Projektowanie arkuszy kalkulacyjnych z uwzględnieniem adresowania względnego, bezwzględnego i mieszanego
Każda komórka w arkuszu kalkulacyjnymP19PBwoNdarkuszu kalkulacyjnym ma swój adres. W komórkach tych możesz wpisywać dowolne dane, które będą pobierane podczas wykonywania formułP13UBVwiCformuł. Aby formuła „wiedziała”, jakie dane ma pobrać, należy użyć odpowiednich adresów komórek. Dodatkowo podczas kopiowania formuł adresy komórek mogą się zmieniać. Mogą również pozostać niezmienione. Decydować o tym będzie sposób adresowania komórek w formułach. Stosuje się trzy sposoby adresowania komórek:
adresowanie względne,
adresowanie bezwzględne,
adresowanie mieszane.
R16XDtI59XoyP
Ilustracja przedstawia operacje na symbolicznych polach arkusza kalkulacyjnego. Arkusz składa się z pięciu kolumn oraz ośmiu wierszy. Pewne pola arkusza są zaznaczone kolorem zielonym. Jest to szóste pole pierwszej kolumny, piąte pole drugiej kolumny, czwarte i piąte pole trzeciej kolumny oraz trzecie, czwarte i piąte pole piątej kolumny. Od zaznaczonych na zielono pól z kolumny drugiej, trzeciej i piątej poprowadzone są odnośniki koloru zielonego z symbolem dolara. Odnośników jest w sumie sześć i znajdują się poza arkuszem.
Ilustracja przedstawia operację na symbolicznych polach arkusza kalkulacyjnego.
Źródło: CP GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Adresowanie względne
Przekonaj się, w jaki sposób, za pomocą odpowiednio zaprojektowanego arkusza kalkulacyjnego, możesz zarządzać własnym budżetem.
Przygotuj tabelę w arkuszu, w którym odnotujesz swoje wydatki poniesione na zakup artykułów potrzebnych ci w szkole. Umieść w niej takie dane, jak: rodzaj i liczba sztuk kupowanego artykułu, jego cenę oraz zapewnij miejsce przewidziane do obliczenia pełnej wartości zakupów. Tabela może być podobna do poniższej.
ReRSwXEY7Weyk
Zrzut ekranu przedstawia tabelę z artykułami zakupionymi przez ucznia. Tabela składa się z piętnastu wierszy i sześciu kolumn oznaczonych literami od A do F. Dwa pierwsze wiersze znajdujące się w kolumnach od A do E są scalone i zakolorowane na niebiesko. Znajduje się tam napis Artykuły zakupione przez ucznia. W kolumnie F pole znajdujące się w pierwszym wierszu jest koloru czerwonego i znajduje się tam napis Kurs Euro. W drugim wierszu tej kolumny znajduje się wartość cztery złote pięćdziesiąt groszy. W trzecim wierszu w kolumnach znajdują się kolejne słowa: Lp., Rodzaj artykułu, Cena, Liczba sztuk, Wartość oraz Wartość w Euro. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby od jeden do dziesięć. W drugiej kolumnie pod Rodzajem artykułu znajdują się kolejno nazwy przedmiotów: ołówek, zeszyt, pióro, długopis, cyrkiel, ekierka, linijka, kątomierz, blok techniczny oraz komplet kredek. W trzeciej kolumnie pod Ceną znajdują się kolejno ceny jeden złoty pięćdziesiąt groszy, trzy złote, osiem złotych, pięć złotych, siedem złotych, trzy złote, dwa złote, trzy złote, dwa złote pięćdziesiąt groszy oraz dwanaście złotych. W czwartej kolumnie pod Liczbą sztuk znajdują się kolejno liczby cztery, osiem, jeden, dwa, jeden, dwa, dwa, jeden, trzy oraz jeden. W piątej kolumnie pod Wartość znajdują się kolejno ceny sześć złotych, dwadzieścia cztery złote, osiem złotych, dziesięć złotych, siedem złotych, sześć złotych, cztery złote, trzy złote, siedem złotych pięćdziesiąt groszy oraz dwanaście złotych. W ostatniej kolumnie pod Wartość w Euro znajdują się kolejno ceny jeden euro trzydzieści trzy centy, pięć euro trzydzieści trzy centy, jeden euro siedemdziesiąt osiem centów, dwa euro dwadzieścia dwa centy, jeden euro pięćdziesiąt sześć centów, jeden euro trzydzieści trzy centy, osiemdziesiąt dziewięć centów, sześćdziesiąt siedem centów, jeden euro sześćdziesiąt siedem centów oraz dwa euro sześćdziesiąt siedem centów. Poniżej ostatniej wartości liczbowej w dwóch ostatnich kolumnach znajduje się scalona komórka z napisem razem. Pod napisem razem znajdują się po lewej cena osiemdziesiąt siedem złoty pięćdziesiąt groszy, a po prawej cena dziewiętnaście euro czterdzieści cztery centy. W arkuszu wszystkie ceny podane są jako ułamki dziesiętne. Ceny w złotówkach mają skrót zł, a ceny w euro symbol euro.
Zrzut ekranu przedstawia tabelę z artykułami zakupionymi przez ucznia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
W takim arkuszu bardzo szybko możesz podliczyć swoje wydatki. Czy wiesz, w jaki sposób? Wystarczy napisać formułę obliczającą kwotę wydanych pieniędzy na pierwszy artykuł, a następnie skopiować ją za pomocą uchwytu wypełnianiaUchwyt wypełniania w arkuszu kalkulacyjnymuchwytu wypełniania. Po skopiowaniu formuł określ, czym się między sobą różnią.
Uchwyt wypełniania w arkuszu kalkulacyjnym1
Uchwyt wypełniania w arkuszu kalkulacyjnym
Formuły można kopiować do przylegających komórek w poziomie lub w pionie za pomocą uchwytu wypełniania. Aby to zrobić, zaznacz wybraną komórkę, a następnie zatrzymaj kursor w prawym dolnym rogu, tak aby pojawił się znak „+”. Trzymając lewy przycisk myszy, przeciągnij kursor w wybranym przez siebie kierunku, a następnie zwolnij, aby automatycznie wypełnić inne komórki. Zwróć uwagę na Opcje wypełniania.
RGP2NAB3xLJtq
Zrzut ekranu przedstawia fragment arkusza kalkulacyjnego z widocznymi kolumnami od A do G oraz wierszami od 1 do 8. Arkusz kalkulacyjny jest pusty. Zaznaczone są komórki od B4 do F4. B4 różni się wyglądem zaznaczenia od pozostałych. Na końcu zaznaczonych komórek, w prawym dolnym rogu dostępny jest mały kwadracik oraz rozwinięte menu z opcjami "Kopiuj komórki", "Wypełnij tylko formatami" oraz "Wypełnij bez formatowania". Od kwadracika wybiega strzałka z podpisem "uchwyt wypełniania".
Zrzut fragmentu pustego arkusza kalkulacyjnego z komórkami zaznaczonymi uchwytem wypełniania.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
W komórce E4 została wpisana formuła =C4*D4. W komórce E5 znajduje się formuła skopiowana z komórki E4.
Jest tam formuła =C5*D5. Zostały zmienione adresy komórek, do których odwołuje się formuła: z C4 na C5 oraz z D4 na D5. Zmiana ta pozwoliła na wykonanie mnożenia wartości zapisanych w komórkach piątego wiersza (C5 i D5). Ta sama formuła analogicznie zmieni się po przekopiowaniu do kolejnej komórki E6. Formuła przybierze postać =C6*D6.
R1Ksvtvf06l7h
Zrzut ekranu przedstawia fragment poprzedniej tabeli z artykułami zakupionymi przez ucznia. Tabela składa się z sześciu wierszy i sześciu kolumn oznaczonych literami od A do F. Kolumna F jest ucięta w tak, że widać tylko jej fragment. Dwa pierwsze wiersze znajdujące się w kolumnach od A do E są scalone i zakolorowane na niebiesko. Znajduje się tam napis Artykuły zakupione przez ucznia. W kolumnie F pole znajdujące się w pierwszym wierszu jest koloru czerwonego. W trzecim wierszu w kolumnach znajdują się kolejne słowa: Lp., Rodzaj artykułu, Cena, Liczba sztuk oraz Wartość. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby od jeden do trzy. W drugiej kolumnie pod Rodzajem artykułu znajdują się kolejno nazwy przedmiotów: ołówek, zeszyt oraz pióro. W trzeciej kolumnie pod Ceną znajdują się kolejno ceny jeden złoty pięćdziesiąt groszy, trzy złote oraz osiem złotych. W czwartej kolumnie pod Liczbą sztuk znajdują się kolejno liczby cztery, osiem oraz jeden. W piątej kolumnie pod Wartość znajdują się kolejno ceny sześć złotych, dwadzieścia cztery złote. W kolumnie E w szóstym wierszu znajduje się polecenie <math aria‑label='równa się ce sześć razy de sześć'>=C6*D6. W arkuszu wszystkie ceny podane są jako ułamki dziesiętne. Ceny w złotówkach mają skrót zł.
Zrzut fragmentu przedstawionej wcześniej tabeli z artykułami zakupionymi przez ucznia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Podczas kopiowania komórek zawierających formuły następuje modyfikacja zawartych w nich tych adresów komórek, które zawierają jedynie oznaczenie literowe kolumny i numer wiersza. Jest to adresowanie względne. W trakcie kopiowania komórek, adresy komórek zawartych w formule zmieniają się w zależności od docelowego miejsca kopiowania tej komórki.
1
Ćwiczenie 1
Pobierz dołączony arkusz kalkulacyjny do obliczania pól trójkątów dla zmiennych wartości długości podstawy trójkąta i jego wysokości. Następnie wykorzystując adresowanie względne uzupełnij puste pola tabeli.
R11eDbkfz3IgW
Plik do pobrania dotyczący obliczenia pola trójkąta.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązane ćwiczenie. Jest to tabelka składająca się z trzech kolumn i piętnastu wierszy. Pierwszy wiersz zawiera trzy scalone komórki i jest koloru niebieskiego. Znajduje się na nim napis Pole trójkąta. W drugim wierszu znajdują się oznaczenia wymiarów trójkąta. W pierwszej kolumnie znajduje się długość podstawy trójkąta oznaczona literą a podana w centymetrach. W drugiej kolumnie znajduje się długość wysokości trójkąta oznaczona literą h podana w centymetrach. W trzeciej kolumnie znajduje się pole trójkąta oznaczone literą P podane w centymetrach kwadratowych. Wartości w pierwszej kolumnie kolejno to: dwa, cztery, pięć, trzy, trzy, sześć, siedem, cztery, dziewięć, pięć, pięć, trzy oraz sześć. Wartości w drugiej kolumnie to kolejno: cztery, dwa, sześć, pięć, cztery, cztery, sześć, cztery, sześć, trzy, cztery, pięć oraz cztery. Wartości w trzeciej kolumnie to kolejno: cztery, cztery, piętnaście, siedem i pół, sześć, dwanaście, dwadzieścia jeden, osiem, dwadzieścia siedem, siedem i pół, dziesięć, siedem i pół oraz dwanaście. Po prawej stronie tabeli znajduje się trójkąt równoramienny z zaznaczoną wysokością. Jego podstawa oznaczona jest literą a. Jego wysokość oznaczona jest literą h. Na prawo od trójkąta znajduje się wzór na pole trójkąta. Jest to <math aria‑label='pe równa się jedna druga a razy ha'>P=12*a*h.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem pola trójkąta.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
W celu kopiowania komórek w bloku C4:C15 użyj uchwytu wypełniania.
Zaznacz komórkę zawierającą formułę.
Zatrzymaj kursor w prawym dolnym rogu, tak aby zmienił się w znak plus +.
Przeciągnij uchwyt wypełniania w dół przez blok komórek, które chcesz wypełnić.
Stosując formułę adresowania względnego, oblicz pole pierwszego trójkąta w komórce C3 (=1/2 * A3 * B3)
Skopiuj formułę adresowania względnego zastosowaną w punkcie 2 do bloku komórek C4:C15, w których powinna być obliczona wartość pola trójkąta dla kolejnych wartości długości podstawy i wysokości trójkąta.
Zwróć uwagę na postać formuł bloku komórek C3:C15. Adresy komórek w formule uległy zmianie. W komórce C4: (=1/2 * A4 * B4), w komórce C5: (=1/2 * A5 * B5) itd. Dzięki zastosowaniu adresowania względnego nastąpiły zmiany: w wyniku skopiowania formuły z komórki C3 uzyskano prawidłowe wyniki obliczenia pola trójkąta dla kolejnych wartości długości podstawy i wysokości.
2
Ćwiczenie 2
Pobierz dołączony arkusz kalkulacyjny do obliczania pól i obwodów prostokątów oraz powierzchni i objętości prostopadłościanów. Następnie wykorzystując adresowanie względne uzupełnij puste pola tabel.
R1OmQ4q30McuV
Plik do pobrania dotyczący obliczenia pola, obwodu i objętości prostokąta i prostopadłościanu.
Arkusz kalkulacyjny- Obliczanie pola i objętości prostopadłościanu.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 9.81 KB w języku polskim
R2aXgf1W2mabD
Zrzut ekranu przedstawia dwie tabele, prostokąt oraz prostopadłościan. W arkuszu kalkulacyjnym znajdują się dwie tabelki. Tabelka po lewej stronie składa się z czterech kolumn i dziewięciu wierszy. W pierwszym wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się wymiary prostokąta a oraz b podane w centymetrach, pole powierzchni figury podane w centymetrach kwadratowych oraz obwód figury podany w centymetrach. W pierwszej kolumnie kolejno znajdują się wartości: trzy, dwa, pięć, dwanaście, piętnaście, dwa, cztery oraz czternaście. W drugiej kolumnie kolejno znajdują się wartości: cztery, pięć, sześć, pięć, pięć, dziewięć, sześć oraz szesnaście. Pozostałe wiersze są puste. Pod tabelą znajduje się niebieski prostokąt. Jego dłuższy bok oznaczony jest literą a. Jego krótszy bok oznaczony jest literą b. Tabelka po prawej stronie składa się z pięciu kolumn i dziewięciu wierszy. W pierwszym wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się wymiary prostokąta a, b oraz c podane w centymetrach, pole powierzchni figury podane w centymetrach kwadratowych oraz objętość bryły podana w centymetrach sześciennych. W pierwszej kolumnie kolejno znajdują się wartości: dwa, dwa, pięć, dziewięć, dziewięć, sześć, trzy oraz dwanaście. W drugiej kolumnie kolejno znajdują się wartości: sześć, trzy, trzy, sześć, dwanaście dwa, szesnaście oraz czternaście. W trzeciej kolumnie kolejno znajdują się wartości: osiem, dwanaście, szesnaście, pięć, cztery, siedemnaście, sześć oraz dwa. Pozostałe wiersze są puste. Pod tabelą znajduje się niebieski prostopadłościan. Jego dłuższy bok oznaczony jest literą c. Jego krótszy bok oznaczony jest literą a. Jego wysokość oznaczona jest literą b.
Zrzut ekranu przedstawia dwie tabele, prostokąt oraz prostopadłościan.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Aby obliczyć pole powierzchni prostopadłościanu użyj wzoru Pc = 2*a*b + 2*a*c + 2*c*b. Do policzenia objętości wystarczy pomnożyć przez siebie długości krawędzi prostopadłościanu.
Poprawnie uzupełnione tabele:
RQO4yTl4InZ1X
Zrzut ekranu przedstawia dwie tabele, prostokąt oraz prostopadłościan. W arkuszu kalkulacyjnym znajdują się dwie tabelki. Tabelka po lewej stronie składa się z czterech kolumn i dziewięciu wierszy. W pierwszym wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się wymiary prostokąta a oraz b podane w centymetrach, pole powierzchni figury podane w centymetrach kwadratowych oraz obwód figury podany w centymetrach. W pierwszej kolumnie kolejno znajdują się wartości: trzy, dwa, pięć, dwanaście, piętnaście, dwa, cztery oraz czternaście. W drugiej kolumnie kolejno znajdują się wartości: cztery, pięć, sześć, pięć, pięć, dziewięć, sześć oraz szesnaście. W trzeciej kolumnie kolejno znajdują się wartości: dwanaście, dziesięć, trzydzieści, sześćdziesiąt, siedemdziesiąt pięć, osiemnaście, dwadzieścia cztery oraz dwieście dwadzieścia cztery. W czwartej kolumnie kolejno znajdują się wartości: czternaście, czternaście, dwadzieścia dwa, trzydzieści cztery, czterdzieści, dwadzieścia dwa, dwadzieścia oraz sześćdziesiąt. Pod tabelą znajduje się niebieski prostokąt. Jego dłuższy bok oznaczony jest literą a. Jego krótszy bok oznaczony jest literą b. Tabelka po prawej stronie składa się z pięciu kolumn i dziewięciu wierszy. W pierwszym wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się wymiary prostokąta a, b oraz c podane w centymetrach, pole powierzchni figury podane w centymetrach kwadratowych oraz objętość bryły podana w centymetrach sześciennych. W pierwszej kolumnie kolejno znajdują się wartości: dwa, dwa, pięć, dziewięć, dziewięć, sześć, trzy oraz dwanaście. W drugiej kolumnie kolejno znajdują się wartości: sześć, trzy, trzy, sześć, dwanaście dwa, szesnaście oraz czternaście. W trzeciej kolumnie kolejno znajdują się wartości: osiem, dwanaście, szesnaście, pięć, cztery, siedemnaście, sześć oraz dwa. W czwartej kolumnie kolejno znajdują się wartości: sto pięćdziesiąt dwa, sto trzydzieści dwa, dwieście osiemdziesiąt sześć, dwieście pięćdziesiąt osiem, trzysta osiemdziesiąt cztery, dwieście dziewięćdziesiąt sześć, trzysta dwadzieścia cztery oraz czterysta czterdzieści. W piątej kolumnie kolejno znajdują się wartości: dziewięćdziesiąt sześć, siedemdziesiąt dwa, dwieście czterdzieści dwieście siedemdziesiąt, czterysta trzydzieści dwa, dwieście cztery, dwieście osiemdziesiąt osiem oraz trzysta trzydzieści sześć. Pod tabelą znajduje się niebieski prostopadłościan. Jego dłuższy bok oznaczony jest literą c. Jego krótszy bok oznaczony jest literą a. Jego wysokość oznaczona jest literą b.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem pola, obwodu i objętości prostokąta i prostopadłościanu.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 3
Pobierz arkusz kalkulacyjny do obliczania długości boków trójkąta prostokątnego. Następnie wykorzystując adresowanie względne uzupełnij puste pola tabel.
RUXgWt0cvJQgl
Pilk do pobrania dotyczący obliczenia długości przeciwprostokątnej przy pomocy twierdzenia Pitagorasa.
Arkusz kalkulacyjny - Obliczanie długości przeciwprostokątnej z wykorzystaniem twierdzenia Pitagorasa.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 11.18 KB w języku polskim
W dowolnym trójkącie prostokątnym suma kwadratów długości przyprostokątnych jest równa kwadratowi długości przeciwprostokątnej tego trójkąta. Zgodnie z twierdzeniem zachodzi tożsamość: .
Odpowiednią formułę można stworzyć na kilka sposobów. Wybraną liczbę lub wyrażenie podnosimy do potęgi za pomocą znaku ^ lub funkcji POTĘGA(liczba;potęga) Podniesienie liczby do kwadratu jest analogiczne z pomnożeniem jej przez samą siebie w wybranej formule.
Aby obliczyć pierwiastek kwadratowy z wybranej liczby, użyj funkcji Pierwiastek(liczba).
Poprawnie wypełniona tabela:
R1CA4SZFXzLR6
Tabela przedstawia długości boków trójkąta prostokątnego. Tabela składa się z trzech kolumn i dwunastu wierszy. Pierwszy wiersz jest poszerzony i jest koloru niebieskiego. Znajduje się w nim napis Oblicz długość przeciwprostokątnej wykorzystując twierdzenie Pitagorasa. W drugim wierszu znajdują się w kolejnym kolumnach wymiary trójkąta oznaczone literami a, b oraz c. W pierwszej kolumnie pod oznaczeniem boku a znajdują się kolejno wartości: cztery, osiem, dziewięć, siedem, dwanaście, dziewięć, jedenaście, trzydzieści sześć, dziesięć oraz dwadzieścia. W drugiej kolumnie pod oznaczeniem boku b znajdują się kolejno wartości: trzy, sześć, dwanaście, dwadzieścia cztery, pięć, czterdzieści, sześćdziesiąt, piętnaście, dwadzieścia cztery oraz czterdzieści osiem. W trzeciej kolumnie pod oznaczeniem boku c pierwsze pole zawiera polecenie <math aria‑label="równa się pierwiastek a trzy razy a trzy dodać be trzy razy be trzy">=Pierwiastek(A3*A3+B3*B3)). Kolejne pola mają wpisane wartości: dziesięć, piętnaście, dwadzieścia pięć, trzynaście, czterdzieści jeden, sześćdziesiąt jeden, trzydzieści dziewięć, dwadzieścia sześć oraz pięćdziesiąt dwa.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z długościami boków trójkąta prostokątnego.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 4
Pobierz dołączony arkusz kalkulacyjny do obliczania prędkości w ruchu jednostajnym. Wykonaj obliczenia prędkości dla danych z tabeli. Do wykonania zadania zastosuj adresowanie względne.
RaJ0qZsybVUZx
Plik do pobrania dotyczący obliczenia prędkości w ruchu jednostajnym.
Arkusz kalkulacyjny - Obliczanie prędkości w ruchu jednostajnym.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 10.66 KB w języku polskim
RMHzKov7dXfMz
Zrzut przedstawia przykładową tabelę do obliczania prędkości w ruchu jednostajnym. W arkuszu znajduje się tabela składająca się z czterech kolumn i jedenastu wierszy. Pierwsze dwa wiersze są scalone i mają kolor niebieski. Znajduje się tam napis Oblicz prędkość w ruchu jednostajnym dla następujących danych. W trzecim wierszu znajduje się droga s podana w metrach, czas t podany w sekundach, prędkość V podana w metrach na sekundę oraz prędkość V podana w kilometrach na godzinę. W pierwszej kolumnie wartości dla drogi to kolejno: dwadzieścia, czterdzieści, dziewięćdziesiąt, sześćdziesiąt, pięćdziesiąt, trzydzieści, czterdzieści oraz sześćdziesiąt. W drugiej kolumnie wartości dla czasu to kolejno: dwa, osiem, trzy, trzy, osiem, cztery, trzy oraz pięć. Pola pod prędkościami są puste.
Zrzut ekranu przedstawia tabelę do obliczania prędkości w ruchu jednostajnym.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Skorzystaj ze wzoru na prędkość: .
Ponieważ dane w tabeli podane są w metrach i sekundach, aby obliczyć prędkość w wystarczy podzielić drogę przez czas. Formuła komórki C4 to: =A4/B4. Aby obliczyć prędkość w wystarczy pomnożyć wyniki z poprzedniej kolumny przez 3,6 - ponieważ jest to równoznaczne z poniższym przykładem:.
R13g2IrrnWERL
Zrzut przedstawia przykładową tabelę do obliczania prędkości w ruchu jednostajnym. W arkuszu znajduje się tabela składająca się z czterech kolumn i jedenastu wierszy. Pierwsze dwa wiersze są scalone i mają kolor niebieski. Znajduje się tam napis Oblicz prędkość w ruchu jednostajnym dla następujących danych. W trzecim wierszu znajduje się droga s podana w metrach, czas t podany w sekundach, prędkość V podana w metrach na sekundę oraz prędkość V podana w kilometrach na godzinę. W pierwszej kolumnie wartości dla drogi to kolejno: dwadzieścia, czterdzieści, dziewięćdziesiąt, sześćdziesiąt, pięćdziesiąt, trzydzieści, czterdzieści oraz sześćdziesiąt. W drugiej kolumnie wartości dla czasu to kolejno: dwa, osiem, trzy, trzy, osiem, cztery, trzy oraz pięć. W trzeciej kolumnie wartości prędkości to kolejno: dziesięć, pięć, trzydzieści, dwadzieścia, sześć i jedna czwarta, siedem i pół, trzynaście i trzy w okresie oraz dwanaście. W czwartej kolumnie wartości prędkości to kolejno: trzydzieści sześć, osiemnaście, sto osiem, siedemdziesiąt dwa, dwadzieścia dwa i pół, dwadzieścia siedem, czterdzieści osiem oraz czterdzieści trzy i dwie dziesiąte.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem prędkości w ruchu jednostajnym.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Adresowanie bezwzględne
Projektując formuły, możesz zablokować adres komórki, tak aby nie zmienił się podczas kopiowania do innej komórki. Ten sposób adresowania nazwa się bezwzględnym. Aby adres komórki stał się adresem bezwzględnym, należy wstawić znak $ zarówno przed oznaczeniem kolumny, jak i numerem wiersza w jej adresie.
2
Ćwiczenie 5
Pobierz przykładową tabelę z wydatkami ucznia na niezbędne przybory szkolne. Oblicz wartość każdego artykułu i wartość zakupów oraz przelicz to na euro po podanym kursie.
REdeP349I3fkv
Plik do pobrania dotyczący artykułów zakupionych przez ucznia.
Arkusz kalkulacyjny –Artykuły zakupione przez ucznia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 11.06 KB w języku polskim
R1WKiNHaDMMDy
Zrzut ekranu przedstawia tabelę z artykułami zakupionymi przez ucznia. Tabela składa się z piętnastu wierszy i sześciu kolumn oznaczonych literami od A do F. Dwa pierwsze wiersze znajdujące się w kolumnach od A do E są scalone i zakolorowane na niebiesko. Znajduje się tam napis Artykuły zakupione przez ucznia. W kolumnie F pole znajdujące się w pierwszym wierszu jest koloru czerwonego i znajduje się tam napis Kurs Euro. W drugim wierszu tej kolumny znajduje się wartość cztery złote pięćdziesiąt groszy. W trzecim wierszu w kolumnach znajdują się kolejne słowa: Lp., Rodzaj artykułu, Cena, Liczba sztuk, Wartość oraz Wartość w Euro. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby od jeden do dziesięć. W drugiej kolumnie pod Rodzajem artykułu znajdują się kolejno nazwy przedmiotów: ołówek, zeszyt, pióro, długopis, cyrkiel, ekierka, linijka, kątomierz, blok techniczny oraz komplet kredek. W trzeciej kolumnie pod Ceną znajdują się kolejno ceny jeden złoty pięćdziesiąt groszy, trzy złote, osiem złotych, pięć złotych, siedem złotych, trzy złote, dwa złote, trzy złote, dwa złote pięćdziesiąt groszy oraz dwanaście złotych. W czwartej kolumnie pod Liczbą sztuk znajdują się kolejno liczby cztery, osiem, jeden, dwa, jeden, dwa, dwa, jeden, trzy oraz jeden. W piątej kolumnie pod Wartość znajdują się kolejno ceny sześć złotych, dwadzieścia cztery złote, osiem złotych, dziesięć złotych, siedem złotych, sześć złotych, cztery złote, trzy złote, siedem złotych pięćdziesiąt groszy oraz dwanaście złotych. W ostatniej kolumnie pod Wartość w Euro znajdują się kolejno ceny jeden euro trzydzieści trzy centy, pięć euro trzydzieści trzy centy, jeden euro siedemdziesiąt osiem centów, dwa euro dwadzieścia dwa centy, jeden euro pięćdziesiąt sześć centów, jeden euro trzydzieści trzy centy, osiemdziesiąt dziewięć centów, sześćdziesiąt siedem centów, jeden euro sześćdziesiąt siedem centów oraz dwa euro sześćdziesiąt siedem centów. Poniżej ostatniej wartości liczbowej w dwóch ostatnich kolumnach znajduje się scalona komórka z napisem razem. Pod napisem razem znajdują się po lewej cena osiemdziesiąt siedem złoty pięćdziesiąt groszy, a po prawej cena dziewiętnaście euro czterdzieści cztery centy. W arkuszu wszystkie ceny podane są jako ułamki dziesiętne. Ceny w złotówkach mają skrót zł, a ceny w euro symbol euro.
Zrzut ekranu przedstawia tabelę z artykułami zakupionymi przez ucznia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Aby przeliczyć wartość danego artykułu na euro użyj adresowania bezwzględnego. Do końcowego sumowania wartości wszystkich artykułów użyj funkcji =SUMA().
Aby przeliczyć wartość danego artykułu na euro postępuj według podanej instrukcji:
Podziel wartość w złotówkach przez kurs euro. Wiedząc jednak, że w następnym kroku tego przykładu dokonasz kopiowania tej formuły, a kurs euro zapisany jest w komórce, której adres w następnych formułach nie może ulec zmianie, zastosuj dla tej komórki adresowanie bezwzględne. W komórce F4 zastosuj formułę: =E4/$F$2.
Skopiuj wyżej zaprojektowaną formułę, aby otrzymać wartości kolejnych produktów w euro. Komórkę F4 skopiowano do bloku komórek F5: F13. Sprawdź, czy przekopiowana formuła w komórce F6 zgadza się z poniższym zrzutem.
R105G5HMc7qmG
Zrzut ekranu przedstawia fragment tabeli z artykułami zakupionymi przez ucznia. Tabela składa się z siedmiu wierszy i sześciu kolumn oznaczonych literami od A do F. Dwa pierwsze wiersze znajdujące się w kolumnach od A do E są scalone i zakolorowane na niebiesko. Znajduje się tam napis Artykuły zakupione przez ucznia. W kolumnie F pole znajdujące się w pierwszym wierszu jest koloru czerwonego i znajduje się tam napis Kurs Euro. W drugim wierszu tej kolumny znajduje się wartość cztery złote pięćdziesiąt groszy. W trzecim wierszu w kolumnach znajdują się kolejne słowa: Lp., Rodzaj artykułu, Cena, Liczba sztuk, Wartość oraz Wartość w Euro. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby od jeden do cztery. W drugiej kolumnie pod Rodzajem artykułu znajdują się kolejno nazwy przedmiotów: ołówek, zeszyt, pióro oraz długopis. W trzeciej kolumnie pod Ceną znajdują się kolejno ceny jeden złoty pięćdziesiąt groszy, trzy złote, osiem złotych oraz pięć złotych. W czwartej kolumnie pod Liczbą sztuk znajdują się kolejno liczby cztery, osiem, jeden oraz dwa. W piątej kolumnie pod Wartość znajdują się kolejno ceny sześć złotych, dwadzieścia cztery złote, osiem złotych oraz dziesięć złotych. W ostatniej kolumnie pod Wartość w Euro znajdują się kolejno ceny jeden euro trzydzieści trzy centy, pięć euro trzydzieści trzy centy, polecenie <math aria‑label='równa się e sześć podzielone przez ef dwa'>=E6/$F$2 oraz dwa euro dwadzieścia dwa centy. W arkuszu wszystkie ceny podane są jako ułamki dziesiętne. Ceny w złotówkach mają skrót zł, a ceny w euro symbol euro.
Zrzut fragmentu tabeli z artykułami zakupionymi przez ucznia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Zaokrąglij wartości euro do dwóch miejsc po przecinku, korzystając z możliwości formatowania liczb w arkuszu kalkulacyjnym.
Dodaj wszystkie wartości, stosując funkcję sumowania. Oblicz łączną kwotę przeznaczoną na zakup przyborów szkolnych zarówno w zł, jak i w euro. Wprowadź do komórki E15 formułę: =SUMA(E4:E13) i skopiuj ją do komórki F15.
3
Ćwiczenie 6
Przeanalizuj rachunek opłat za energię elektryczną w twoim domu. Następnie stwórz arkusz kalkulacyjny uwzględniający wszystkie wykorzystywane przez ciebie urządzenia elektryczne oraz orientacyjny czas użytkowania tych urządzeń. Zapisz ich moc oraz oblicz średnie zużycie energii w ciągu doby. Z rachunku opłat spisz cenę jednostkową kWh, następnie oblicz, jakie koszty ponoszone są za ich użytkowanie. Do obliczeń wykorzystaj adresowanie względne i bezwzględne oraz odpowiednie formuły.
W przypadku braku dostępu do odpowiednich danych o urządzeniach elektrycznych w twoim domu lub niemożności przeanalizowania swojego rachunku opłat za energię elektryczną możesz wyszukać odpowiednie informacje w interneciePt1nhKeXywyszukać odpowiednie informacje w internecie.
W razie potrzeby wykorzystaj poniższe pole tekstowe do zapisania wszelkich potrzebnych informacji.
R16qoRjlE4LFV
Wersja alternatywna: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Rachunek, jaki otrzymuje każde gospodarstwo domowe za energię elektryczną zawiera kilka pozycji, które składają się na koszty, jakie ponosimy za energię. Są to na przykład opłaty abonamentowe i dystrybucyjne (przesyłowe), które mogą być stałe lub zmieniać się w zależności od zużytej energii. Najważniejszą pozycją na tym rachunku są opłaty za energię elektryczną zależne od ilości zużycia energii mierzonej w kWh. Cena energii jest liczona w zł/kWh. Na fakturze za energię elektryczną pozycja ta będzie zmienna w zależności od tego, jak będziemy gospodarować prądem w naszym gospodarstwie.
Przykładowa tabela:
Rlhhilf8xyV33
Zrzut ekranu przedstawia przykładową tabelę obliczającą zadane wartości. W arkuszu w lewym górnym rogu znajduje się mała tabelka, która składa się z dwóch wierszy i dwóch kolumn. Pierwsza kolumna jest niebieska i znajduje się w niej Liczba dni w miesiącu oraz Jednostkowa cena kilowatogodziny. W drugiej kolumnie w pierwszym wierszu znajduje się liczba trzydzieści, a w drugim wierszu znajduje się pusta komórka. W prawym górnym rogu znajdują się dwa pola. Pole po lewej stronie jest niebieskie i ma napis Podatek VAT. W polu po prawej stronie znajduje się wartość dwadzieścia trzy procent. Główna tabela składa się z siedmiu kolumn i dwunastu wierszy. W pierwszym niebieskim wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się napisy: Rodzaj urządzenia elektrycznego, Moc, Średni czas pracy urządzenia w ciągu tygodnia, Średni czas pracy urządzenia w ciągu doby, Zużycie energii w ciągu doby, Wartość netto oraz Wartość brutto. W kolumnach od Mocy do Wartości brutto znajduje się dodatkowy wiersz koloru żółtego, w którym są podane jednostki. Są to waty, godziny, godziny, kilowatogodziny, PLN oraz PLN. W pierwszej kolumnie podane są kolejno urządzenia: Oświetlenie, Czajnik, Lodówka, Terma elektryczna, Odkurzacz, Pralka, Zmywarka, Mikrofalówka, Komputer, Telewizor oraz Piekarnik. Pola w pozostałych kolumnach są puste. Pod tabelą znajduje się niebieskie pole z napisem Razem, a pod Wartością netto i Wartością brutto znajdują się kolejne dwa puste pola.
Zrzut ekranu przedstawia przykładową tabelę do obliczania rachunków domowych za prąd.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Przykładowa tabela wypełniona danymi:
RN3E6CTDYhXWP
Zrzut ekranu przedstawia przykładową tabelę obliczającą zadane wartości. W arkuszu w lewym górnym rogu znajduje się mała tabelka, która składa się z dwóch wierszy i dwóch kolumn. Pierwsza kolumna jest niebieska i znajduje się w niej Liczba dni w miesiącu oraz Jednostkowa cena kilowatogodziny. W drugiej kolumnie w pierwszym wierszu znajduje się liczba trzydzieści, a w drugim wierszu znajduje się wartość sześćdziesiąt cztery setne. W prawym górnym rogu znajdują się dwa pola. Pole po lewej stronie jest niebieskie i ma napis Podatek VAT. W polu po prawej stronie znajduje się wartość dwadzieścia trzy procent. Główna tabela składa się z siedmiu kolumn i dwunastu wierszy. W pierwszym niebieskim wierszu w kolejnych kolumnach znajdują się napisy: Rodzaj urządzenia elektrycznego, Moc, Średni czas pracy urządzenia w ciągu tygodnia, Średni czas pracy urządzenia w ciągu doby, Zużycie energii w ciągu doby, Wartość netto oraz Wartość brutto. W kolumnach od Mocy do Wartości brutto znajduje się dodatkowy wiersz koloru żółtego, w którym są podane jednostki. Są to waty, godziny, godziny, kilowatogodziny, PLN oraz PLN. W pierwszej kolumnie podane są kolejno urządzenia: Oświetlenie, Czajnik, Lodówka, Terma elektryczna, Odkurzacz, Pralka, Zmywarka, Mikrofalówka, Komputer, Telewizor oraz Piekarnik. W drugiej kolumnie podane są kolejno wartości mocy: pięćset, dwa tysiące, sto, dwa tysiące, tysiąc sześćset, sześćset, tysiąc, tysiąc, osiemset pięćdziesiąt, sto czterdzieści oraz dwa tysiące pięćset. W trzeciej kolumnie podane są kolejno ilości godzin: trzydzieści pięć, jeden i pół, sto sześćdziesiąt, trzydzieści pięć, jeden, jeden i pół, dwadzieścia, jeden i pół, trzydzieści, trzydzieści pięć oraz dwa. W czwartej kolumnie podane są kolejno ilości godzin: pięć, dwadzieścia jeden setnych, dwadzieścia dwa i osiemdziesiąt sześć setnych, pięć, czternaście setnych, dwadzieścia jeden setnych, dwa i osiemdziesiąt sześć setnych, dwadzieścia jeden setnych, cztery i dwadzieścia dziewięć setnych, pięć oraz dwadzieścia dziewięć setnych. W piątej kolumnie podane są kolejno zużyte kilowatogodziny: dwa i pół, czterdzieści dwie setne, dwa i dwadzieścia dziewięć setnych, dziesięć, dwadzieścia dwa setne, trzynaście setnych, dwa i osiemdziesiąt sześć setnych, dwadzieścia jeden setnych, trzy i osiemdziesiąt pięć setnych, siedem dziesiątych oraz siedemdziesiąt trzy setne. W szóstej kolumnie podane są kolejno ceny: jeden złoty sześćdziesiąt groszy, dwadzieścia siedem groszy, jeden złoty czterdzieści sześć groszy, sześć złoty czterdzieści groszy, czternaście groszy, osiem groszy, jeden złoty osiemdziesiąt trzy grosze, trzynaście groszy, dwa złote trzydzieści trzy grosze, czterdzieści pięć groszy oraz czterdzieści sześć groszy. W siódmej kolumnie znajdują się kolejno ceny: jeden złoty dziewięćdziesiąt siedem groszy, trzydzieści trzy grosze, jeden złoty osiemdziesiąt groszy, siedem złoty osiemdziesiąt siedem groszy, osiemnaście groszy, dziesięć groszy, dwa złote dwadzieścia pięć groszy, siedemnaście groszy, dwa złote osiemdziesiąt siedem groszy, pięćdziesiąt pięć groszy oraz pięćdziesiąt siedem groszy. Pod tabelą znajduje się niebieskie pole z napisem Razem, a pod Wartością netto i Wartością brutto znajdują się kolejne dwa pola. Pole pod wartością netto posiada wpisaną wartość piętnaście złotych i siedemnaście groszy, a pole pod wartością brutto posiada wpisaną wartość osiemnaście złotych sześćdziesiąt pięć groszy.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem rachunków domowych za prąd.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7
Pobierz dołączony arkusz kalkulacyjny do obliczania wartości wyrażenia algebraicznego. Oblicz wartości wyrażenia ax+by+c. Zastosuj adresowanie względne i bezwzględne.
Ru0OB7JYr7wIR
Plik do pobrania dotyczący obliczania wartości wyrażenia algebraicznego.
Zrzut przedstawia przykładową tabelę do obliczania wartości wyrażeń algebraicznych. Pierwsze dwa wiersze są scalone i mają kolor niebieski. Znajduje się tam napis Oblicz wartość wyrażenia a razy x dodać b razy y dodać c. Poniżej znajduje się tabela składająca się z trzech kolumn i dziewięciu wierszy. Pierwszy wiersz tabeli jest koloru niebieskiego i znajdują się w nim oznaczenia x, y oraz a razy x dodać b razy y dodać c. Pierwsze dwie kolumny posiadają żółte tło. W pierwszej kolumnie pod oznaczeniem x znajdują się kolejno wartości: dwadzieścia, czterdzieści, dziewięćdziesiąt, sześćdziesiąt, pięćdziesiąt, trzydzieści, czterdzieści oraz sześćdziesiąt. W drugiej kolumnie pod oznaczeniem y znajdują się kolejno wartości: dwa, osiem, trzy, trzy, osiem, cztery, trzy oraz pięć. W trzeciej kolumnie pod oznaczeniem a razy x dodać b razy y dodać c znajdują się puste pola. Na prawo od tabeli znajduje się mała tabelka z składająca się z dwóch kolumn i trzech wierszy. Kolumna po lewej stronie jest koloru niebieskiego i posiada wpisane dane a, b oraz c. Wartości wpisane po prawej stronie to pięć, trzy oraz cztery.
Zrzut ekranu przedstawia tabelę do obliczania wartości wyrażeń algebraicznych.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Z adresowania bezwzględnego należy skorzystać przy podstawianiu wartości stałych a, b, c. Adresowanie względne zastosuj dla zmiennych x oraz y.
Poniżej znajduje się tabela, która przedstawia pełną formułę. Aby poprawnie przenieść ją do pozostałych wierszy, należy skorzystać z uchwytu wypełniania.
R1E7rL5QXYwHM
Zrzut przedstawia przykładową tabelę obliczającą wartości wyrażenia. Pierwsze dwa wiersze są scalone i mają kolor niebieski. Znajduje się tam napis Oblicz wartość wyrażenia a razy x dodać b razy y dodać c. Poniżej znajduje się tabela składająca się z trzech kolumn i dziewięciu wierszy. Pierwszy wiersz tabeli jest koloru niebieskiego i znajdują się w nim oznaczenia x, y oraz a razy x dodać b razy y dodać c. Pierwsze dwie kolumny posiadają żółte tło. W pierwszej kolumnie pod oznaczeniem x znajdują się kolejno wartości: dwadzieścia, czterdzieści, dziewięćdziesiąt, sześćdziesiąt, pięćdziesiąt, trzydzieści, czterdzieści oraz sześćdziesiąt. W drugiej kolumnie pod oznaczeniem y znajdują się kolejno wartości: dwa, osiem, trzy, trzy, osiem, cztery, trzy oraz pięć. W trzeciej kolumnie pod oznaczeniem a razy x dodać b razy y dodać c znajduje się polecenie <math aria‑label='równa się ef siedem razy a pięć dodać ef osiem razy be pięć dodać ef dziewięć'>=$F$7*A5+$F$8*B5+$F$9. W kolejnych polach znajdują się wartości: dwieście dwadzieścia osiem, czterysta sześćdziesiąt trzy, trzysta trzynaście, dwieście siedemdziesiąt osiem, sto sześćdziesiąt sześć, dwieście trzynaście oraz trzysta dziewiętnaście. Na prawo od tabeli znajduje się mała tabelka z składająca się z dwóch kolumn i trzech wierszy. Kolumna po lewej stronie jest koloru niebieskiego i posiada wpisane dane a, b oraz c. Wartości wpisane po prawej stronie to pięć, trzy oraz cztery.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z wyrażeniami algebraicznymi.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 8
Pobierz dołączony arkusz kalkulacyjny i wykorzystując odpowiednie formuły, oblicz całkowitą powierzchnię Tatr oraz procentową wartość polskiej i słowackiej części. Dane procentowe zaokrąglij do dwóch miejsc po przecinku. W konstrukcji formuł zastosuj adresowanie względne i bezwzględne.
RT2Ru3tsf6L5N
Plik do pobrania dotyczący obliczania powierzchni Tatr.
Zrzut przedstawia przykładową tabelę zaokrąglonych wartości powierzchni Tatr. Tabela składa się z czterech kolumn oraz czterech wierszy. Pierwszy wiersz jest cały scalony i ma kolor niebieski. Znajduje się w nim napis Powierzchnia tatr. Drugi wiersz jest żółty i znajdują się w nim kolejno Lp., Części Tatr, Powierzchnia w kilometrach kwadratowych oraz Procentowa wartość powierzchni. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby jeden i dwa. W drugiej kolumnie znajdują się części polska i słowacka. W trzeciej kolumnie Powierzchnia to sto siedemdziesiąt pięć oraz sześćset dziesięć. W czwartej kolumnie pola są puste. Pod tabelką znajduje się Całkowita powierzchnia Tatr w kilometrach kwadratowych. Pole jest puste.
Zrzut ekranu przedstawiający tabelę do obliczania procentowych wartości powierzchni Tatr.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Poniżej znajduje się tabela z wynikami, dzięki której możesz porównać poprawność swoich obliczeń.
RwnqJKwAbtPXs
Zrzut przedstawia przykładową tabelę zaokrąglonych wartości powierzchni Tatr. Tabela składa się z czterech kolumn oraz czterech wierszy. Pierwszy wiersz jest cały scalony i ma kolor niebieski. Znajduje się w nim napis Powierzchnia tatr. Drugi wiersz jest żółty i znajdują się w nim kolejno Lp., Części Tatr, Powierzchnia w kilometrach kwadratowych oraz Procentowa wartość powierzchni. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby jeden i dwa. W drugiej kolumnie znajdują się części polska i słowacka. W trzeciej kolumnie Powierzchnia to sto siedemdziesiąt pięć oraz sześćset dziesięć. W czwartej kolumnie pola posiadają wartości dwadzieścia dwa i dwadzieścia dziewięć setnych procenta oraz siedemdziesiąt siedem i siedemdziesiąt jeden setnych procenta. Pod tabelką znajduje się Całkowita powierzchnia Tatr w kilometrach kwadratowych. Pole posiada wpisaną wartość siedemset osiemdziesiąt pięć.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem procentowych wartości powierzchni Tatr.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Poniżej znajduje się tabela, która przedstawia pełną formułę. Z adresowania bezwzględnego należy skorzystać przy podstawianiu całkowitej powierzchni Tatr. Aby poprawnie przenieść ją do kolejnego wiersza, należy skorzystać z uchwytu wypełniania.
RME68UDWX5pvL
Zrzut przedstawia przykładową tabelę zaokrąglonych wartości powierzchni Tatr. Tabela składa się z czterech kolumn oraz czterech wierszy. Pierwszy wiersz jest cały scalony i ma kolor niebieski. Znajduje się w nim napis Powierzchnia tatr. Drugi wiersz jest żółty i znajdują się w nim kolejno Lp., Części Tatr, Powierzchnia w kilometrach kwadratowych oraz Procentowa wartość powierzchni. W pierwszej kolumnie pod Lp. znajdują się liczby jeden i dwa. W drugiej kolumnie znajdują się części polska i słowacka. W trzeciej kolumnie Powierzchnia to sto siedemdziesiąt pięć oraz sześćset dziesięć. W czwartej kolumnie w pierwszym polu znajduje się polecenie <math aria‑label='równa się ce trzy podzielone przez ce sześć'>=C3/$C$6, a w drugim polu znajduje się wartość siedemdziesiąt siedem i siedemdziesiąt jeden setnych procenta. Pod tabelką znajduje się Całkowita powierzchnia Tatr w kilometrach kwadratowych. Pole posiada wpisaną wartość siedemset osiemdziesiąt pięć.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem procentowych wartości powierzchni Tatr.
Źródło: GroMar GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Adresowanie mieszane
W projektowanych arkuszach kalkulacyjnych często zachodzi potrzeba blokowania w adresie komórki tylko jednego jego elementu, numeru wiersza lub oznaczenia kolumny. Takie adresowanie nazywa się adresowaniem mieszanym. Postać adresu mieszanego przedstawiają następujące zapisy A$5, $C7. Przekopiowanie formuły zawierającej takie adresy komórek spowoduje zmianę tylko tych elementów, które nie zostały zablokowane symbolem $.
1
Ćwiczenie 9
Dla zilustrowania tego rodzaju adresowania zaprojektuj tabliczkę mnożenia. Poprawnie wykonane zadanie powinno mieć określoną tylko jedną formułę, która przekopiowana do pozostałych komórek da poprawne wyniki.
RnsMx3fkbLtZf
Zrzut ekranu przedstawia tabelę zawierającą tabliczkę mnożenia. Tabela składa się z jedenastu kolumn i dwunastu wierszy. Pierwszy wiersz jest koloru niebieskiego i posiada napis tabliczka mnożenia. W drugim wierszu pierwsze pole jest puste, a pozostałe są ponumerowane od jeden do dziesięć. Pierwsza kolumna poniżej pustego pola również jest ponumerowana od jeden do dziesięć. Na przedłużeniu danej kolumny i wiersza znajduje się wynik mnożenia tych dwóch liczb, w ten sposób powstaje tabliczka mnożenia.
Zrzut ekranu przedstawia przykładową tabelę zawierającą tabliczkę mnożenia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Zaprojektuj tabelę, wpisując do wiersza 2 (od komórki B2) oraz do kolumny A (od komórki A3) dziesięć kolejnych liczb całkowitych od 1 do 10.
Zaprojektuj w komórce B3 taką formułę, aby po skopiowaniu jej do bloku komórek B3:K12, uzyskać prawidłowe wyniki tabliczki mnożenia. Aby obliczyć wartość tylko w komórce B3, wystarczy zapisać następującą formułę: = A3 * B2. Czy formuła ta może być skopiowana do pozostałych komórek tabliczki mnożenia? Nie, po jej skopiowaniu otrzymasz błędne wyniki mnożenia. Zastosuj więc adresowanie mieszane. Zastanów się, które elementy w adresach komórek powinny być zablokowane.
Zwróć uwagę na znaczenie wiersza 2 i kolumny A. Zauważ, że kopiując formułę z komórki B3 do komórek na prawo od niej, adres komórki A3 nie powinien ulegać zmianie, więc należy zablokować zmianę nazwy kolumny A. Jednocześnie kopiując formułę z komórki B3 do komórek poniżej od niej, adres komórki B2 nie powinien ulegać zmianie, więc należy zablokować zmianę numeru wiersza tj 2. W efekcie formuła powinna mieć następującą postać: =$A3*B$2. Skopiuj formułę z komórki B3 do bloku komórek B3:K12.
RRmv62gngAwv0
Zrzut ekranu przedstawia tabelę zawierającą tabliczkę mnożenia. Tabela składa się z jedenastu kolumn i dwunastu wierszy. Pierwszy wiersz jest koloru niebieskiego i posiada napis tabliczka mnożenia. W drugim wierszu pierwsze pole jest puste, a pozostałe są ponumerowane od jeden do dziesięć. Pierwsza kolumna poniżej pustego pola również jest ponumerowana od jeden do dziesięć. Na przedłużeniu danej kolumny i wiersza znajduje się wynik mnożenia tych dwóch liczb, w ten sposób powstaje tabliczka mnożenia. W polu gdzie powinien znajdować się wynik mnożenia jeden razy jeden znajduje się polecenie <math aria‑label='równa się a trzy razy be dwa'>=$A3*B$2.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z tabliczką mnożenia.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 10
Oblicz wartość wyrażenia algebraicznego ax + b dla podanych wartości współczynników a, b oraz zmiennej x. W tym celu utwórz formułę w jednej komórce i skopiuj ją do pozostałych. W formule zastosuj adresowanie mieszane komórek.
R1VkXAcW7rRqG
Plik do pobrania dotyczący obliczenia wartości wyrażenia algebraicznego.
Arkusz kalkulacyjny – Obliczanie wartości wyrażenia algebraicznego.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik XLSX o rozmiarze 11.13 KB w języku polskim
Przykładowa tabela:
RrzUjWCP2WSQP
Zrzut ekranu przedstawia tabelę składająca się z trzynastu kolumn i dwunastu wierszy. Dwa pierwsze wiersze w trzech pierwszych kolumnach są scalone. W kolumnach tych znajdują się Numer serii, a oraz b. Pierwszy wiersz w pozostałych kolumnach jest scalony i znajduje się w nim napis a razy x plus b. Pod nim znajduje się drugi wiersz, w którym znajdują się wartości od minus pięć do cztery. W pierwszej kolumnie pod numerem serii znajdują się kolejno liczby od jeden do dziesięć. W drugiej kolumnie pod oznaczeniem a znajdują się wartości: dwa, czterdzieści pięć, pięć, trzydzieści pięć, dwadzieścia, piętnaście, dwadzieścia, minus trzy, minus czterdzieści oraz minus sześć. W trzeciej kolumnie pod oznaczeniem b znajdują się wartości: sześć, cztery, sześćdziesiąt, dwadzieścia, piętnaście, osiemdziesiąt, minus pięćdziesiąt, zero, zero oraz minus pięćdziesiąt. W czwartej kolumnie pod wartością minus pięć znajdują się wartości: minus cztery, minus dwieście dwadzieścia jeden, trzydzieści pięć, minus sto pięćdziesiąt pięć, minus osiemdziesiąt pięć, pięć, minus sto pięćdziesiąt, piętnaście, dwieście oraz minus dwadzieścia. W piątej kolumnie pod wartością minus cztery znajdują się wartości: minus dwa, minus sto siedemdziesiąt sześć, czterdzieści, minus sto dwadzieścia, minus sześćdziesiąt pięć, dwadzieścia, minus sto trzydzieści, dwanaście, sto sześćdziesiąt oraz minus dwadzieścia sześć. W szóstej kolumnie pod wartością minus trzy znajdują się wartości: zero, minus sto trzydzieści jeden, czterdzieści pięć, minus osiemdziesiąt pięć, minus czterdzieści pięć, trzydzieści pięć, minus sto dziesięć, dziewięć, sto dwadzieścia oraz minus trzydzieści dwa. W siódmej kolumnie pod wartością minus dwa znajdują się wartości: dwa, minus osiemdziesiąt sześć, pięćdziesiąt, minus pięćdziesiąt, minus dwadzieścia pięć, pięćdziesiąt, minus dziewięćdziesiąt, sześć, osiemdziesiąt oraz minus trzydzieści osiem. W ósmej kolumnie pod wartością minus jeden znajdują się wartości: cztery, minus czterdzieści jeden, pięćdziesiąt pięć, minus piętnaście, minus pięć, sześćdziesiąt pięć, minus siedemdziesiąt, trzy, czterdzieści oraz minus czterdzieści cztery. W dziewiątej kolumnie pod wartością zero znajdują się wartości: sześć, cztery, sześćdziesiąt, dwadzieścia, piętnaście, osiemdziesiąt, minus pięćdziesiąt, zero, zero oraz minus pięćdziesiąt. W dziesiątej kolumnie pod wartością jeden znajdują się wartości: osiem, czterdzieści dziewięć, sześćdziesiąt pięć, pięćdziesiąt pięć, trzydzieści pięć, dziewięćdziesiąt pięć, minus trzydzieści, minus trzy, minus czterdzieści oraz minus pięćdziesiąt sześć. W jedenastej kolumnie pod wartością dwa znajdują się wartości: dziesięć, dziewięćdziesiąt cztery, siedemdziesiąt, dziewięćdziesiąt, pięćdziesiąt pięć, sto dziesięć, minus dziesięć, minus sześć, minus osiemdziesiąt oraz minus sześćdziesiąt dwa. W dwunastej kolumnie pod wartością trzy znajdują się wartości: dwanaście, sto trzydzieści dziewięć, siedemdziesiąt pięć, sto dwadzieścia pięć, siedemdziesiąt pięć, sto dwadzieścia pięć, dziesięć, minus dziewięć, minus sto dwadzieścia oraz minus sześćdziesiąt osiem. W ostatniej kolumnie pod wartością cztery znajdują się wartości: czternaście, sto osiemdziesiąt cztery, osiemdziesiąt, sto sześćdziesiąt, dziewięćdziesiąt pięć, sto czterdzieści, trzydzieści, minus dwanaście, minus sto sześćdziesiąt oraz minus siedemdziesiąt cztery.
Zrzut ekranu przedstawia tabelę do obliczania wartości wyrażenia algebraicznego.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RXLn1BGje8fx8
Zrzut ekranu przedstawia tabelę składająca się z trzynastu kolumn i dwunastu wierszy. Dwa pierwsze wiersze w trzech pierwszych kolumnach są scalone. W kolumnach tych znajdują się Numer serii, a oraz b. Pierwszy wiersz w pozostałych kolumnach jest scalony i znajduje się w nim napis a razy x plus b. Pod nim znajduje się drugi wiersz, w którym znajdują się wartości od minus pięć do cztery. W pierwszej kolumnie pod numerem serii znajdują się kolejno liczby od jeden do dziesięć. W drugiej kolumnie pod oznaczeniem a znajdują się wartości: dwa, czterdzieści pięć, pięć, trzydzieści pięć, dwadzieścia, piętnaście, dwadzieścia, minus trzy, minus czterdzieści oraz minus sześć. W trzeciej kolumnie pod oznaczeniem b znajdują się wartości: sześć, cztery, sześćdziesiąt, dwadzieścia, piętnaście, osiemdziesiąt, minus pięćdziesiąt, zero, zero oraz minus pięćdziesiąt. W czwartej kolumnie pod wartością minus pięć znajdują się wartości: polecenie <math aria‑label='równa się be trzy razy de dwa dodać ce trzy'>=$B3*D$2+$C3, minus dwieście dwadzieścia jeden, trzydzieści pięć, minus sto pięćdziesiąt pięć, minus osiemdziesiąt pięć, pięć, minus sto pięćdziesiąt, piętnaście, dwieście oraz minus dwadzieścia. W piątej kolumnie pod wartością minus cztery znajdują się wartości: pierwsza wartość jest zasłonięta przez polecenie z poprzedniej kolumny, minus sto siedemdziesiąt sześć, czterdzieści, minus sto dwadzieścia, minus sześćdziesiąt pięć, dwadzieścia, minus sto trzydzieści, dwanaście, sto sześćdziesiąt oraz minus dwadzieścia sześć. W szóstej kolumnie pod wartością minus trzy znajdują się wartości: zero, minus sto trzydzieści jeden, czterdzieści pięć, minus osiemdziesiąt pięć, minus czterdzieści pięć, trzydzieści pięć, minus sto dziesięć, dziewięć, sto dwadzieścia oraz minus trzydzieści dwa. W siódmej kolumnie pod wartością minus dwa znajdują się wartości: dwa, minus osiemdziesiąt sześć, pięćdziesiąt, minus pięćdziesiąt, minus dwadzieścia pięć, pięćdziesiąt, minus dziewięćdziesiąt, sześć, osiemdziesiąt oraz minus trzydzieści osiem. W ósmej kolumnie pod wartością minus jeden znajdują się wartości: cztery, minus czterdzieści jeden, pięćdziesiąt pięć, minus piętnaście, minus pięć, sześćdziesiąt pięć, minus siedemdziesiąt, trzy, czterdzieści oraz minus czterdzieści cztery. W dziewiątej kolumnie pod wartością zero znajdują się wartości: sześć, cztery, sześćdziesiąt, dwadzieścia, piętnaście, osiemdziesiąt, minus pięćdziesiąt, zero, zero oraz minus pięćdziesiąt. W dziesiątej kolumnie pod wartością jeden znajdują się wartości: osiem, czterdzieści dziewięć, sześćdziesiąt pięć, pięćdziesiąt pięć, trzydzieści pięć, dziewięćdziesiąt pięć, minus trzydzieści, minus trzy, minus czterdzieści oraz minus pięćdziesiąt sześć. W jedenastej kolumnie pod wartością dwa znajdują się wartości: dziesięć, dziewięćdziesiąt cztery, siedemdziesiąt, dziewięćdziesiąt, pięćdziesiąt pięć, sto dziesięć, minus dziesięć, minus sześć, minus osiemdziesiąt oraz minus sześćdziesiąt dwa. W dwunastej kolumnie pod wartością trzy znajdują się wartości: dwanaście, sto trzydzieści dziewięć, siedemdziesiąt pięć, sto dwadzieścia pięć, siedemdziesiąt pięć, sto dwadzieścia pięć, dziesięć, minus dziewięć, minus sto dwadzieścia oraz minus sześćdziesiąt osiem. W ostatniej kolumnie pod wartością cztery znajdują się wartości: czternaście, sto osiemdziesiąt cztery, osiemdziesiąt, sto sześćdziesiąt, dziewięćdziesiąt pięć, sto czterdzieści, trzydzieści, minus dwanaście, minus sto sześćdziesiąt oraz minus siedemdziesiąt cztery.
Zrzut ekranu przedstawia rozwiązanie ćwiczenia z obliczaniem wartości wyrażeń algebraicznych.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R2qJ4l2se7C5l
Ćwiczenie 11
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się oznaczenie H jeden.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się oznaczenie H jeden.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
ROYWAKtisGZi1
Ćwiczenie 12
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera wraz z cyfrą. W pierwszej kolumnie są litery I, w drugiej kolumnie są litery J, a w trzeciej kolumnie są litery K. W pierwszym wierszu są liczby siedem, w drugim są liczby osiem, a w trzecim są liczby dziewięć.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera wraz z cyfrą. W pierwszej kolumnie są litery I, w drugiej kolumnie są litery J, a w trzeciej kolumnie są litery K. W pierwszym wierszu są liczby siedem, w drugim są liczby osiem, a w trzecim są liczby dziewięć.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R1BH7RKnsSwxE
Ćwiczenie 13
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się oznaczenie A jeden.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się oznaczenie A jeden.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RVsGinHFiqPMk
Ćwiczenie 14
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera D wraz z cyfrą. W pierwszym wierszu są liczby siedem, w drugim są liczby osiem, a w trzecim są liczby dziewięć.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera D wraz z cyfrą. W pierwszym wierszu są liczby siedem, w drugim są liczby osiem, a w trzecim są liczby dziewięć.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RtXcLryjYzxHE
Ćwiczenie 15
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera D wraz z cyfrą. W pierwszym wierszu są liczby szesnaście, w drugim są liczby siedemnaście, a w trzecim są liczby osiemnaście.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera D wraz z cyfrą. W pierwszym wierszu są liczby szesnaście, w drugim są liczby siedemnaście, a w trzecim są liczby osiemnaście.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RH8V6PAGQsAFN
Ćwiczenie 16
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera wraz z cyfrą. W pierwszej kolumnie są litery H, w drugiej kolumnie są litery I, a w trzeciej kolumnie są litery J. W pierwszym wierszu są liczby pięć, w drugim są liczby cześć, a w trzecim są liczby siedem.
Widoczna tabela składa się z trzech kolumn i trzech wierszy. W każdej komórce znajduje się litera wraz z cyfrą. W pierwszej kolumnie są litery H, w drugiej kolumnie są litery I, a w trzeciej kolumnie są litery J. W pierwszym wierszu są liczby pięć, w drugim są liczby cześć, a w trzecim są liczby siedem.
Rodzaje adresowania
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Zapamiętaj!
W zapisie formuł stosuje się trzy rodzaje adresowania komórek:
względne,
bezwzględne,
mieszane.
W zależności od zastosowanego adresowania, adres komórki w wyniku kopiowania formuły ulega zmianie lub nie. Znak $ w zapisie adresu komórki blokuje zmiany, tzn. znak $ przed oznaczeniem kolumny powoduje, że oznaczenie to pozostaje niezmienione i analogicznie znak $ przed numerem wiersza w adresie powoduje, że numer ten pozostanie również niezmieniony w procesie kopiowania formuły. Jeśli w adresie komórki nie ma symbolu $, to oznacza, że adres komórki jest względny. Pojedynczy symbol $ przed numerem wiersza, lub nazwą kolumny, oznacza adresowanie mieszane. Dwa symbole $ przed oznaczeniem kolumny i numerem wiersza oznacza adresowanie bezwzględne.