Przypomnijmy, jak zbudowany jest prostopadłościan.

RIKrm81kONgON

Wprowadźmy definicję siatki prostopadłościanuprostopadłościanprostopadłościanu.

Z każdego wierzchołka prostopadłościanu wychodzą trzy krawędzie, które nazywamy: długość, szerokość i wysokość.

Siatka prostopadłościanu
Definicja: Siatka prostopadłościanu

Przedstawienie prostopadłościanu na płaszczyźnie poprzez rozcięcie niektórych jego krawędzi tak, aby możliwe było rozłożenie jego ścian na płaszczyźnie nazywamy siatką prostopadłościanu.

RhLWeSYOY0Ipj

Na podstawie rysunku możemy zauważyć, że siatkasiatka bryłysiatka prostopadłościanu składa się z trzech par przystających prostokątów o wymiarach: a×b, a×c oraz b×c.

Przykład 1

Obliczymy sumę długości krawędzi prostopadłościanu, jeżeli jego siatkę przedstawiono na poniższym rysunku.

RH17FkGOoKjcw

Rozwiązanie:

W każdym prostopadłościanie jest 12 krawędzi.

Wprowadźmy następujące oznaczenia:

a – długość,

b – szerokość,

c – wysokość.

Wówczas:

a=12 cm

b=10 cm

c=24 cm

Jeżeli S jest sumą długości wszystkich krawędzi prostopadłościanu, to:

S=4·12 cm+4·10 cm+4·24 cm=48 cm+40 cm+96 cm=184 cm.

Przykład 2

Uzasadnimy, dlaczego poniższe rysunki nie mogą przedstawiać siatek prostopadłościanów.

a)

R1dQ4OjfLDGc1

Rozwiązanie:

Rysunek nie przedstawia siatki prostopadłościanu, ponieważ w każdym prostopadłościanie jest sześć ścian: trzy pary przystających prostokątów.

b)

RHmlXafTkJeho

Rozwiązanie:

Rysunek nie przedstawia siatki prostopadłościanu, ponieważ podstawy oraz ściany boczne prostopadłościanu są prostokątami.

Przykład 3

Narysujemy siatkę prostopadłościanu, jeżeli długości jego krawędzi pozostają w stosunku 1:1,5:2, a pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu jest równe 52 cm2.

Rozwiązanie:

Jeżeli długości krawędzi a, b, c prostopadłościanu pozostają w stosunku 1:1,5:2, to:

b=1,5·a oraz c=2·a

Ponieważ pole powierzchni całkowitej prostopadłościanu jest równe 52 cm2, zatem do wyznaczenia wartości a rozwiązujemy równanie:

52=2·a·1,5a+2·1,5a·2a+2·a·2a

52=3a2+6a2+4a2

52=13a2

a2=4a=2

Zatem długości krawędzi prostopadłościanu wynoszą odpowiednio:

a=2 cm

b=1,5·2 cm=3 cm

c=2·2 cm=4 cm

Wobec tego rysunek siatki omawianego prostopadłościanu przedstawia się następująco:

RTubpNUcvo4FV
Przykład 4

Obliczymy objętość prostopadłościanu, którego siatka została przedstawiona poniżej wiedząc, że pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu jest równe 208 cm2.

R5DJ1swb6AadZ

Rozwiązanie:

Oznaczmy przez ab długości krawędzi podstaw oraz przez c długość wysokości prostopadłościanu.

Z rysunku wynika, że a=4 cm oraz b+c=14 cm.

Ponieważ pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu wynosi 208 cm2, wobec tego rozwiązujemy równanie:

208=2·4·b+2·4·c+2·b·c

Skoro b+c=14, zatem c=14-b.

Do wyznaczenia wartości b rozwiązujemy równanie:

208=2·4·b+2·4·(14-b)+2·b·(14-b)

208=8b+112-8b+28b-2b2

-2b2+28b-96=0

-b2+14b-48=0

Zatem

b1=-14-2-2=8

b2=-14+2-2=6

Ponieważ c=14-b, więc c1=6 oraz c2=8

Objętość prostopadłościanu, którego siatkę przedstawiono na rysunku wynosi:

V=a·b·c

V=4·6·8=192 cm3  

Przykład 5

Obliczymy pole powierzchni całkowitej prostopadłościanu, którego siatkę przedstawiono na poniższym rysunku.

ROZM4n3lLwzVx

Rozwiązanie:

Z rysunku odczytujemy, że b=2 oraz c=12.

Niech a będzie długością nieznanej krawędzi podstawy, którego siatkę przedstawiono na rysunku.

Wobec tego:

2·a+2·2=123

2a+4=123

2a=123-4

Zatem a=63-2.

Skoro a=63-2, b=2, c=12, to pole powierzchni prostopadłościanu wynosi:

P=2·a·b+2·a·c+2·b·c

P=2·63-2·2+2·63-2·12+2·2·12=

=243-8+1443-48+48=1683-8.

Słownik

siatka bryły
siatka bryły

przedstawienie bryły na płaszczyźnie w taki sposób, aby po wycięciu dało się złożyć model tej bryły

prostopadłościan
prostopadłościan

równoległościan, którego wszystkie ściany są prostokątami