bg‑red

Rodzaje korozji

Korozją nazywa się proces postępującego stopniowo niszczenia materiałów, zachodzącego na skutek oddziaływań pomiędzy ich powierzchnią tych przedmiotów, a otaczających ich środowiskiem. Proces ten nie dotyczy wyłącznie metali, dotyka on także materiałów: niemetalicznych, drewna, skał, szkła czy też tworzyw sztucznych.

Pojęcie „korozja” jest stosowane w odniesieniu do niszczenia struktury:1
Pojęcie „korozja” jest stosowane w odniesieniu do niszczenia struktury:

Mimo tego, materiałem, który jako pierwszy przychodzi na myśl, gdy mówimy o korozji, jest metal. Korozję metali możemy podzielić ze względu na rodzaj środowiska, w którym ona następuje. Dzięki temu wyróżniamy:

  • korozję chemiczną;

  • korozję elektrochemiczną.

1

Proces korozji metali może przebiegać według różnych mechanizmów, a to, który z nich będzie mieć miejsce w danym przypadku, zależy m.in. od rodzaju metalu lub jego stopu, środowiska w którym znajduje się dany metal, a także od tego, jaką funkcję spełnia i czy jest poddany naprężeniom mechanicznym. W efekcie korozja metali może przyjmować różne formy i kształty, które są charakterystyczne tylko dla jednego z jej typów.

Z kolei, w zależności od rodzaju i charakteru zniszczenia korozyjnego metali, rozróżnia się:

  • korozję ogólną;

  • korozję szczelinową;

  • korozję wżerową;

  • korozję nitkowatą;

  • korozję międzykrystaliczną;

  • korozję naprężeniową;

  • korozję galwaniczną;

  • erozję.

bg‑red

Jak wygląda korozja metali?

Czy wiesz, że wygląd zniszczeń korozyjnych może pomóc Ci ocenić, według jakiego mechanizmu ona przebiega? Przypomnij sobie metalowy, skorodowany przedmiot, który ostatnio widziałeś, a następnie przeanalizuj zdjęcia zawarte w poniższej galerii grafik interaktywnych oraz zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi na każdym z nich. Czy któryś z wymienionych rodzajów korozji odpowiada przedmiotowi, o którym pomyślałeś?

1
1
Polecenie 1

Zapoznałeś się już z informacjami, umożliwiającymi identyfikację różnych typów korozji, na podstawie wyglądu zniszczonych materiałów. Skoro poznałeś już teorię, to czas na odrobinę praktyki. Spróbuj przyporządkować właściwy typ korozji do zamieszczonych poniżej zdjęć.

RzAGKkD8oAukT
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.
R19iLZ0RCShpd
(Uzupełnij).
bg‑red

Korozja innych materiałów

Niszczenie betonowych i żelbetonowychżelbet (żelazobeton)żelbetonowych konstrukcji, butwienie i stopniowy rozpad drewna czy też powszechnie znane matowienie szkła mytego w zmywarce to także przykłady procesów korozyjnych. Korozji mogą ulegać również materiały wykonane z tworzyw sztucznych. Najczęściej procesy te przebiegają pod wpływem czynników fizykochemicznych (np. topnienie, rozpuszczanie, ługowanieługowanieługowanie) lub mikrobiologicznych.

Rl3yQMHdMjZBZ
Korozja szkła
Źródło: THausherr, commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 2.0.
Ciekawostka

Erozja to proces niszczenia powierzchni skorupy ziemskiej pod wpływem działania czynników środowiskowych, takich jak woda (erozja wodna), wiatr (erozja eoliczna (wiatrowa), przemieszczanie się lodowców (erozja lodowcowa (glacjalna)) bądź spowodowane siłami przyciągania ziemskiego (np. obrywanie lub osuwanie się skał).

Mechanizm przebiegu korozji erozyjnej metali jest podobny do tego, w jaki sposób erozja wodna kształtuje powierzchnie skalne. W obu przypadkach dochodzi do niszczenia pierwotnego materiału (metalu lub skały) pod wpływem przepływu cieczy, która niesie ze sobą także cząstki mechaniczne. Ich obecność potęguje niszczące właściwości przepływającej substancji ciekłej.

R1Hq6LuugezOu
Przykład erozji skał
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.

Słownik

ługowanie
ługowanie

proces transportu masy z fazy stałej do fazy ciekłej; rodzaj ekstrakcji prostej; polega na wypłukiwaniu danej substancji z fazy stałej za pomocą rozpuszczalnika; rozpuszczalnik dobiera się tak, aby z fazy stałej wymywana była albo pożądana substancja, albo zanieczyszczenia; po zakończeniu ekstrakcji dokonuje się rozdziału roztworu i pozostałej fazy stałej, np. przez dekantację lub sączenie

żelbet (żelazobeton)
żelbet (żelazobeton)

kompozyt strukturalny składający się z betonu wzmocnionego stalowymi prętami zbrojeniowymi lub jednym elementem stalowym, zwanym wkładką stalową; żelbet formuje się w elementy konstrukcyjne lub całe obiekty monolityczne za pomocą form drewnianych (szalowanie), stalowych lub plastikowych

stop
stop

substancja składająca się z 2 lub więcej pierwiastków chemicznych, z których co najmniej 1, ale występujący w przeważającej ilości, jest metalem

zmęczenie materiału
zmęczenie materiału

zjawisko pękania materiału pod wpływem cyklicznie zmieniających się naprężeń

stal niestopowa (daw. stal węglowa)
stal niestopowa (daw. stal węglowa)

typ stali, w których zawartość określonych pierwiastków jest mniejsza od pewnych wartości granicznych

Bibliografia

Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 1987.

Bogdańska Zarembina A., Matusewicz E. I., Matusewicz j., Chemia dla szkół średnich, Warszawa 1997.

Kaczyński J., Czaplicki A., Chemia ogólna, Warszawa 1974.

Litwin M., Styka – Wlazło S., Szymońska J., Chemia ogólna i nieorganiczna. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, Warszawa 2002.

Pazdro K. M., Chemia ogólna. Część 1. Podręcznik do kształcenia rozszerzonego w liceach, Warszawa 2009.