Przeczytaj
Na świecie coraz powszechniejsze staje się pozyskiwanie energii elektrycznej z OZEOZE, co wynika z większej świadomości presji wywieranej przez wykorzystywanie źródeł nieodnawialnych na środowisko, a także ze świadomości ich wyczerpywania się. Największy wzrost wytwarzania energii elektrycznej z OZE miał miejsce na świecie po 2000 r., wciąż jednak w niewielu krajach OZE są głównym źródłem energii elektrycznej. Największy udział źródeł odnawialnych w wytwarzaniu energii obserwuje się w krajach skandynawskich oraz Brazylii, ponadto wiele krajów środkowoafrykańskich i północnej części Ameryki Południowej cechuje się wysokimi odsetkami wykorzystania OZE w produkcji energii elektrycznej.
![Wykres warstwowy przedstawia wytwarzanie energii odnawialnej na świat w latach 1965‑2020. Dominuje siła wody - wzrost od wartości 1000 terawatogodzin w 1965 roku do wartości około 4200 terawatogodzin w 2020 roku. Siła wiatru, energia słoneczna oraz inne źródła - ich znaczenie wzrasta, choć do roku 2000 udział był niewielki. Siła wiatru odgrywa większą rolę niż energia słoneczna oraz inne źródła energii. Wartość wszystkich źródeł energii w roku 2020 wynosi ponad 7000 terawatogodzin. To wzrost od wartości 1000 terawatogodzin w roku 1965.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RUjp75oKqSaEl/1647520027/6UlG6hh7MRqBCXVt7fE7cYM8XruRzzaL.png)
![Mapa świata przedstawia udział produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w 2020 roku. Do 20 procent: Kuba, Kosowo, Dominikana, terytorium Gwinei Francuskiej, Polska, Białoruś, Ukraina, Węgry, Czechy, Bułgaria, Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Iran, Azerbejdżan, Mongolia, Syria, Irak, Arabia Saudyjska, Liban, Izrael, Palestyna, Egipt, Jordania, Oman, Jemen, Kuwejt, Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Somalia, Erytrea, Dżibuti, Sudan Południowy, Libia, Czad, Tunezja, Algieria, Niger, Nigeria, Burkina Faso, Banin, Togo, Senegal, Gambia, Liberia, Gwinea Bissau, Botswana, Eswatini, Republika Południowej Afryki, Bangladesz, Korea Południowa, Papua Nowa Gwinea, Malezja, Indonezja, Tajlandia, Tajwan, Wyspy Salomona, Nowa Kaledonia. Do 40 procent: Meksyk, Stany Zjednoczone, Haiti, Puerto Rico, Boliwia, Argentyna, Tanzania, Francja, Belgia, Holandia, Estonia, Rosja, Serbia, Grecja, Macedonia Północna, Bośnia i Hercegowina, Maroko, Mali, Kongo, Gwinea, Chiny, Pakistan, Indie, Japonia, Wietnam, Filipiny, Australia. Do 60 procent: Wenezuela, Gwinea Francuska, Hiszpania, Portugalia, Wielka Brytania, Irlandia, Turcja, Litwa, Włochy, Niemcy, Sudan, Madagaskar, Mauretania, Ghana, Zimbabwe, Rwanda, Gabon, Gwinea Równikowa, Rumunia, Kambodża, Wietnam Sri Lanka. Do 80 procent: Burundi, Kamerun, Sierra Leone, Szwecja, Gruzja, Chorwacja, Czarnogóra, Austria, Szwajcaria, Łotwa, Dania, Kolumbia, Ekwador, Peru, Kanada, El Salwador, Nikaragua, Honduras. Powyżej 80 procent: Nowa Zelandia, Korea Północna, Nepal, Bhutan, Afganistan, Tadżykistan, Kirgistan, Albania, Norwegia, Islandia, Etiopia, Namibia, Mozambik, Kenia, Angola, Demokratyczna Republika Konga, Republika Środkowej Afryki, Uganda, Malawi, Zambia, Kostaryka, Panama, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj, terytorium Grenlandii, Belize. Brak danych: Wybrzeże kości słoniowej, Sahara Zachodnia, Birma.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Hwiel5a6Usa/1647520029/11zkI7rlXC81ehnLjOhZah6eEjuifL47.png)
Energia wiatru
![Zdjęcie przedstawia zbiornik wodny. Na brzegu w tle jest zlokalizowana elektrownia wiatrowa.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RnTzBxJWccAt4/1647520029/9sVfmYUxlDju57YVjIqxBo6HF8yv5EV.jpg)
![Mapa świata przedstawia wytwarzanie energii wiatrowej w 2020 roku. Do 1 kilowatogodziny: Sri Lanka, Nepal, Bhutan, Wietnam, Laos, Kambodża, Malezja, Indonezja, Papua Nowa Gwinea, Mongolia, Korea Północna, Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan, Tadżykistan, Afganistan, Iran, Azerbejdżan, Armenia, Gruzja, Cypr, Syria, Irak, Arabia Saudyjska, Kuwejt, Katar, Jemen, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Liban, Izrael, Słowenia, Serbia, Kosowo, Bośnia i Hercegowina, Macedonia Północna, Czarnogóra, Białoruś, Łotwa, Estonia, Węgry, Czechy, Słowacja, Szwajcaria, Islandia, Kuba, Jamajka, Haiti, Dominikana, Paragwaj, Ekwador, Kolumbia, Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Panama, Gwatemala, Belize, Salwador, Nikaragua, Honduras, Sahara Zachodnia, Algieria, Tunezja, Libia, Sudan, Sudan Południowy, Erytrea, Somalia, Etiopia, Dżibuti, Czad, Niger, Nigeria, Mali, Mauretania, Republika Środkowoafrykańska, Kamerun, Togo, Benin, Ghana, Burkina Faso, Liberia, Sierra Leone, Gwinea, Gambia, Senegal, Gwinea Bissau, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Gabon, Gwinea Równikowa, Uganda, Kenia, Tanzania, Rwanda, Burundi, Madagaskar, Mozambik, Malawi, Zimbabwe, Botswana, Namibia, Angola, Zambia, Lesotho, Suazi. Do 10 kilowatogodzin: Peru, Argentyna, Chile, Kostaryka, Egipt, Maroko, Kenia, RPA, Korea Południowa, Tajwan, Tajlandia, Filipiny, Pakistan, Rosjan, Finlandia, Ukraina, Litwa, Grecja, Bułgaria, Rumunia, Chorwacja, Austria, Nowa Zelandia, Jordania, Urugwaj. Do 25 kilowatogodzin: Australia, Japonia, Polska, Turcja, Włochy, Kanada, Dania, Belgia, Holandia, Irlandia, Portugalia, Meksyk. Do 50 kilowatogodzin: Kanada, Francja, Szwecja. Do 75 kilowatogodzin: Indie, Brazylia, Hiszpania, Wielka Brytania. Do 100 kilowatogodzin: żadne z państw. Do 150 kilowatogodzin: Niemcy. Do 200 kilowatogodzin: żadne z państw. Do 225 kilowatogodzin: żadne z państw. Powyżej 225 kilowatogodzin: Chiny, Stany Zjednoczone. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RTYvn7XXh8Wlg/1647520030/yW4p3RlEGIxj1cqtxYcHXMeezC06vCxE.png)
![Mapa świata przedstawia udział energii pierwotnej pochodzącej z wiatru. Do pół procenta: Kolumbia, Ekwador, Wenezuela, Algieria, Oman, Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kuwejt, Katar, Irak, Iran Uzbekistan, Turkmenistan, Kazachstan, Rosja, Ukraina, Białoruś, Słowacja, Czechy, Szwajcaria, Bangladesz, Japonia, Korea Południowa, Wietnam, Indonezja, Malezja, Tajlandia. Do jednego procenta: Egipt, Łotwa, Filipiny, Sri Lanka Macedonia Północna. Do dwóch procent: Pakistan, Indie, Bułgaria, RPA, Argentyna, Peru. Do trzech procent: Norwegia, Turcja, Chiny, Włochy, Holandia, Australia, Nowa Zelandia, Chile, Meksyk, Kanada, Stany Zjednoczone. Do czterech procent: Polska, Francja, Belgia, Estonia. Powyżej czterech procent: Brazylia, Maroko, Hiszpania, Portugalia, Wielka Brytania, Irlandia, Grecja, Rumunia, Litwa, Finlandia, Szwecja, Niemcy, Austria. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Q26uSFtEA6K/1647520030/eYlaUUXonxkaVBXJs3GPYDPLdbaze3Z4.png)
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie elektrowni wiatrowych. Najmniej Elektrowni znajduje się w Afryce, następnie w kolejności jest Australia i Oceania, Ameryka Południowa, Ameryka Północna, Europa, a najwięcej elektrowni znajduje się w Azji. Elektrownie znajdują się w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Brazylii, Argentynie, Chile, Peru, Urugwaju, Panamie, Nikaragui, Kostaryce, Dominikanie, Hondurasie, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwie, Litwie, Mołdawii, Polsce, Niemczech, Czechach, Grecji, Turcji, Ukrainie, Włoszech, Węgrzech, Danii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Hiszpanii, Portugalii, Maroko, Tunezji, Egipcie, Arabii Saudyjskiej, Etiopii, Republice Południowej Afryki, Iranie, Libanie, Francji, Holandii, Pakistanie, Indiach, Wietnamie, Chinach, Tajwanie, Australii, Filipinach, Tajlandii i Papui Nowej Gwinei.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R5wqSmC6ICaE4/1647520031/29NpwgVMAgsNeAylgswx1FRiuzwNbFMN.png)
Elektrownie wiatrowe na morzu
Hornsea One – farma wiatrowa, której budowa została ukończona na początku 2020 roku, położona jest u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Jej moc maksymalna wynosi 1200 MW, co powinno wystarczyć do zaopatrzenia w energię elektryczną blisko 1 mln mieszkańców. Prąd wytwarza w niej ponad 170 wiatraków o wysokości dochodzącej do 100 m, a moc zainstalowanych turbin waha się od 3,6 do 8 MW. W budowie jest już także projekt Hornsea Two, który zwiększy moc o kolejne 1800 MW.
W czołówce największych farm wiatrowych na świecie dominuje Wielka Brytania. Wśród pierwszych 10 farm wiatrowych aż 7 zlokalizowanych jest w pobliżu Wielkiej Brytanii, ale nawet te największe dysponują tylko połową mocy zainstalowanej w Hornsea One. Pośród tych 10 farm znajdziemy jeszcze dwie z Niemiec oraz jedną z Holandii. Może to jednak wkrótce się zmienić, ponieważ krajem inwestującym znaczne środki w wykorzystanie energii wiatru są Chiny, których plany są bardzo ambitne. Już w 2018 roku w Państwie Środka zbudowano farmy wiatrowe o łącznej mocy 1700 MW.
Elektrownie wiatrowe na lądzie
W przypadku elektrowni wiatrowych położonych na lądzie największą farmą wiatrową mogą poszczycić się Chińczycy. Kilka farm wiatrowych w pobliżu miasta Jiuquan jest częścią projektu o nazwie Gansu Wind Farm Project, który po ukończeniu budowy będzie w stanie generować 20 000 MW. Obecnie projekt jest ukończony w około 40%, jednak i tak pozostaje na pierwszym miejscu wśród elektrowni wiatrowych z dostępną mocą 8000 MW.
Z pewnością do największych lądowych elektrowni wiatrowych należy zaliczyć także Centrum Energetyki Wiatrowej Alta Wind Energy Center w Kalifornii w USA, którego budowa została ukończona w 2014 roku. Moc zainstalowanych tam turbin wiatrowych wynosi około 1548 MW, natomiast planowana jest dalsza rozbudowa, tak aby moc sięgnęła 3000 MW.
Inna z wielkich elektrowni wiatrowych znajduje się w Indiach. Farma wiatrowa Muppandal dzięki trzem tysiącom turbin ma moc porównywalną do Alta Wind Energy Center.
Pamiętajmy jednak, że podane przykłady największych farm wiatrowych szybko mogą w przyszłości zostać zastąpione przez inne, ponieważ w wielu miejscach na świecie kończone są kolejne projekty i wciąż powstają nowe plany.
Energia słoneczna
![Mapa świata przedstawia udział energii pierwotnej z energii słonecznej w 2019 roku. Do 0,01 procenta: Indonezja, Oman, Uzbekistan, Turkmenistan, Łotwa, Islandia, Wenezuela, Katar Do 0,03 procenta: Rosjan, Iran, Irak. Do 0,1 procenta: Norwegia, Kazachstan, Kolumbia. Do 0,3 procenta: Argentyna, Kanada, Ekwador, Algieria, Szwecja, Polska, Chorwacja, Macedonia Północna, Pakistan, Arabia Saudyjska, Bangladesz, Malezja, Nowa Zelandia. Do 1 procenta: Sri Lanka, Filipiny, Korea Południowa, Egipt, Wietnam, Tajlandia, Tajwan, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Litwa, Ukraina, Słowacja, Austria, Brazylia, Peru. Do 3 procent: Australia, Chiny, Indie, Turcja, Cypr, Rumunia, Bułgaria, Węgry, Czechy, Francja, Hiszpania, Portugalia, Maroko, Wielka Brytania, Szwajcaria, Belgia, Holandia, Dania, Meksyk, Stany Zjednoczone, Izrael. Do 10 procent: Japonia, Grecja, Włochy, Niemcy, Chile. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RpktY50hDs3jL/1647520031/POjWSy7VcmapHDYmNtkBqPaJSjQIwFJ6.png)
![Mapa świata przedstawia wytwarzanie energii słonecznej w 2020 roku. Do 0,1 kilowatogodziny: Islandia, Grenlandia, Irlandia, Norwegia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia, Macedonia Północna, Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Mołdawia, Mongolia, Korea Północna, Azerbejdżan, Armenia, Gruzja, Afganistan, Turkmenistan, Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgistan, Nepal, Bhutan, Laos, Kambodża, Indonezja, Papua Nowa Gwinea, Paragwaj, Ekwador, Wenezuela, Nikaragua, Kostaryka, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Syria, Irak, Oman, Libia, Sahara Zachodnia, Etiopia, Dżibuti, Somalia, Erytrea, Sudan, Sudan Południowy, Czad, Niger, Nigeria, Mali, Senegal, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Burkina Faso, Ghana, Benin, Togo, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Uganda, Rwanda, Burundi, Kenia, Tanzania, Malawi, Mozambik, Zimbabwe, Lesotho, Botswana, Namibia, Zambia, Angola. Do 0,5 kilowatogodziny: Jemen, Arabia Saudyjska, Kuwejt, Iran, Tunezja, Mauretania, Kolumbia, Panama, Kuba, Dominikana, Gwatemala, Boliwia, Urugwaj, Nowa Zelandia, Szwecja, Słowenia, Białoruś, Bangladesz, Sri Lanka. Do 1 kilowatogodziny: Peru, Ukraina, Słowacja, Algieria, Malezja Do 2,5 kilowatogodzin: Argentyna, Rosja, Pakistan, Kazachstan, Maroko, Honduras, Filipiny, Portugalia, Polska, Czechy, Austria, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Jordania. Do 5 kilowatogodzin: Egipt, Tajlandia, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kanada, Grecja, Belgia, Szwajcaria. Do 7,5 kilowatogodziny: RPA, Chile. Do 10 kilowatogodziny: Brazylia, Holandia. Do 20 kilowatogodzin: Turcja, Australia, Wietnam, Korea Południowa, Francja, Wielka Brytania, Meksyk. Do 40 kilowatogodzin: Hiszpania, Włochy. Do 60 kilowatogodzin: Japonia, Niemcy. Powyżej 60 kilowatogodzin: Chiny, Japonia, Stany Zjednoczone. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Rhgiycc9lsStL/1647520031/KuKMMf6Sgn6tLbkYds6lH46Wgijz3beX.png)
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie elektrowni słonecznych. Stany Zjednoczone 3218 megawatów, Europa 226 megawatów, Hiszpania 2354 megawaty, Meksyk 14 megawatów, Chile 760 megawatów, Argentyna 20 megawatów, Republika Południowej Afryki 500 megawatów, Bliski Wschód i północna Afryka 865 megawatów, Chiny 456 megawatów, Tajlandia 14 megawatów, Indie 497 i pół megawata, Australia 53 megawaty.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RUYA8lc9hLdYC/1647520032/uRRcAj37koa1fBgdHudhPSvWrFmClqkG.png)
![Zdjęcie przedstawia położone na wysokim budynku, na dachu płasko panele fotowoltaiczne. Mają prostokątny kształt, są ciemne, leżą jedna przy drugiej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/Rfe2ARJ20MD2J/1647520032/9Ii76r7zMvOzChhSwXywLpu00yZPNZz9.jpg)
Wśród największych elektrowni słonecznych należy wymienić te znajdujące się w Indiach, Chinach oraz Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Egipcie.
Bhadla Solar Park w Indiach o powierzchni 40 km² ma moc ponad 2200 MW. Indie są krajem, który przeznacza bardzo duże nakłady finansowe na inwestycje w energetykę solarną. W 2014 roku opracowano tam projekt Ultra Mega Solar Park, w ramach którego planowana jest budowa elektrowni fotowoltaicznych o mocy ponad 20 000 MW.
Wśród największych elektrowni znajdziemy jeszcze Pavagada Solar Park zajmującą powierzchnię 53 km². Elektrownia posiada moc nieco ponad 2000 MW.
Największą elektrownią w Chinach (i trzecią na świecie) jest Tengger Desert Solar Park o mocy 1500 MW, zajmuje ona powierzchnię 43 km².
We wszystkich trzech przypadkach elektrownie są zlokalizowane na obszarach o niewielkiej przydatności rolniczej lub wręcz pustyniach.
Dla porównania największa elektrownia słoneczna w Europie znajduje się w Hiszpanii i ma moc 500 MW.
Energia geotermalna
![Mapa świata przedstawia zainstalowaną moc energii geotermalnej w 2020 roku. Do 50 megawatów: Gwatemala, Honduras, Chile, Portugalia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Etiopia, Chiny. Do 100 megawatów: Rosja, Papua Nowa Gwinea, Do 500 megawatów: El Salwador, Kostaryka, Nikaragua. Do 1000 megawatów: Japonia, Nowa Zelandia, Włochy, Kenia, Islandia, Meksyk. Do 2500 megawatów: Turcja, Filipiny, Indonezja. Do 5000 megawatów: Stany Zjednoczone. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R11nRfelxG6bM/1647520033/cKDUzdYy7YOkmNbxkOFKM0QbFaJv5xgM.png)
![Mapa świata przedstawia produkcję energii z biomasy w 2020 roku. Do 10 kilowatogodzin: Meksyk, Kolumbia, Wielka Brytania, Finlandia, Szwecja, Włochy, Portugalia, Austria, Australia, Korea Południowa, Belgia. Do 25 kilowatogodzin: Indie, Polska, Holandia, Hiszpania, Argentyna, Kanada. Do 50 kilowatogodzin: Francja, Niemcy, Chiny, Tajlandia. Do 100 kilowatogodzin: Indonezja. Do 250 kilowatogodzin: Brazylia. Do 500 kilowatogodzin: Stany Zjednoczone. Pozostałe państwa nie zostały uwzględnione z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RWcmHxiWNfDP1/1647520033/MGWBdgdRBSdJgJHiVQ3pPe6ry6bXxHm8.png)
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie elektrowni geotermalnych wraz z potencjałem ich wykorzystania. Ameryka Północna: moc istniejących instalacji w regionie: 4050. Potencjalna moc: 43000. Islandia: moc istniejących instalacji w regionie: 575, potencjalna moc: 4300. Północna Ameryka Południowa: moc istniejących instalacji w regionie: 510, potencjalna moc: 28600. Południowa Ameryka Południowa: moc istniejących instalacji w regionie: 0, potencjalna moc: 16100. Południowa Afryka: moc istniejących instalacji w regionie:174, potencjalna moc: 14000. Europa: moc istniejących instalacji w regionie: 1060, potencjalna Moc: 4200. Australia: moc istniejących instalacji w regionie: 685, potencjalna moc: 9000. Indochiny: moc istniejących instalacji w regionie: 3900, potencjalna moc: 74300.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RcP43EkurLQWc/1647520033/dwM7y0g8jOrfpfJlrDpnxdYTXq28oU7L.png)
![Zdjęcie przedstawia niezamieszkały teren, na którym zlokalizowana jest elektrownia. Na pierwszym planie są rury biegnące w górę wzniesienia aż od elektrowni położonej w dolnej części terenu. Z kominów elektrowni unosi się biały dym.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RdRjBN7EeIMWq/1647520034/HBqxrQGEtdL0mPpQogkwWWQPnMxvq23W.jpg)
Energia wnętrza Ziemi jest najbardziej charakterystyczna dla Islandii, gdzie wytwarza się z niej aż 25% energii.
Jednak zdecydowanie największą elektrownią wykorzystującą energię geotermalną jest The Geysers w USA. Jest to w zasadzie zespół 18 elektrowni, które za pomocą 350 szybów o maksymalnej głębokości prawie 4 km wytwarzają ponad 1500 MW mocy. W 2015 roku ponad 30% energii produkowanej na świecie ze źródeł geotermalnych pochodziło z USA.
Ponad 1000 km na południowy wschód, w pobliżu Zatoki Kalifornijskiej w Meksyku znajduje się drugi na świecie pod względem wielkości kompleks 5 elektrowni Cerro Prieto, wykorzystujących energię geotermalną o mocy 820 MW.
Co ciekawe, obie elektrownie zostały wybudowane jeszcze w poprzednim stuleciu. The Geyser ukończono w 1960 roku, a kompleks Cerro Prieto – w 1973 roku. Obie elektrownie leżą w pobliżu granicy pomiędzy płytą północnoamerykańską i pacyficzną, gdzie stopień geotermiczny jest wysoki.
W Europie za największą elektrownię tego typu uznaje się Larderello we Włoszech, gdzie rozpoczęły się pierwsze na świecie próby wykorzystania energii wnętrza Ziemi. Pierwszy generator powstał w 1904 roku i wytwarzał energię zdolną rozświetlić 5 żarówek. Obecna moc 34 elektrowni skupionych w Larderello wynosi blisko 769 MW.
Energia spadku wody
![Mapa świata przedstawia rozkład największych elektrowni bazujących na sile spadku wody. Kraje według Rang: numer 1 Chiny, powyżej 10000 Megawatów, następnie w kolejności od 100 do 10000 megawatów: Brazylia, Ekwador, Etiopia, RPA, Wietnam, Peru, Austria. Od 100 do 999 megawatów w kolejności według rang: Mjanmar, Indie, Namibia, Portugalia, Stany Zjednoczone, Turcja, Honduras, Norwegia, Chile, Rosja, Gwatemala, Kanada, Zambia, Nepal, Kolumbia. Poniżej 99 megawatów: Meksyk, Rumunia, Pakistan, Malezja, Afganistan, Litwa, Kazachstan, Gwinea, Demokratyczna Republika Konga, Niger, Francja, wielka Brytania, Senegal, Sri Lanka, Grecja, Rwanda, Zimbabwe, Azerbejdżan.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RSUaZIPjKMnxK/1647520034/22rULSVoePowwN0Sj17FrjZeFnQLqboZ.png)
![Mapa świata przedstawia wytwarzanie energii wodnej w 2020 roku. Do 10 kilowatogodzin: Belize, Gwatemala, Honduras, Panama, Kostaryka, Nikaragua, El Salvador, Kuba, Haiti, Dominikana, Puerto Rico, Jamajka, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Boliwia, Urugwaj, Ukraina, Białoruś, Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Mołdawia, Czechy, Słowacja, Węgry, Dania, wielka Brytania, Irlandia, Grecja, Bułgaria, Albania, Macedonia Północna, Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Słowenia, Belgia, Holandia, Luksemburg, Gruzja, Azerbejdżan, Armenia, Kazachstan, Uzbekistan, Afganistan, Turkmenistan, Mongolia, Korea Południowa, Kambodża, Papua Nowa Gwinea, Tajwan, Filipiny, Bangladesz, Sri Lanka, Bhutan, Nepal, Tajlandia, Madagaskar, Irak, Cypr, Syria, Israel, Liban, Jemen, Oman, Katar, Kuwejt, Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Somalia, Dżibuti, Erytrea, Sudan, Sudan Południowy, Libia, Tunezja, Algieria, Maroko, Sahara Zachodnia, Mauretania, Mali, Niger, Nigeria, Czad, Kenia, Uganda, Tanzania, Rwanda, Burundi, Kongo, Kamerun, RPA, Lesotho, Eswatini, Namibia, Angola, Botswana, Zimbabwe, Senegal, Wybrzeże Kości Słoniowej, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Togo, Benin, Ghana, Republika środkowej Afryki, Gwinea Równikowa. Do 25 kilowatogodzin: Nowa Zelandia, Australia, Indonezja, Laos, Korea Północna, Kirgistan, Tadżykistan, Iran, Etiopia, Mozambik, Zimbabwe Demokratyczna Republika Konga, Egipt, Rumunia, Finlandia, Niemcy, Islandia, Argentyna, Chile, Ekwador. Do 50 kilowatogodzin: Meksyk, Peru, Kolumbia, Paragwaj, Hiszpania, Włochy, Pakistan, Malezja, Do 75 kilowatogodzin: Wenezuela, Francja, Wietnam, Szwecja. Do 100 kilowatogodzin: Turcja, Japonia. Do 250 kilowatogodzin: Indie, Rosja, Norwegia Do 500 kilowatogodzin: Brazylia, Kanada, Stany Zjednoczone. Do 750 kilowatogodzin: żadne z państw. Do 1000 kilowatogodzin: żadne z państw. Ponad 1000 kilowatogodzin: Chiny.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RbphRDnvFyHsB/1647520035/z2zK9DPHJZjJk8GglyTzH2VH5k4EQVqO.png)
![Mapa świata przedstawia udział energii pierwotnej pochodzącej z elektrowni wodnych. Do 1 procenta: Korea Południowa, Bangladesz, Turkmenistan, Irak, Arabia Saudyjska, Oman, Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Izrael, Węgry Polska, Estonia, Białoruś, Dania, Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Luksemburg, Algieria, RPA. Do 5 procent: Australia, Filipiny, Japonia, Indonezja, Tajlandia, Indie, Iran, Uzbekistan, Kazachstan, Egipt, Azerbejdżan, Grecja, Bułgaria, Ukraina, Czechy, Litwa, Niemcy, Hiszpania, Maroko, Irlandia, Meksyk, Stany Zjednoczone. Do 10 procent: Rosja, Chiny, Malezja, Pakistan, Słowacja, Włochy, Macedonia Północna, Francja, Portugalia, Argentyna. Do 15 procent: Wietnam, Sri Lanka, Turcja, Rumunia, Łotwa, Słowenia. Do 20 procent: Chorwacja, Chile. Do ponad 20 procent: Nowa Zelandia, Austria, Szwajcaria, Norwegia, Szwecja, Islandia, Kanada, Peru, Brazylia, Ekwador, Kolumbia, Wenezuela. Reszta państw nie została uwzględniona z powodu braku danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R13PNMN19zlo6/1647520035/1rlTeZmEJCsy4wJy44RYJj8WjdBRNpSP.png)
![Zdjęcie przedstawia Zaporę Trzech Przełomów w Chinach na rzece Jangcy. To rodzaj betonowej lub żelbetowej konstrukcji, tworzącej barierę przegradzającą dolinę rzeki w celu spiętrzenia wody. Po prawej stronie zapory poziom wody jest wyższy, po lewej stronie niższy. W tle znajdują się pagórki porośnięte roślinnością. Gdzieniegdzie są zabudowania.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RNKSDuvLOuZUN/1647520035/mZutx9pvJFH5B6TRMcB0aaezvGORHvI7.jpg)
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie elektrowni wodnych bazujących na sile fal i prądów morskich. Najsilniejsze fale ponad 60 kilowatów na metr czoła fali występują przy południowym wybrzeżu Australii, RPA, Islandii i Chile. Od 50 do 60 kilowatów w okolicach Nowej Zelandii, na morzu Północnym i zachodnim wybrzeżu Chile. Od 40 do 50, na południowym wybrzeżu Australii i RPA, wokół Wielkiej Brytanii i Islandii oraz na południe od Kamczatki. Od 30 do 40, Na południe od Kamczatki, Na oceanie Indyjskim, na północ od Norwegii. Od 25 do 30, na wyspach Marshalla, Na wschodnim wybrzeżu Japonii, na wybrzeżu Portugalii, Norwegii, wyspach Kanaryjskich, na wschód od RPA, na oceanie spokojnym, na wschodnim wybrzeżu Kanady. Od 20 d0 25, wokół północnej Nowej Zelandii, Na wschód od Australii, Na południe od Madagaskaru, Na oceanie Atlantyckim, na zachodnim wybrzeżu ameryki północnej. Od 15 do 20, na oceanie Spokojnym, wybrzeże Namibii, Na południe od Indonezji i na północ od Madagaskaru, wokół Australii. Od 10 d0 15, Prawie całe wybrzeże centralnej i południowej Ameryki, na oceanie spokojnym i indyjskim. Od 5 do 10, Na południe od Bangladeszu, wokół Indonezji, Zachodnie wybrzeże Afryki, wybrzeże centralnej i południowej Ameryki. Poniżej 5, Na północny zachód od Australii, Na morzu Czarnym, w zatoce meksykańskiej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RlG5RiVeeqk6y/1647520037/1xn1ZpoIacDt6FkYWxBaC2p4xIlLeiQn.png)
W przypadku elektrowni wodnych zdecydowanie na pierwszym miejscu znajduje się Zapora Trzech Przełomów na rzece Jangcy. Jej moc wynosi 22 500 MW i jest to największa elektrownia na świecie produkująca energię elektryczną ze źródeł odnawialnychźródeł odnawialnych. Mimo że energia wodna jest uznawana za czystą, to sama budowa tamy wpłynęła w bardzo dużym stopniu na środowisko.
Do czasu wybudowania Zapory Trzech Przełomów największą elektrownią na świecie była Zapora Itaipu. Ta pochodząca z lat 70. ubiegłego wieku elektrownia jest wspólnym dziełem Brazylii i Paragwaju, a moc zainstalowanych tam turbin wynosi 14 000 MW. Dzięki energii z tej tamy Paragwaj pokrywa ponad 90% swojego zapotrzebowania na prąd.
Kolejna co do wielkości elektrownia wodna również znajduje się w Chinach. Ukończono ją w 2014 roku i ma moc prawie 14 000 MW. Chiny są liderem w hydroenergetyce, w pierwszej dziesiątce największych elektrowni wodnych znajdują się łącznie 4 infrastruktury wybudowane na terenie tego kraju.
Energia pływów morskich
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie elektrowni wodnych. Kanada 10 gigawatów, Stany Zjednoczone 10 gigawatów, Chile 10 gigawatów, Argentyna 10 gigawatów, Wielka Brytania 10 gigawatów, Niderlandy 0,13 gigawatów, Francja 4 gigawaty, Indie 9 gigawatów, Indonezja 4,8 gigawata, Australia 1 gigawat, Nowa Zelandia 0,2 gigawata, Rosja 110 gigawatów, Japonia 3 gigawaty, Korea Południowa 2,9 gigawata, Filipiny 6 gigawatów, Chiny 24 gigawaty.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1QvrQipzNrpl/1647520037/2U5aexs8sLwBPs13ITghr0KkoG9ZuFSd.png)
![Zdjęcie wykonane z lotu ptaka ukazuje elektrownie położoną na zbiorniku wodnym. Do elektrowni z lądu prowadzi w dwóch stron droga. W tle widać ląd z gęstą zabudową.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R6eypEv4v7SYj/1647520037/8HX21IaZTvd7FqCuJLPwyWPI0OdCbLxw.jpg)
Ten rodzaj energii nie odgrywa dużej roli w produkcji prądu na świecie. Największa obecnie elektrownia (Sihwa Lake) została wybudowana w 2011 roku w Korei Południowej, a jej moc wynosi 254 MW.
Do tego czasu mianem największej elektrowni wykorzystującej energię pływów mogła poszczycić się elektrownia Rance, wybudowana prawie pół wieku wcześniej we Francji, w estuarium rzeki o tej samej nazwie.
Pozostałe elektrownie mają znacznie mniejszą moc. W planach jest budowa elektrowni o większej sile między innymi w Korei Południowej oraz Wielkiej Brytanii, jednak terminy ich ukończenia stele ulegają przesunięciu.
Energia fal morskich
![Zdjęcie przedstawia elektrownię wykorzystującą fale morskie. Jest na pełnym morzu. Przypomina zanurzoną do połowy w wodzie rurę.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1J4Fz3bzKXa2/1647520038/ptk1I334p45SlhywrNaHCgiVzmkZuLJc.jpg)
W przypadku energii pozyskiwanej z fal morskich moc elektrowni jest znacznie mniejsza. Największa taka konstrukcja nosi nazwę Sotenäs o mocy 3 MW. Znajduje się na zachodzie Szwecji. Niewiele mniejszą moc mają elektrownie Orkney (Wielka Brytania) oraz Agucadoura (Portugalia).
Biomasa
![Na mapie świata przedstawiono produkcję energii z biomasy w 2020 roku. Od 250 do 500 terawatogodzin Stany Zjednoczone. Od 100 do 250 terawatogodzin Brazylia. Od 50 do 100 terawatogodzin Indonezja. Od 25 do 50 terawatogodzin Francja, Niemcy, Chiny, Tajlandia. Od 10 do 25 terawatogodzin Polska, Hiszpania, Holandia. Od zera do 10 terawatogodzin Finlandia, Szwecja, Wielka Brytania, Belgia, Włochy, Portugalia, Austria, Meksyk, Kolumbia, Australia, Korea Południowa. W pozostałych krajach brak danych.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1PIw1CtiBwHm/1647520039/1bmAUybbxEiy6CRNfHaNfKqfrfMCWh1y.png)
![Mapa świata przedstawia rozmieszczenie największych elektrowni bazujących na biomasie na świecie. Ameryka Południowa 500. Ameryka Północna, Rosja i Europa Wschodnia, Afryka Południowa, Azja i Oceania po 200. Europa Zachodnia, Indie, Chiny po 100. Bliski Wschód i Afryka Północna oraz Japonia, Australia i Nowa Zelandia po 10.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Gltla6EvkGX/1647520039/2FsXq08yN3EKNTYLMI4HFamUFx3CevFf.png)
W przypadku tego źródła energii nie da się wskazać największych elektrowni, ponieważ biomasa bardzo często jest spalana razem z węglem i nie jest jedynym źródłem energii.
Dlaczego źródła alternatywne wykorzystuje się w bogatych krajach?
Alternatywne źródła pozyskania energii największą popularność zdobyły w krajach bogatych, przede wszystkim z uwagi na wysoki koszt budowy infrastruktury pozwalającej na pozyskanie takiej samej ilości energii jak w przypadku źródeł konwencjonalnych. Z uwagi na to, że produkcja energii elektrycznej z OZE generuje bardzo wysokie koszty początkowe, związane z budową infrastruktury technicznej, transportem i przystosowaniem terenu (niekiedy powodującym konieczność ogromnych przesiedleń ludności, jak np. w przypadku elektrowni wodnych przepływowych, wymagających zalania pewnego obszaru), kraje biedne często nie mogą pozwolić sobie na szerokie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Słownik
energia słoneczna, geotermalna, energia wody płynącej, falowania, pływów, prędkości wiatru oraz energia z biomasy