Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑azure

Analiza dużych zbiorów danych w arkuszu kalkulacyjnym wymaga znajomości wielu narzędzi. Omówimy te najczęściej wykorzystywane.

Microsoft Excel

Importowanie danych z plików tekstowych

Może się okazać, że dane, które otrzymaliśmy, znajdują się w plikach o innym rozszerzeniu niż *.xlsx czy *.xls. Mogą być to np. pliki *.txt, *.csv czy *.prn. W takim przypadku musimy wykorzystać importowanie danych do arkusza. Proces importowania danych do arkusza, z plików o podanym wyżej rozszerzeniu, w każdym wypadku wygląda podobnie.

Otrzymany plik możemy otworzyć za pomocą programu Microsoft Excel, jednak wszystkie dane znajdują się w jednej kolumnie. Musimy je w odpowiedni sposób rozdzielić. Możemy to zrobić, zaznaczając kolumnę, w której znajdują się dane, a następnie ze wstążki wybieramy Dane i z obszaru Narzędzia danych opcję Tekst jako kolumny.

W zależności od sposobu otwarcia pliku, import danych może wyglądać trochę inaczej. Jeśli otworzymy najpierw program Microsoft Excel, a następnie wybierzmy polecenie Otwórz, to od razu wyświetli się okno Kreator importu tekstu. Kreator ten wygląda w ten sam sposób co kreator konwersji tekstu na kolumny, jedyną różnicą między krokami pokazanymi poniżej jest to, że w pierwszym kroku jesteśmy dodatkowo proszeni o określenie, od którego wiersza chcemy rozpocząć import danych oraz pochodzenie pliku.

Wyświetlony zostanie kreator konwersji tekstu na kolumny. Składa się on z trzech kroków, w pierwszym określamy, czy dane rozdzielone są specjalnym znakiem czy stałą szerokością.

R13N4FfWv9P76
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Jeśli plik oddzielany jest znakami, np. tabulator, średnik, przecinek czy spacja, to w następnym kroku określamy ten znak.

R1Ahlniy6ovb7
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Jeśli jednak dane oddzielone są równymi odstępami (stała szerokość), to w kroku drugim określamy szerokość pól, klikając na „linijkę”. Strzałki poniżej określają miejsce, w którym zastosowane zostanie oddzielenie danych. Więc w tym przypadku w każdym wierszu zastosowany zostanie odstęp po 8, 23, 34 oraz 40 znaku.

RT8LWVdvKBSoT
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

W ostatnim kroku określamy, jaki typ danych znajduje się w kolejnych kolumnach konwertowanego tekstu.

RyKIFyZrBnR5y
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.
Ważne!

Zwróć uwagę, że po konwersji plik, na którym pracujemy, nadal jest zapisany ze swoim pierwotnym rozszerzeniem. Przed kontynuacją zapisz arkusz z rozszerzeniem *.xlsx. Możesz to zrobić, wybierając Plik ze wstążki, a następnie wybierając opcję Zapisz jako. W górnym polu wpisz nazwę, pod którą chcesz zapisać plik, następnie z listy wybierz Skoroszyt programu Excel (*.xlsx) i potwierdź zapisywanie przyciskiem Zapisz.

R1RiJ8WzVxVhC
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat importowania danych znajdziesz w lekcjach:

Filtrowanie danych

Przy dużych zbiorach danych ciężko jest znaleźć potrzebne nam dane. Załóżmy, że w arkuszu mamy wpisane wszystkie miasta w Polsce w kolejności alfabetycznej. Obok nazwy miejscowości znajduje się województwo, w którym się znajduje. Chcemy, aby arkusz wyświetlił tylko te nazwy miejscowości, które znajdują się w województwie, w którym mieszkamy. W tym celu wybieramy zakładkę Dane, a następnie z obszaru Sortowanie i filtrowanie wybieramy opcję Filtruj.

RMEKKAs2rbu5H
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Przy nagłówkach, dla których włączyliśmy możliwość filtrowania, pojawią się strzałki. Po naciśnięciu na jedną z nich pojawią się opcje filtrowania według tej kolumny. Możemy w ten sposób wybrać odpowiadające nam informacje.

R13PogVSexv0J
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat filtrowania znajdziesz w lekcji.

Tabela przestawna

Chcemy znaleźć liczbę ludności dla każdego województwa. W tym przypadku najłatwiej jest skorzystać z możliwości tabeli przestawnejtabela przestawnatabeli przestawnej. Wystarczy zaznaczyć dowolną komórkę, w której znajdują się nasze dane, a następnie przejść do zakładki Wstawianie i z pola Tabele wybrać opcję Tabela przestawna.

R6ctahbas96H0
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Dane, z których zostanie stworzona tabela przestawna, zostaną zaznaczone automatycznie. W wyświetlonym oknie dialogowym wybieramy miejsce, w którym chcemy umieścić tabelę. Może być to miejsce w istniejącym już arkuszu, lub całkiem nowy arkusz.

R1PPEPIZxhFq7
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po zaakceptowaniu przyciskiem OK, po prawej stronie ekranu, zostanie wyświetlone menu, w którym możemy dowolnie umieścić pola tabeli. Możemy to zrobić poprzez przeciągniecie pola do interesującego nas obszaru.

RqKaa4DuMT3ez
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Dzięki takiemu umieszczeniu pól tabeli przestawnej, nazwy miejscowości nie będą już wyświetlane, a więc z 52363 wierszy zostanie 16, co zdecydowanie ułatwi analizowanie danych.

Więcej na temat tabel przestawnych znajdziesz w lekcjach:

Wykres przestawny

Załóżmy, że chcemy przedstawić dane na wykresie. Jednak może się okazać, że tworząc wykres na podstawie otrzymanych danych będzie on nieczytelny, ponieważ znajduje się w nim zbyt wiele informacji. W takim przypadku, dobrze jest stworzyć wykres przestawnywykres przestawnywykres przestawny. Tworzymy go w ten sam sposób co tabelę przestawną. Opcja tworzenia wykresu przestawnego znajduje się w zakładce Wstawianie w obszarze Wykresy.

ROHqwtAGfy7rN
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat wykresów przestawnych znajdziesz w lekcji

LibreOffice Calc

Importowanie danych

Może się okazać, że dane, które dostaliśmy znajdują się w plikach o innym rozszerzeniu niż *.ods. Mogą być to np. pliki *.txt, *.csv czy *.prn. W takim przypadku musimy wykorzystać importowanie danych do arkusza. Proces importowania danych do arkusza, z plików o podanym wyżej rozszerzeniu, w każdym wypadku wygląda podobnie.

Otrzymany plik możemy otworzyć za pomocą programu LibreOffice Calc. Zostanie wyświetlone okno importowania tekstu. Składa się ono z czterech sekcji, w pierwszej określamy pochodzenie pliku oraz w jakim języku został napisany. Poprawne określenie tych wartości pozwoli na pozbycie się błędów w pobieraniu danych z pliku. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy poprawnie określiliśmy te wartości, w oknie importowania znajdziemy podgląd pobieranych danych, jeśli znajdują się tam wartości, które możemy bez problemu przeczytać, oznacza to, że prawdopodobnie poprawnie określiliśmy pochodzenie pliku. W tym polu znajduje się jeszcze pole, w którym możemy określić od którego wiersza chcemy rozpocząć pobieranie danych.

RP5U3TUub23Ee
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

W kolejnym polu – Opcje separatora – określamy, w jaki sposób arkusz kalkulacyjny będzie oddzielał kolejne kolumny. Jeśli wybierzemy opcję Rozdzielony, to musimy określić, za pomocą jakiego znaku – tabulator, przecinek, średnik czy spacja. Możemy wybrać kilka lub tylko jeden typ separatora.

RmlxDTGu7ZJlp
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Jeśli jednak dane oddzielone są równymi odstępami (stałą szerokość), to w kroku drugim określamy szerokość pól, klikając na „linijkę”. Czerwone kropki poniżej oznaczają miejsca, w których zastosowane zostanie oddzielenie danych. W przypadku z poniższej ilustracji, rozdzielenie nastąpi po 7, 12 oraz 17 znaku.

R1OHW6WRuIitM
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

W polu Inne opcje znajdują się opcje, które pozwolą na uniknięcie błędów podczas importowania. Opcja Formatuj pola w cudzysłowie jako tekst sprawi, że informacje znajdujące się między znakami „ będą traktowane jako tekst, a jeśli między tymi znakami znajduje się znak separatora, np. tabulator, to zostanie on zignorowany. Włączenie opcji Identyfikuj liczby specjalne pozwoli na wykrycie wszystkich formatów liczb, w tym daty, godziny, notacji naukowej. Opcja Szacuj formuły sprawi, że gdy w pliku zawarte są formuły, np. =SUMA(C1:C10), to zostanie rozpoznana.

R8ndnXPFDGjeR
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

W ostatnim polu – Pola – określamy, jaki typ danych znajduje się w kolejnych kolumnach importowanego tekstu.

RtgZcgB3O6Di5
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.
Ważne!

Zwróć uwagę, że po konwersji plik, na którym pracujemy, nadal jest zapisany ze swoim pierwotnym rozszerzeniem. Przed kontynuacją zapisz arkusz z rozszerzeniem *.ods. Możesz to zrobić, wybierając Plik z menu głównego, a następnie wybierając opcję Zapisz jako. W górnym polu wpisz nazwę, pod którą chcesz zapisać plik, następnie z listy wybierz Arkusz kalkulacyjny ODF (*.ods) i potwierdź zapisywanie przyciskiem Zapisz.

R1LI67f9VbMLz
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat importowania danych znajdziesz w lekcjach:

Filtrowanie danych

Przy dużych zbiorach danych ciężko jest znaleźć potrzebne nam dane. Załóżmy, że w arkuszu mamy wpisane wszystkie miasta w Polsce w kolejności alfabetycznej. Obok nazwy miejscowości znajduje się województwo, w którym się znajduje. Chcemy, aby arkusz wyświetlił tylko te nazwy miejscowości, które znajdują się w województwie, w którym mieszkamy. W tym celu zaznaczamy nagłówki kolumn, dla którym chcemy zastosować filtr, a następnie ze wstążki wybieramy opcję Autofiltr.

R1eokoyJJX9WX
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Przy nagłówkach, dla których włączyliśmy możliwość filtrowania, pojawią się strzałki. Po naciśnięciu na jedną z nich pojawią się opcje filtrowania według tej kolumny. Możemy w ten sposób wybrać szukane przez nas informacje.

R1Vw1SmVPfVfN
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat filtrowania znajdziesz w lekcji

Tabela przestawna

Chcemy znaleźć liczbę ludności dla każdego województwa. W tym przypadku najłatwiej jest skorzystać z możliwości tabeli przestawnej. Wystarczy zaznaczyć dowolną komórkę, w której znajdują się nasze dane, a następnie z menu głównego wybrać Wstaw i opcję Tabela przestawna.

R7ilQF1RnR9EF
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Dane, z których zostanie stworzona tabela przestawna zostaną zaznaczone automatycznie. Zostanie wyświetlone okno dialogowe, w którym możemy dodatkowo potwierdzić, czy zostały zaznaczone odpowiednie dane.

R13WWd9PmAxSj
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Po zaakceptowaniu przyciskiem OK, zostanie wyświetlone kolejne okno dialogowe. Wybieramy w nim pola, które mają zostać wyświetlone w tabeli przestawnej. Możemy to zrobić poprzez przeciągnięcie pola do interesującego nas obszaru.

R1SrfdQewh1TN
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Dzięki takiemu umieszczeniu pól tabeli przestawnej, nazwy miejscowości nie będą już wyświetlane, a więc z 52363 wierszy zostanie 16, co zdecydowanie ułatwi analizowanie danych.

Więcej na temat tabel przestawnych znajdziesz w lekcjach:

Wykres przestawny

Załóżmy, że chcemy przedstawić dane na wykresie. Jednak może się okazać, że tworząc wykres na podstawie otrzymanych danych, będzie on nieczytelny, ponieważ znajduje się w nim zbyt wiele informacji. W takim przypadku dobrze jest stworzyć wykres przestawny. Aby go przygotować, najpierw tworzymy tabelę przestawną i nanosimy nią niego pola, które chcemy, aby znajdowały się na wykresie. Zaznaczamy obszar tabeli przestawnej, a następnie z menu głównego wybieramy Wstaw -> Wykres. Zostanie wyświetlony okno kreatora wykresu, tworzymy go w podobny sposób co zwykły wykres.

RUkeihemQLgLI
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o.

Więcej na temat wykresów przestawnych znajdziesz w lekcji

Słownik

tabela przestawna
tabela przestawna

narzędzie analityczne służące do filtrowania, wybierania i przestawiania kolumn i wierszy z danymi w arkuszu kalkulacyjnym, co pozwala na czytelniejsze przedstawienie danych. Tabela źródłowa, z której tworzona jest tabela przestawna pozostaje niezmieniona

wykres przestawny
wykres przestawny

wykres umożliwiający wybieranie i przestawianie danych na nim przedstawianych; jest graficzną reprezentacją danych umieszczonych w tabeli przestawnej