Ochroną objęto największy naturalny obszar leśny, w którym żyje około 300 żubrów, a także łosie, jelenie, sarny, dziki i borsuki oraz głuszce, cietrzewie i słonki. Park ten utworzono w zabagnionej kotlinie rozlewisk dwóch rzek. Żyją tu łosie, ogromne ilości ptactwa wodnego, a w kilku rezerwatach bobry.
Zadanie domowe.
Opisz, według podanych punktów, dowolnie wybrany park narodowy. Wykorzystaj różnorodne źródła informacji - albumy, foldery, Internet itp.
A) położenie geograficzne
B) gatunki chronione
C) pomniki przyrody
D) osobliwości przyrodnicze
Czas trwania lekcji 45 minut
Uwagi do scenariusza