Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Przeczytaj

Usługi finansowe jako przykład usług nowoczesnych

Do nowoczesnych usług zalicza się m.in. usługi finansowe, edukacyjne (zwłaszcza szkolnictwo wyższe) oraz usługi badawczo‑rozwojowe. W przeciwieństwie do usług podstawowych, które są powszechne, usługi nowoczesne (wyspecjalizowane) są świadczone na rzecz określonej grupy społecznej lub na rzecz przedsiębiorstw.

RLF8LkUyC0YoN
usługi bankowe
  • operacje bierne (np. depozyty - gromadzenie środków od klientów)
  • operacje czynne (np udzielanie kredytów, lokowanie środków na rynku międzybankowym oraz kupno papierów wartościowych)
  • operacje usługowe (np. prowadzenie rachunków bankowych i wykonywanie transferów pieniężnych)
, usługi ubezpieczeniowe
  • osobowe
  • majątkowe
  • typu assistance

Do usług finansowych zalicza się:

usługi bankowe

  • operacje bierne (np. depozyty – gromadzenie środków od klientów),
  • operacje czynne (np. udzielanie kredytów, lokowanie środków na rynku międzybankowym oraz kupno papierów wartościowych),
  • operacje usługowe (np. prowadzenie rachunków bankowych i wykonywanie transferów pieniężnych),

usługi ubezpieczeniowe

  • osobowe,
  • majątkowe,
  • typu assistance.

Usługi bankowe

Rodzaje usług bankowych

Podstawową instytucją usług bankowych są banki. Pozwalają one na gromadzenie oszczędności osób i przedsiębiorstw (np. wpływów, wynagrodzeń czy emerytur) oraz na zarządzanie nimi. Są to tzw. operacje bierne. Obecnie coraz rzadziej wybiera się formę gotówkową w tym zakresie, natomiast w wyniku postępującego rozwoju technologicznego wszelkie operacje bankowe można wykonać drogą internetową. W ramach operacji czynnych banki udzielają kredytów, lokują pieniądze na rynku międzybankowym i zajmują się handlem papierów wartościowych. Wpływa to na zwiększenie ich dochodów z tytułu oprocentowania i prowizji. Banki wykonują także wiele operacji usługowych. Warto także dodać, że w państwach słabo rozwiniętych coraz większego znaczenia nabiera możliwość zaciągnięcia kredytu na rozwój działalności.

Dostępność usług bankowych na świecie

Dostęp do usług bankowych mierzy się najczęściej dwoma wskaźnikami:

  • liczbą bankomatów na 100 tysięcy osób,

  • liczbą oddziałów bankowych na 100 tysięcy osób.

RMOUB4XwlHu17
Na mapie świata zaznaczono zagęszczenie bankomatów w przeliczeniu na 100 tys. osób dorosłych w 2019 roku. Na mapie znajduje się podziałka liniowa od 0 do 3000 kilometrów, co 1500 kilometrów. W legendzie mapy kolorami od bordowego od białego oznaczono wartości liczbowe odpowiadające liczbie bankomatów. Kolor ciemnobordowy to wartość równa i wyższa niż 150 bankomatów na 100 tys. osób dorosłych, nieco jaśniejszy bordowy – od 100,1 do 150 bankomatów, czerwony – od 50,1 do 100 bankomatów, łososiowy – od 25,01 do 50 bankomatów, beżowy – równe i mniej niż 25 bankomatów, a kolor biały oznacza brak danych. Najwięcej bankomatów na 100 tys. osób znajduje się na terytorium Kanady i Rosji. Białe pola znajdują się zaś na terytorium: Ameryki Północnej, Grenlandii, Wenezueli i w środkowej Afryce. W lewym dolnym rogu mapy znajduje się kwadrat, w którym umieszczono zbliżenie Europy z podziałką liniową od 0 do 1000 kilometrów, co 500 kilometrów.
Liczba bankomatów w przeliczeniu na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, dostępny w internecie: https://data.worldbank.org/indicator/FB.ATM.TOTL.P5, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1N6zLGag0T2E1
Wykres kolumnowy. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Kraj: Korea Płd.
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 267
  • 2. zestaw danych:
    • Kraj: USA
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 174
  • 3. zestaw danych:
    • Kraj: Kuwejt
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 138
  • 4. zestaw danych:
    • Kraj: Szwajcaria
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 97
  • 5. zestaw danych:
    • Kraj: Polska
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 71
  • 6. zestaw danych:
    • Kraj: Meksyk
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 62
  • 7. zestaw danych:
    • Kraj: Indonezja
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 52
  • 8. zestaw danych:
    • Kraj: Botswana
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 45
  • 9. zestaw danych:
    • Kraj: Szwecja
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 32
  • 10. zestaw danych:
    • Kraj: Wietnam
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 26
  • 11. zestaw danych:
    • Kraj: Mozambik
    • liczba bankomatów na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 10

  • kraj : Korea Płd.

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 267

  • kraj : USA

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 174

  • kraj : Kuwejt

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 138

  • kraj : Szwajcaria

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 97

  • kraj : Polska

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 71

  • kraj : Meksyk

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 62

  • kraj : Indonezja

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 52

  • kraj : Botswana

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 45

  • kraj : Szwecja

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 32

  • kraj : Wietnam

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 26

  • kraj : Mozambik

    liczba_bankomatów_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 10

Liczba bankomatów przypadających na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1WWe88zHeaic
Na mapie świata zaznaczono zagęszczenie oddziałów banków komercyjnych przypadających na 100 tysięcy osób dorosłych w 2019 roku. W legendzie mapy kolorami od bordowego od białego oznaczono wartości liczbowe odpowiadające liczbie oddziałów banków. Najwięcej oddziałów banków na 100 tysięcy osób znajduje się na terytorium: Ameryki Północnej, Boliwii, Hiszpanii i dużej części Europy. Białe pola znajdują się zaś na terytorium: Grenlandii, Wenezueli i w środkowej Afryce. W lewym dolnym rogu mapy znajduje się kwadrat, w którym umieszczono zbliżenie Europy z podziałką liniową od 0 do 1000 kilometrów, co 500 kilometrów. Najciemniejszy kolor ma tu Hiszpania.
Liczba oddziałów banków komercyjnych przypadających na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, licencja: CC BY-SA 3.0.
RB9gQD0j15R811
Wykres kolumnowy. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Kraj: Luksemburg
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 64.5
  • 2. zestaw danych:
    • Kraj: Hiszpania
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 49.7
  • 3. zestaw danych:
    • Kraj: Szwajcaria
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 38.4
  • 4. zestaw danych:
    • Kraj: Japonia
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 33.9
  • 5. zestaw danych:
    • Kraj: Polska
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 28.9
  • 6. zestaw danych:
    • Kraj: Brazylia
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 18.7
  • 7. zestaw danych:
    • Kraj: Salwador
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 14.8
  • 8. zestaw danych:
    • Kraj: Malezja
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 10.1
  • 9. zestaw danych:
    • Kraj: Chiny
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 8.9
  • 10. zestaw danych:
    • Kraj: Norwegia
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 5.5
  • 11. zestaw danych:
    • Kraj: Zimbabwe
    • liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.: 3.8

  • kraj : Luksemburg

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 64.5

  • kraj : Hiszpania

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 49.7

  • kraj : Szwajcaria

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 38.4

  • kraj : Japonia

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 33.9

  • kraj : Polska

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 28.9

  • kraj : Brazylia

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 18.7

  • kraj : Salwador

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 14.8

  • kraj : Malezja

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 10.1

  • kraj : Chiny

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 8.9

  • kraj : Norwegia

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 5.5

  • kraj : Zimbabwe

    liczba_oddziałów_banków_komercyjnych_na_100_tys._osób_dorosłych_w 2019_r. : 3.8

Liczba oddziałów banków komercyjnych na 100 tys. osób dorosłych w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Banku Światowego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Jak widać na powyższych mapach i wykresach, największą dostępnością do usług bankowych odznaczają się kraje wysoko rozwinięte (zwłaszcza te o małej liczbie ludności), a najmniejszą – kraje słabo rozwinięte. Uwagę zwracają niskie wartości tych wskaźników w krajach skandynawskich, w których rozwój społeczeństwa informacyjnego (przejawiający się m.in. powszechnością korzystania z bankowości elektronicznej) spowodował zmniejszenie liczby oddziałów banków i bankomatów.

Największe banki na świecie

Największe banki mają swoje siedziby w Chinach i krajach wysoko rozwiniętych, zwłaszcza w USA, Japonii, Wielkiej Brytanii i Francji. W Chinach znajdują się siedziby aż 19 ze 100 największych banków świata. Na drugim miejscu są Stany Zjednoczone – 11 siedzib.

R1JIaFdQQsBit
W tabeli zamieszczono dane dotyczące największych banków świata w 2019 roku. Industrial and Commercial Bnk of China, Chiny, aktywa ogółem 4324 miliardy dolarów. China Construction Bank, Chiny, aktywa ogółem 3653 miliardy dolarów. Agricultural Bank of China, Chiny, aktywa ogółem 3573 miliardy dolarów. Bank of China, Chiny, aktywa ogółem 3270 miliardów dolarów. JPMorgan Chase, USA, aktywa ogółem 3213 miliardów dolarów. HSBC, Wielka Brytania, aktywa ogółem 2715 miliardów dolarów. bank of America, USA, aktywa ogółem 2434 miliardy dolarów. BNP Paribas, Francja, aktywa ogółem 2429 miliardów dolarów. Credit Agricole, Francja, aktywa ogółem 2257 miliardów dolarów.
Największe banki świata w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych spglobal.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
RdvuAHHaHlcRl
Na mapie świata zaznaczono siedziby stu największych banków świata. Wartości liczbowe odpowiadające liczbie banków na danym obszarze umieszczono w szarych kółkach, których wielkość zależna jest od ich ogólnej wartości aktywów. W legendzie mapy największym kółkiem oznaczono wartość powyżej 20 bilionów dolarów amerykańskich. Nieco mniejsze koło oznacza wartość między 10 a 20 bilionami dolarów amerykańskich. Kolejne wartości i proporcjonalnie mniejsze koła dotyczą wartości: od 5 do 10 bilionów, od 1 do 5 bilionów i poniżej 1 biliona. Wskazano cyfrę 12 jako liczbę siedzib największych banków. Kanada 5, USA 11, Brazylia 4, Rosja 1, Chiny 19, Indie 1, Hongkong 3, Korea Południowa 6, Japonia 8, Katar 1, Australia 4. Hiszpania 4, Francja 6, Włochy 2, Wielka Brytania 6, Szwajcaria 3, Austria 1, Belgia 1, Holandia 3, Dania 1, Niemcy 5, Norwegia 1, Szwecja 3, Finlandia 1.
Siedziby 100 największych banków świata i łączna suma zgromadzonych aktywów
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych spglobal.com, dostępny w internecie: https://www.spglobal.com/marketintelligence/en/news-insights/latest-news-headlines/the-world-s-100-largest-banks-2020-57854079, licencja: CC BY-SA 3.0.

Usługi ubezpieczeniowe

Bardzo ważną rolę odgrywają także usługi ubezpieczeniowe. Można je podzielić na ubezpieczenia osoboweubezpieczenia osoboweubezpieczenia osobowe, majątkoweubezpieczenia majątkowemajątkowe i typu assistanceubezpieczenia typu assistancetypu assistance. Część z nich jest obowiązkowa (np. ubezpieczenia osobowe publiczne – zdrowotne i społeczne) i jest odprowadzana wraz z kolejnym wynagrodzeniem za pracę, a część z nich świadczą prywatne firmy i możemy skorzystać z nich dobrowolnie. Ich zadaniem jest gromadzenie składek ubezpieczeniowych i wypłacanie odszkodowania z tego funduszu z tytułu uszczerbku w majątku lub sytuacji losowej, podczas której ucierpiała dana osoba.

R12dxTHQAxPNg
W tabeli zamieszczono informacje dotyczące krajów lub terytoriów o największej łącznej wartości wpłaconych składek na ubezpieczenie. W tabeli znajduje się 15 krajów. W następującej kolejności: USA, Chiny, Japonia, Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Korea Południowa, Włochy, Kanada, Tajwan, Indie, Holandia, Irlandia, Brazylia, Hongkong. We wszystkich krajach w porównaniu z rokiem 1980 jest znaczny wzrost łącznej wartości wpłaconych składek w miliardach dolarów. Największa łączna wartość wpłaconych składek jest w USA: w 1980 roku 229 miliardów dolarów, w 2019 roku 2460 miliardów dolarów, 2030 roku prognozowane 3660 miliardów dolarów. Procent wartości globalnej: w 1980 roku 46%, 2019 rok 39%, 2030 rok 36%. W Chinach, które plasują się na drugim miejscu, wartości są następujące: w 2080 r. brak składek, 2019 rok 617 miliardów dolarów, 2030 rok 1777 miliardów dolarów. Procent wartości globalnej: 1980 rok 0%, 2019 rok 10%, 2030 rok 18%. Japonia, która plasuje się na trzecim miejscu, ma następującą łączną wartość wpłaconych składek: w 1980 roku 75 miliardów dolarów, w 2019 roku 459 miliardów dolarów, w 2030 rok 612 miliardów dolarów. Procent wartości globalnej przedstawia się następujące: 1980 rok 15%, 2019 rok 7,3%, 2030 rok 6,1%. Informacje dotyczące Hongkongu znajdującego się na końcu listy na piętnastym miejscu przedstawiają się następująco: łączna wartość wpłaconych składek na ubezpieczenia w roku 1980 brak, 2019 rok 72%, 2030 rok 126 miliardów dolarów. Procent wartości globalnej: w 1980 roku 0%, 2019 rok 1,1%, 2030 rok 1,2%.
Kraje (lub terytoria) o największej łącznej wartości wpłaconych składek na ubezpieczenia
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Swiss Re Institute, licencja: CC BY-SA 3.0.
RwiPOzffWGe3w
Wykres kołowy. Lista elementów:
  • USA; Wartość: 39; Udział procentowy: 39%
  • Chiny; Wartość: 10; Udział procentowy: 10%
  • Japonia; Wartość: 7,3; Udział procentowy: 7,3%
  • Wielka Brytania; Wartość: 5,8; Udział procentowy: 5,8%
  • Francja; Wartość: 4,2; Udział procentowy: 4,2%
  • Niemcy; Wartość: 3,9; Udział procentowy: 3,9%
  • Korea Płd.; Wartość: 2,8; Udział procentowy: 2,8%
  • Włochy; Wartość: 2,7; Udział procentowy: 2,7%
  • Kanada; Wartość: 2,1; Udział procentowy: 2,1%
  • Tajwan; Wartość: 1,9; Udział procentowy: 1,9%
  • Indie; Wartość: 1,7; Udział procentowy: 1,7%
  • Holandia; Wartość: 1,3; Udział procentowy: 1,3%
  • Irlandia; Wartość: 1,2; Udział procentowy: 1,2%
  • Brazylia; Wartość: 1,2; Udział procentowy: 1,2%
  • Hongkong; Wartość: 1,1; Udział procentowy: 1,1%
  • Pozostałe; Wartość: 13,8; Udział procentowy: 13,8%

  • Label : USA

    Value : 39%

  • Label : Chiny

    Value : 10%

  • Label : Japonia

    Value : 7,3%

  • Label : Wielka Brytania

    Value : 5,8%

  • Label : Francja

    Value : 4,2%

  • Label : Niemcy

    Value : 3,9%

  • Label : Korea Płd.

    Value : 2,8%

  • Label : Włochy

    Value : 2,7%

  • Label : Kanada

    Value : 2,1%

  • Label : Tajwan

    Value : 1,9%

  • Label : Indie

    Value : 1,7%

  • Label : Holandia

    Value : 1,3%

  • Label : Irlandia

    Value : 1,2%

  • Label : Brazylia

    Value : 1,2%

  • Label : Hongkong

    Value : 1,1%

  • Label : Pozostałe

    Value : 13,8%

Kraje (lub terytoria) o największej łącznej wartości wpłaconych składek na ubezpieczenia w 2019 r.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Swiss Re Institute, licencja: CC BY-SA 3.0.

Jak wynika z załączonej tabeli, największy popyt i podaż na usługi ubezpieczeniowe występuje w krajach wysoko rozwiniętych (Europy, Ameryki Północnej i Azji) oraz w Chinach.

Polecenie 1

Na podstawie danych zawartych w powyższej tabeli sformułuj i wyjaśnij prawidłowości w zakresie zmian struktury globalnej wartości składek na ubezpieczenia.

R60uUBOqoBdYm
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Stwórz mapę myśli, na której przedstawisz przykłady wpływu usług finansowych na inne gałęzie gospodarki.

Stwórz wypunktowaną listę haseł, w której przedstawisz przykłady wpływu usług finansowych na inne gałęzie gospodarki.

RCivqAetlXBxt1

O głównych centrach finansowych na świecie przeczytasz w materiale Główne centra finansowe na świecie, natomiast o giełdach towarowych i giełdach papierów wartościowych przeczytasz w materiale Wpływ nowoczesnych usług na życie i działalność człowieka.

Słownik

aktywa
aktywa

zasoby majątkowe banku, które są pieczołowicie kontrolowane, a także zasoby majątkowe banku jedynie przez niego kontrolowane, ale niebędące jego własnością

ubezpieczenia osobowe
ubezpieczenia osobowe

rodzaj ubezpieczeń, które dotyczą człowieka; wyróżnia się ubezpieczenia osobowe prywatne (nieobowiązkowe: na życie, od następstw nieszczęśliwych wypadków czy inne typu emerytalnego i zdrowotnego) oraz publiczne (obowiązkowe, wśród nich: zdrowotne i społeczne, wśród których wyróżnia się ubezpieczenia rentowe, chorobowe, emerytalne, wypadkowe)

ubezpieczenia majątkowe
ubezpieczenia majątkowe

rodzaj ubezpieczeń, które dotyczą wyłącznie mienia (własności i innych praw majątkowych) albo odpowiedzialności cywilnej, OC (związanej ze zobowiązaniem do naprawienia szkody wyrządzonej komukolwiek w następstwie czynu niedozwolonego albo kontrahentowi wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania)

ubezpieczenia typu assistance
ubezpieczenia typu assistance

rodzaj ubezpieczeń polegających na zapewnieniu ubezpieczającemu się określonej pomocy (np. technicznej, medycznej, informacyjnej) w wyniku zdarzeniach losowych mających miejsce w obszarze transportu samochodowego, podróży, zdrowia, domu, rodziny

Wprowadzenie
Audiobook