Prawdziwe piękno tkwi we mnie
Scenariusz zajęć
II etap edukacyjny
Temat: Prawdziwe piękno tkwi we mnie
Treści kształcenia:
Uczeń:
Wykorzystuje informacje zawarte w tekstach – język polski (I),
Analizuje i interpretuje teksty kultury. Zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela. Wyraża swój stosunek do postaci – język polski (II.3),
Tworzy wypowiedź ustną i pisemną – język polski (III.1),
Kształtuje refleksyjną postawę wobec człowieka, jego natury, powinności moralnych – etyka (I).
Cele operacyjne:
Uczeń:
Czyta ze zrozumieniem baśń,
Potrafi streścić baśń,
Zna cechy gatunkowe baśni,
Rozumie sens przeczytanej baśni,
Odczytuje przesłanie baśni,
Rozpoznaje przeciwieństwa słów – antonimy,
Odróżnia wady od zalet,
Rozpoznaje swoje zalety i wady,
Potrafi się krótko zaprezentować,
Formułuje zwięzłą myśl na temat mocnych stron człowieka.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
Rozpoznaje swoje mocne i słabe strony,
Komunikuje się w języku ojczystym,
Posługuje się nowoczesnymi technologiami informacyjno‑komunikacyjnymi,
Wyszukuje informacje i korzysta z nich,
Posługuje się poznanymi pojęciami.
Środki dydaktyczne:
Zasoby multimedialne: słuchowisko Przymioty i przywary, karty pracy (Imbryk oraz Do diabła z wadami!),
Tekst baśni Hansa Christiana Andersena pt. Imbryk,
Tablica interaktywna/komputer z głośnikami,
Tablica, kreda/pisak.
Metody nauczania:
Podające: opowiadanie, rozmowa,
Problemowa: aktywizująca – zabawa dydaktyczna Zagadka na opak,
Programowana: z użyciem komputera,
Praktyczna: ćwiczenia przedmiotowe.
Formy pracy:
Zbiorowa jednolita,
W grupach zróżnicowana,
Indywidualna zróżnicowana.
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel wita uczniów i prosi, aby usiedli w kręgu. Odczytuje baśń Hansa Christiana Andersena pt. Imbryk. Tekst może też odczytać dziecko o zdolnościach aktorskich/interpretatorskich.
2. Rozmowa kierowana.
Dzieci streszczają usłyszaną baśń, wskazują uosobienie. Nazywają cechy baśni. Jeden z uczniów, np. mający problemy w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, nieśmiały, zapisuje cechy gatunkowe utworu na tablicy.
3. Karta pracy Imbryk.
Praca indywidualna: uczniowie uważnie odczytują fragment baśni Andersena, a następnie odpowiadają na pytania sprawdzające zrozumienie odczytanego tekstu (test wyboru).
4. Zabawa dydaktyczna Zagadka na opak.
Dzieci siedzą w kole, a prowadzący zajęcia wyjaśnia zasady zabawy: będzie opisywać wybraną osobę „na opak”, to znaczy używając określeń przeciwnych do rzeczywistych jej cech. Zadaniem uczniów jest rozszyfrowanie, kogo ma na myśli.
Przykład:
Nauczyciel pyta uczniów: „Kogo mam na myśli?” i przechodzi do opisu: „Jest leniwy (czyli pracowity), często spóźnia się na lekcje (czyli zawsze jest punktualny), nie lubi historii (czyli lubi historię), kłamie (czyli mówi prawdę), jest bojaźliwy (czyli odważny), w konkursie krasomówczym zajął ostatnie miejsce (czyli pierwsze)”.
Odpowiedź: Janek Kowalski.
Uczeń, który podał poprawną odpowiedź, zadaje następną zagadkę. Zabawa powinna mieć nie więcej niż trzy, cztery rundy. W tym zadaniu mogą się wykazać uczniowie uzdolnieni literacko/lingwistycznie, ale także jest to szansa dla dzieci z deficytem społecznym na przełamanie nieśmiałości.
5. Karta pracy Do diabła z wadami!.
Praca indywidualna: uczniowie wypełniają karty.
Dwa pierwsze zadania z jednej strony pozwalają na wzbogacenie słownictwa, z drugiej – prowokują dzieci do dokonania samooceny (nazwania własnych wad i zalet). Kolejne ćwiczenia mają skłonić uczniów do przemyśleń o naturze filozoficznej na temat swojego miejsca w świecie. Ostatnie zadanie jest ćwiczeniem dodatkowym, przeznaczonym dla uczniów uzdolnionych literacko, o dużym potencjale intelektualnym – wymaga myślenia abstrakcyjnego i umiejętności wnioskowania.
6. Słuchowisko Przymioty i przywary.
Do odtworzenia na komputerze lub tablicy interaktywnej. Uczniowie słuchają opowieści króla Kazimierza Wielkiego, który wyjaśnia, jak być dobrym władcą. Mówi o zaletach, którymi się odznacza, ale także o swoich wadach.
7. Autoprezentacja.
Uczniowie mówią o sobie, podkreślając mocne strony, np.: „Pełnię funkcję przewodniczącego klasy, jestem odważny, lubię pomagać innym. Mam dobry słuch muzyczny, gram na skrzypcach. Nie zawsze jestem punktualny, ale staram się to zmienić”.
8. Podsumowanie zajęć.
Prowadzący zajęcia prosi uczniów o krótkie streszczenie baśni Andersena. Następnie proponuje im, aby sformułowali wniosek podsumowujący zajęcia w formie sentencji – „kamyka filozoficznego”.
Przykładowe myśli – „kamyki filozoficzne”, które mogą zainspirować uczniów do ułożenia własnych:
Prawdziwe szczęście można znaleźć, zapominając o sobie.
Piękno człowieka tkwi w jego sercu.
Z upadku można się podnieść do nowego, lepszego życia.
Dzięki trudnym doświadczeniom stajemy się lepsi.
Nie jesteśmy aniołami, ale walczymy z wadami.
Pokonując wady, zdobywamy zalety.
Uwagi:
Tekst słuchowiska do wydrukowania dla uczniów z trudnościami słuchowymi (obniżona percepcja słuchowa, niedosłuch) lub z problemami w skupieniu się.
Przymioty i przywary
My, Kazimierz, z Bożej łaski król Polski i Rusi, prawy dziedzic i pan ziem krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, mazowieckiej, dobrzyńskiej, Księstwa Pomorskiego, uczciwie rzec możemy:
Każda jedna istota boża ma zarówno pewne przymioty, jak i przywary. Nam zaś jako dobrze urodzonemu opatrzność urządziła znaczną przewagę tych pierwszych nad drugimi. Aby jednak zaradnie królestwem władać wielce ważnym jest, aby znać słabe strony swoje i nie dopuścić, by na złą drogą nas powiodły. Naszą zaś największą troską jest porywczość ogromna. Niezwykle to dokuczliwa cecha u króla kraju, który ledwie rozkwita, otoczony jest przez wrogów, a i wewnątrz własnych granic mieści mrowie figur podstępnych, a zdradliwych.
Cóż jednak począć. Na wodzy nasze temperamenty trzymamy, a gdzie bronią i męstwem nie poradzimy, tam naszych sił nie marnujemy, lecz słowem, chytrością i paktowaniem zwyciężamy. Rzekniemy my wam: tylko ten, który umie własne przywary dostrzec, ten je i u nieprzyjaciół wypatrzeć potrafi i na dobro własne przekuje.