Poznajemy zwierzęta domowe i leśne

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna cechy charakterystyczne zwierząt domowych i leśnych,

• zna zwierzęta mięsożerne, roślinożerne i wszystkożerne.

b) Umiejętności

Uczeń:

• rozpoznaje i nazywa zwierzęta domowe,

• rozpoznaje i nazywa zwierzęta leśne.

2. Metoda i forma pracy

Metoda pracy: wykład, łańcuch skojarzeń.

Forma pracy: indywidualna, zbiorowa, grupowa.

3. Środki dydaktyczne

Materiały plastyczne (flamastry, arkusz papieru).

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Łańcuch skojarzeń: nauczyciel dzieli arkusz papieru na dwie kolumny – zwierzęta domowe i zwierzęta leśne. Uczniowie kolejno wymieniają jedno zwierzę domowe i jedno zwierzę leśne, a ich wypowiedzi nauczyciel zapisuje w odpowiedniej kolumnie na arkuszu.

b) Faza realizacyjna

Wykład na temat zwierząt domowych i leśnych (załącznik 1).

Las to miejsce, gdzie zwierzęta znajdują pożywienie i schronienie. W lesie żyją liczne owady, ptaki, ssaki, gady. Owadami żyjącymi w lesie są:

• mrówki – najbardziej pożyteczne i pracowite, swoje mrowiska budują z liści i drobnych gałązek, zjadają wiele szkodników lasu;

• żuki – bardzo pożyteczne owady, które żywią się odchodami zwierząt;

• korniki – groźne szkodniki lasu, żyją pod korą drzew, drążąc korytarze w drzewie, drzewa zaatakowane przez korniki usychają.

W lesie żyje bardzo dużo owadów szkodników. Tymi szkodnikami żywią się ptaki. Ptaki, które można spotkać w lesie, to:

• szpaki,

• sowy,

• dzięcioły.

Te ptaki pozostają u nas na zimę. W naszych lasach żyją też ptaki przylatujące do nas na zimę
z krajów, w których zima jest mroźniejsza. Są to:

• gile,

• jemiołuszki.

Ptaki, które odlatują do ciepłych krajów, gdzie znajdują pożywienie, a wracają do nas wiosną, to:

• wilga,

• kukułka,

• słowik,

• zięba.

Las jest również miejscem życia ssaków. Przeważnie spotykamy takie zwierzęta, jak:

• wiewiórki,

• zające,

• sarny,

• jelenie.

Są one roślinożercami, żywią się roślinami. Do drapieżników zaliczamy:

• lisy,

• wilki.

W górskich lasach można spotkać niedźwiedzia, który żywi się miodem, owadami, rybami, ssakami
i roślinami. Mówimy, że jest wszystkożerny.

W domach ludzie mają takie zwierzęta, jak:

• koty

• psy,

• kanarki,

• papużki,

• świnki morskie,

• chomiki.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel dzieli uczniów na cztero- i pięcioosobowe grupy. Każdej grupie rozdaje kartę pracy zawierającą minitest. Po wypełnieniu kart liderzy grup odczytują swoje odpowiedzi.

5. Bibliografia

1. Cichy D., Odechowska G., Środowisko wokół ciebie. Środowisko społeczno- przyrodnicze. Podręcznik dla klasy 3, Wydawnictwo JUKA, Warszawa 2000.

2. Encyklopedia zwierząt, tłum. E. Kiernicka, adaptacja i konsultacja merytoryczna G. Wójcik, Wydawnictwo Elżbieta Jarmołkiewicz, Zielona Góra 2003.

3. Źródła ilustracji:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Mrowka_rudnica_formica_rufa_small.jpg

http://www.bialystok.lasy.gov.pl/pict.php?id=1162

http://www.salamandra.org.pl/magazyn/b07/b7_zukwio.jpg

http://www.fotografie.waw.pl/fotografie/ptaki/szpak.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Snowy.owl.overall.arp.750pix.jpg

http://www.ptasia.republika.pl/dzieciol_duzy.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Bullfinch.png

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Bombycilla_garrulusII.jpg

http://www.ptaki.info/abc/media/!!kukulka.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Fringilla_coelebs_%28Chaffinch‑Buchfink%29.jpg

http://www.hlasek.com/foto/luscinia_megarhynchos_8718.jpg

http://www.ptaki.info/abc/media/!!wilga.jpg

[http://www.fotografie.waw.pl/fotografie/zwierzeta/wiewiorka%202.jpg](http://www.fotografie.waw.pl/fotografie/zwierzeta/wiewiorka 2.jpg)

http://www.interpc.pl/~segiet/animals/sarna.jpg

http://www.republika.pl/kozuchowskimlyn/images/zajac1_1a.jpg

http://www.wolinpn.pl/html/przyroda/fauna/ssaki/monografie/jelen/gfx/jel1.jpg

http://dart.man.olsztyn.pl/~asasello/gorki/lisek.jpg

http://www.wilk.pentex.pl/wilki/19.jpg

http://www.roztocze.pl/zoo/img/Niedzw4w.jpg

http://www.oa.uj.edu.pl/~chris/prog/wyklad2/kot.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Jamnik_miniaturowy.JPG

http://www.tropical.com.pl/zdjecia/mellovity‑bok/kanarek.jpg

http://www.zwierzak.com/art/ptaki/papuzki_faliste.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Swinka_morska_gladkowlosa.jpg

http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Chomik_syryjski.JPG

6. Załączniki

a) Załącznik 1

Mrówka Kornik

RxEr0nIb1wI87

RZOg7awLRQ7pY

Żuk Szpak

ROA2jFGyWVdNe

RYFikdCIwkqLj

Sowa Dzięcioł

R1C6tdrjlMWLZ

R1BfCSmWYWoxR

Gil Jemiołuszka

R16zA1RNqCkxw

RGuinxGyx6Dzo

Kukułka Zięba

R4sdVLxgC54IW

R19ROpiyZYHbB

Słowik Wilga

R1YEYJl36KyEA

RP6FSOO4gqmUl

Wiewiórka Sarna

R168EcmUEZWaA

RCGsTef5LEp5L

Zając Jeleń

RpG4VJbcH1PjV

R1RB5MbcyAGtJ

Lis Wilk

R1BfjK83tw9b5

R19zwfunBpHSq

Niedźwiedź

RzeZDK7WCLyBO

Zwierzęta domowe

Kot Pies Kanarek

RbHjZY6z4VpWk

R15ESoMWI8e0R

R1XRN6ckXXPYc

Papużka falista Świnka morska Chomik syryjski

RC7l7fz6rg0LA

R1MFYP7w7rhc7

R4MSxd1GzMRGp

b) Karta pracy ucznia

Karta pracy – minitest.

1. W lesie żyją zwierzęta …………………………….., a w domu zwierzęta …………………………..

2. Owady mogą być pożyteczne lub ……………………………………………………………………...

3. Owady pożyteczne to żuki i ……………………………., a korniki to ………………………..………

4. Szpak, sowa, dzięcioł to ptaki, które:

a. pozostają u nas na zimę

b. odlatują do ciepłych krajów

5. Zwierzęta mięsożerne to zwierzęta, które żywią się …………………………………………………..

6. Sarny, jelenie, mrówki to zwierzęta:

a. mięsożerne

b. roślinożerne

c. wszystkożerne

7. Zwierzęta domowe to …………………………………………………………………………………

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Czas trwania lekcji można przedłużyć do dwóch godzin lekcyjnych w zależności od tempa pracy uczniów. Scenariusz jest przeznaczony dla klasy trzeciej szkoły podstawowej.