Zadanie 1. Test

Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.

W każdym zadaniu cząstkowym punkt uzyskasz tylko za komplet poprawnych odpowiedzi.

Polecenie 1
RDqPQo1Hj5Fh4
Łączenie par. Liczba CB(16) jest równa liczbie:. 10101111(2). Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 313(8). Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 3120(4). Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. 203(10). Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Zadanie zostało opracowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i pojawiło się na egzaminie maturalnym z informatyki w 2016 roku (poziom rozszerzony, cz. I,  w tzw. starej formule). Cały arkusz można znaleźć na stronie internetowej CKE.

Polecenie 2
RpJxv2UrE1ylU
Polecenie 3

Przeanalizuj prezentację, omawiającą krok po kroku sposób rozwiązania zadania. Porównaj swoją propozycję rozwiązania z tymi, które zostały przedstawione.

1
R19YKXQdPkAiF1
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.

Prezentacja multimedialna

Slajd pierwszy

Ilustracja przedstawia tablicę z cyframi jeden i zero.

System binarny (dwójkowy) to sposób zapisu liczb wykorzystujący tylko cyfry 0 i 1

Zadanie to można rozwiązać na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest zamiana poszczególnych liczb na liczby zapisane w systemie dziesiętnym i ich porównanie. Drugi sposób to zamiana liczby bezpośrednio z systemu szesnastkowego na liczbę zapisaną w systemie o bazie skojarzonej z nim (system dwójkowy, czwórkowy).

Slajd drugi

Najpierw rozwiążemy zadanie pierwszym sposobem. Zaczynamy od konwersji liczby szesnastkowej na liczbę zapisaną w systemie dziesiętnym.

CB16=12·161+11·160=192+11=20310

Slajd trzeci

Następnie sprawdzamy poprawność pierwszej podanej odpowiedzi.

101011112=128+32+8+4+2+1=17510

Wynik jest inny niż 203, a więc poprawna odpowiedź to fałsz (F).

Slajd czwarty

Przekształcamy liczbę zapisaną w systemie ósemkowym.

3138=3·82+1·81+3·80=192+8+3=20310

Wynik jest równy liczbie 203, zatem odpowiedź to prawda (P).

Slajd piąty

Konwertujemy następną liczbę na liczbę zapisaną w systemie dziesiętnym.

31204=3·43+1·42+2·41+0·40=192+16+8=21610

Wynik jest inny niż 203, a więc w tabeli zaznaczamy fałsz (F).

Slajd szósty

Ostatniej liczby nie musimy przekształcać – jest ona zapisana w systemie dziesiętnym. Wynik jest równy liczbie 203. Poprawna odpowiedź to prawda (P).

Slajd siódmy

Teraz rozwiążemy zadanie drugim sposobem.

Przekształćmy liczbę z systemu szesnastkowego na liczbę zapisaną w systemie dwójkowym, wykorzystując bazy skojarzone. Każdą cyfrę liczby szesnastkowej zapisujemy na czterech miejscach. Następnie łączymy cyfry i zapisujemy liczbę w systemie binarnym.

Cyfra C w systemie szesnastkowym odpowiada 1100 w systemie dwójkowym, natomiast cyfra D odpowiada 1011.

Z tego wynika, że:

CB16=110010112

Wynik jest różny od podanego w tabeli, zatem poprawna odpowiedź to fałsz (F).

Slajd ósmy

Następnie przekształcimy CB<sub>(16)</sub> na liczbę zapisaną w systemie ósemkowym. Skorzystajmy z tego, że:

CB16=110010112

Tym razem bierzemy po trzy cyfry (ponieważ cyfrę w systemie ósemkowym jesteśmy w stanie zapisać na trzech bitach) z liczby i zamieniamy je na cyfrę w systemie ósemkowym. Łączymy trójki, zaczynając od końca liczby. Uzupełniamy brakujące trójki zerami wiodącymi, które nie mają wpływu na wielkość liczby.

Zatem 0112 odpowiada 380012 odpowiada 18, a 112 oznacza to samo co 0112, czyli ponownie 38.

W konsekwencji mamy:

CB16=3138

Odpowiedź jest poprawna, zatem w tabeli zaznaczamy (P).

Slajd dziewiąty

Następnie przekształcamy CB16 na liczbę zapisaną w systemie czwórkowym. Sposób jest analogiczny jak w poprzednim kroku – tym razem jednak bierzemy po dwie cyfry, gdyż tyle wystarczy do zapisu cyfry w systemie czwórkowym.

Ponownie skorzystamy z tego, że:

CB16=110010112.

Teraz biorąc od końca po dwa bity, mamy 112 równe 34002 równe 04102 równe 24 oraz ponownie 112 równe 32.

Otrzymujemy zatem równość: CB16=30234.

Slajd dziesiąty

Odpowiedź jest niepoprawna, więc zaznaczamy (F).

Ilustracja przedstawia dużą cyfrę 16.

System szesnastkowy (inaczej heksadecymalny) to często używany w informatyce system pozycyjny. Jego podstawą jest liczba 16, co oznacza, że do zapisu liczb wykorzystujemy szesnaście cyfr.

Slajd jedenasty

Nie możemy zamienić liczby z systemu szesnastkowego na dziesiętny, używając baz skojarzonych, ponieważ podstawa pierwszego z nich nie jest potęgą podstawy drugiego. Z tego powodu korzystamy tylko z pierwszego sposobu rozwiązywania zadania.

Polecenie 4

Zapoznaj się ze schematem oceniania, by sprawdzić, jak ocenione zostałoby twoje rozwiązanie.

Schemat oceniania

Podany schemat oceniania pochodzi z arkusza odpowiedzi i był stosowany podczas egzaminu maturalnego z informatyki w 2016 roku w starej formule (na poziomie rozszerzonym). Cały arkusz można znaleźć na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Sprawdzane umiejętności

Poprawna odpowiedź

Schemat punktowania

Zdający zna systemy liczbowe, mające zastosowanie w informatyce.

F P F P

1 pkt – za wszystkie cztery poprawne odpowiedzi

0 pkt – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi

Polecenie 5

Jeśli zadanie sprawiło ci trudność, wróć do odpowiedniego e‑materiału, by powtórzyć wiadomości.

E‑materiały, w których znajdziesz informacje o systemach liczbowych i konwersjach między nimi: