Przeczytaj
Na sieć osadniczą składają się miastamiasta i wsiewsie. Te pierwsze powstają poprzez nadanie miejscowości praw miejskich przez prezydenta RP, który kieruje się określonymi kryteriami jak np. wygląd wsi, charakter zabudowy, pełnione funkcje czy funkcje historyczne itp. Wszystkie miejscowości, które nie posiadają praw miejskich są wsiami. Musisz pamiętać, że nadanie praw miejskich jest decyzją administracyjną. W Polsce, w odróżnieniu do Niemiec, nie funkcjonują żadne kryteria demograficzne czy ekonomiczne decydujące o tym, czy dana miejscowość jest już miastem. Dlatego czasami miastem jest miejscowość o liczbie ludności mniejszej niż niejedna wieś.
Funkcje wsi
Przez stulecia podstawową funkcją wsi było dostarczanie żywności, czemu służyła działalność rolnicza jej mieszkańców. Dzisiaj rolnictwo jest również istotną aktywnością podejmowaną na obszarach wiejskich, jednak transformacja ustrojowa, jaka miała miejsce w Polsce, przemiany stylu życia, postępujące procesy urbanizacjiurbanizacji, suburbanizacji, w tym urban sprawl, powodują, że wsie zmieniają swoje funkcje – albo obok funkcji rolniczej pojawiają się nowe, albo funkcja rolnicza całkowicie zanika, ustępując miejsca innym działalnościom. Można to ująć jeszcze w inny sposób – obszary wiejskie przechodzą transformację z monofunkcyjnych obszarów rolniczych w obszary wielofunkcyjne. W wyniku transformacji niektóre wsie przekształcają się w osiedla, których nie można zakwalifikować do miast. Taki proces nazywany jest semiurbanizacją, a takie osiedle nazywane jest z języka amerykańskiego rurban community lub potocznie półwieś.
Skoro funkcja rolnicza obszarów wiejskich traci na znaczeniu, to znaczy, że produkcja rolnicza na danym obszarze została ograniczona i zastąpiona przez inne działalności. Jakie czynniki o tym decydują? Obszary wiejskie to tereny ukształtowane historycznie, ale poddawane wpływowi czynników politycznych, zmianom technologicznym, a także zmianom w środowisku przyrodniczym. Zjawiska te powodują zwiększenie się różnorodności aktywności i działalności gospodarczej obszarów wiejskich.
Czynniki polityczne | polityka rolna, wspólna polityka rolna EU, kształtowanie budżetu państwa |
|---|---|
Zmiany technologiczne | mechanizacja rolnictwa, zmiany w technologii wytwarzania towarów |
Zmiany w środowisku przyrodniczym | presja środowiskowa, zrównoważony rozwój |
Wyżej wymienione czynniki prowadzą do tego, że wsie – poza funkcją rolniczą – pełnią także inne zadania:
przemysłowe,
uzdrowiskowo‑sanatoryjne,
religijne,
turystyczne.
Słownik
miejscowość posiadająca prawa miejskie
proces powstawania nowych miast, ich powiększania się i zwiększania liczby mieszkańców
miejscowość, która nie posiada praw miejskich