Pierwiastki chemiczne, należące do tej grupy, charakteryzują specyficzne właściwości:

Metale jako źródło energii

Niektóre metale mogą być źródłem energii. Do takich należy chociażby uran. Jest to radioaktywny pierwiastek, którego rozpadowi towarzyszy powstanie dużej ilości energii, która później jest wykorzystywana do generowania pary wodnej. Ta z kolei, napędzając turbiny, generuje prąd elektryczny. Jeden gram uranu może dostarczyć około 2,0$·$10Indeks górny 10¹⁰ J energii, co odpowiada spaleniu 1,5 t węgla. W tym procesie wykorzystuje się izotopizotopizotop uranu ${}^{235}\mathrm{U}$. Naturalnie występuje on w uranie tylko w 0,7%. W reaktorach jądrowych zachodzi odpowiednia reakcja:

Rozszczepienie, czyli rozpad jądra atomu uranu ${}^{235}\mathrm{U}$ następuje na skutek zderzenia z neutronami. W wyniku tej reakcji powstają dwa mniejsze jądra: atomów baru (${}^{141}\mathrm{Ba}$) i kryptonu (${}^{92}\mathrm{Kr}$) oraz 3 neutrony, które mogą rozszczepiać kolejne jądra atomów uranu.

Mimo niskiego kosztu energii jądrowej, pojawia się problem ze składowaniem jej radioaktywnych odpadów, powstałych w trakcie tego procesu. Mają one bardzo długi okres połowicznego rozpadu, przez co będą nam towarzyszyć jeszcze przez wiele lat. Takie odpady muszą być magazynowane w taki sposób, aby nie nastąpił ich wyciek do środowiska.

Metale jako materiały konstrukcyjne

Ze względu na swoją trwałość, kowalność i ciągliwość są wykorzystywane w budownictwie. Już w starożytności metale oraz ich stopy były wykorzystywane do konstrukcji np. sieci wodociągowych w starożytnym Rzymie czy do odlewania figur bogów i mitologicznych postaci. Z metali wykonuje się również obudowy samochodów czy pokrycia dachów. Odpowiednio dobrane są odporne na korozję, a ponadto są stosunkowo tanie i łatwe w obróbce.

Metale jako katalizatory reakcji chemicznych

Wszystkie współczesne samochody spalinowe posiadają katalizatorykatalizatorkatalizatory samochodowe (reaktory katalityczne). Pełnią one bardzo istotną rolę, a mianowicie przekształcają szkodliwe dla środowiska związki chemiczne na takie, które są mniej szkodliwe lub przynajmniej neutralne, np.:

W katalizatorach samochodowych możemy odnaleźć metale, takie jak platyna czy pallad. Dzięki wysokiej trwałości tych metali, mogą służyć przez dłuższy czas swoim właścicielom, a po upływie pewnego czasu da się je w odpowiedni sposób zregenerować lub poddawać recyklingowirecyklingrecyklingowi.

Katalizatory metaliczne możemy odnaleźć również przy innych ważnych procesach, jak np. uwodornianie nienasyconych kwasów tłuszczowych pochodzenia roślinnego (utwardzanie tłuszczów) przy użyciu katalizatorów niklowych. Innym przykładem może być reakcja syntezy amoniaku z pierwiastków, zachodząca na metalicznym żelazie pełniącym funkcję katalizatora.

We wszystkich powyższych reakcjach mamy do czynienia z katalizą heterogeniczną, co oznacza, że katalizator jest w innej fazie aniżeli pozostałe reagenty.