Sprzęt do pracy z grafiką

Najważniejsze urządzenie – monitor

R9cXndRStphbt1

Ilustracja przedstawia najpopularniejsze rozdzielczości ekranów. Od najmniejszej do największej rozdzielczości: HD (HD Ready) 1280 razy 720 pikseli, 1080p Full HD (FHD) 1920 razy 1080 pikseli, QUAD HD 2560 razy 1440 pikseli, 4K (Ultra HD) 3840 razy 2160 pikseli, 8K 7680 razy 4320 pikseli.

Monitor jest niezbędny do obróbki zdjęć czy tworzenia grafik. Jego rozdzielczość i przekątna warunkują jakość wyświetlanego obrazu, a co za tym idzie – komfort pracy. Generalna zasada obowiązująca przy monitorach: im większa rozdzielczość, tym lepiej. Jeśli zamierzamy kupować sprzęt do obróbki grafiki komputerowej to warto zainwestować w monitor o minimalnej rozdzielczości Full HD (1920 × 1080 px), optymalnie QHD (2560 × 1440 px). Przy rozdzielczości 4K niezbędny jest komputer z kartą graficzną, która poradzi sobie z przetworzeniem takiej liczby pikseli.  Najmniejsza zalecana przekątna to 27 cali.

Kolory często stanowią o jakości projektu graficznego. Poprawne odwzorowanie barw na monitorze ma szczególne znaczenie, gdy prace są przeznaczone do druku. Żeby uniknąć różnic między wydrukowaną grafiką a tą oglądaną na monitorze komputera, należy zwrócić uwagę na kalibrację monitora. Kalibracja online nie pozwala na idealne odwzorowanie kolorów, bo wykorzystuje subiektywne wrażenia wzrokowe wykonującego ją człowieka. Z kolei kalibracja programowa skutkuje utratą odwzorowania pewnych tonów i odcieni barw. Rozwiązaniem tego problemu jest kalibracja sprzętowa, dostępna w monitorach graficznych wyższej generacji. Korekty w tego typu sprzętach dokonywane są w oparciu o tabelę kolorów, zapisaną w elektronice monitora. Kalibracja sprzętowa zachowuje wszystkie tony, odcienie barw oraz płynną ich gradację.

RrRs9ZtH4qFoe1

Ilustracja przedstawia monitor. Ekran jest czerwony. Na wysokości środka monitora wisi niewielki kalorymetr. Na ekranie monitora widoczny jest cienki poziomy pasek, po lewej stronie ma kolor zielony, reszta jest biała. Pod paskiem jest napis: Messung läuft.

W celu uzyskania największej dokładności, możemy zastosować kolorymetr. Jest to małe urządzenie, mocowane bezpośrednio do ekranu, które poprzez współpracę z oprogramowaniem do kalibracji, optymalizuje parametry wyświetlacza. Urządzenie to jest dosyć drogie, można je jednak wypożyczyć. Przy profesjonalnej pracy zaleca się przeprowadzanie kalibracji co najmniej raz w miesiącu.

Matryca w monitorze odpowiada za jakość odwzorowania kolorów. W komputerach codziennego użytku mamy zwykle matryce $8$-bitowe (co przekłada się na 16,7 mln kolorów), zaś  w profesjonalnej grafice wykorzystuje się matryce przynajmniej $10$-bitowe (co pozwala uzyskać 1,1 miliarda barw). Istotny jest też rodzaj matrycy – do pracy z grafiką komputerową warto wybrać IPSIPSIPS, który w odróżnieniu od TNTNTN cechuje się idealnym odwzorowaniem barw i umożliwia wyświetlanie nawet 24‑bitowego koloru.

Karta graficzna to podzespół komputera, od którego zależy prędkość przetwarzania danych graficznych przesyłanych z procesora w postaci kodu binarnego. Karta graficzna odpowiada za wszystko to, co wyświetla się na monitorze – niezależnie czy malujemy, obrabiamy zdjęcia, oglądamy filmy czy gramy w grę. Dwa główne rodzaje kart graficznych to karty zintegrowane z procesorem, z którym dzielą pamięć RAMpamięć RAMRAM i karty dedykowane będące oddzielnymi podzespołami posiadającymi własny RAM (VRAM). Bez dedykowanej karty graficznej praca z programami do grafiki przetwarzającymi dużą ilość danych jednocześnie (jak modelowanie 3D czy tworzenie animacji) jest powolna, a czasami wręcz niemożliwa.

Tablet graficzny

RVnwqjztyE1Zy1

Zdjęcie przedstawia tablet graficzny, z wbudowanym ekranem, podłączony do laptopa. Na ekranie jest postać z komiksu.

Tablety graficzne służą nie tylko grafikom komputerowym, ale też ilustratorom, rysownikom, architektom oraz fotografom. Pozwalają imitować pracę pędzlem czy innymi narzędziami do malowania. Stanowią przestrzeń roboczą, po której rysuje się specjalnym rysikiem. Ruchy możemy bezpośrednio śledzić na ekranie. Dostępne są też droższe tablety graficzne z wbudowanym ekranem, ich plusem jest mobilność – nie trzeba wówczas, w trakcie pracy, podłączać urządzenia do zewnętrznego komputera. Przy wyborze takiego sprzętu warto zwrócić uwagę na rozmiar powierzchni roboczej pasujący do ilości miejsca, którą dysponujemy. Optymalny rozmiar tabletu to A4 lub mniejszy. Rozdzielczość ekranu przekłada się na precyzję odwzorowania ruchów rysikiem mierzoną w lpi (lines per inch). Dla początkujących użytkowników wystarczająca jest rozdzielczość na poziomie 2540 lpi. Kolejnym ważnym parametrem jest czułość nacisku: im jest wyższa, tym dokładniej odwzorowuje siłę, z jaką rysik dotyka tabletu. Przekłada się to na kształt pociągnięć pędzlem czy innym narzędziem rysowniczym, które pozwala tworzyć grube i cienkie linie na podstawie nacisku rysika.

Programy graficzne

Programy do grafiki rastrowej

RAkk3WVgfvm5G1

Ilustracja przedstawia aplikacje dostępne w Creative Cloud. Są tam między innymi: Photoshop, Illustrator, Lightroom, InDesign, After Effects

Obecnie przerabiamy zdjęcia, używając aplikacji zainstalowanych w telefonie. Jeżeli jednak potrzebujemy programu posiadającego więcej opcji, nasz wybór może paść na komercyjny Adobe Photoshop od Adobe Corporation. Dzięki niemu można retuszować zdjęcia, za pomocą zaawansowanych narzędzi. A następnie – cyfrowo wywoływać odbitki, tworzyć fotomontaże czy łączyć obrazy z elementami 2D i 3D. Program pozwala także na stworzenie animacji poklatkowych, wzorów na materiały czy mockupówmockupmockupów przedmiotów. Zawiera wiele wtyczek i dodatkowych filtrów. Adobe Photoshop jest programem płatnym – można pobrać jego wersję próbną, darmową przez 7 dni. Nie da się korzystać z programu Photoshop bez ograniczeń czasowych, ponieważ funkcjonuje on w chmurze Creative Cloud. Ściągamy go więc i płacimy za subskrypcję miesięczną lub jednorazową – całoroczną. Dostępne są również pakiety, które zawierają kilka programów z firmy Adobe.

Programem stosunkowo nowym na rynku jest program Affinity Photo, który pod względem wyglądu i ułożenia narzędzi bardzo przypomina Photoshopa. Mimo że ma mniej opcji, wystarcza do obróbki zdjęć na poziomie podstawowym. Jest też dużo tańszy, a przy zakupie możemy określić, jak długo chcemy z niego korzystać, bez konieczności uiszczania miesięcznych opłat abonenckich.

Za darmowy odpowiednik popularnego Photoshopa uznaje się otwartoźródłowy i darmowy program GIMP. Można z niego korzystać zarówno do celów prywatnych, jak i komercyjnych. Jest to dobre rozwiązanie, gdy wahamy się nad zakupem płatnych programów, nie wiedząc, czy w pełni skorzystamy z ich funkcji.

Programy do grafiki wektorowej

Grafika wektorowa jest wykorzystywana między innymi przy tworzeniu prostych ilustracji, ikon, piktogramów, schematów, planów i logotypów.

Choć grafika komputerowa może nam się kojarzyć z czymś współczesnym, to jednym z popularniejszych programów do grafiki wektorowej jest Adobe Illustrator, który trafił do użytkowników w $1987$ r. i od tego czasu ciągle się rozwija. Program posiada bardzo funkcjonalny interfejs i różnorodne narzędzia: od podstawowych, jak tworzenie kształtów, edytowanie krzywych czy pisanie tekstu, do bardzo zaawansowanych, jak tworzenie brył 3D.  Umożliwia on pracę na dowolnej liczbie warstw, a także konwersję obrazów rastrowych w wektorowe. Jest to program płatny, działający w chmurze Creative Cloud na tych samych zasadach co Photoshop – można je wykupić razem w pakiecie.

Niewiele później od Adobe Illustrator, bo w roku $1989$, powstał program CorelDRAW. Pod względem liczby funkcji i możliwości jest porównywalny z programem od Adobe. Obie te propozycje stanowią przydatne narzędzia do pracy z grafiką. Przyjęło się, że Corel używany jest częściej w profesjonalnych drukarniach i w poligrafii. Jest to również program płatny, z możliwością pobrania wersji próbnej na 15 dni, z miesięczną subskrypcją (z planem rocznym) lub jako jednorazowy zakup. Atutem tego programu są dodatki. Pełna nazwa pakietu, w skład którego wchodzi program, to CorelDRAW Graphics Suite. Pakiet zawiera między innymi Corel Photo‑Paint do grafiki rastrowej i edycji fotografii oraz programy do zarządzania czcionkami. A także ogromną kolekcję czcionek, zdjęć, obiektów wektorowych oraz innych zasobów przydatnych do tworzenia grafik.

Darmowym programem do grafiki wektorowej jest Inkscape. Posiada prosty interfejs, który sprawdzi się dla początkujących użytkowników. Program oferuje szeroki zestaw narzędzi, dzięki którym jest pożytecznym narzędziem zarówno przy tworzeniu grafik artystycznych, jak i technicznych czy użytkowych.

Narzędzia graficzne nie zawsze są skomplikowane. Przykładem może być dostępna w postaci webowej aplikacji Canva z gotowymi szablonami, dzięki którym w kilka minut możemy przygotować prosty baner do umieszczania online, okładkę książki, projekt koszulki czy wizytówki. Jednak, gdy naszym zadaniem jest stworzenie gry komputerowej czy animacji, musimy sięgnąć po bardziej zaawansowane programy.

Programy do animacji i grafik 3D

Elementy ruchome i animacje są coraz częściej używane w świecie mediów. Warto poznać programy, które pozwalają „ożywić” obrazy i nadać ruch naszym dziełom. Możemy je stworzyć w formie 2D, ale także w trójwymiarze – co jednak jest zdecydowanie bardziej skomplikowane i pracochłonne.

RBVtNm17KXAqs1

Zrzut ekranu programu Charakter Animator. Na ilustracji jest postać z animacji. Po lewej i prawej stronie są listy, z których można wybierać różne opcje modyfikacji obrazka.

Podstawowe animacje jesteśmy w stanie wykonać nawet w Photoshopie, otwierając Oś czasu i dodając kolejne klatki. Jednak pakiet Adobe zawiera więcej programów, które pozwalają na różne opcje animacji, np. Character Animator, który za pomocą kamerki internetowej i mikrofonu oraz technologii rejestracji ruchu jest w stanie animować postać zgodnie z ruchami ciała osoby znajdującej się przed kamerą.

Mocno rozbudowanym i wielofunkcyjnym programem od Adobe jest After Effects. Umożliwia on wprawianie tekstu, obiektów i grafik w ruch, a także edycję wideo i łączenie go z elementami tekstowymi, graficznymi. Służy także do postprodukcji filmowej oraz telewizyjnej, można w nim dodawać efekty specjalne i pracować w 3D.

Darmową alternatywą do animacji grafiki 2D jest Synfig dostępny na otwartej licencji GNU GPL. Pozwala on na animowanie grafik wektorowych i bitmap, a także na dodawanie dźwięku i synchronizowanie go z tworzoną animacją, w tym z ruchem animowanych obiektów. Plusem Synfig jest duża liczba wtyczek i rozszerzeń, zwiększających wachlarz możliwości programu.

R1ZurQuCyTg9y1

Ilustracja przedstawia Screen z programu Blender. Na ilustracji po lewej stronie jest obrazek z postacią z animacji. Po prawej postać ta jest poddana obróbce przy użyciu różnych funkcji.

Jednym z najpopularniejszych darmowych programów do grafiki 3D jest Blender. Służy zarówno amatorom, jak i profesjonalistom do modelowania i renderowania obrazów oraz do animacji trójwymiarowych. Z jego pomocą możemy wymodelować przedmioty od podstawowych cylindrów czy sześcianów, po skomplikowane modele samochodów lub makiety miast. Interfejs Blendera różni się od tych w innych programach graficznych, ale warto poświęcić czas na naukę jego obsługi, aby w pełni korzystać z jego możliwości.

Banki zdjęć

W pracy z grafiką często wykorzystuje się zdjęcia, których autorem jest ktoś inny. Duże kolekcje materiałów do pobrania (zdjęć, grafik i tak dalej) nazywamy stockamistockstockami, po polsku – bankami zdjęć. Banki komercyjne gwarantują bardzo wysoką jakość i różnorodność zdjęć na dany temat, korzystanie z nich jednak wymaga założenia konta w wybranym serwisie i wnoszenia opłat. Najpopularniejsze płatne stocki to iStock, Adobe Stock, Gettyimages czy Shutterstock. Każdy z nich posiada swój własny regulamin dotyczący zasad wykorzystywania i rozpowszechniania pobranych materiałów.

Rf07fyHtZGZt11

Ilustracja ukazuje wyszukiwarkę. W polu wyszukiwania wpisano słowo tomatoes. Widoczne różne zdjęcia z pomidorami.

Darmowe banki zdjęć to bogate bazy grafik do swobodnego użytku. Jedną z takich baz jest Unsplash, zawierający dużo fotografii, w większości artystycznych. Dla wygody użytkowników posiada wyszukiwarkę i podział na kategorie. Możemy także samodzielnie określić rozmiar potrzebnego pliku, kolor obrazu i jego orientację.

Z kolei na platformie Pexels znajdują się kolekcje – obrazy zgrupowane w folderach przez innych użytkowników. Platforma jest bardzo zbliżona do Unsplash pod względem dostępnych opcji, filtrów, jak i charakteru zebranych materiałów, lecz udostępnia również materiały wideo.

Pixabay to platforma zawierająca nie tylko zdjęcia, lecz także ilustracje, gify, grafiki czy nawet filmy i muzykę. Filtry pozwalają również na określenie rozmiaru, orientacji, koloru czy daty publikacji poszukiwanej grafiki.

Flickr, technicznie rzecz ujmując, nie jest darmowym bankiem zdjęć, tylko internetową aplikacją do zarządzania i udostępniania grafik. Pozwala na przesyłanie plików i udostępnianie ich, edytowanie, organizowanie oraz geotagowaniegeotagowaniegeotagowanie, a także na tworzenie własnych galerii i rozwijanie projektów opartych na obrazach.

Rhk8zWgjpy9581

Ilustracja ukazuje archiwalne zdjęcia, często czarno‑białe, w serwisie Polona. Pod zdjęciami są między innymi daty, autorzy oraz tytuły zdjęć.

Darmowe materiały na licencjach umożliwiających ich wykorzystanie znajdziemy też w serwisie Wikimedia Commons, w e‑bibliotekach (jak Polona, utworzona przez Bibliotekę Narodową) lub na stronach WWW muzeów i innych instytucji gromadzących archiwalia (np. Narodowe Archiwum Cyfrowe czy holenderskie Rijksmuseum).

Licencje

ROwtuaQNUk16l1

Ilustracja przedstawia logo licencji Creative Commons. W środku czarnego okręgu są dwie duże litery C.

Znajomość prawa autorskiego to ważny temat, który trzeba opanować przed przystąpieniem do pracy na materiałach pobranych z internetu. Zdjęcia i grafiki przyciągają oko i uwagę odbiorców oraz zwiększają atrakcyjność treści. Nie zawsze jednak możemy samodzielnie zrobić zdjęcie np. tropikalnego lasu albo wynająć fotografa do profesjonalnej sesji zdjęciowej. Warto wtedy skorzystać ze zdjęć z banku, zwracając uwagę na licencję, na jakiej są udostępnione. Darmowe banki zdjęć przeważnie wykorzystują tak zwaną licencję CC, czyli Creative Commons. Jej główną zaletą jest to, że autorzy fotografii mogą zachować prawa autorskie, a jednocześnie dzielić się twórczością z innymi. Do licencji CC należą:

Przed pobraniem grafik z sieci warto zapoznać się z warunkami ich użytkowania, aby nie mieć wątpliwości, czy zasady udostępniania są zgodne z celem, do którego chcemy je użyć.

Licencje chronią autora dzieła, informują, w jakim zakresie można je wykorzystywać. Wyrabiając sobie nawyk podpisywania własnej twórczości odpowiednimi licencjami, sprawiamy, że materiały umieszczone przez nas w sieci mogą być używane tylko zgodnie z naszą intencją – a jeśli tak nie jest, chronią nas przepisy prawa i możemy dochodzić odszkodowania od osób, które wykorzystały je bez naszej zgody.

Słownik