Przeczytaj
Nadczłowiek
Ucieleśnieniem walki z samym sobą w imię mocy jest nadczłowiek. Jego nadejście Nietzsche zwiastował w dziele Tako rzecze Zaratustra, gdzie rozwinął wizję ewolucjiewolucji gatunku ludzkiego. Dowodził, że współcześni ludzie nie osiągnęli jeszcze ostatecznego stopnia rozwoju: są niedoskonali i stanowią tylko zaczyn istoty wielkiej i wzniosłej – nadczłowieka. Stąd hasło: Człowiek jest tym, co przezwyciężone być winno
i słowa skierowane do współczesnych:
Tako rzecze ZaratustraPrzebyliście drogę od robaka do człowieka, i wiele jest w was jeszcze z robaka. Byliście niegdyś małpami i dziś jest jeszcze człowiek bardziej małpą, niźli jakakolwiek małpa.
Nietzsche nigdzie nie zdefiniował precyzyjnie, kim jest nadczłowiek, gdyż w dużym stopniu był to dla niego odległy ideał, horyzont naszych dążeń. Wiemy jednak, że musi to być istota, która świadomie kieruje się wolą mocy, radością istnienia, jest wzniosła i wyrafinowana, rozwija wszystkie swoje instynkty, nawet te najbardziej subtelne. Drogę rozwoju takiej istoty Nietzsche naszkicował w przypowieści O trzech przemianach. Najpierw człowiek jest wielbłądem, tj. bierze na siebie wyzwania i ciężary życia, poznaje swoje granice i możliwości. To czas nauki i prób. Następnie staje się lwem i idzie na pustynię, żeby walczy ze smokiem. Ten smok to kultura zachodnia, jej stereotypystereotypy, przesądy, normy, którymi próbuje człowieka niewolić. To czas wojny. W końcu człowiek staje się dziecięciem i nareszcie patrzy na świat czystym i niewinnym okiem. To czas afirmacji i radości istnienia.
Słownik
(łac. evolutio — rozwinięcie) proces zachodzący w przyrodzie na przestrzeni wielu pokoleń, polegający na zmianach budowy organizmów i powstawaniu nowych; proces przeobrażeń, przechodzenia do stanów bardziej złożonych; proces stopniowego rozwoju społeczeństwa od form prostszych do bardziej doskonałych
(łac. nihil — nic) całkowita relatywizacja ogólnie przyjętych norm i wartości; poglądy i oparte na nich postawy występujące w drugiej połowie XIX w. w filozofii niemieckiej i rosyjskiej, odrzucające przyjęte normy
(gr. stereos — stężały, twardy + typos — odcisk) funkcjonujący w świadomości społecznej uproszczony i zabarwiony wartościująco obraz rzeczywistości