Przeanalizujmy teraz przykłady, w których ustalimy adres sieci i adres rozgłoszeniowy na podstawie adresu IP hosta oraz maski sieci.

Przykład 1

Na podstawie adresu IPv4 hosta 192.168.46.76 oraz maski sieci 255.255.255.0 oblicz adres sieci, adres rozgłoszeniowy oraz możliwą do zaadresowania w sieci liczbę hostów.

Dane:

  • adres IPv4 hosta w sieci: 192.168.46.76,

  • maska stosowana w tej sieci: /24 (255.255.255.0).

Rozwiązanie:

1. Obliczanie adresu sieci:

1.1. Zamieniamy na postać binarnąpostać binarnapostać binarną adres IPv4 hosta oraz maskę (każdy oktet adresu IP i maski osobno):

RxuneWWXjYV2S1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.2. Mnożymy każdy bit adresu IPv4 z odpowiadającymi mu bitem maski, następnie uzyskaną liczbę konwertujemy na postać dziesiętną:

R1SDZMC5SASjo1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.3. Otrzymana liczba, czyli 192.168.46.0, to adres sieci, w jakiej pracuje host o adresie 192.168.46.76.

2. Obliczanie adresu rozgłoszeniowego:

2.1. Negujemy postać binarną maski (zamieniamy jedynki na zera, a zera na jedynki), a następnie określamy postać dziesiętną otrzymanej po negacji liczby:

R758Wsm3JfHsf1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.2. Otrzymaną liczbę dodajemy do adresu sieci:

R1ZshqCYuiXIU1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.3. Otrzymana liczba, czyli 192.168.46.255, to adres rozgłoszeniowy sieci o adresie 192.168.46.0.

3. Obliczanie liczby hostów:

3.1 Liczbę hostów w sieci oblicza się ze wzoru:

2liczba zer w masce2

gdzie -2 oznacza, że obliczając liczbę możliwych do zaadresowania w sieci hostów, nie bierzemy pod uwagę adresu sieci oraz adresu rozgłoszeniowego!

3.2 Podstawiając właściwe liczby do wzoru, otrzymamy liczbę hostów:

232242 =28  2 = 256  2 = 254

Podsumowanie:

  • adres sieci: 192.168.46.0/24

  • adres rozgłoszeniowy: 192.168.46.255

  • liczba hostów: 254

  • adres pierwszego hosta: 192.168.46.1

  • adres ostatniego hosta: 192.168.46.254

Ważne!

Adresem hosta nie może być adres sieci oraz adres rozgłoszeniowy!

Przykład 2

Na podstawie adresu IPv4 hosta 151.18.146.226 oraz maski sieci 255.255.0.0 oblicz adres sieci, adres rozgłoszeniowy oraz możliwą do zaadresowania w sieci liczbę hostów.

Dane:

  • adres IPv4 hosta w sieci: 151.18.146.226,

  • maska stosowana w tej sieci: /16 (255.255.0.0).

Rozwiązanie:

1. Obliczanie adresu sieci:

1.1. Zamieniamy na postać binarną adres IPv4 hosta oraz maskę:

R1Y7jy2Pmbfwo1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.2. Mnożymy każdy bit adresu IPv4 z odpowiadającym mu bitem maski, następnie uzyskaną liczbę konwertujemy na postać dziesiętną:

R1UqmIqm4gMqv1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.3. Otrzymana liczba, czyli 151.18.0.0, to adres sieci, w jakiej pracuje host o adresie 151.18.146.226.

2. Obliczanie adresu rozgłoszeniowego:

2.1. Negujemy postać binarną maski (zamieniamy jedynki na zera, a zera na jedynki), a następnie określamy postać dziesiętną otrzymanej po negacji liczby:

R9ZCIkLEjMxdK1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.2. Otrzymaną liczbę dodajemy do adresu sieci:

Rx47Alrsk4mOK1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.3. Otrzymana liczba, czyli 151.18.255.255, to adres rozgłoszeniowy sieci o adresie 151.18.0.0.

3. Obliczanie liczby hostów:

3.1 Liczbę hostów w sieci oblicza się ze wzoru:

2liczba zer w masce2

W tym przykładzie również -2 oznacza, że obliczając liczbę możliwych do zaadresowania w sieci hostów, nie bierzemy pod uwagę adresu sieci oraz adresu rozgłoszeniowego.

3.2 Podstawiając właściwe liczby do wzoru, otrzymamy liczbę hostów:

2 32 16 2   = 2 16     2   =   65536     2   =   65534

Podsumowanie:

  • adres sieci: 151.18.0.0/16

  • adres rozgłoszeniowy: 151.18.255.255

  • liczba hostów: 65 534

  • adres pierwszego hosta: 151.18.0.1

  • adres ostatniego hosta: 151.18.255.254

Adresowanie bezklasowe

Wprowadziliśmy już pojęcie adresowania klasowego i podział adresów IPv4 na klasy. Podział ten zakłada stosowanie konkretnych, niezmieniających się masek sieci. Maski dla poszczególnych klas zdefiniowane zostały następująco:

  • klasa A – 255.0.0.0 – /8,

  • klasa B – 255.255.0.0 – /16,

  • klasa C – 255.255.255.0 – /24.

Sztywny podział na klasy nie zawsze się sprawdza. Często istnieje konieczność samodzielnego określenia liczby możliwych do zaadresowania hostów na podstawie zakładanej wielkości sieci. Mamy wtedy do czynienia z elastycznym adresowaniem, nazywanym adresowaniem bezklasowym. Nie używamy w nim domyślnych, sztywno zdefiniowanych klas i masek. Zamiast tego posługujemy się maskami, za pomocą których dowolnie możemy ustalać wielkość sieci.

Prześledźmy teraz kolejny przykład, dotyczący obliczania adresu sieci i adresu rozgłoszeniowego, w którym tym razem zastosujemy adresowanie bezklasowe.

Przykład 3

Na podstawie adresu IPv4 hosta 85.18.146.222 oraz maski sieci 255.224.0.0 oblicz adres sieci, adres rozgłoszeniowy oraz możliwą do zaadresowania w sieci liczbę hostów.

Dane:

  • adres IPv4 hosta w sieci: 85.18.146.222,

  • maska stosowana w tej sieci: /11 (255.224.0.0).

Rozwiązanie:

1. Obliczanie adresu sieci:

1.1. Zamieniamy na postać binarną adres IPv4 hosta oraz maskę:

R66MChaZ3LV5i1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.2. Mnożymy każdy bit adresu IPv4 z odpowiadającym mu bitem maski, a następnie uzyskaną liczbę konwertujemy na postać dziesiętną:

RkIVPxGLxcAsk1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

1.3. Otrzymana liczba, czyli 85.0.0.0, to adres sieci, w jakiej pracuje host o adresie 85.18.146.222.

2. Obliczanie adresu rozgłoszeniowego:

2.1. Negujemy postać binarną maski (zamieniamy jedynki na zera, a zera na jedynki), a następnie określamy postać dziesiętną otrzymanej po negacji liczby:

R14oX3zF6BE0v1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.2. Otrzymaną liczbę dodajemy do adresu sieci:

RXkCoLURrOj9A1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

2.3. Otrzymana liczba, czyli 85.31.255.255, to adres rozgłoszeniowy sieci o adresie 85.0.0.0.

3. Obliczanie liczby hostów:

3.1 Liczbę hostów w sieci oblicza się ze wzoru:

2liczba zer w masce2

ponownie -2 oznacza, że obliczając liczbę możliwych do zaadresowania w sieci hostów, nie bierzemy pod uwagę adresu sieci oraz adresu rozgłoszeniowego.

3.2 Podstawiając właściwe liczby do wzoru, otrzymamy liczbę hostów:

232112 =221  2 = 2 097 152  2 = 2 097 150

Podsumowanie:

  • adres sieci: 85.0.0.0/11

  • adres rozgłoszeniowy: 85.31.255.255

  • liczba hostów: 2 097 150

  • adres pierwszego hosta: 85.0.0.1

  • adres ostatniego hosta: 85.31.255.254

Technika VLSM

Technika VLSM (ang. Variable Length Subnet Mask), zwana techniką zmiennej maski, pozwala tworzyć sieci i dzielić je na podsieci, uwzględniając zakładaną dla danej sieci liczbę hostów.

Przykład 4

Chcemy, aby w sieci pracowało 400 hostów (komputerów, drukarek, smartfonów). Jest to sieć lokalna, dlatego jako administratorzy sami możemy dobrać adresy prywatne stosowane w sieci.

Ustalamy adres sieci 192.168.1.0. Następnie dobieramy maskę. Nasz adres to wyjściowa klasa C, a jak wiemy, w klasie C mamy domyślną maskę /24. Sprawdźmy, czy pozwala ona zaadresować potrzebną liczbę hostów. Obliczymy to ponownie za pomocą wzoru:

2liczba zer w masce2

Przy masce równej 255.255.255.0 (/24) liczba hostów w sieci wynosi 254 (2Indeks górny 8-2). Nie możemy użyć tej maski, ponieważ nie pozwala ona na zaadresowanie wymaganej liczby hostów.

Spróbujmy zatem użyć maski bezklasowej. Analizując wzór na liczbę hostów, dochodzimy do wniosku, że zwiększenie maski powoduje zmniejszenie liczby hostów w sieci (np. maska 255.255.255.128 [/25] = 2Indeks górny 7 - 2 = 126 hostów).

Musimy zatem zmniejszyć maskę. Sprawdźmy, czy maska 255.255.254.0, czyli /23, będzie wystarczająca. Gdy podstawimy odpowiednie liczby do wzoru, otrzymamy wynik, zgodnie z którym przy masce /23 liczba możliwych do zaadresowania hostów wynosi 510 (2Indeks górny 9  Indeks górny koniec- 2). Jest to więc odpowiednia maska.

Podsumowanie:

Jeśli w sieci ma pracować przynajmniej 400 hostów, maskę dla takiej sieci możemy ustawić na /23 (255.255.254.0).

Możemy wskazać również adres sieci, a także obliczyć adres rozgłoszeniowy:

  • adres sieci: 192.168.1.0 /23

  • maska dziesiętnie: 255.255.254.0

  • adres rozgłoszeniowy: 192.168.2.255 (odwrócona maska: 0.0.1.255 plus adres sieci: 192.168.1.0)

  • pierwszy host w sieci: 192.168.1.1

  • ostatni host w sieci: 192.168.2.254

Przykład 5

Chcemy, aby w naszej sieci pracowało ok. 1400 hostów (komputerów, drukarek, smartfonów). Jest to sieć lokalna, więc ponownie sami dobieramy adresy prywatne stosowane w niej.

Wybieramy tym razem adres klasy B, czyli 172.16.0.0. Następnie dobieramy maskę. Wiemy, że w klasie B domyślna maska to /16. Należy sprawdzić, czy taka maska pozwala zaadresować wystarczającą liczbę hostów. Podstawiamy odpowiednie wartości do wzoru:

232162 =216  2 = 65 536  2 = 65 534

Przy masce równej 255.255.0.0 (/16) liczba hostów w sieci wynosi 65 532 (2Indeks górny 16-2), a to oznacza, że taką maskę możemy zastosować, jednak liczba możliwych hostów jest bardzo duża – nie potrzebujemy ich aż tylu.

Ponownie spróbujmy użyć maski bezklasowej. W tym wypadku powinniśmy zwiększyć maskę.

Sprawdźmy, czy maska 255.255.248.0, czyli /21, będzie właściwa. Po podstawieniu odpowiednich liczb do wzoru, dowiadujemy się, że przy masce /21 liczba możliwych do zaadresowania hostów wynosi 2046 (2Indeks górny 32 - 21 - 2 = 2Indeks górny 11 - 2). Jest to więc odpowiednia maska.

Podsumowując:

Jeśli w sieci ma pracować przynajmniej ok. 1400 hostów, maskę dla takiej sieci możemy ustawić na /21 (255.255.248.0). Pozostało jeszcze wskazać adres sieci, adres rozgłoszeniowy oraz pierwszy i ostatni host w sieci. Zatem:

  • adres sieci: 172.16.0.0 /23

  • maska dziesiętnie: 255.255.248.0

  • adres rozgłoszeniowy: 172.16.7.255 (odwrócona maska: 0.0.7.255 plus adres sieci: 172.16.0.0)

  • pierwszy host w sieci: 172.16.0.1

  • ostatni host w sieci: 172.16.7.254

Ćwiczenie 1

Administrator szkolnej sieci komputerowej o adresie 192.168.17.0/24 zlecił ci utworzenie podsieci, w której ma pracować tylko 14 hostów. Wskaż lub oblicz:

  • adres sieci,

  • maskę podsieci,

  • adres rozgłoszeniowy,

  • adres pierwszego hosta,

  • adres ostatniego hosta.

Słownik

postać binarna
postać binarna

zapis liczby wykorzystujący tylko dwie wartości: 0 i 1

prefiks sieci
prefiks sieci

skrócony zapis maski podsieci (np. /16 /24)