Centralną gwiazdą Układu Słonecznego jest Słońce – to jemu zawdzięczamy życie na Ziemi. Poniżej niektóre dane charakteryzujące Słońce.

bg‑orange

Średnica: 1,39·106km=1,39·109m
Masa: 1,989·1030kg
Wiek: 4,567·109 lat 
Odległość od Ziemi: 1,496·108km
Pole powierzchni: 6,0787·1012 km2
Objętość: 1,4093·1018 km3

Do zapisu liczb powyżej użyliśmy właśnie notacji wykładniczejnotacja wykładniczanotacji wykładniczej. Zwróć uwagę, że każda z tych liczb jest iloczynem liczby z przedziału 1, 10) oraz potęgi liczby 10 o całkowitym wykładniku.

Przykład 1

Rozważmy liczbę wyrażającą masę Słońca:

1 , 989 10 30 k g = 1 , 989 1000000000000000000000000000000 k g =
= 1989000000000000000000000000000 k g

Widać, że zapis liczby w notacji wykładniczej zajmuje zdecydowanie mniej miejsca niż zapis pozycyjny.

Przykład 2

Drugą po Słońcu najbliższą Ziemi gwiazdą jest Proxima Centauri.
Jej odległość od Ziemi to 40140000000000 km.
Aby przedstawić tę liczbę w notacji wykładniczej, możemy postąpić następująco:

  1. Z początkowych cyfr podanej wielkości tworzymy liczbę z przedziału 1,10: 4,014.

  2. Liczymy, ile cyfr, poza pierwszą, ma dana liczba - jest to wykładnik potęgi liczby 10; w tym przypadku to 13.

  3. Zapisujemy daną liczbę w postaci wykładniczej: 4,014·1013.

Poza bardzo dużymi liczbami w nauce spotyka się również liczby bardzo małe. Jako przykład mogą posłużyć masy atomów pierwiastków chemicznych.

Hel – 6,64·10-24g
Fosfor – 5,146·10-23g
Złoto – 3,2702·10-22g

Przykład 3

Masę atomu helu możemy zapisać w postaci:

6,64·10-24=6,64·0,00000000000000000000000001=
=0,000000000000000000000000664

Przykład 4

Aby przedstawić liczbę 0,0000000000000159735 w notacji wykładniczej, możemy postąpić następująco:

  1. Z końcowych cyfr podanej wielkości tworzymy liczbę z przedziału 1,10, czyli mantysęmantysa liczbymantysę: 1,59735.

  2. Liczymy, ile kolejnych zer od lewej strony ma dana liczba – jest to wartość bezwzględna wykładnika potęgi liczby 10. W tym przypadku to 14.

  3. Zapisujemy daną liczbę w postaci notacji wykładniczejnotacja wykładniczanotacji wykładniczej: 1,59735·10-14.

Słownik

notacja wykładnicza
notacja wykładnicza

zapisanie liczby w postaci a·10n, gdzie a1, 10), n

mantysa liczby
mantysa liczby

jeden z czynników przy zapisie liczby w notacji wykładniczej, mantysa zawiera się w przedziale 1, 10)