Religia

ReligiareligiaReligia jako system praktyk i wierzeń z określonym wymiarem sfery sacrum i sfery profanum jest wyrażana w różny sposób, przez duchowość indywidualną, wspólnoty religijne, rytuały, a przede wszystkim przez doktrynę (naukę o danej wierze).

Religie na świecie

RaybunrxsMwnT1
Mapa świata, Religie dominujące na danych obszarach. na której zaznaczone są: katolicyzm; Elementy: Kanada , Meksyk , Gwatemala , Belize , Salwador , Honduras , Nikaragua , Kostaryka , Panama , Kolumbia , Wenezuela , Brazylia , Surinam , Gujana Francuska , Ekwador , Peru , Boliwia , Chile , Argentyna , Paragwaj , Urugwaj , Kuba , Haiti , Dominikana , Portoryko , Saint Lucia , Martynika , Dominika , Gwadelupa , Portugalia , Hiszpania , Francja , Belgia , Niemcy , Polska , Szwajcaria , Włochy , Watykan , Austria , Słowenia , Słowacja , Węgry , Słowenia , Litwa , Benin , Kamerun , Gwinea Równikowa , Gabon , Sudan Południowy , Demokratyczna Republika Konga , Angola , Mozambik , Filipiny , Australia , Nowa Kaledonia , Fidżi , Chorwacja , Irlandia protestantyzm; Elementy: Jamajka , Stany Zjednoczone Ameryki , Gujana , Trynidad i Tobago , Grenlandia , Islandia , Wielka Brytania , Norwegia , Szwecja , Finlandia , Dania , Łotwa , Svalbard i Jan Mayen , Liberia , Ghana , Kongo , Republika Środkowoafrykańska , Uganda , Kenia , Republika Południowej Afryki , Zimbabwe , Botswana , Namibia , Zambia , Malawi , Lesotho , Suazi , Papua-Nowa Gwinea prawosławie; Elementy: Rosja , Gruzja , Azerbejdżan , Armenia , Białoruś , Ukraina , Mołdawia , Rumunia , Czarnogóra , Serbia , Bułgaria , Macedonia Północna , Grecja , Etiopia , Erytrea hinduizm; Elementy: Nepal , Indie islam; Elementy: Algieria , Maroko , Sahara Zachodnia , Mauretania , Tunezja, Senegal , Gambia , Mali , Gwinea Bissau , Sierra Leone , Gwinea , Wybrzeże Kości Słoniowej , Burkina Faso , Togo , Nigeria , Niger , Czad , Libia , Egipt , Sudan , Somalia , Tanzania , Jemen , Oman , Arabia Saudyjska , Zjednoczone Emiraty Arabskie , Jordania , Irak , Liban , Syria , Katar , Kuwejt , Turcja , Iran , Turkmenistan , Uzbekistan , Afganistan , Pakistan , Tadżykistan , Kirgistan , Kazachstan , Indonezja , Bośnia i Hercegowina , Albania , Bangladesz , Malezja buddyzm; Elementy: Chiny, Mongolia , Bhutan , Mjanmar , Tajlandia , Laos , Kambodża , Sri Lanka , Tajwan shinto; Elementy: Japonia judaizm; Elementy: Izrael obszary ateistyczne; Elementy: Niderlandy , Czechy , Estonia , Korea Północna , Korea Południowa , Nowa Zelandia religie plemienne; Elementy: Wietnam , Madagaskar
Oprac. na podst.: Mapa świata przedstawiająca religię dominującą w danym kraju, wikipedia.pl.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Największe religie świata

Podział religii

RQGUxr7qjFR0M1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: [bold]religie[/]Elementy należące do kategorii [bold]religie[/]Nazwa kategorii: zasięgElementy należące do kategorii zasięgNazwa kategorii: ogólnoświatoweNazwa kategorii: narodoweNazwa kategorii: plemienneKoniec elementów należących do kategorii zasięgNazwa kategorii: wyznawanieElementy należące do kategorii wyznawanieNazwa kategorii: żyweNazwa kategorii: martweKoniec elementów należących do kategorii wyznawanieNazwa kategorii: pochodzenieElementy należące do kategorii pochodzenieNazwa kategorii: objawioneNazwa kategorii: naturalneNazwa kategorii: inneKoniec elementów należących do kategorii pochodzenieNazwa kategorii: pogląd na istnienie bogaElementy należące do kategorii pogląd na istnienie bogaNazwa kategorii: monoteizmNazwa kategorii: panteizmNazwa kategorii: deizmNazwa kategorii: henoteizmNazwa kategorii: panenteizmNazwa kategorii: nonteizmNazwa kategorii: politeizmKoniec elementów należących do kategorii pogląd na istnienie bogaKoniec elementów należących do kategorii [bold]religie[/]
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Religie objawione związane są z osobą twórcy lub proroka. Działalność założyciela jest zazwyczaj początkiem danej religii.

Zaliczamy do nich największe religie monoteistyczne:

  • judaizm – Abraham;

  • chrześcijaństwo – Jezus Chrystus;

  • islam – Mahomet.

oraz:

  • bahaizm – Bahá'u'lláh;

  • sikhizm – Nanak;

  • zaratusztrianizm – Zaratustra;

  • buddyzm – Budda;

  • konfucjonizm – Konfucjusz.

Religie naturalne to te, które związane są z jakimiś grupami lub narodami i istnieją od początku historii danej grupy albo narodu. Oparte są zwykle na tradycji i nie mają ksiąg świętych. Występuje w nich zazwyczaj kult płodności, przodków, sił przyrody, roślin, zwierząt, żywiołów oraz ciał niebieskich. Przykładem mogą tu być religie słowiańskie, starożytnego Rzymu czy Grecji, afroamerykańskie voodoo.

Inny podział religii to podział na religie Abrahamowe (judaizm, chrześcijaństwo, islam) i religie dharmiczne – wywodzące się z braminizmu: hinduizm, buddyzm, dżinizm i sikhizm.

„Dharma” to pojęcie wieloznaczne, odmiennie rozumiane w różnych religiach:

  • w braminizmie oznacza zespół praw karmicznych;

  • w hinduizmie nawiązuje do zasad etycznych;

  • w buddyzmie oznacza w zależności od kontekstu: prawo, prawdę, nauki Buddy, byt (to, co istnieje).

Według kryterium historycznego rozróżnia się religie wymarłe (np. religie starożytnej Grecji i Rzymu) oraz religie żywe (niektóre z nich są wyznawane od bardzo dawna, np. pięć największych religii świata).

Ze względu na zasięg religie mogą być wyznawane lokalnie (np. religie plemienne), przez całe narody albo uniwersalistycznie, czyli w wielu krajach, a nawet na wielu kontynentach (np. islam, chrześcijaństwo).

Najważniejszy podział religii związany jest z pojmowaniem istoty boskiej:

  • monoteistyczne – wiara w istnienie tylko jednego, osobowego Boga;

  • politeistyczne – wiara w istnienie wielu bogów;

  • henoteistyczne – wiara w istnienie wielu bogów, ale przy wywyższeniu jednego bóstwa;

  • deistyczne – wiara, że można uzasadnić istnienie bezosobowej istoty boskiej, która jest twórcą świata, ale nie ingeruje w stworzony przez siebie porządek;

  • panteistyczne – wiara utożsamiająca wszechświat z Bogiem, negująca istnienie Boga osobowego;

  • panenteistyczne – wiara, że Bóg zawiera w sobie cały świat, ale świat go nie wyczerpuje, połączenie teizmu z panteizmem;

  • nonteistyczne – wiara, która ani nie potwierdza, ani nie neguje istnienia istoty boskiej.

Słownik

buddyzm
buddyzm

religia nonteistyczna, będąca bardziej systemem filozoficznym niż religijnym; powstała na przełomie VI i V w. p.n.e.; twórcą jej głównych założeń był Siddhārtha Gautama, który z czasem został nazwany Buddą

chrześcijaństwo
chrześcijaństwo

religia monoteistyczna o charakterze uniwersalnym, powstała w I w. n.e. w Palestynie jako wynik działalności Jezusa Chrystusa głoszącego Dobrą Nowinę

hinduizm
hinduizm

termin zbiorczy religii naturalnych występujących na Półwyspie Indyjskim

islam
islam

religia monoteistyczna o charakterze uniwersalnym, powstała na Półwyspie Arabskim w VII w. n.e.; została objawiona Mahometowi przez Allaha

judaizm
judaizm

najstarsza z religii monoteistycznych, nazywana również wyznaniem mojżeszowym, zakładająca istnienie jednego Boga, który zawarł przymierze z ludem Izraela, obiecując opiekę w zamian za przyjęcie jego nakazów; z judaizmu wywodzą się chrześcijaństwo i islam

religia
religia

system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowaną sferą sacrum i sferą profanum; manifestuje się w wymiarze doktrynalnym (doktryna), w czynnościach religijnych (np. kult, rytuały), w sferze społeczno‑organizacyjnej (wspólnota religijna) i w sferze religijności indywidualnej (np. mistyka)

sikhizm
sikhizm

religia powstała w XV wieku w Indiach w prowincji Pendżab

bahaizm
bahaizm

religia monoteistyczna założona w Persji w XIX wieku przez Bahá'u'lláha; podkreślająca duchową jedność całej ludzkości

ateizm
ateizm

pogląd, postawa, według której nie ma ani boga, ani bogów; odrzucenie teizmu