Problemy żywnościowe świata

Scenariusz lekcji

1. Cele lekcji

   1. Wiadomości Uczeń:

      • wie, co to jest i czym się zajmuje FAO;

      • zna przeciętną wartość kaloryczną pożywienia, jaką człowiek powinien spożywać, aby normalnie funkcjonować, oraz przeciętną wartość kaloryczną pożywienia niezbędną do przeżycia;

      • wie, co to jest głód ilościowy i głód jakościowy;

      • wie, do jakich chorób może prowadzić głód jakościowy;

      • wie, na czym polega pomoc typu „dawanie ryby” oraz pomoc typu „dawanie wędki”;

      • wie, na czym polegała zielona rewolucja.

   2. Umiejętności Uczeń:

      • potrafi wykazać wpływ warunków naturalnych, wykonywanej pracy, płci i wieku na wymagany poziom kaloryczności spożywanej żywności;

      • potrafi dokonać podziału świata na kraje nadmiernego wyżywienia, wystarczającego wyżywienia, oraz niedożywienia i głodu;

      • potrafi wskazać działania prowadzące do poprawy wyżywienia ludności państw objętych głodem i niedożywieniem;

      • potrafi ocenić, który rodzaj pomocy krajom objętych głodem i niedożywieniem jest lepszy: „dawanie ryby” czy „dawanie wędki”;

      • potrafi ocenić skuteczność zielonej rewolucji wskazując na jej sukcesy i porażki.

2. Metoda pracy Wykład, dyskusja, burza mózgów.

3. Środki dydaktyczne Podręczniki, atlasy, duża tablica do pisania, mapa ścienna świata.

4. Przebieg lekcji

   3. Faza przygotowawcza

      1. Sprawy organizacyjno - porządkowe – sprawdzenie obecności.

      2. Przypomnienie wiadomości i umiejętności z poprzednich lekcji:

         • produkcja roślinna;

         • produkcja zwierzęca;

         • wzrost liczy ludności na świecie;

         • podział świata na państwa wysoko rozwinięte, średnio rozwinięte i słabo rozwinięte.

      3. Określenie celu i formy pracy na lekcji.

      4. Podanie i zapisanie tematu lekcji.

   4. Faza realizacyjna

      5. Nauczyciel wprowadza w nowe zagadnienie przekazując podstawowe informacje na temat problemów żywieniowych świata:

         • co to jest i czym się zajmuje FAO;

         • przeciętną wartość kaloryczną pożywienia jaką człowiek powinien spożywać, aby normalnie funkcjonować (2400 kcal dziennie), oraz przeciętną wartość kaloryczną pożywienia niezbędną do przeżycia (1500 kcal dziennie).

      6. Nauczyciel zadaje pytanie: Jaki wpływ mają warunki naturalne, wykonywana praca, płeć i wiek na wymagany poziom kaloryczności spożywanej żywności?

      7. Wybrani uczniowie odpowiadają. Nauczyciel koryguje błędy, w razie konieczności pomaga znaleźć prawidłową odpowiedź, uzupełnia.

      8. Nauczyciel prosi, aby uczniowie na podstawie posiadanej już wiedzy, podręczników i atlasów, dokonali podziału świata na kraje nadmiernego wyżywienia, wystarczającego wyżywienia, oraz niedożywienia i głodu.

      9. Wybrani uczniowie podają rozwiązanie wskazując odpowiednie kraje lub regiony świata na mapie ściennej. Nauczyciel koryguje błędy, w razie konieczności pomaga znaleźć prawidłową odpowiedź, uzupełnia.

      10. Nauczyciel informuje, co to jest głód ilościowy i głód jakościowy. Informuje też do jakich chorób może prowadzić głód jakościowy.

      11. Nauczyciel zapoczątkowując na forum burzę mózgów zadaje pytanie: Co trzeba zrobić, aby poprawić wyżywienie ludności w państwach objętych głodem i niedożywieniem?

      12. Uczniowie zgłaszają przyczyny.

      13. Nauczyciel zapisuje wszystkie pomysły na tablicy – nawet te, które wydają się nie być istotne.

      14. Gdy zacznie brakować pomysłów nauczyciel prosi o wskazanie tych, które po pewnym zastanowieniu można uznać za nieistotne.

      15. W wyniku dyskusji nauczyciel wymazuje z tablicy nieistotne pomysły.

      16. Nauczyciel prosi o wskazanie tych pomysłów, które po pewnym zastanowieniu można uznać za najlepsze.

      17. W wyniku dyskusji nauczyciel podkreśla na tablicy kilka najlepszych pomysłów.

      18. Uczniowie wykonują notatkę.

   5. Faza podsumowująca

      19. Nauczyciel nawiązując do wątków, które pojawiły się podczas burzy mózgów informuje na czym polega pomoc typu „dawanie ryby” oraz pomoc typu „dawanie wędki”, a następnie prosi aby uczniowie dokonali oceny, które działanie jest lepsze.

      20. Uczniowie odpowiadają. Nauczyciel koryguje błędy, w razie konieczności pomaga znaleźć prawidłową odpowiedź, uzupełnia.

      21. Nauczyciel jako przykład „dawania wędki” podaje zieloną rewolucję. Wyjaśnia kiedy miała miejsce i na czym polegała. Wskazuje też na jej sukcesy i porażki.

      22. Nauczyciel przedstawia pracę domową.

5. Bibliografia

   6. T. Michalski, E. Sołohubiak‑Borchert, „Geografia 1”, Nowa Era, Warszawa 2002.

   7. J. Kop, M. Kucharska, E. Szkurłat, „Geografia społeczno‑ekonomiczna”, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2001.

   8. J. Korba, J. Mordawski, W. Wiecki, „Geografia 2. Geografia i człowiek”, Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON, Gdynia 2005.

   9. H. Staniów, P. Staniów, „Geografia 2. Świat”, PPWK, Warszawa‑Wrocław 2003.

   10. A. Dylikowa, D. Makowska, J. Makowski, T. Olszewski, „Ziemia i człowiek”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995.

   11. S. Piskorz, S. Zając, „Geografia świata i Polski”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995.

   12. K. R. Mazurski, „Wybrane zagadnienia geografii ekonomicznej”, Oficyna Wydawnicza SUDETY, Wrocław 2000.

   13. „Atlas geograficzny. Liceum. Świat – Polska”, Wydawnictwo DEMART, Warszawa 2003.

6. Załączniki Zadanie domowe
   Na podstawie wiedzy zdobytej na lekcji oraz ewentualnie dodatkowych źródeł, oceń skuteczność zielonej rewolucji. Czy mimo jej pewnych porażek odniosła sukces?

7. Czas trwania lekcji 45 minut