Scenariusz zajęć

I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę III, edukacja polonistyczna

Temat: Prawo ucznia do twórczego myślenia i działania

Treści kształcenia:

Uczeń:

1) korzysta z informacji:

a) uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji.

Dodatkowo:

Edukacja polonistyczna

2) analizuje i interpretuje teksty kultury:

a) przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi.

3) tworzy wypowiedzi:

a) w formie ustnej i pisemnej: kilkuzdaniową wypowiedź, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie.

Edukacja plastyczna:

2) w zakresie ekspresji przez sztukę:

a) podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego jak kształt, barwa, faktura kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni.

Cele operacyjne:

Uczeń potrafi:

• Uważnie wysłuchać nagrania wiersza,

• Korzystać z przekazanych informacji,

• Stworzyć pisemnie kilkuzdaniowy dialog – rozmowę z Kurzym Dydkiem,

• Uczestniczyć w rozmowie na temat wysłuchanego wiersza,

• Odgrywać scenki rodzajowe na podstawie wysłuchanego tekstu.

Nabywane umiejętności:

• Korzystania z przekazywanych informacji,

• Twórczego myślenia i działania,

• Rozwijania wyobraźni,

• Korzystania ze słownika ortograficznego,

• Samokontroli,

• Redagowania pytań i odpowiedzi,

• Odgrywania ról.

Kompetencje kluczowe:

• Porozumiewanie się w języku ojczystym,

• Umiejętność uczenia się,

• Świadomość i ekspresja kulturalna.

Środki dydaktyczne:

• Zasób multimedialny: film „Największa przyjemność: książki”,

• Nagranie wiersza Danuty Wawiłow „Kurze Dydko” w interpretacji Jerzego StuhraIndeks górny 1¹,

• Kartki z bloku rysunkowego,

• Kredki pastele,

• Arkusz papieru pakowego do przygotowania plakatu (opis w scenariuszu),

• Przykładowe pytania do Kurzego Dydka zapisane na kartce,

• Słowniki ortograficzne.

Metody nauczania:

• Eksponująca: film,

• Problemowe: rozmowa kierowana, tworzenie i definiowanie pojęć – „kula śniegowa”,

• Aktywizujące: elementy dramy (scenki),

• Praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe.

Formy pracy:

• Zbiorowa,

• Grupowa zróżnicowana,

• Indywidualna jednolita.

Przebieg zajęć:

Etap przygotowawczy

Nauczyciel przygotowuje duże arkusze (1/4 arkusza papieru pakowego): na każdym rogu papieru rysuje linię, która wyznaczy trójkąt (powstaną 4 trójkąty, a w środku czworokąt). Należy przygotować tyle arkuszy, ile zespołów czteroosobowych będzie można utworzyć w klasie.

Nauczyciel redaguje również kartę pracy z pytaniami do rozmowy z Kurzym Dydkiem; przykładowe pytania znajdują się w dalszej części scenariusza.

Etap wstępny

Przed rozpoczęciem zajęć ich uczestnicy przygotowują kartki z bloku rysunkowego oraz kredki pastele. Zajęcia rozpoczynają się od rozmowy, w której nauczyciel zapytuje, co – zdaniem dzieci – najbardziej rozwija ich wyobraźnię. Uczniowie powinni wskazać przede wszystkim na literaturę; podkreślić rolę czytania książek w stymulowaniu kreatywnego myślenia, poszukiwania twórczych rozwiązań. Prowadzący zajęcia zaprasza dzieci do obejrzenia filmu z zasobu multimedialnego, w którym Jerzy Stuhr, aktor, reżyser i profesor sztuk teatralnych, opowiada o lekturach dzieciństwa i znaczeniu książek. Przed emisją materiału prosi uczniów, by zapamiętali pozycje czytelnicze, o których wspomina Stuhr. Po obejrzeniu filmu zapytuje dzieci o ich ulubione książki i ich bohaterów – uczestnicy zajęć dyskutują; nauczyciel nawiązuje do zagadnienia konieczności czytania i poznawania książek w kontekście rozwoju twórczego myślenia.

Etap realizacji

Następnie nauczyciel uruchamia nagranie wiersza Wawiłow w interpretacji Jerzego Stuhra (powinno ono zostać kilkakrotnie odtworzone). Po wysłuchaniu „Kurzego Dydka” zachęca uczniów do narysowania bohatera wiersza.

Prowadzący zaprasza dzieci do kręgu, w którym zaprezentują swoje rysunkowe wyobrażenie Kurzego Dydka. Każdy pokaz uzupełnia krótka interpretacja autorska oraz wypowiedzi widzów. Po obejrzeniu wszystkich prac nauczyciel zadaje pytanie: „Jak sądzicie, dlaczego Kurze Dydko na każdym rysunku wygląda inaczej? Może nieuważnie słuchaliście wiersza? A może nie zrozumieliście słów aktora?”. Rozważania dziecięce powinny być tak ukierunkowane, żeby podkreślić, iż podczas słuchania wiersza w umyśle każdego powstawały po prostu inne obrazy. Każdy człowiek ma prawo do swobodnego myślenia i wyrażania swoich myśli oraz do niezależnego tworzenia.

Nauczyciel dzieli klasę na czteroosobowe zespoły – każdy zespół otrzymuje arkusz do przygotowania plakatu – i prosi, żeby uczniowie zastanowili się, co według nich może znaczyć wyrażenie „kurze dydko”. Na hasło „start” dzieci wpisują w rogi (trójkąty) swoje propozycje. Po chwili odczytują je, rozmawiają o nich, próbują ustalić wspólne cechy Kurzego Dydka i wreszcie tworzą definicję bohatera wiersza, którą następnie notują w czworoboku arkusza. Na koniec przedstawiciele grup prezentują plakaty i odczytują zredagowane określenia.

Kolejny etap zajęć przygotowuje do ćwiczenia mowy dialogowej (zadanie zaproponowane przez nauczyciela może być zróżnicowane pod względem trudności). Dzieci łączą się w pary i otrzymują polecenie przygotowania rozmowy z „Kurzym Dydko”. Jeden uczeń wymyśla i zapisuje pytania, a drugi redaguje i zapisuje do nich odpowiedzi. Dzieci, które chcą lub potrzebują wsparcia, mogą wybrać przygotowaną przez nauczyciela kartę pracy z pytaniami; wtedy dopisują tylko odpowiedzi:

Przykładowe pytania:

1. Skąd przybyłeś, „Kurze Dydko”?

2. Czym się odżywiasz?

3. Co sprawia Ci najwięcej radości?

4. Jakie jest Twoje ulubione zajęcie?

5. Czy mógłbyś się ze mną zaprzyjaźnić?

6. Dokąd chciałbyś mnie zabrać?

7. Czy mógłbyś opowiedzieć mi ciekawą historię ze swojego życia?

Prowadzący rozdaje uczniom słowniki ortograficzne i zachęca ich do samokontroli – sprawdzania poprawności ortograficznej.

Kolejnym zadaniem jest przygotowanie się uczniów do odegrania scenki rodzajowej „Spotkanie z Kurzym Dydkiem” – ćwiczenie mowy dialogowej. Do opracowanego dialogu uczniowie powinni dodać formy grzecznościowe.

Etap końcowy

Na zakończenie uczniowie prezentują przygotowane scenki; wypowiadają się także na temat obejrzanych prezentacji. Nauczyciel zachęca ich, żeby zaprosili Kurze Dydko do domu i spędzili z nim miłe popołudnie, a następnie żeby opisali jakąś przygodę, narysowali komiks lub historyjkę obrazkową: ich praca zostanie zaprezentowana np. w klasowej/szkolnej gazetce lub na stronie internetowej klasy czy szkoły. Należy pamiętać, że uznanie to doskonała nagroda dla dziecka za jego wysiłek.

Uczniowie chętni mogą przygotować – wzorując się na wypowiedzi Stuhra w filmie z zasobu multimedialnego – prezentację swojej ulubionej lektury/bohatera książki.

1. Proponowane źródło: http://www.buka.com.pl/index.php?s=posluchaj.↩

R1Pf7KpDcRqn3