Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑azure

Beton

BetonbetonBeton jest materiałem stosowanym na szeroką skalę. W budownictwie wykorzystuje się beton o różnym składzie i właściwościach. Jego przygotowanie wymaga wiedzy z zakresu fizyki i chemii – przepuszczalność płynów i dyfuzja gazów w betonie, sposób zagęszczania mieszanki betonowej, zależności pomiędzy strukturą wewnętrzną a cechami mechanicznymi betonu, warunki dojrzewania, zjawiska skurczu i pęcznienia, zjawisko urabialności, ciekłości, lepkości czy spójności mieszanki betonowej. Stosując odpowiednie wzory matematyczne, można komputerowo wyliczyć masę substratów potrzebną do przygotowania betonu o zadanych właściwościach.

RB5hF2Zdtj0YK1
Źródło: dostępny w internecie: www.wikipedia.org, domena publiczna.

Najważniejszym parametrem betonu jest jego klasa, czyli symbol literowo‑liczbowy, klasyfikujący beton pod względem jego wytrzymałości na ściskanie. Na przykład na płytę fundamentową stosuje się beton zwykłybeton zwykłybeton zwykły klasy C16/20. Symbol „C” oznacza, że jest on zwykły lub ciężki („LC” stosuje się dla betonów lekkichbeton lekkibetonów lekkich). Natomiast liczby oznaczają tzw. wytrzymałość betonu na ściskanie. W powyższym przykładzie liczba  „16” oznacza, że w 28 dniu dojrzewania betonu w warunkach normowych, 95% badanych próbek w kształcie walca, średnicy 150 mm i wysokości 300 mm wytrzymuje nacisk większy niż 16 MPa. Liczba „20” oznacza, że beton wytrzymuje nacisk 20 MPa. Taki sam eksperyment był przeprowadzony na próbkach betonu o kształcie sześciennym o boku 150 mm.

bg‑azure

Spoiwa i kruszywa

W produkcji betonu stosuje się różnego rodzaju spoiwaspoiwospoiwakruszywakruszywokruszywa. Do spoiw mineralnych zaliczamy:

  • wapno palone;

  • wapno gaszone;

  • gips;

  • cement;

  • żużel.

Spoiwa organiczne to:

  • żywice;

  • smoła;

  • asfalt.

Ra3qJi1HcPhIN
Kruszywa naturalne Zdjęcie przedstawia górkę piasku na placu budowy. W tle jest wózek widłowy, betonowe płyty oraz domy. Piasek Zdjęcie przedstawia drobne kamyki. Są szare, białe, brązowe. Żwir Zdjęcie przedstawia białe kamyki o gładkich, zaokrąglonych krawędziach. Otoczaki, Kruszywa łamane Zdjęcie przedstawia górkę usypaną z drobnego, czarnego surowca. Miał Zdjęcie przedstawia drobny, szary surowiec. Przypomina piasek. Piasek łamany Zdjęcie przedstawia fragment muru wykonanego z cienkich, płaskich kamieni. Kamień łamany Zdjęcie prezentuje białe, drobne kamienie o ostrych krawędziach. Grys
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.
bg‑azure

Wyróżniamy dwa główne rodzaje betonu

Beton zwykłybeton zwykłyBeton zwykły jako najbardziej znany, uzyskiwany jest ze skalnego kruszywa mineralnego spojonego cementem. Stosuje się go do wykonania obiektów, takich jak: hale przemysłowe, szkielety budynków czy mosty, poddanych naturalnym warunkom atmosferycznym. Otrzymany zgodnie z normą, według której powinien cechować się odpowiednią wytrzymałością na ściskanie. Gęstość tego betonu powinna wynosić powyżej 2000 kgm3, a ziarna kruszywa muszą być większe niż 8 mm.

Betony specjalnebetony specjalneBetony specjalne to takie, które, oprócz odpowiedniej wytrzymałości na ściskanie, cechują się odpornością na mróz, ogień, albo są wodoszczelne. Wówczas mamy do czynienia z betonami specjalnymi.

bg‑azure

Podział betonów

R1ViGfvGgho4f
Podział ze względu na gęstość objętościową Wyróżniamy:
- beton ciężki (powyżej 2600 kg/m3),
- beton zwykły (powyżej 2000 kg/m3),
- beton lekki (poniżej 2000 kg/m3)., Podział ze względu na przeznaczenie w konstrukcji Wyróżniamy:
- beton konstrukcyjny - beton odpowiadający klasie powyżej C l6/20 (do tej grupy należy beton zwykły),
- beton konstrukcyjno-izolacyjny - beton konstrukcyjny, który dodatkowo posiada właściwości izolacji termicznej,
- beton izolacyjny - beton o właściwościach izolacji termicznej używany do konstrukcji elementów, które przenoszą co najwyżej tylko własny ciężar., Podział ze względu na właściwości Wyróżniamy:
- beton hydrotechniczny,
- beton żaroodporny,
- beton wodoszczelny., Podział ze względu na miejsce urabiania mieszanki Wyróżniamy:
- beton wykonany na placu budowy,
- beton towarowy – wykonany w wytwórni poza placem budowy.
RpzwTyY0CJXPa1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: podział ze względu naElementy należące do kategorii podział ze względu naNazwa kategorii: gęstość objętościowąElementy należące do kategorii gęstość objętościowąNazwa kategorii: ciężkiNazwa kategorii: zwykłyNazwa kategorii: lekkiKoniec elementów należących do kategorii gęstość objętościowąNazwa kategorii: przeznaczenie w konstrukcjiElementy należące do kategorii przeznaczenie w konstrukcjiNazwa kategorii: konstrukcyjnyNazwa kategorii: konstrukcyjno-izolacyjnyNazwa kategorii: izolacyjnyKoniec elementów należących do kategorii przeznaczenie w konstrukcjiNazwa kategorii: właściwościElementy należące do kategorii właściwościNazwa kategorii: hydrotechnicznyNazwa kategorii: żaroodpornyNazwa kategorii: wodoszczelnyKoniec elementów należących do kategorii właściwościNazwa kategorii: miejsce urabiania mieszankiElementy należące do kategorii miejsce urabiania mieszankiNazwa kategorii: wyrabiany na placu budowyNazwa kategorii: towarowyKoniec elementów należących do kategorii miejsce urabiania mieszankiKoniec elementów należących do kategorii podział ze względu na
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powyższe betony mogą jednocześnie należeć do różnych grup. Ten sam beton może być jednocześnie towarowy, konstrukcyjny, zwykły itp. W rzeczywistości podaje się tylko nazwę o najistotniejszym znaczeniu dla danego betonu.

Oprócz nazwy betonu, związanej z jego grupą przeznaczenia, stosuje się też nazwy charakteryzujące beton, na przykład ze względu na:

  • rodzaj użytego kruszywa (beton żwirowy, żużlowy itd.);

  • rodzaj domieszki (beton plastyfikowany, napowietrzony, itd.);

  • główną cechę technologiczną (beton odporny na ścieranie, mrozoodporny itd.);

  • sposób zagęszczania (beton odpowietrzony, samozagęszczony itd.);

  • sposób transportu (beton pompowy, natryskiwany itd.);

  • budowę struktury (zwarty, półzwarty, porowaty itd.)

R20hBRgwZVlHM1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: podział ze względu naElementy należące do kategorii podział ze względu naNazwa kategorii: rodzaj użytego kruszywaElementy należące do kategorii rodzaj użytego kruszywaNazwa kategorii: beton żwirowyNazwa kategorii: beton żużlowyKoniec elementów należących do kategorii rodzaj użytego kruszywaNazwa kategorii: rodzaj domieszkiElementy należące do kategorii rodzaj domieszkiNazwa kategorii: beton plastyfikowanyNazwa kategorii: beton napowietrzonyKoniec elementów należących do kategorii rodzaj domieszkiNazwa kategorii: główną cechę technologicznąElementy należące do kategorii główną cechę technologicznąNazwa kategorii: beton odporny na ścieranieNazwa kategorii: mrozoodpornyKoniec elementów należących do kategorii główną cechę technologicznąNazwa kategorii: sposób zagęszczaniaElementy należące do kategorii sposób zagęszczaniaNazwa kategorii: beton odpowietrzonyNazwa kategorii: samozagęszczonyKoniec elementów należących do kategorii sposób zagęszczaniaNazwa kategorii: sposób transportuElementy należące do kategorii sposób transportuNazwa kategorii: beton pompowyNazwa kategorii: natryskiwanyKoniec elementów należących do kategorii sposób transportuNazwa kategorii: budowę strukturyElementy należące do kategorii budowę strukturyNazwa kategorii: zwartyNazwa kategorii: półzwartyNazwa kategorii: porowatyKoniec elementów należących do kategorii budowę strukturyKoniec elementów należących do kategorii podział ze względu na
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
bg‑azure

Projektowanie betonu

R1bEvFzwXDLYH1
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.

Słownik

spoiwo
spoiwo

sproszkowany materiał, który wiąże inne materiały, uzyskując cechy ciała stałego, pod wpływem zmieszania z wodą lub inną cieczą oraz pod wpływem gazów obecnych w atmosferze

kruszywo
kruszywo

skalny materiał sypki o pochodzeniu mineralnym lub sztucznym. Wykorzystywany w budownictwie jako składnik betonów i innych materiałów, nadający odpowiednie  właściwości, np. zwiększenie twardości i wytrzymałości materiału

zaprawa murarska
zaprawa murarska

mieszanina wody, spoiwa i kruszywa, przechodząca ze stanu płynnego w stan stały, używana do łączenia elementów, np. cegieł w jedną całość

silos
silos

budowla przeznaczona do składowania materiałów sypkich, np. cementu, chroniąca przed wilgocią

beton
beton

materiał powstały ze zmieszania cementu, kruszywa, wody oraz ewentualnych domieszek i dodatków, który uzyskuje swoje właściwości w wyniku hydratacji cementu

beton zwykły
beton zwykły

beton o gęstości większej niż 2000 kgm3, ale nie większej niż 2600 kgm3

beton lekki
beton lekki

beton o gęstości nie mniejszej niż 800 kgm3 i nie większej niż 2000 kgm3

plastyfikator
plastyfikator

rodzaj domieszki do zaprawy murarskiej w postaci mieszanki różnych środków, np. kwasów karboksylowych, które zwiększają wytrzymałość, plastyczność betonu, odporność na wpływ wody i zmiennych temperatur

beton ciężki
beton ciężki

beton o gęstości większej niż 2600 kgm3

betony specjalne
betony specjalne

betony, które, oprócz odpowiedniej wytrzymałości na ściskanie, cechują się odpornością na mróz, ogień, albo są wodoszczelne

normowy beton recepturowy
normowy beton recepturowy

beton recepturowy, którego skład jest podany w normie przyjętej w kraju stosowania betonu

PN‑EN 206‑1
PN‑EN 206‑1

norma ustalona przez Unię Europejską, określająca wytrzymałość betonów zwykłych i ciężkich symbolem C

Bibliografia

Ajdukiewicz A., Staosolski W., Sulimowski Z., Konstrukcje betonowe. Laboratorium, Gliwice 1998.

Jamroży Z., Beton i jego technologie, Warszawa 2005.

Neville A. M., Właściwości betonu, Kraków 2000.