Na atrakcyjność turystycznąatrakcyjność turystycznaatrakcyjność turystyczną naszego kraju wpływa wiele cech, takich jak:

1. Bogactwo walorów przyrodniczych

• Na terenie Polski walorami przyrodniczymiwalory przyrodniczewalorami przyrodniczymi odznaczają się wybrzeża, pojezierza, tereny górskie i wyżynne oraz inne regiony z czystym środowiskiem naturalnym, korzystnym dla zdrowia mikroklimatem oraz bogatą florą i fauną. Walory przyrodnicze mają również m.in. ogrody botaniczne i zoologiczne, parki narodowe i krajobrazowe, punkty widokowe.

2. Walory kulturowe (antropogeniczne)

• Powstały w wyniku działalności człowieka i świadczą o kulturze minionych pokoleń. Zalicza się do nich: zamki, pałace, muzea i rezerwaty archeologiczne, muzea etnograficzne, skanseny, obiekty historyczno‑wojskowe, miejsca martyrologii, miejsca pielgrzymkowe i obiekty sakralne. Są w tej grupie także atrakcje kształtowane pod kątem rozwoju ruchu turystycznego (parki rozrywki, imprezy kulturalne, sportowe, turystyczne).

3. Bogaty folklor

• Dla wielu turystów zagranicznych bardzo atrakcyjnym zjawiskiem w Polsce jest niezwykle bogata i zróżnicowana kultura i sztuka ludowa, w niektórych regionach wciąż jeszcze można usłyszeć gwarę i zobaczyć ludzi ubranych w stroje ludowe (np. Pobrzeże Kaszubskie, Podhale).

4. Słowiańska gościnność Polaków

• Dzięki temu wielu turystów z zagranicy wybiera się do Polski po raz kolejny, przekazują oni dobry wizerunek Polaków dla innych.

Środowisko przyrodnicze Polski ze względu na swoją bioróżnorodność pozwala na uprawianie różnych rodzajów turystyki: pieszej, rowerowej, żeglarstwa, kajakarstwa, nurkowania, turystyki górskiej, narciarstwa, speleologii.

Duże znaczenia miała i w dalszym ciągu ma turystyka sentymentalna. Zachodnie i północne województwa Polski odwiedzają Niemcy, którzy tam się urodzili lub których rodziny pochodzą z tych stron. Z kolei liczne miasteczka Polski Centralnej i Południowej będące miejscem urodzenia chasydzkich cadyków (np. Góra Kalwaria pod Warszawą czy Bobowa na Pogórzu Karpackim) odwiedzane są przez Żydów z Izraela i USA.

Rozwija się też turystyka niszowa:

• przyrodnicza, (zwłaszcza ornitologiczna, np. w Biebrzańskim Parku Narodowym),

• biograficzna (np. miejsca związane z życiem Fryderyka Chopina przyciągają japońskich miłośników jego twórczości),

• zakupowa (turyści z Wielkiej Brytanii i innych krajów Europy Zachodniej chętnie odwiedzają centra handlowe w dużych polskich miastach),

• zdrowotna.

Najprostszy podział Polski na regiony turystyczneregion turystycznyregiony turystyczne pokrywa się z granicami 16 województw. Jednak dla zmniejszenia liczby regionów, można podzielić Polskę na makroregiony turystyczne:

• Pomorze (pomorskie, zachodniopomorskie, kujawsko‑pomorskie),

• Wielkopolska (wielkopolskie i lubuskie),

• Śląsk (dolnośląskie, opolskie, śląskie),

• Warmia i Mazury (warmińsko‑mazurskie),

• Mazowsze i Podlasie (mazowieckie, łódzkie, podlaskie),

• Małopolska (lubelskie, małopolskie, podkarpackie, świętokrzyskie).

R1PotIlVTR1ls

Na mapie Polski zaznaczono regiony turystyczne Polski. Na północy jest Pomorze graniczące z Warmią i Mazurami. Poniżej leży Wielkopolska granicząca z Mazowszem i Podlasiem. Na południu leży Śląsk oraz Małopolska.

Pomorze

Pas wybrzeży jest regionem znacznej koncentracji ruchu turystycznego. Znajduje się tu wiele atrakcji turystycznych, a także największa koncentracja bazy noclegowej. 

Do regionu należy też województwo kujawsko‑pomorskie, które nie ma dostępu do Morza Bałtyckiego. 

Walory naturalne:

• korzystny klimat morski,

• zasoby wód leczniczych i borowin,

• piaszczyste plaże,

• Morze Bałtyckie,

• znaczne zalesienie (puszcze: Goleniowska, Wkrzańska, Drawska, Bukowa oraz Bory Tucholskie)

• parki narodowe: Woliński, Drawieński, Słowiński, „Bory Tucholskie”,

• wyspy Wolin i Uznam,

• kąpieliska: Hel, Władysławowo, Łeba, Jastrzębia Góra, Krynica Morska, Sopot, Kołobrzeg, Dźwirzyno, Ustronie Morskie, Sarbinowo, Chłopy, Mielno, Darłowo, Międzyzdroje,

• Szwajcaria Kaszubska – liczne, malownicze jeziora rynnowe,

• Półwysep Helski.

R9JwqtTcLQiqy

Zdjęcie przedstawia wydmy porośnięte trawą. W tle jest plaża oraz morze.

Walory kulturowewalory kulturoweWalory kulturowe:

• ruiny kościoła w Trzęsaczu,

• Gdańsk (starówka, Dwór Artusa, fontanna Neptuna, Stocznia Gdańska, bazylika Mariacka, Centralne Muzeum Morskie, Latarnia Morska Gdańsk Nowy Port)

• Gdynia (molo ze statkami: „Dar Pomorza”, „Dar Młodzieży”, „Błyskawica”, Muzeum Oceanograficzne, Akwarium Gdyńskie)

• Sopot (molo, Opera Leśna),

• Malbork (zamek krzyżacki wpisany na listę UNESCO),

• Kartuzy (Muzeum Kaszubskie, miasto słynie z ceramiki i haftów),

• Hel (fokarium, Muzeum Rybołówstwa),

• Szczecin (Wały Chrobrego, Zamek Książąt Pomorskich, plac Grunwaldzki, muzeum i skansen morski, Muzeum Pomorza Zachodniego),

• Ciechocinek (uzdrowisko, tężnie solankowe),

• Toruń (Zespół Staromiejski oraz Ratusz Staromiejski, Dom Kopernika, katedra św. Janów, kościół Mariacki oraz kościół św. Jakuba, planetarium, fontanna Cosmopolis, Żywe Muzeum Piernika, ruiny zamku krzyżackiego, Krzywa Wieża)

• Biskupin (rezerwat archeologiczny).

R8I14PqgUm116

Zdjęcie przedstawia Gdańsk. Na pierwszym planie jest fontanna zwieńczona postacią Neptuna - mężczyzna w prawej dłoni trzyma trójząb. W tle znajdują się zadbane kamienice.

R1CLCA5VFWbF0

Zdjęcie przedstawia panoramę Zamku Krzyżackiego w Malborku. Zamek jest rozległy, otoczony murem. Stoi nad rzeką.

Wielkopolska

Region w środkowo‑zachodniej części Polski. Głównym ośrodkiem administracyjnym, kulturowym i gospodarczym regionu jest Poznań.

Walory przyrodnicze:

• powierzchnia ukształtowana przez lodowce,

• duże zalesienie,

• 3 parki narodowe: Wielkopolski, „Ujście Warty” i Drawieński,

• Puszcza Notecka (pola wydmowe).

Walory kulturowe:

• Poznań (bazylika, Stare Miasto, Ostrów Tumski, kościół pw. św. Wojciecha, ogród botaniczny i zoologiczny, palmiarnia),

• Ostrów Lednicki (rezerwat archeologiczny, Muzeum Pierwszych Piastów),

• Gniezno (pierwsza stolica Polski, katedra gnieźnieńska z Drzwiami św. Wojciecha),

• Kórnik (arboretum),

• Licheń (ośrodek turystyki pielgrzymkowej),

• Rogalin (pałac i park krajobrazowy w stylu angielskim),

• Kalisz (rezerwat archeologiczny),

• Międzyrzecki Rejon Umocniony (fortyfikacje niemieckie z II wojny światowej),

• Zielona Góra (Park Winny, palmiarnia).

RgSwsd2sHqNOs

Zdjęcie przedstawia kolorowe kamienice i ratusz z wysoką wieżą w Poznaniu. Na pierwszym planie są ogródki restauracyjne.

Śląsk

Położony w południowo‑zachodniej Polsce. Główną rolę turystyczną odgrywa tu województwo dolnośląskie, które cechuje się licznymi walorami i ma rozwinięte zaplecze turystyczne. Niedocenianym turystycznie pozostaje wciąż województwo śląskie.

Walory przyrodnicze:

• Karkonosze ze Śnieżką,

• Góry Stołowe ze Szczelińcem Wielkim i Błędnymi Skałami,

• Kotlina Jeleniogórska,

• Karkonoski Park Narodowy i Park Narodowy Gór Stołowych,

• Rudawy Janowickie,

• Góry Sowie,

• uzdrowiska: Cieplice Zdrój, Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój, Polanica Zdrój,

• Góra Świętej Anny.

R1TqTwedpWz2X

Zdjęcie przedstawia szlak turystyczny wiodący na Śnieżkę w Karkonoszach. Szczyt jest stosunkowo łagodny. Zbocza Śnieżki pokrywa gołoborze. Na szczycie stoi restauracja i obserwatorium.

ROMjEZHmXDy5l

Zdjęcie przedstawia różne formy skalne na Szczelińcu Wielkim. Pomiędzy nimi rosną drzewa. Znajdują się na wzniesieniu.

Walory kulturowe:

• Wrocław (Rynek, Ostrów Tumski, Panorama Racławicka, Hala Stulecia, ogród botaniczny i zoologiczny, liczne muzea, wrocławskie krasnale),

• Złotoryja (Mistrzostwa Polski w Płukaniu Złota),

• Świdnica i Jawor (Kościoły Pokoju, wpisane na listę UNESCO),

• Książ (zamek),

• Kowary (Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska),

• Kłodzko (twierdza),

• Wambierzyce (bazylika),

• Złoty Stok (kopalnia złota),

• Moszna (pałac z XVII wieku),

• Zabrze (skansen górniczy),

• Tarnowskie Góry (Sztolnia Czarnego Pstrąga),

• Chorzów (Park Kultury i Wypoczynku),

• Pszczyna (zamek książęcy),

• Częstochowa (zespół klasztoru paulinów, miejsce kultu religijnego).

RJtHAC9awT8ah

Zdjęcie przedstawia okazały, dwukondygnacyjny budynek ratusza. Na fasadzie znajduje się okrągły zegar. Budynek ma wieże. Po lewej stronie ratusza stoją kamienice.

Warmia i Mazury

Jest to region o niskim poziomie degradacji środowiska naturalnego, z rzeźbą polodowcową. Obejmuje m. in. Krainę Wielkich Jezior Mazurskich, z licznymi szlakami żeglarskimi, kajakowymi.

Walory przyrodnicze:

• liczne jeziora

• największe jeziora Polski – Śniardwy, Mamry,

• najgłębsze jezioro Polski – Hańcza,

• najdłuższe jezioro Polski – Jeziorak,

• jeziora połączone kanałami,

• szlaki żeglugi pasażerskiej – Giżycko–Węgorzewo,

• trasy żeglugowe – ok. 200 km,

• Kanał Ostródzko‑Elbląski,

• rezerwat krajobrazowy „Kurtynia” – Jezioro Kurtyńskie i odcinek rzeki Kurtyni,

• chronione ostoje ptactwa wodnego (rezerwat ornitologiczny na wyspach j. Mamry),

• Mazurski Park Krajobrazowy (rezerwat Łuknajno – międzynarodowy rezerwat biosfery),

• rozległe kompleksy leśne.

RxOogXFcczS9f

Zdjęcie przedstawia drewniany pomost nad jeziorem. W tle znajdują się brzegi porośnięte drzewami.

Walory kulturowe:

• nagromadzenie zabytków kultury materialnej Mazurów,

• żywe tradycje folkloru Mazurów,

• Pole Grunwaldzkie (miejsce zwycięskiej bitwy z Krzyżakami w 1410 r.),

• Frombork (Muzeum Mikołaja Kopernika),

• Lidzbark Warmiński (gotycki zamek obronny biskupów warmińskich z XIV w.),

• Olsztyn (Wysoka Brama z XIV w., gotycki zamek obronny nad Łyną, Planetarium Lotów Kosmicznych),

• Mrągowo (Międzynarodowy Festiwal Piknik Country),

• Święta Lipka (bazylika z XVII/XVIII w. z barokowymi organami z 1712 r.),

• Giżycko (Twierdza Boyen, ośrodek sportów wodnych i zimowych),

• Gierłoż (ruiny Wilczego Szańca – dawnej kwatery Adolfa Hitlera).

R5upswL51fBgg

Zdjęcie przedstawia okazałą, wysoką katedrę z czerwonej cegły we Fromborku. Ma kilka wież oraz wysokie, długie okna. Po lewej stronie katedry stoją liczne budynki, część z nich jest zabytkowa.

Mazowsze i Podlasie

Region zajmuje centralną i północno‑wschodnią część kraju. W województwie mazowieckim i łódzkim dominują walory krajoznawcze, natomiast województwo podlaskie odznacza się na równi walorami kulturowymi i przyrodniczymi. Kulturowa odmienność tego obszaru sprawia, że Podlasie bywa nazywane polskim Orientem.

Walory przyrodnicze:

• parki narodowe: Kampinoski, Wigierski, Biebrzański, Narwiański i Białowieski,

• liczne parki krajobrazowe,

• Puszcza Białowieska,

• liczne rzeki i jeziora,

• krajobraz polodowcowy.

R1bEM876xHQj2

Zdjęcie przedstawia płaski teren, na którym płynie rzeka Biebrza tworząca liczne odnogi, strugi. Pomiędzy nimi jest zielona i żółta trawa.

RLsFhDXW7qI2V

Zdjęcie przedstawia pasące się żubry. Zwierzęta mają duże głowy, gęstą brązową sierść.

Walory kulturowe:

• Warszawa (stolica, Stare Miasto, Kolumna Zygmunta, Zamek Królewski, Łazienki Królewskie, pałac i park w Wilanowie, Miejski Ogród Zoologiczny, Centrum Nauki Kopernik, Pałac Kultury i Nauki),

• Łowicz (folklor łowicki, muzeum),

• Walewice (pałac i ogród),

• Niepokalanów (bazylika – sanktuarium maryjne),

• Treblinka (były niemiecki nazistowski obóz zagłady),

• Żelazowa Wola (miejsce urodzin Fryderyka Chopina),

• Łódź (ulica Piotrkowska, obiekty secesyjne i włókiennicze),

• Tykocin (synagoga),

• Białystok (Pałac Branickich),

• Grabarka (cerkiew, miejsce kultu religijnego),

• Bohoniki i Kruszyniany (meczety).

R1W1lu5J9zKo7

Zdjęcie przedstawia Plac Zamkowy w Warszawie. Przy placu stoją kamienice oraz zamek. Na placu jest pomnik. Na wysokim cokole stoi postać króla Zygmunta III Wazy. Na placu znajdują się ludzie.

RJJbJXtAEZMSI

Zdjęcie przedstawia dużą ilość prostych, drewnianych krzyży na Grabarce. Mniejsze krzyże przybite są do większych.

Małopolska

Region nawiązuje do historycznej krainy Małopolski i przedstawia znaczny potencjał walorów i innych dóbr turystycznych w skali kraju, a rynek turystyczny w Małopolsce jest stosunkowo lepiej rozwinięty niż w pozostałych regionach kraju.

Walory przyrodnicze:

• Tatry z Kasprowym Wierchem, Giewontem, Rysami, Doliną Pięciu Stawów Polskich, Doliną Kościeliską, Chochołowską, Gubałówką,

• Beskidy,

• Gorce,

• Pieniny (Trzy Korony, Wąwóz Homole),

• Bieszczady (Halicz, Tarnica),

• Góry Świętokrzyskie (gołoborza, Łysica),

• Przełom Dunajca,

• Puszcza Niepołomicka,

• parki narodowe: Tatrzański, Babiogórski, Gorczański, Magurski, Ojcowski, Pieniński, Roztoczański, Poleski, Świętokrzyski, Bieszczadzki,

• Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska (wapienna wyżyna z ostańcami, np. Maczuga Herkulesa),

• jaskinie turystyczne (Mroźna, Mylna, Łokietka),

• Szlak Orlich Gniazd,

• uzdrowiska: Krynica Zdrój, Muszyna, Żegiestów, Rabka Zdrój, Szczawnica, Iwonicz Zdrój, Rymanów Zdrój, Busko Zdrój, Solec Zdrój, Nałęczów,

• Wisła,

• jeziora i zapory wodne, np. Solina, Czorsztyn–Niedzica.

R1GJ6D4Ws6zXP

Zdjęcie przedstawia Morskie Oko otoczone zboczami. Na wprost zdjęcia jest skalista, stroma grań.

R1cIAt857qqTQ

Zdjęcie przedstawia rzekę płynącą pomiędzy wzniesieniami porośniętymi drzewami w Pieninach.

Walory kulturowe:

• Kraków (stolica Małopolski, Wawel, Smok Wawelski, Dzwon Zygmunta, Planty, Barbakan, Brama Floriańska, Rynek, Sukiennice, liczne muzea, teatry, opera, Kazimierz),

• Wieliczka (kopalnia soli wpisana na listę UNESCO, kaplica św. Kingi, Muzeum Żup Solnych),

• Oświęcim (były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz‑Birkenau),

• Czorsztyn i Niedzica (ruiny zamków),

• Zakopane, Poronin, Kościelisko, Bukowina (międzynarodowe ośrodki turystyczne w Tatrach),

• Zawoja (najdłuższa wieś w Polsce, Muzeum Turystyki Górskiej i Babiogórskiego PN, liczne wyciągi narciarskie),

• Stary Sącz (klasztor klarysek),

• Bochnia (kopalnia soli),

• Kalwaria Zebrzydowska (bazylika MB Anielskiej, miasto pielgrzymkowe),

• Wadowice (miejsce narodzin Karola Wojtyły),

• Przemyśl (zamek, Kopiec Tatarski),

• Krasiczyn (renesansowy zespół pałacowo‑parkowy),

• Bóbrka (Skansen Przemysłu Naftowego),

• Sanok (Muzeum Budownictwa Ludowego),

• Baranów Sandomierski (renesansowy zamek),

• Łańcut (barokowy zespół pałacowo‑parkowy Lubomirskich),

• Krzemionki Opatowskie (kopalnia krzemienia pasiastego),

• Święty Krzyż (średniowieczne sanktuarium pogańskie),

• Tokarnia (Muzeum Wsi Kieleckiej),

• Sandomierz (zamek, mury obronne, Dom Długosza),

• Ujazd (forteca Krzyżtopór),

• Chęciny (ruiny zamku),

• Kazimierz Dolny (zabytkowy układ miejski, Góra Trzech Krzyży, renesansowe kamienice, spichlerze nad Wisłą),

• Lublin (zamek, Kaplica Zamkowa Trójcy Świętej, Stare Miasto, Majdanek, Muzeum Wsi Lubelskiej),

• Puławy (zespół pałacowo‑parkowy Czartoryskich, Świątynia Sybilli, Domek Gotycki),

• Kozłówka (Muzeum Zamoyskich),

• Zamość (renesansowy układ miasta, Rotunda),

• Wojciechów (Muzeum Kowalstwa),

• Szczebrzeszyn (grodzisko z XI wieku, pomnik chrząszcza),

• Jabłeczna (cerkiew św. Onufrego),

• Kodeń (sanktuarium MB Kodeńskiej – miejsce pielgrzymkowe),

• Sobibór (były niemiecki nazistowski obóz zagłady),

• Chełm (podziemia kredowe).

R1SHbKP3gb34x

Zdjęcie przedstawia plac z zadbanymi, kolorowymi kamienicami w Zamościu. Na placu stoi ratusz z wieżą, na której jest zegar. Do budynku prowadzą z dwóch stron schody z białą balustradą.

RXGpM1gGT0jfc

Zdjęcie przedstawia krakowskie Sukiennice na Rynku. To budynek otoczony arkadami. Na pierwszym planie stoi biała dorożka z końmi.

Słownik