Przeczytaj
Ćwiczenia
W powtórkowych lekcjach skupimy się na części poświęconej pytaniom. Odnoszą się one do wielu różnych materiałów źródłowych (nie tylko tekstów czy ilustracji, ale również map, tabel, wykresów itp.). Przede wszystkim musisz dokładnie zapoznać się z materiałami źródłowymi, ale także zwrócić uwagę na polecenia. Poniżej przybliżamy, jak rozumieć polecenia w zadaniach różnego typu:
Pamiętaj, że odpowiedź musi odnosić się do materiału źródłowego – błędem jest bazowanie wyłącznie na swojej wiedzy i zignorowanie podanego źródła. Chodzi bowiem o to, aby osoba odpowiadająca na pytanie umiejętnie połączyła analizę materiału źródłowego z własną wiedzą. Nie bój się korzystać przy tym z posiadanych informacji i zawsze odwołuj się do podanych źródeł. Pamiętaj również, by uważnie wczytywać się w polecenia – czasem wiedza własna nie jest potrzebna do jego wykonania, czasem tekst źródłowy to tylko inspiracja, a innym razem należy połączyć wiedzę z interpretacją tekstu.
Organy główne Unii Europejskiej
Rada Europejska
Od lat 60. XX w. szefowie państw i rządów spotykali się w celu określenia polityki i kierunku rozwoju Wspólnot Europejskich. W 1974 r. ze spotkań tych wyłoniła się Rada Europejska, stanowiąca nadrzędny organ Wspólnot Europejskich (później UE) – niezależna od decyzji WE i niepodlegająca prawnej kontroli ze strony Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. Była najważniejszym organem politycznym WE, w związku z czym żadna instytucja europejska nie mogła ignorować jej ustaleń.
Rada Europejska jest obecnie jednym z głównych organów Unii Europejskiej i najważniejszym organem politycznym wyznaczającym kierunki działania Unii Europejskiej. Uczestniczy w procedurze mianowania Przewodniczącego Rady i członków Komisji Europejskiej, mianuje wysokiego przedstawiciela unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, wskazuje kandydata na Przewodniczącego Komisji oraz wybiera Prezesa Europejskiego Banku Centralnego.
Szczyty Rady Europejskiej odbywają się dwa razy w ciągu półrocza; mogą być również zwoływane szczyty nadzwyczajne.
Rada Europejska | |
---|---|
Kto wchodzi w jej skład? |
|
Jakie pełni funkcje? |
|
Jaki jest sposób podejmowania przez nią decyzji i zasady jej funkcjonowania? |
|
Przewodniczący Rady Europejskiej
Przewodniczący Rady Europejskiej jest wybierany przez Radę Europejską większością kwalifikowaną na okres dwóch i pół roku. Mandat Przewodniczącego może być jednokrotnie odnowiony; istnieje również możliwość odwołania Przewodniczącego zgodnie z procedurą powołania. Przewodniczący nie może równocześnie pełnić żadnej krajowej funkcji publicznej. Kieruje pracami Rady, zapewnia ich ciągłość oraz przedstawia sprawozdania z jej posiedzeń Parlamentowi Europejskiemu.
Przewodniczący Rady Europejskiej
Rada Unii Europejskiej
W 1967 r. powstała Rada Wspólnot Europejskich (wcześniej każda ze wspólnot posiadała oddzielną Radę Ministrów), a w 1992 r. na mocy traktatu z Maastricht przemianowano ją na Radę Unii Europejskiej.
Rada Unii Europejskiej | |
---|---|
Kto wchodzi w jej skład? |
|
Jaką pełni rolę? |
|
Jaki jest sposób podejmowania przez nią decyzji i zasady jej funkcjonowania? |
|
Prezydencja, czyli kierowanie pracami Rady Unii Europejskiej, sprawowane jest rotacyjnie przez kolejne państwa członkowskie i trwa pół roku – nowe państwo obejmuje prezydencję w Radzie 1 stycznia, a kolejne 1 lipca. Kraj sprawujący prezydencję ma za zadanie zapewnienie ciągłości prac poszczególnych resortów Rady UE oraz reprezentowanie jej na zewnątrz. Wyjątek stanowi Rada do Spraw Zagranicznych, gdyż traktat lizboński wprowadził nową instytucję – wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Podczas swojej kadencji przewodniczy on Radzie do Spraw Zagranicznych, czyli Radzie Unii Europejskiej składającej się z ministrów spraw zagranicznych poszczególnych państw.
Kraje przewodniczące Rady Unii Europejskiej | ||
---|---|---|
Rok | Pierwsze półrocze | Drugie półrocze |
2009 r. | Czechy | Szwecja |
2010 r. | Hiszpania | Belgia |
2011 r. | Węgry | Polska |
2012 r. | Dania | Cypr |
2013 r. | Irlandia | Litwa |
2014 r. | Grecja | Włochy |
2015 r. | Łotwa | Luksemburg |
2016 r. | Holandia | Słowacja |
2017 r. | Malta | Estonia |
2018 r. | Bułgaria | Austria |
2019 r. | Rumunia | Finlandia |
2020 r. | Chorwacja | Niemcy |
Sposób podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej
Trzy warianty głosowania w Radzie
Głosowanie większością zwykłą | Głosowanie większością kwalifikowaną | W głosowaniu potrzebna jest jednomyślność |
---|---|---|
- 14/27 państw | - 55% państw (nie mniej niż 15) „za” - łącznie jest to reprezentacja 65% ludności UE | – nie może być głosu sprzeciwu; |
– kwestie proceduralne; – regulamin wewnętrzny Rady Unii Europejskiej | - we wszystkich sprawach leżących w kompetencji Parlamentu Europejskiego, jeżeli traktaty nie stanowią inaczej. | – zwalczanie dyskryminacji; – sprawy socjalne; – zasady wyborów do PE; – harmonizacja podatkowa; – wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa; – współpraca wymiarów sprawiedliwości. |
Siła głosu państw członkowskich w Radzie Unii Europejskiej
Komisja Europejska
W 1967 r. na mocy traktatu o fuzji z 1965 r. powstała Komisja Wspólnot Europejskich. W 1993 r. na mocy traktatu z Maastricht (1992 r.) została przemianowana na Komisję Europejską (z ang. European Commission).
Komisja jest organem ponadnarodowym, niezależnym od państw członkowskich – tworzący ją komisarze mają realizować jedynie interesy unijne. Formalnie podlega ona Radzie Unii Europejskiej, w rzeczywistości jednak jest niezależna w funkcjach wykonawczej i zarządzającej.
W pracach Komisji Europejskiej obwiązuje zasada kolegialności, która opiera się na równości członków Komisji w zakresie udziału w podejmowaniu decyzji; oznacza to, że decyzje są poddawane pod wspólne obrady i wszyscy członkowie ponoszą polityczną odpowiedzialność za podjęte decyzje.
Komisja pełni funkcje mediacyjnemediacyjne i koncyliacyjnekoncyliacyjne, inicjuje rozwiązania prawne UE oraz reprezentuje UE na zewnątrz.
Komisja Europejska | |
---|---|
Kto wchodzi w jej skład? |
|
Jakie ma uprawnienia? |
|
Jaką ponosi odpowiedzialność? |
|
Procedura powoływania Przewodniczącego KE
Rada Europejska, stanowiąc większością kwalifikowaną, przedstawia Parlamentowi Europejskiemu kandydata na funkcję Przewodniczącego KE;
Parlament Europejski zatwierdza wybór większością głosów;
jeżeli się wybór nie uda, Rada Europejska w ciągu miesiąca, stanowiąc większością kwalifikowaną, przedstawia nowego kandydata, który ponownie musi uzyskać większość w Parlamencie Europejskim.
Procedura powoływania komisarzy
Rada UE, w porozumieniu z przewodniczącym, przyjmuje listę osób, które proponuje mianować członkami Komisji;
sugestie zgłaszane są przez państwa członkowskie;
Przewodniczący, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz członkowie zatwierdzani są kolegialnie przez Parlament Europejski;
Rada Europejska mianuje Komisję większością kwalifikowaną;
kadencja trwa 5 lat (obecnie do 2024 r.)
Polscy komisarze UE
Słownik
działanie mające na celu osiągnięcie przez strony pojednania; od mediacji różni się tym, że komisja koncyliacyjna sama formułuje propozycję rozwiązania sporu
metoda rozwiązywania konfliktów, w której strona trzecia pomaga skonfliktowanym w komunikacji, określeniu interesów oraz dojściu do konsensu
odpowiedzialność za decyzje, solidarnie ponoszona przez wszystkich członków ciała kolegialnego