Przeczytaj
Amoniak
Jednym z najbardziej znanych związków azotu jest amoniak – lekki, bezbarwny gaz o charakterystycznym zapachu, drażniący błony śluzowe, lżejszy od powietrza. Jego wzór sumaryczny to .
Metody otrzymywania azanu
Metodą otrzymywania amoniaku na skalę przemysłową jest metoda bezpośredniej syntezy z wodoru i azotu.
Przedstawia ją poniższy zapis równania reakcji:
Nazwa metody pochodzi od nazwisk dwóch odkrywców.
Pierwszy, Fritz Haber [frɪts], niemiecki fizykochemik, jest odkrywcą metody bezpośredniej syntezy amoniaku przy użyciu katalizatorów i wysokiego ciśnienia, za co otrzymał w 1918 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.
Natomiast do zasług Carla Boscha, chemika przemysłowego, przypisuje się wykorzystanie metody na dużą skalę. Również otrzymał Nagrodę Nobla w 1931 r., wraz z Friedrichem Bergiusem, za badania nad reakcjami prowadzonymi w warunkach wysokiego ciśnienia.
Okazało się bowiem, że metoda Harbera‑Bosha jest ekonomicznie najlepiej opłacalna.
Inne metody:
otrzymywanie amoniaku, działając mocną zasadą na sole amonowe w podwyższonej temperaturze – reakcja ta służy do wykrycia obecności jonów w roztworze wodnym:
poddawanie soli amonowych termicznemu rozkładowi:
Doświadczenie
Zaprojektuj doświadczenie, za pomocą którego otrzymasz amoniak, mając do dyspozycji 20 g salmiakusalmiaku. Zapisz w formularzu niezbędny sprzęt i odczynniki, instrukcję, obserwację oraz wnioski.
Sprawdź, czy Twoje odpowiedzi są tożsame z tymi przedstawionymi na grafice interaktywnej.
Oblicz wydajność reakcji, w której otrzymano 7 amoniaku po dodaniu nadmiaru wodnego roztworu wodorotlenku sodu do roztworu zawierającego 20 g salmiaku (chlorku amonu). Mieszaninę ogrzewano.
Właściwości chemiczne amoniaku
Amoniak bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, a powstały roztwór ma odczynodczyn zasadowy:
Nietrwałość soli amonowych wykorzystuje się np. w innego rodzaju niż powszechnie znany proszku do pieczenia, którego składnikiem jest wodorowęglan amonu:
Amoniak reaguje z chlorowodorem, tworząc białe dymy chlorku amonu (tzw. salmiak):
Amoniak spala się w tlenie, tworząc azot i wodę:
W obecności katalizatorakatalizatora produktem spalania amoniaku w tlenie jest tlenek azotu(II):
Słownik
cecha roztworu elektrolitu zależna od równowagi między właściwościami kwasowymi i zasadowymi substancji rozpuszczonych w roztworze, może być kwaśny, zasadowy lub obojętny – w zależności od tego, czy przeważa stężenie (aktywność) jonów oksoniowych , czy jonów wodorotlenkowych
substancja, której obecność powoduje przyśpieszenie lub spowolnienie reakcji chemicznej
substancja krystaliczna stosowana m.in. do lutowania, cynkowania oraz jako składnik nawozów
Bibliografia
Encyklopedia PWN
Krzeczkowska M., Loch J., Mizera A., Repetytorium chemia. Liceum – poziom podstawowy i rozszerzony, Warszawa – Bielsko‑Biała 2010.